Yalnızız Kitap Özeti
Peyami Safa’nın romanı (1951) • Üç genç kız, üçü de sosyal benlikleri ile biyolojik benlikleri arasındaki çatışmaların kurbanıdır: Feriha, okul sıralarından barlara düşer ve altmışbeş yaşında bir ihtiyarla Paris’e kaçarak, orada parlak bir görünüş altında bayağı bir hayat sürer. Meral, onun yaşayışına imrenerek, bir cennet gibi tasarladığı Paris’e gitmek için, ailesinin şerefini bir yana iter, garsoniyerlere düşer.
Selmin, bunların davranışını çirkin bulmakla beraber, annesiyle dayılarını arzularına uydurmak için dolaplar çevirir. Romandaki kişilerden Samim ise iflas eden dünya karşısında ideal bir âlem (Simeranya) hayaliyle avunur. Sosyal ben’i büsbütün yalnız kalan Meral intihara karar vermiştir, beklenmedik bir kaza olur, çakmağına benzin koyarken şişe devrilir, eteği tutuşan Meral, haykıra haykıra yanıp gider. Meral, evlerinin bir odasında kendi trajedisinin gece yarısına doğru birdenbire açılıveren bu son perdesini oynarken, annesi Necile ile dadısı Renginaz, Arnavutköy’deki köşkte bir önsezi ile dehşet içindedirler: Kapıların açılıp kapandığını, merdivenlerin gıcırdadığını sanırlar; ıslık sesi işitir, yanık kokusu duyarlar. Renginaz, alevler görür, felâket ânını dakikası dakikasına haber verir, Meral’e telefon etmesi için boyuna Necile’yi zorlar; ısrara dayanamayan Necile, kızına telefon eder, felâketi öğrenir. Meral’in âşıkı, belki de babası (bu nokta okuyucuda şüphe ve tereddütler yaratmaktadır) Samim de akşamdan beri büyük bir sıkıntı içindedir; o da bir yanık kokusu duymaktadır; kendisine telefon eden Necile’den, geçirmekte oldukları heyecan ve korkuları öğrenince birden ürperir, onu teselli eder. İkinci bir telefon: Meral o anda alevler içinde yanmıştır. Samim hemen Necile’ye koşar, onu telefonunun yanındaki koltuğa yığılmış bulur. Samim, sabaha kadar yapayalnız, ölüyü bekler. • Önseziler, telekinezi, premonition ve polipsişizm örnekleriyle yüklü ve insanoğlunun zaman zaman kendini yalnız bulmasından duyduğu acıyı derinliğine işleyen romanın özeti, Agâh Sırrı Levend’in bir incelemesinden alındı (Türk Dili dergisi, sayı 6, Mart 1952).
