Padişaha Su Hediye Eden Adam metni cevapları ve soruları, Koza Yayın 5. Sınıf Türkçe Ders kitabı sayfa 117-118-119-120-121-122 (Milli Kültürümüz Teması)
Padişaha Su Hediye Eden Adam Metni Cevapları
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 117 Cevabı
HAZIRLIK
1. İnsanlara yardım ettiğinizde hissettiklerinizi açıklayınız.
- Cevap:
2. Hangi konularda cömert davranırsınız?
- Cevap:
Metni noktalama işaretlerine dikkat ederek sessiz okuyunuz. Metni okumaya başlamadan Önce metne ait görsellerden ve metnin başlığından hareketle metnin konusunu tahmin ediniz. Metni okuduktan sonra tahmininizin doğruluğunu kontrol ediniz.
PAPİŞAHA SU HEPİYE EDEN ADAM
Bir zamanlar Bağdat’ta çok cömert bir halife vardı. Cömertliği dillere destan olmuştu. Kendisinden yardım isteyenleri güler yüzle karşılar, istediklerini onlara fazlasıyla verirdi. Bu halifenin şehrinden çok uzak bir çölde yoksul bir adam yaşardı. Adamın karısı her akşam kocasına dert yanar, yoksulluklarından yakınırdı. Derdi ki:
— Herkes bolluk içinde yaşıyor. Biz ise ekmeği zor buluyoruz.
Kocası da ona hep sabretmesini söyleyip,
— Zaten ömrümüzün yarısı geçmiş, hâlimize şükredelim. O kadar da kötü durumda değiliz, derdi.
Adamın bu sözleri karısının kulağına girmez, şöyle karşılık verirdi:
— Bunlar boş laf. Hem yoksulsun hem de kendini beğenmiş. Kendini beğenmişlik kötü bir şey. (…)
Sonunda kadının sözleri etkili oldu ve adam yoksulluklarına son vermek için bir şeyler yapmayı kabul etti. Ama ne yapacağını bilmiyordu. Karısına,
— Madem öyle, bu konuda ne yapmamı önerirsin, diye danıştı.
Karısı, cömert halifenin ününü duymuştu.
— Halifeye git, dedi, o seni boş çevirmez.
Adam:
— İyi ama, dedi, büyüklerin huzuruna eli boş gidilmez. Ona ne götürebilirim ki?
Kadının aklına iyi bir fikir gelmişti:
— Ona bir testi su götür. Bizim bu çölde sudan daha değerli bir varlığımız yok. Eminim halife de böyle güzel bir su görmemiştir.
Zavallı kadın, halifenin yaşadığı Bağdat şehrinde Dicle Nehri’nin aktığını bilmiyor, çöldeki gibi orada da su sıkıntısı olduğunu sanıyordu.
Kocası, bu fikri çok beğendi ve hemen bir testi alıp çölün en iyi kuyusundan su doldurdu ve ağzını sıkıca kapadı. Yolda başına bir şey gelmesin diye de testiyi iyice sarıp sarmaladı. Adam yola koyuldu. Karısı onu dualarla uğurladı ve kocasına testiyi hırsızlara kaptırmaması için dikkatli olmasını söyledi. Adam yolda dikkatle ilerliyor, kadın da testinin başına bir şey gelmemesi için dualar ediyordu.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 118 Cevabı
Sonunda adam Bağdat’a ulaştı. Resmî giyimli birilerini görünce onlara halifenin sarayını sordu. Adamın yoksulluğu her hâlinden belliydi. Görevliler hemen onu alarak saraya götürdüler. Çünkü halifenin adamları da halife gibi cömert ve iyilikseverlerdi. Adam özenle getirdiği su dolu testiyi halifeye verilmek üzere onlara teslim etti. Adam, testiyi sağ salim getirdiği için şükrediyordu.
— Çok şükür diyordu, bu çok değerli hediyemi başına bir şey gelmeden yerine ulaştırdım. Eşim bunu bilse çok sevinir!
Halifenin adamları bu durum karşısında neredeyse güleceklerdi ama hiç belli etmediler. Adamın hediyesini aldıktan sonra karnını doyurup dinlenmesini sağladılar. Sonra da halifenin huzuruna vararak hediye olarak getirdiği su dolu testiyi sundular. Halife, adamın samimi davranışından çok etkilenmişti. Adamlarına şöyle dedi:
— Bu testiyi altınla doldurun. Kendisi ve ailesi için giyecekler verin. Fakat onu mutlaka Dicle Nehri üzerinden evine gönderin. Çünkü Dicle üzerinden yol daha kestirme olur.
Halifenin adamları,”Sana halifenin selamı var.”diyerek adama altın dolu testiyle birlikte birçok hediye verdiler. Sonra da onu halifenin buyurduğu gibi Dicle Nehri kıyısında bir gemiye bindirdiler. Adam gemiye binip Dicle Nehri’ni görünce getirdiği hediyeden dolayı kendi kendine utandı.
— O büyük halife, ne kadar cömertmiş, dedi. Benim o değersiz hediyemi çok değerli bir şeymiş gibi kabul etti. Karşılığında da bunca değerli hediyeler verdi.
(…)
Hicabi Kırlangıç
1966 yılında Almanya’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini doğduğu ülkede tamamladı. Ankara ! Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde, Fars Dili ve Edebiyatı alanında öğrenim gördü.
Aynı bölümde yüksek lisans ve doktora çalışmalarını tamamladı. 1988 yılından bu yana aynı üniversitede öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır.
Hicabi Kırlangıç’ın üç şiir kitabının yanında İran edebiyatı, tarih ve tasavvuf hakkında yayımlanmış telif ve çeviri çalışmaları bulunmaktadır.
1. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 119 Cevabı
Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeleri belirleyip defterinize yazınız. Bu kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahminlerinizi, kelimelerin sözlük anlamlarıyla karşılaştırınız. Anlamını öğrendiğiniz kelimeleri sözlük defterinize yazdıktan sonra bunları birer cümlede kullanınız.
- Cevap:
2. ETKİNLİK
a. Gerçek, mecaz ve terim anlamlı sözcüklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgileri okuyunuz.
Gerçek anlam: Bir kelimenin aklımıza gelen ilk anlamıdır. Kelimelerin, sözlükte yer alan ilk anlamları da gerçek anlamlarıdır. Kelimelerin gerçek anlamlarına sözlük anlamı da denir.
Mecaz anlam: Kelimenin gerçek anlamından tamamen uzaklaşarak bir ilgi veya benzetme sonucu kazandığı anlamlara mecaz denir. Mecaz, anlatımı zenginleştirmek için kullanılır.
Terim anlam: Bilim, sanat, spor ya da farklı meslek alanlarına özgü kelimelere terim anlamlı kelimeler denir.
“Katı” kelimesinin cümle içindeki kullanımlarını inceleyelim:
1. Katı toprağı kazmaya çalışıyordu. —> (katı: Sert, yumuşak karşıtı.)
2. Oğluna karşı oldukça katıydı. (katı: Hoşgörüsüz, merhametsiz, acımasız.)
3. Katı maddelere kuvvet uygulayarak şekillerini değiştirebiliriz. -»(katı: Sıvıların ve gazların tersine, içinde bulunduğu kabın veya üstünde bulunduğu yerin biçimini almayan.)
1. cümlede kelime gerçek,
2. cümlede mecaz,
3. cümlede ise terim anlamıyla kullanılmıştır.
b. Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Bu cümlelerde altı çizili kelimelerden hangisi gerçek, hangisi mecaz, hangisi terim anlamıyla kullanılmıştır? Yazınız.
- Cevap:
Bir zamanlar Bağdat’ta çok cömert bir halife vardı.
“cömert” kelimesi bu cümlede…anlamıyla kullanılmıştır.
Bu cömert topraklarda her şey yetişirdi
“cömert” kelimesi bu cümlede…anlamıyla kullanılmıştır.
-Bu testiyi altınla doldurun.
Bu cümlede “doldurmak” kelimesi…anlamıyla kullanılmıştır.
Seni iyice doldurmuşlar yoksa sen bu sözleri söyleyemezdin.
Bu cümlede “doldurmak” kelimesi…anlamıyla kullanılmıştır.
“Çöl, nehir, dağ” kelimeleri coğrafya bilimine özgü kelimelerdir.
“Çöl, nehir, dağ” kelimeleri bu cümlede…anlamıyla kullanılmıştır.
Roman, günümüzde çok okunan edebî bir türdür.
“Roman” kelimesi bu cümlede…anlamıyla kullanılmıştır.
3. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 120 Cevabı
Metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.
- Cevap:
Metnin konusu:
Metnin ana fikri:
4. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
Cömert halife nerede yaşarmış?
- Cevap:
Yoksul adamın karısı, yoksulluktan kurtulmak için kocasına ne önermiş?
- Cevap:
Halife, su dolu testiyi görünce yoksul adam hakkında ne düşünmüş?
- Cevap:
Halifenin kişilik özellikleri nelerdir?
- Cevap:
5. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 121 Cevabı
Metni tür ve biçim yönünden daha önce ezberlediğiniz “Bayrağımın Türküsü” metniyle karşılaştırınız.
- Cevap:
PADİŞAHA SU HEDİYE EDEN ADAM
- Tür:
- Biçim:
BAYRAĞIMIN TÜRKÜSÜ
- Tür:
- Biçim:
6. ETKİNLİK
a. Ünlü düşmesi ve ünlü daralmasıyla ilgili aşağıda verilen bilgileri okuyunuz.
Ünlü düşmesi İki heceli bazı kelimeler ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerindeki dar ünlüler (ı, i, u, ü) düşer. Bu ses olayına ünlü düşmesi denir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.
ağız ağız-ı ağzı beyin …..» beyin-imiz ….» beynimiz
Ünlü daralması Dilimizde “a” ve “e” geniş ünlüleriyle biten kelimelere “y” ünsüzüyle başlayan bir ek getirildiğinde kelimenin sonundaki geniş ünlüler daralarak “ı, i, u, ü” dar ünlülerine dönüşür. Bu kurala ünlü daralması denir.
Ünlü daralmasında; “a” ünlüsü “ı” veya “u” ünlüsüne; “e” ünlüsü ise “i” veya “ü” ünlüsüne dönüşerek daralır.
Örnek: koşma – yor koşmuyor
b. Okuduğunuz metinde geçen ünlü düşmesine ve ünlü daralmasına uğramış kelimeleri bularak altlarını çiziniz. Ardından bu ses olaylarına aşağıdaki gibi ikişer örnek yazınız.
- Cevap:
Ünlü düşmesi örnekleri:
Ünlü daralması örnekleri:
7. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 122 Cevabı
a. Aşağıdaki görselleri inceleyiniz, verilen bilgileri okuyunuz.
& Tarihî ve turistik bakımdan oldukça zengin bir ülkede yaşamaktayız. Yukarıda görselleri verilen Diyarbakır Kalesi, Kapadokya Peribacaları ve Süleymaniye Camisi bu yerlerden bazılarıdır. Yıl içinde birçok yerli ve yabancı turist ağırlayan bu yerler; bize tarihimiz ve doğamız hakkında bilgi vermekte, diğer ülkelere bizi tanıtan bir kimlik özelliği taşımaktadır. Bu nedenle tarihî ve turistik yerlerimizi özenle korumalıyız. “Sonraki Derse Hazırlık” aşamasında hazırlayarak sınıfınıza getirdiğiniz görselleri ve görsellere ait bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız. Bu yerleri korumak için neler yapılması gerektiği hakkında bir konuşma yapınız.
- Cevap:
8. ETKİNLİK
Ülkemizdeki tarihî zenginlikleri ve doğal güzellikleri diğer ülkelerde yaşayan insanlara duyurmak için yapılması gerekenler hakkında defterinize bilgilendirici bir metin yazınız. Yazmaya başlamadan önce metnin konusunu ve ana fikrini belirleyerek giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşan bir taslak oluşturunuz. Metninizde anlamını yeni öğrendiğiniz kelimeleri kullanmaya özen gösteriniz. Metninizi desteklemek için “Sonraki Derse Hazırlık” aşamasında hazırlayıp sınıfa getirdiğiniz görsellerden de faydalanınız. Metninize başlık koymayı unutmayınız.
Metninizi bitirdikten sonra gözden geçirerek varsa yazım ya da noktalama hatalarınızı düzeltiniz. Eğer isterseniz metninizi öğretmeninizin kontrolünde tahtaya çıkarak okuyabilirsiniz.
- Cevap:
SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
Yaşadığınız yöreye ait bir türkü ezberleyiniz.
- Cevap: İstanbul’a ait bir türküyü sizlerle paylaştık.
ADA SAHİLLERİ
Ada sahillerinde bekliyorum
Her zaman yollarını gözlüyorum
Yarim seni seri an istiyorum
Beni şad et Şadiye’m başın için
Her zaman sen yalancı ben kani
Her zaman orta yerde bir mani
Her zaman sen uzakta ben müştak
Her telakkide bir hayalin var
Adalar’dan Moda’lara geçilir
Yar elinden zehir olsa içilir
Bu dünyada başa gelen çekilir
Beni şad et Şadiye’m başın için
Nerede o mis gibi leylaklar
Sararıp solmak üzre yapraklar
Bana mesken olunca topraklar
Beni yad et Şadiye’m başın için
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayın Milli Kültürümüz Teması Sayfa 117-118-119-120-121-122 Padişaha Su Hediye Eden Adam Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
