Kilim Metni Etkinlik Cevapları (5. Sınıf Türkçe)

Kilim metni cevapları ve soruları, Anıttepe Yayıncılık 5. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 104-105-106-107-108-109 (Milli Kültürümüz)

Kilim Metni Cevapları

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 104 Cevabı

HAZIRLIK

1. Türk halı ve kilim kültürü hakkında neler düşünüyorsunuz?

• Cevap: Türkler yaşam tarzlarını, duygu ve düşüncelerini halı ve kilime işledikleri motiflerle anlatır. Bu yönüyle halı ve kilim Türk kültüründe özel bir yeri vardır.

2. Türk halı ve kilimlerinde kullanılan başlıca motifler nelerdir? Araştırma sonucu getirdiğiniz motifleri arkadaşlarınıza gösteriniz.

• Cevap:

Şiiri, kendine özgü bir üslupla ve verilmek istenen ana duyguyu yansıtan bir ses tonuyla okuyunuz.

1. ETKİNLİK

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 105 Cevabı

a) Şiirden alman kelimeler, harfleri karıştırılarak verilmiştir. Bu kelimeleri belirleyiniz. Anlamlarını TDK Türkçe Sözlükken bularak boş bırakılan yerlere yazınız.

ns, yeşkâti, mersek, tadev, teyimnek, gâhder, nere, likit, öret, ağnç, mili

• sır: Varlığı veya bazı yönleri açığa vurulmak istenmeyen gizli kalan, gizli tutulan şey.
• şikayet: Hoşnutsuzluk belirten söz veya yazı, sızlanma, sızıltı, yakınma
• sermek: Düz bir yere yaymak
• davet: Çağrı, çağırma
• yetinmek: Bir şeyi kendisi için yeter bularak daha çoğuna gerek görmemek, daha çoğunu istememek, kanaat etmek
• dergah: Tarikattan olanların barındıkları, ibadet ve tören yaptıkları yer, tekke
• nakış: Genellikle kumaş üzerine renkli iplikler veya sırma ve sim kullanarak elle, makineyle yapılan işleme, el işi, ince iş
• eren: Dinî inançlara göre kendisinde olağanüstü manevi güç bulunan kişi, ermiş
• kilit: Anahtar, düğme gibi takılıp çıkarılabilen bir parça yardımıyla çalışan kapatma aleti
• töre: Bir toplulukta benimsenmiş, yerleşmiş davranış ve yaşama biçimlerinin, kuralların, görenek ve geleneklerin, ortaklaşa alışkanlıkların, tutulan yolların bütünü, âdet
• çağrı: Birinin bir yere gelmesini isteme, davet
• ilim: Evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, bilim.

b) Anlamını öğrendiğiniz kelimeleri birer cümlede kullanınız.

• Aramızdaki sırrı hayatım boyunca saklayacağım.
• Yerlere çöp atmaya devam edersen seni öğretmene şikayet edeceğim.
• Yeni halıyı odaya serince odanın havası değişti.
• Sizi okulumuzda düzenlenecek olan 29 Ekim törenlerine davet ediyorum.
• Küçük çocuk bir şekerle yetinmiyor, dükkandaki bütün şekerleri istiyordu.
• Yunus Emre dergahtan ayrılıp yollara düştü.
• Annem gençken nakış işler, işlediklerini satarmış.
• Mahallemizde kendisini eren olarak tanıtan adam sahtekarlıktan tutuklandı.
• Anahtarı kaybettiğimiz için kilidi açamıyoruz.
• Bizim töremize göre büyük kardeşler evlenmeden küçük kardeşler evlenemez.
• Çağrımıza uyup bugün burada toplandığınız için herkese teşekkür ediyorum.
• Hayatta en hakiki mürşit ilimdir. (Mustafa Kemal Atatürk)

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiire göre cevaplayınız.

1) Şiire göre sevdiğine sözü olan ne yapar?

• Cevap: Kilim dokur.

2) Şiire göre hangi duygular kilim ile anlatılmıştır?

• Cevap: Sevgi, aşk, hasret, üzüntü, istek.

3) Kilimlerde kullanılan renkler ne ifade etmektedir?

• Cevap: Şikayet ve hasret.

4) Şiire göre kilim ne demektir?

• Cevap: İlim demektir.

5) “Aşkı dokudum kilime.” sözüyle ne anlatılmak istenmektedir?

• Cevap: Herhangi bir şeye duyulan yoğun sevgiyi, kilime işlenen motiflerle anlatmaya çalışmak.

6) Bu şiire farklı hangi başlıklar yazılabilir?

• Cevap: KİLİM DEMEK İLİM DEMEK – KİLİMİN DİLİ 

3. ETKİNLİK

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 106 Cevabı

Aşağıdaki sorulan okuduğunuz şiire göre cevaplayınız.

a) Şiirde kilim nelere benzetilmiştir?

• Cevap: Gönüle, ilime, sevdaya, özleme, derde, isteğe benzetilmiştir.

b) Siz olsaydınız kilimi nelere benzetirdiniz? Neden?

• Cevap: Tabloya benzetirdim. Çünkü kilime işlenen motifler, ressamların tabloya yaptıkları resimler gibidir.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki metin ile okuduğunuz metni tür ve biçim özellikleri yönünden karşılaştırınız.

Anadolu’da kilim, renk demek, renge susamışlık demek…
Göz alabildiğine bozlaşan topraklarda yeşile, kırmızıya, maviye, turuncuya özlem duyan insanlar hıncını kilimlere döktüğü renklerden alır. Ağaçtan yeşil, denizden mavi, çiçekten kırmızı arayan; bulamayınca da tezgâha koşan insanlar, özentilerini kilimlerde dile getirir. Anadolu’da kilim, renk sofrasıdır, renge aç insanlarm sofrası. Alı-al, moru-mor, akı-karası, sansı-durusu, nesi var nesi yoksa cömertçe ortaya döker, evini, çadırını bir bayram şenliği, bir düğün alayı gibi renklerle donatır. Bu, onun dünyasıdır.

• Cevap: Okuduğumuz metnin türü şiirdir. Duyguları ahenkli bir şekilde anlatmıştır. Yukarıdaki metnin türü denemedir. Biçim olarak düz yazıdır.

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki kelimelerin anlamlı en küçük parçasını örnekteki gibi daire içine alınız.

sırlarımı sevgiliye duygunun özlemdir yoluna

Daire içine aldığınız bu kelimelere örnekteki gibi farklı ekler getiriniz. Yeni oluşturduğunuz bu kelimeleri birer cümlede kullanınız.

• Cevap:

6. ETKİNLİK

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 107 Cevabı

a) Türkiye’nin Dünya Mirası listesinde yer alan bazı eserleri aşağıda tanıtılmıştır. Bu tanıtımlarda boş bırakılan yerleri www.kultur.gov.tr/adresinden araştırarak doldurunuz.

• Cevap:

Nemrut Dağı (Adıyaman – Kahta)

UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 1987
Liste Sıra No: 448
Yeri: Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Adıyaman
Kategori: Kültürel

Adıyaman’ın Kahta ilçesinde 2150 metre yüksekliğindeki Nemrut Dağı yamaçlarında hükümdarlık yapmış olan Kommagene Kralı I. Antiochos’un (Antikos) tanrılara ve atalarına minnettarlığını göstermek için yaptırdığı mezarı, anıtsal heykelleri ve benzersiz manzarası ile Helenistik Dönem’in en görkemli kalıntılarından birisidir. Anıtsal heykeller doğu, batı ve kuzey teraslarına yayılmıştır. Doğu terası kutsal merkezdir ve bu nedenle en önemli heykel ve mimari kalıntılar burada bulunmaktadır. İyi korunmuş durumdaki dev heykeller kireçtaşı bloklarından yapılmıştır ve 8-10 metre yüksekliktedir. Varlığı bilinmekle beraber kral mezarı, henüz keşfedilememiştir.

Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası (Sivas)

UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 1985
Liste Sıra No: 358
Yeri: İç Anadolu Bölgesi, Sivas
Kategori: Kültürel

Divriği ve civarında en erken yerleşim Hititler Dönemi’ne kadar inmektedir. Yöre, Mengücekoğullarının yönetimi altında olduğu dönemde Ahmet Şah ve eşi Turan Melek tarafından cami ile birlikte 1228-1229 yıllarında yaptırılmıştır. İslam mimarisinin bu başyapıtı iki kubbeli türbeye sahip bir cami ve ona bitişik bir hastaneden oluşmaktadır. Yapılar, mimari özelliklerinin yanı sıra, sergilediği zengin Anadolu geleneksel taş işçiliği örnekleriyle UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer almaktadır.

Edirne Selimiye Cami ve Külliyesi (Edirne)

UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 2011
Liste Sıra No: ?
Yeri: Marmara Bölgesi, Edirne
Kategori: Kültürel

İstanbul’un fethinden önce Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti olan Edirne’nin en önemli anıtsal eseri olan ve şehrin silüetini taçlandıran Selimiye Cami ve Külliyesi, 16. yy.da Sultan II. Selim adına yaptırılmıştır. Teknik mükemmelliği, boyutları ve estetik değerleriyle döneminin ve sonraki zamanların en muhteşem eseri olan cami ve külliye, Osmanlı mimarlarından Sinan’ın ustalık dönemi eseri, mimarlık sanatının en görkemli örneklerinden biri ve insanın yaratıcı dehasının bir başyapıtı olarak kabul edilmektedir.

İnce ve zarif 4 minareye sahip büyük kubbesiyle görkemli cami, iç tasarımında kullanılan ve döneminin en iyi örnekleri olan taş, mermer, ahşap, sedef ve özellikle çini motifleri ve ince işçilikleri ile kubbe ve kemerlerindeki kalem işleri, mermer döşemeli avlusu ve yapıyla bağlantılı el yazması kütüphanesi, eğitim kurumları, dış avlusu ve arastası ile bir sanat türünün zirvesini temsil etmektedir.

Edirne Selimiye Cami ve Külliyesi, UNESCO Dünya Miras Komitesi’nin 19-29.06.2011 tarihleri arasında gerçekleştirilen 35. Dönem Toplantısı’nda alınan 35 COM 8B.37 sayılı karar ile 1 ve 4. kriterler kapsamında kültürel varlık olarak Dünya Miras Listesi’ne dâhil edilmiştir.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 108 Cevabı

b) www.kultur.gov.tr/adresinden Dünya Miras Listesi’ne alınan kültürel miraslarımızdan iki tanesini araştırınız. Araştırma sonuçlarınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.

• Cevap:

Troya Antik Kenti (Çanakkale)

UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 1998
Liste Sıra No: 849
Yeri: Marmara Bölgesi, Çanakkale
Kategori: Kültürel

Troya, dünyadaki en ünlü antik kentlerden birisidir. Troya’da görülen 9 katman, kesintisiz olarak 3000 yıldan fazla bir zamanı göstermekte ve Anadolu, Ege ve Balkanların buluştuğu bu benzersiz coğrafyada yerleşmiş olan uygarlıkları izlememizi sağlamaktadır. Troya’daki en erken yerleşim katı M.Ö. 3000-2500 ile erken Tunç Çağı’na tarihlenmektedir, daha sonra sürekli yerleşim gören Troya katmanları M.Ö. 85 – M.S. 8. yüzyıla tarihlenen Roma Dönemi ile sona ermektedir. Troya, bulunduğu coğrafi konum nedeniyle burada hüküm süren uygarlıkların diğer bölgelerle ticari ve kültürel bağlantıları açısından daima çok önemli bir rol üstlenmiştir. Troya ayrıca gösterdiği kesintisiz katmanlaşma ile Avrupa ve Ege’deki diğer arkeolojik alanlar için referans görevi görmektedir. İlk olarak 1871’de Heinrich Schliemann, daha sonra W. Dörpfeld, C.W Blegen tarafından kazılmış olan bu görkemli arkeolojik şehirde kazılar halen sürdürülmektedir.

Efes (İzmir)

Yeri: Ege Bölgesi, İzmir
Boylam: 27˚20’ Doğu
Enlem: 37˚07’ Kuzey
Kategori: Kültürel

Dünya Miras Listesine alınan “Efes” Dünya Miras alanı; Çukuriçi Höyük, Ayasuluk Tepesi (Selçuk Kalesi, St. John Bazilikası, İsa Bey Hamamı, İsa Bey Camii, Artemision), Efes Antik Kenti ve Meryem Ana Evi olmak üzere dört bileşenden oluşmaktadır.
Antik dönemin en önemli merkezlerinden biri olan Efes, tarih öncesi dönemden başlayarak Helenistik, Roma, Doğu Roma, Beylikler ve Osmanlı dönemleri boyunca yaklaşık 9000 yıl kesintisiz yerleşim görmüş ve tarihinin tüm aşamalarında çok önemli bir liman kenti ve kültürel ve ticari merkez olmuştur.
Helenistik ve Roma Döneminin üstün kentleşme, mimarlık ve dini tarihine ışık tutan simgeleri barındıran Efes’te farklı dönemlere ait en üstün mimari ve kent planlama örnekleri bulunmaktadır. M. Ö. 8. yüzyıla tarihlenen ve Antik dönemin yedi harikasından biri olarak ünlenen kült merkezi Artemision, Hz. Meryem’in İsa’nın annesi olarak kabul ve ilan edildiği 431 tarihli Ekümenik Konsülün gerçekleştiği yer olan Meryem Kilisesi, İsa’nın havarilerinden biri olan ve Yahya İncili’ni Efes’te yazan St. John’ın mezarı üzerine inşa edilen Bazilika gibi Erken Hristiyanlık dönemine şahitlik eden benzersiz eserleri, günümüzde Hristiyanlar tarafından hac mekanı olarak kabul edilen Meryem Ana Evi ve Beylikler döneminde inşa edilen İslam yapıları ile Efes aynı zamanda dini tarih açısından da bugün hala ayakta olan benzersiz bir birikim sunmaktadır.

c) www.kultur.gov.tr/adresinden aldığınız bilgilere güveniyor musunuz? Neden?

• Cevap: Güveniyorum. Çünkü uzantısı “gov”dur. “gov” uzantılı siteler devlete ait sitelerdir ve verdikleri bilgiler doğrudur.

ç) Sizler hangi sitelerden araştırma yapıyorsunuz?

• Cevap: “edu”, “org”, “gov” uzantılı sitelerden araştırma yapıyoruz.

d) Bilimsel araştırmalarda “edu ve gov” uzantılı sitelerin güvenirliği hakkında ne düşünüyorsunuz?

• Cevap: “edu” uzantılı siteler eğitim kurumlarına, “gov” uzantılı siteler devlet kurumlarına aittir. Bu sitelerde bulunan bilgiler doğrudur.

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki kutularda verilen metinleri inceleyiniz.

a) Sizce bu metinlerin ortak özelliği nedir?

• Cevap: Metinlerin içinde, o metinle alakalı başka metinlere bağlantılar bulunmaktadır.

b) Metinlerin bu şekilde düzenlenme sebebi ne olabilir? Açıklayınız.

• Cevap: Bu şekilde düzenlenen metinlerde araştırma yapan kişi aradığını rahatça bulabilir. Araştırmasıyla ilgili diğer konulara ulaşabilir.

8. ETKİNLİK

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 109 Cevabı

Anadolu’da kilim demek, özlemi, inancı, sevgiyi ilmik ilmik dokumak demektir.” sözünden yola çıkarak bir konuşma yapınız.

• Cevap:

Sevgili arkadaşlar.

Türk halkı eskiden duygu ve düşüncelerini halıya, kilime, kumaşa işledikleri motiflerle anlatırdı. İletişim olanaklarının günümüz kadar gelişmediği bu zamanlarda insanlar duygu ve düşüncelerini bu şekilde diğer insanlara aktarırdı.

İnsanlar işledikleri motiflerde birbirlerine olan sevgiyi, özlemlerini, güvenlerini, acılarını anlatırlardı. Bu nedenle kilimlere işlenen motiflere sadece süz gözüyle bakmak yanlış olacaktır. Kilimlerdeki motifler insanların duygularının birer yansımasıdır.

İnsanların duygularını bu şekilde aktarması çok hoştur. Bu davranış Türklerde halı ve kilim kültürünü çok ayrı ve özel bir yere koyar. İşte bizim kültürümüz, böyle inceliklerle doludur.

9. ETKİNLİK

Şiirden alınan aşağıdaki dizeleri okuyunuz.
“Kilim kalbin aynasıdır, gönlün sesidir;
Her nakışı bir duygunun ifadesidir

a) Yukarıdaki dizede noktalı virgül niçin kullanılmıştır?

• Cevap: Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konmuştur.

b) Noktalı virgülü bu dizedekiyle aynı görevde olacak şekilde cümlede kullanınız.

• Cevap: Sevinçten, heyecandan içim içime sığmıyor; bağırmak, kahkahalar atmak, ağlamak istiyorum.

c) Aşağıdaki cümleleri noktalı virgülün kullanım alanıyla eşleştiriniz.

• Cevap:

10. ETKİNLİK

Kültürümüzde kilimin yerini anlatan bilgilendirici bir metin yazınız.

• Cevap:

BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK

Gazete ve dergilerden vatan sevgisini anlatan resim, fotoğraf ve haberler bulunuz. Araştırma sonucu elde ettiklerinizi sınıfa getiriniz.

• Cevap:

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık 4. Tema Milli Kültürümüz Sayfa 104, 105, 106, 107, 108, 109 Kilim Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.