Hoşça Kalın, Güle Güle metni cevapları ve soruları, Anıttepe Yayıncılık 5. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 16-17-18-19-20-21-22 (Birey ve Toplum)
Hoşça Kalın, Güle Güle Metni Cevapları
Kafayı takacak başka şey kalmamış gibi vedalaşmalara, iyi dileklere taktım bugünlerde. Geçenlerde bir öğretmen arkadaşımla okuldan çıkarken vedalaştığımız sekreter kız “Hoşça kalın!” diye uğurlayınca bizi, arkadaşın ağzını aradım. Beni çileden çıkaran bu karıştırmalar onu da rahatsız ediyor mu diye, ediyormuş. Biz yaştakilerin huysuzluğu mu bu yoksa gençler vedalaşmaları, selamlaşmaları da mı unuttular? “Bay bay!” diyenler “Çav!” diyenler arttıkça Türkçe konuşanlara da bir şeyler oluyor. Batı hayranlığı, yabancı dillerdeki kullanım mı akıllarını karıştırdı yoksa bunları öğretmeyi unuttuk mu çocuklarımıza? Her durumda aynı şeyler söylenmez, diye uyarmadık mı? Kalana “Hoşça kal!” denir, gidene “Güle güle!”; tersi yakışık almaz, demedik mi? Amerikan filmlerinde ayrılan kişilerin birbirlerine yalnızca “Bye!” dediklerini duya duya mı böyle oldu bu işler bilmiyorum. Oğlumu arıyorum iş yerinden, arkadaşı açıyor telefonu. Oğlum o anda orada değil.
— Aradığımı söyler misiniz? Ben annesiyim, diyorum.
Yanıt:
— Neden olmasın!
Bu “Peki, söylerim.” demek, biliyorum. Alınmamam gerek, onu da biliyorum ama elimde değil, alınıyorum. Olmayacak bir şey değil ki söylediğim, neden böyle dedi bu delikanlı bana?
Dershanede yeni program çıkmış. Genç rehber arkadaşa programımı getirdiği için teşekkür ediyorum.
— Önemli değil, diyor.
Hangisi? Program mı, getirip vermesi mi, teşekkürüm mü, hangisi önemli değil? Hem teşekkür niye önemli olmasın? Çok önemlidir.
Bir telefon konuşmasını bitirirken yarı yaşınızdaki bir insan, telefonu “Güle güle!” deyip kapatırsa o telefon yüzünüze kapatılmış gibi geliyor mu size de? Kızımın arkadaşlarından herhangi biriyle günde beş kez şöyle bir konuşma geçebilir aramızda…
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 16 Cevabı
HAZIRLIK
1. Günlük konuşmalarınızda, kullandığınız kelimelere dikkat eder misiniz? Açıklayınız.
- Cevap: Elbette ederim. Çünkü günün hangi zamanında kiminle hangi samimiyet dereceme göre konuşmam gerektiğini bilmezsem yanlış davranmış olurum. Örneğin sabah günaydın öğleden sonra tünaydın gece de iyi geceler demem gibi .
2. “Dil yanlışı” ne demektir, en çok yapılan dil yanlışları nelerdir? Açıklayınız.
- Cevap: Günlük konuşma dilinde yapılan bilerek veya bilmeyerek ortaya çıkan dil yanlışlarıdır. Mesela sabah günaydın yerine tünaydın derse biri dil yanlışı yapmış olur.
3. Hazırladığınız telefon konuşmasını canlandırınız.
- Cevap: Bir önceki yayınımızda sizler için hazırladığımız telefon konuşma metnini burada canlandırabilirsiniz.
1. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 19 Cevabı
Metinde geçen “hoşça kalın, güle güle” sözlerini ne zaman ve hangi durumlarda kullandığınızı yazınız. Bu sözleri birer cümlede kullanınız.
Hoşça kalın: Bir yerden ayrılırken o yerde kalan kişilere denen bir iyi dilek sözcük grubudur.
Cümlem: Ben pazara gidiyorum siz hoşça kalın.
Güle Güle: Bir yerden ayrılıp başka bir yere giden işiye selametle gideceği yere varması için söylenen bir temenni kelime grubudur.
Cümlem: Gideceğin yere güle güle git.
2. ETKİNLİK
Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterinize not ediniz. Bu kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahmininizin doğruluğunu TDK Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz.
- Cevap: Metni okurken boş bir deftere bilmediğiniz kelimeleri yazmanız sonra da anlamlarını sözlükten bakıp yazmanız gerekmektedir.
3. ETKİNLİK
Aşağıdaki sorulan “Hoşça Kalın, Güle Güle” metninden hareketle cevaplayınız.
1) Yazar, yaşadığı hangi olaylardan yakınmaktadır?
- Cevap: İnsanların günlü hayatta bazı selamlaşma ve vedalaşma kalıplarını yanlış yerde yanlış zamanlarda kullanmalarından yakınmaktadır.
2) Yazar, telefon konuşması “Güle güle!” denilerek bitirildiğinde neler hissediyor?
- Cevap: Sanki zorla bir yere gönderiliyormuş gibi hissetmektedir. Oysa aslında o hiç bir yere gitmemekte telefon konuşmasını yapan kişi ona güle güle diyerek onu zorla bir yere göndermiş olmaktadır.
3) Yazara göre telefon konuşmaları neden “Güle güle!” denilerek bitirilemez?
- Cevap: Çünkü telefon konuşmaları sırasında kişi olduğu yerde durmaktadır. Bir yere gönderilmemektedir. Bu şekilde söylenirse kişi zorla bir yere gönderiliyormuş gibi olmaktadır.
4) Yazarın Türkçenin günlük kullanımı ile ilgili düşünceleri nelerdir? Açıklayınız.
- Cevap: Yazar günümüzde özellikle gençlerin Türkçeyi günlük yaşamda doğru şekilde kullanmadıklarını, en basit selamlaşma ve vedalaşma kalıplarını bile yanlış zamanlarda kullandıklarını söylemektedir.
5) Metinde yazar, telefonla konuşurken hangi hataların yapıldığından bahsediyor? İki tane örnek veriniz.
- Cevap: Metinde yazar özellikle gençlerin vedalaşma ve selamlaşma kalıplarını yanlış kullandıklarını belirtmektedir. Örneğin telefonu kapatırken güle güle diyorlar ya da diyelim ki telefonu bir başkası açıyor aradığımı söyler misin dediğinde karşıdaki “neden olmasın” cevabını veriyor. Bu da yanlış bir kullanımdır.
6) Telefonda konuşurken kullandığınız ifadelere dikkat ediyor musunuz? Neden?
- Cevap: Evet, ediyorum. çünkü hem dilimiz düzgün kullanmaya çalışıyorum hem de karşımdakine saygılı olmanın gereği budur.
7) Yazar, metindeki bu tür konuşma hatalarına neden dikkat çekiyor olabilir? Açıklayınız.
- Cevap: Çünkü dilimize gerekli önemi vermediğimizi ve dilimizin kurallarını çiğnediğimizi, dilimizi bozduğumuzu söylemeye çalışmaktadır.
4. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 20 Cevabı
Aşağıdaki sorulan metne göre cevaplayınız.
Metnin konusu: Dilimizde yaptığımız konuşma hataları
Metnin ana fikri: Dilimizi doğru ve düzgün kurallarına uygun şekilde kullanmalıyız.
5. ETKİNLİK
Hoşça Kalın, Güle Güle” metninden alınan aşağıdaki bölümü okuyunuz.
Daha sonra dikkat ettim, yerli dizilerde de böyle oluyor konuşmalar. “Baba Evi”nde Uzun Şevki gelmiş, yeni tutulan evin badanasına yardım etmiştir. Şevki giderken “Hoşça kalın!” der, evin küçük kızı Bilge karşılık verir.
a) Yazar kendi fikrini açıklarken bir dizi adını niçin vermiştir?
- Cevap: Çünkü vermek istediği mesajı okurun aklında kalıcı olacak örneklerle zenginleştirmek istemiştir. Bu yöntemle anlatmak istediğini daha etkili bir şekilde anlatım yollarından faydalanarak anlatmış olmaktadır.
b) Bu dizinin adını vermesinin parçaya nasıl bir katkısı olmuştur?
- Cevap: Okurun hem yazıya güvenirliliği artmaktadır, hem de okurun zengin bir içerik haline gelmesi sağlanmıştır.
c) Siz de günlük hayatta yapılan dil yanlışlarıyla ilgili örnekler yazınız.
- Cevap: direkt yerine direk denilmesi, kibrit yerine kirbit denmesi gibi örnekleri verebiliriz.
6. ETKİNLİK
Aşağıda verilen telefon kullanma kılavuzunu inceleyiniz.
Bu kılavuzu kullanma
Bu kullanım kılavuzu özel olarak cihazımızın işlevleri ve özellikleri konusunda size yol göstermek için tasarlanmıştır,
önce beni oku
Güvenli ve doğru kullanımı sağlamak için cihazınızı kullanmadan önce lütfen tüm güvenlik önlemlerini ve bu kılavuzu dikkatle okuyun.
Bu kılavuzdaki açıklamalar, cihazınızın varsayılan ayarlarını esas almaktadır.
Bu kullanım kılavuzunda kullanılan resimlerin ve ekran görüntülerinin görünümü gerçek üründen farklı olabilir.
Kullanılabilir özellikler ve ek hizmetler cihaza., yazılıma veya servis sağlayıcıya göre değişebilir.
Uygulamalar ve işlevleri ülkeye, bölgeye ya da donanım özelliklerine göre değişebilir.
Lütfen bu kılavuzu saklayın.
a) Farklı karakterlerde verilen kullanma kılavuzunda okumakta zorlandığınız yerler oldu mu? Açıklayınız.
- Cevap: Elbette oldu. Bilmediğim karakterle olunca ister istemez okumakta çok zorlandım.
b) Kullanma kılavuzu; cihazınızın bakımı, saklanması, korunması vb. hakkında sizi nasıl yönlendirmektedir? Açıklayınız.
- Cevap: Bize okuduğumuzda cihazın hangi sıcaklık aralığında alması gerektiği, cihazın ne zaman kapatılması nasıl şarj edilmesi gerektiği hakkında bilgiler sunmaktadır.
c) Oyuncaklarınızın kullanma kılavuzunu okuyor musunuz? Neden?
- Cevap: Elbette okuyorum. Mesela pillerin hangi tür olması gerektiği, pillerin nasıl sökülüp nasıl takılması gerektiğini ancak kılavuzu okuyarak tam olarak öğrenebiliyorum.
7. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 21 Cevabı
Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanmanın iletişimdeki önemini anlatan bir konuşma yapınız. Konuşmanızı günlük hayattan vereceğiniz örneklerle zenginleştiriniz.
- Cevap:
DİLİMİZİ DOĞRU KULLANMA
İnsan bu hayatta toplum içinde ancak dilini doğru kullanırsa mutlu yaşayabilir. Çünkü dili doğru kullanmazsa doğru iletişim de kuramaz. Doğru iletişim kurmazsa o zaman da derdini ya da isteklerini karşıdakini doğru bir şekilde ifade edemez. Bu da yaşayacağı sıkıntıları beraberinde getirir. Mesela öğretmenimizden bir şey isteyeceğiz, eğer doğru şekilde istemezsek sonunda isteğimiz yerine gelmeyecektir. Bu da bizim huzursuz olmamıza neden olacaktır. Günlük hayatta selamlaşmayı doğru kullanmazsak da insanlar bizimle alay edecektir. Böyle bir durumda toplum içine çıkmamız zorlaşacaktır.
8. ETKİNLİK
Okuduğunuz metinden alman aşağıdaki cümleleri altı çizili kelimelere dikkat ederek okuyunuz.
• “Güle güleee”ler sinirime dokunuyor.
• Kafayı takacak başka şey kalmamış gibi vedalaşmalara, iyi dileklere taktım bugünerde.
• Bir rahatladım, bir hafifledim o kadar olur.
a) Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimeler gerçek anlamda mı kullanılmıştır? Neden?
- Cevap: Hayır hepsi mecaz anlamlarıyla kullanılmıştır. Mesela sinire dokunma dediği gerçek anlamda sinire dokunma değil, zoruna gitme anlamındadır. Takmak kelimesi bir şeyi bir yere asma gibi kullanılırsa gerçek anlamda kullanılmış olur oysa burada aklın o şeyde kalması anlamında kullanılmıştır. Son olarak hafiflemek ağırlık ile ilgili kullanıldığında gerçek anlamda olmasına rağmen burada üstünden bir yük kalkması anlamında kullanılmıştır.
b) Bu kelimelerin gerçek anlamıyla yukarıdaki anlamı arasında fark var mıdır? Açıklayınız.
- Cevap: Tabi ki vardır. Zaten yukarıda ayrıntılı olarak açıkladık. Yeniden yazacak olursak, Mesela sinire dokunma dediği gerçek anlamda sinire dokunma değil, zoruna gitme anlamındadır. Takmak kelimesi bir şeyi bir yere asma gibi kullanılırsa gerçek anlamda kullanılmış olur oysa burada aklın o şeyde kalması anlamında kullanılmıştır. Son olarak hafiflemek ağırlık ile ilgili kullanıldığında gerçek anlamda olmasına rağmen burada üstünden bir yük kalkması anlamında kullanılmıştır.
c) Aşağıda verilen kelimeleri mecaz anlam içerecek şekilde cümlede kullanınız.
tutmak → Onun gülüşü hayata tutunmamı sağlıyor.
bağlamak → Beni yürekten kendisine bağladı.
soğuk → Bana çok soğuk davranıyor.
sert → Sert bakışlarıyla herkesi korkuttu.
9. ETKİNLİK
Aşağıdaki kutucuklarda verilen sözleri kullanarak bir metin yazınız. Yazınıza başlamadan önce bir taslak oluşturunuz.
- Cevap:
güle güle
hoşça kal
merhaba
arkadaş
gülümseme
Yazı çalışmam için sırasıyla yapacaklarım:
- Cevap:
➜ Önce güzel bir giriş yapacağım.
➜ Sonra neden böyle bir yazı yazma gereği duyduğumu açıklayacağım.
➜ Ardından örneklerle yazımı zenginleştireceğim.
➜ Sonra yazımı topralaryacağım.
➜ Son olarak da yazımı bir sonuç cümlesi ile bitireceğim.
SELAM VERİN DAĞA TAŞA
Selam verin uyandığınız güne ama önce günaydın diyerek başlayın hayata. Ardından yürüyüşe çıkın selam verin ağaçlara kuşlara, onlara mutlu günler dileyin, hoşça kalsınlar her zaman olduğu gibi. Sonra çıkın çarşıya pazara parklarda oynayan çocuklara tünaydın deyin paylaşın güzel bir gökyüzü mavisini. Merhabalar çoğaltsın ömrümüzü. Ama illa ki gülümseyin, gülümseme eksilmesin güzel yüzünüzden.
10. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 22 Cevabı
- Cevap:
BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
Türk kültüründe misafirin önemini ve misafirliğin sosyal hayattaki yerini belirten bir konuşma hazırlayınız. Konuşmanızı misafirliği konu alan görsellerle destekleyiniz. Konuşmanız için prova yapmayı unutmayınız.
- Cevap:
MİSAFİR SEVERLİK
Kim ki kapınızı çalarsa ona hoş görü ile açın kapınızı. Kim ki aç çalarsa kapınızı yemek vermeyi unutmayın siz aç kalsanız da. Tanrı misafiri deyin açın kapınızı sonuna dek. Çünkü kim ki evinize gelmiş size konuk oluyorsa siz ev sahibi olarak onu doyurmak giydirmek zorundasınız. Çünkü misafirperverlik ve Türk kültürü bunu gerektirir. Bu yüzden yaşadığımız coğrafyada kardeşçe hala yaşayabiliyoruz.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık 1. Tema Birey ve Toplum Sayfa 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22 Hoşça Kalın, Güle Güle Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
