Dünya Çocukları metni cevapları ve soruları, Koza Yayın 5. Sınıf Türkçe Ders kitabı sayfa 13-14-15-16 (Birey ve Toplum Teması)
Dünya Çocukları Metni Cevapları
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 12 Cevabı
HAZIRLIK
1. Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Görsellerin size hissettirdiği duygu ve düşünceleri yanlarındaki noktalı yerlere yazınız.
- Cevap: Görsellerin ilkinde engelli bir çocuğun tekerlekli sandalyesinde oturduğunu, onun yanına gelen arkadaşının ona destek olarak onunla top oynamak istemesini ve dünyanın güzelleşmesini görüyorum. İkinci resimde ise paylaşmanın önemini görüyorum. Üçüncü resimde ise ne yazık ki yakın zamanda yaşadığımız deprem felaketi sonrası evi yıkılan bir anne ve çocuklarının çaresizce bekleyişlerini görüyorum.
2. Arkadaşlarınızla birlikte oynadığınız oyunları düşününüz. Oyun oynarken neler hissediyorsunuz? Sizce dünyadaki diğer çocuklar da sizinle aynı oyunları oynuyor, sizinle aynı duyguları paylaşıyor olabilirler mi? Nedenleriyle birlikte söyleyiniz.
- Cevap: Bence dünyadaki bütün çocuklar birbirine benzerler. Hepsi de saf ve tertemiz yüreklidir. Küçükken bizler nasıl körebe, yakan top ya da beştaş oynuyorsak benzer oyunları dünyanın çok farklı yerlerindeki çocuklar da bence oynuyordur. Oynarken beraber eğlenmenin paylaşmanın keyfini sürüyorlar kaybedince de bizim gibi üzülüyorlardır.
“Dünya Çocukları” şiirini vurgu, tonlama ve telaffuza dikkat ederek sesli okuyunuz.
Sesli okumanın amacı, okuyanın metinde geçen kelimelerin nasıl telaffuz edildiğini ve hangi bağlamda kullanıldığını anlamasını sağlamaktır.
Sesli okuma, okuyanın okuma seviyesini belirleyerek düzgün konuşma yeteneğini geliştirir. Sesli ve güzel okuma sayesinde dinleyiciler metnin konusuna ilgi duyar ve bu, onlarda okuma zevki uyandırır.
Sesli okuma farklı şekillerde yapılabilir. Birinci yol, öğretmenin açık ve anlaşılır bir biçimde herkesin duyacağı bir ses tonuyla örnek okuma yaptıktan sonra öğrencilere metni kavramaya yönelik sorular sorması ve etkinlikler yaptırmasıdır. İkinci yol, öğretmenin örnek okumasından sonra bir öğrencinin sesli okumasıdır. Üçüncü yol ise yine öğretmenin örnek okumasından sonra öğrencilerin, gruplara ayrılarak her gruptan bir öğrenci veya grubun metnin tamamını sesli okumasıdır. Sesli okumanın en önemli şartı, kelimeleri doğru telaffuz etmek, dinleyenlerde okuma zevki uyandırmaktır. Ses tonu, metindeki duygu ve düşüncelere bağlı olarak ayarlanmalıdır. Jest ve mimiklerin okuma esnasında kullanılmasında bir sakınca bulunmamaktadır.
Okunan metin dikkatle dinlenmeli, okuma süreci kesintiye uğratılmamalı, düzeltmeler ve açıklamalar okumanın sonuna bırakılmalıdır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 13 Cevabı
DÜNYA ÇOCUKLARI
Yaşamak, gerekiyorsa eğer,
Bir çocuk oyunu kadar renkli olsun.
Dünyayı, kardeşlik dallarında
Uçan kuşlar doldursun.
Sen dargınlık ağacı, barış ve yemiş ver.
Birleşiniz bütün dünya çocukları,
Kalp kırılmadıkça sürüp gider oyun.
Yorulunca bir dost sesiyle uyuyun,
Sabah, kalbinize örtsün şafakları.
Tanrı’m, yorgunluktan koru ayakları,
Bu küçük ayaklar böyle hep beraber,
Oraya, o kardeş bayramına gider,
Kucaklaşır bütün dünya çocukları.
1909’da İstanbul’da doğdu. Annesinin ölümü üzerine, Millî Mücadele’ye katılmak için Ankara ya geçen babasının yanına gönderildi. İlkokulu Ankara Necatibey İlkokulunda tamamladı. Ortaöğrenimini Ankara Gazi Lisesinde bitirdi. İlk şiiri Gazi Lisesinin dergisi “Filiz”de 1938’de yayımlandı.
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde okurken ilk kitapları yayımlandı. Çeşitli şehirlerde ve kurum- larda çalıştı. 17 Mart 1978 yılında Ankara’da yaşama gözlerini yumdu.
Eserlerinden bazıları şunlardır: Güneş Salkımı, Bir Kasabadan Resimler, Halk Albümü, Söylevi Okurken, Cumhuriyet Ağacı, Bağımsızlık Gülü, Kardeş Sofrası…
1. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 14 Cevabı
a. Aşağıda şiirde geçen bazı kelimeler verilmiştir. Bu kelimelerin anlamlarını yer aldığı dizeden hareketle tahmin ediniz. Ardından bu kelimelerle anlamlarını eşleştiriniz.
Kardeşlik-Barış-Dargınlık-Şafak-Yemiş-Kalp
- Cevap:
1. Güneş doğmadan az önce beliren aydınlık. (şafak)
2. Bitkilerde tohumları taşıyan, genellikle yenebilen organ, meyve. (yemiş)
3. Savaşın bittiğinin bir antlaşmayla belirtilmesinden sonraki durum. (barış)
4. Dargın olma durumu. (dargınlık)
5. Birlik, beraberlik. (kardeşlik)
b. Türkçe sözlüklerinizi inceleyiniz. Ardından orta kalınlıkta bir defter edininiz. Alfabemizdeki harflerin sayısını dikkate alarak defterinizin sayfalarını alfabetik sıraya göre harflere ayırınız. Bunu yaparken dilimizde bazı harflerle başlayan kelimelerin sayısının daha çok olduğunu göz önünde bulundurunuz. Örneğin, “A”, “E”, “M”, “S” gibi bazı harflerle başlayan kelimelerin sayısı oldukça fazladır. Bu nedenle bu harflere ayrılan sayfa sayısını diğerlerinden fazla tutunuz. Artık size ait özel bir sözlük defteriniz oldu. Anlamını yeni öğrendiğiniz kelimeleri sözlüğünüze yazarak sözlüğünüzü zenginleştiriniz. Bu çalışmayı bilgisayarınızda bir dosya açarak da yapabilirsiniz.
- Cevap:
2. ETKİNLİK
Okuduğunuz şiirden hareketle aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Şair, yaşamın nasıl olmasını istiyor?
- Cevap: Yaşamın oyun gibi olmasını ve insanların oyun oynayan çocukların neşesi mutluluğunu taşıması gerektiğini söylüyor. Kimsenin dargın veya kavgalı olmamasını, yeryüzünün barış ile mutluluk meyveleri ile dolu olduğunu anlatıyor.
“Dünyayı, kardeşlik dallarında / Uçan kuşlar doldursun.” dizeleriyle ne anlatılmak istenmektedir?
- Cevap: Dünyamızdaki bütün savaşların sona ermesini, her yerde barışın olması gerektiğini anlıyorum. Yine kuşlar gibi özgürce yaşayacak olan insanların huzurla yaşamalarının özlemi anlatılıyor.
Şair, çocuklardan ne istiyor?
- Cevap: Kimsenin kalbini kırmamalarını, barış içinde el ele mutlu bir şekilde yaşamalarını istiyor.
Şair, dünya çocukları için Tanrı’dan ne diliyor?
- Cevap: Tanrı’dan çocukların ayaklarını korumasını çünkü çocukların bu ayaklarla oyunlar oynadıklarını, mutlulukla hayatı paylaştıklarını anlatıyor.
Siz, şairin yerinde olsaydınız dünyada yaşayan diğer çocuklar için neler dilerdiniz?
- Cevap: Dünyada o kadar çok ekmek olsun isterdim ki hiç bir çocuk gece yatağa aç girmemiş olurdu. Kimsenin kimseyi üzmediği, çocukların dil din ırk gözetmeksizin kardeşçe yaşadığı bir dünya isterdim.
3. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 15 Cevabı
Aşağıda verilen bilgilerden hareketle “Dünya Çocukları” metninin konusunu aşağıya yazınız. Ardından metnin ana duygusunu işaretleyiniz.
Bir metinde üzerinde durulan düşünce, o/ay, durum ya da sorun metnin konusudur.
Bir metnin konusunu bulmak için “Metinde ne anlatılıyor?” sorusunu sorarız.
Ana fikir ise metnin yazılış amacı yani yazarın okuyucuya vermek istediği mesajdır.
Ana fikri bulmak için metnin tamamını okumak gerekir. Böylelikle metni daha iyi anlayarak verilmek istenen mesajı kolayca bulabiliriz. Ana fikri belirlemek için şu soruları kendimize sormalıyız: “Yazarın bu metni yazma amacı nedir? Yazar, okuyucuya nasıl bir mesaj veriyor?”
Şiirlerde ana fikrin yerine ana duygu bulunur. Şiirin okuyucuda uyandırdığı temel duygu ana duygudur. Ana duygu yerine “tema” kelimesi de kullanılır.
- Cevap:
Metnin konusu: Çocukların oyun oynaması, şairin nasıl bir dünya istediğidir.
Metnin ana duygusu: Dünya barışına özlem
4. ETKİNLİK
a. Kişileştirme (teşhis) söz sanatıyla ilgili aşağıda verilen bilgileri okuyunuz.
İnsana ait özelliklerin insan dışındaki varlıklara verilmesiyle yapılan söz sanatına kişileştirme (teşhis) denir.
“Güneş dağların arasından üzgün bir şekilde batıyordu.” cümlesinde güneşe, insana ait olan üzülme özelliği verilerek kişileştirme yapılmıştır.
b. Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Cümlelerde kişileştirme sanatının nasıl yapıldığını yazınız. Ardından okuduğunuz metinde kişileştirme sanatının hangi dizede yapıldığını söyleyiniz.
Parktaki ağaçlar rüzgârın bağırtısına yapraklarını dökerek isyan ettiler.
- Cevap: Bu cümlelerde ağaçlar insana ait bir özelliğe sahip gibi anlatılmışlardır. İsyan etmek insana özgüdür. Bu dizede ise ağaçların isyan ettiğinden bahsedilmiştir.
Zaman bu koca yürekli köpeği insanlığa karşı küstürmüştü.
- Cevap: Küsmek insana özgü bir davranıştır. Bu dizede de köpeğin insan gibi küstüğünden bahsedilmektedir.
5. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 16 Cevabı
a. Çocuk Hakları Bildirgesi ile ilgili aşağıdaki bilgileri okuyunuz. Çocuk haklarının korunmasının önemi hakkında kısa bir konuşma yapınız. Konuşmanızda izlediğiniz veya okuduğunuz medya haberlerini göz önünde bulundurunuz. Ayrıca gözlemlerinize de yer veriniz.
Çocukların bakımının bir toplum sorunu olduğu ve bilimsel yaklaşımlarla herkesin bu sorumluluğu yüklenmesi gerektiği düşüncesi 20 Kasım 1959’da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda “Çocuk Hakları Bildirgesi” ile kabul edilmiştir. On ilkeden oluşan bu bildirgenin ilk dört ilkesi aşağıdaki gibidir:
1. İlke: Tüm dünya çocukları bu bildirgedeki haklardan din, dil, ırk, renk, cinsiyet, milliyet, mülkiyet, siyasi, sosyal sınıf ayırımı yapılmaksızın yararlanmalıdır.
2. İlke: Çocuklar özel olarak korunmalı, yasa ve gerekli kurumların yardımı ile fiziksel, zihinsel, ahlaki, ruhsal ve toplumsal olarak sağlıklı normal koşullar altında özgür ve onurunun zedelenmeyecek şekilde yetişmesi sağlanmalıdır. Bu amaçla çıkarılacak yasalarda çocuğun en yüksek çıkarları gözetilmelidir.
3. İlke: Her çocuğun doğduğu anda bir adı ve bir devletin vatandaşı olma hakkı vardır.
4. İlke: Çocuklar sosyal güvenlikten yararlanmalı, sağlıklı bir biçimde büyümesi için kendisine ve annesine doğum öncesi ve sonrası özel bakım ve korunma sağlanmalıdır. Çocuklara yeterli beslenme, barınma, dinlenme, oyun olanakları ile gerekli tıbbi bakım sağlanmalıdır.
- Cevap: ÇOCUKLARI KORUYALIM! HAKLARINI VERELİM!
Çocuklarımız, yani yarınlarımız! Onların haklarını korumak biz büyüklere düşer. Onların özgür bir birey olarak yetişmeleri, onların geleceğin iyi ve bilgili insanları olması haklarını bilmekten geçer. Hem haklarını bilecekler hem de haklarını savunmayı öğrenecekler. Böylece bir birey olacak, ülkemizi ve dünyayı güzelleştirecekler.
b. Sizce Çocuk Hakları Bildirgesi neden yayınlanmış olabilir? Dünyadaki çocuklar hayatlarını bildirgenin ilk dört ilkesine uygun yaşayabiliyorlar mı? Siz bildirgeye ne gibi ilkeler eklemek isterdiniz? Arkadaşlarınızla konuşunuz.
- Cevap: Çocuk hakları bildirgesi, çocuklara haklarını vermek ve onların haklarını güvence altına almak için yayınlamıştır. Ne yazık ki günümüzde dört ilkenin tam uygulandığını söyleyemeyiz. Çünkü bazı yerlerde çocuklar ikinci sınıf insan gibi muamele görüyor, bazen de mecburiyetten para kazanmak için çocukluklarını yaşamadan çalışmak zorunda kalıyorlar. Ben olsam bu maddelere uymayanlar hakkında çok çok ağır cezalar verdiren maddeler eklerdim.
6. ETKİNLİK
Yandaki görseli inceleyiniz. Görselden hareketle defterinize iki dörtlükten oluşan kısa bir şiir yazınız. Şiirinizi yazmaya başlamadan önce konuyu belirleyiniz. Ardından hangi duyguları ele alacağınıza karar veriniz. Şiirinize uygun başlık koymayı unutmayınız.
- Cevap:
ELE ELE HAYDİ ÇOCUKLAR GELECEĞE!
El ele verin çocuklar
Bizi bekler mutlu yarınlar
Bizim içindir oyunlar
Bitsin küslükler insanlar barışsınlar
Dünya güzelleşecek sizinle
Mutluluk saçan gözlerinizle
Sizler kuracaksınız güzel yarınları
Hep beraber vererek el ele
SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
Ülkemizdeki göçmenlerin yaşadıkları temel sorunları araştırınız. Araştırma sonucunda edindiğiniz bilgileri sınıfa getiriniz.
- Cevap: Ülkemizdeki göçmenlerin yaşadıkları en büyük sorun bence geri dönecek ülkelerinin olmamasıdır. Bundan dolayı da bizim ülkemizde yaşamaktadırlar. Barınma, iş, okul ve Türkçeyi öğrenememeleri gibi sorunları sayabilirim.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayın Birey ve Toplum Teması Sayfa 13-14-15-16 Dünya Çocukları Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.