Dedem Korkut Öyküleri Üzerine metni cevapları ve soruları, Koza Yayın 5. Sınıf Türkçe Ders kitabı sayfa 110-111-112-113-114-115-116 (Milli Kültürümüz Teması)
Dedem Korkut Öyküleri Üzerine Metni Cevapları
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 110 Cevabı
HAZIRLIK
1. Ne tür hikâyeler okumaktan hoşlanırsınız?
- Cevap:
2. Dede Korkut hakkında neler biliyorsunuz?
- Cevap:
Metni, öğretmeninizin kontrolünde kızlı okuma yöntemiyle okuyunuz.
Hızlı okuma, kısa süre içerisinde metni anlamayı sağlayan bir okuma türüdür. Hızlı okuma göz takibiyle ve geri dönüşler olmadan yapılır. Okuma esnasında dikkat tamamen okunulan metne verilmelidir.
DEDEM KORKUT ÖYKÜLERİ ÜZERİNE
Türklerin Anadolu’ya gelişi, 11. yüzyıla rastlar. Bu gelenler Oğuz Türkleriydi. Bunlara daha sonra Türkmen de denildi. Bunları biliyoruz. Yazının kullanılmadığı dönemlerde, sözlü edebiyat geleneği vardı. Atasözleri, bilmeceler, mâniler, türküler, şiirler, destanlar, masallar, öyküler, ağıtlar sözlü edebiyatın başlıca türleriydi. Bunlar, toplumun ortak ürettiği güzelliklerdi. Anlatıla anlatıla, ağızdan ağıza geçe geçe kimi gelişip yaygınlaşır, kimi de yozlaşır, unutulup giderdi. Sözlü edebiyattan yazılı edebiyata geçiş ancak yazının öğrenilip kullanılmasından sonra olmuştur. Söz uçar gider ama yazı kalıcıdır.
Dedem Korkut
Öyküleri, Oğuz Türkleri arasında anlatılan birtakım destansı öykülerin yazıya geçirilmiş örneklerinden biri ve en önemlisidir. Oğuzların dilden dile dolaşan destansı öykülerini, adı bilinmedik bir ozanın, 15. yüzyılın ikinci yarısında derleyip yazıya geçirdiği düşünülebilir. Bu öykülerin yazıya geçirilmiş biçiminden, yüzyıllardır kimsenin haberi yoktu. Bu yazılı metin, daha geçen yüzyılda, Avrupa’da bulundu. Biri Dresden Kitaplığında, biri de Vatikan Kitaplığında bulunan iki farklı el yazması, bu büyük belgenin kaybolmadığını kanıtladı. Adı da Oğuzların diliyle Dedem Korkut Kitabı’ydı.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 111 Cevabı
Bu kitap (…) 14-15. yüzyıllar arasında, Oğuzların, kendi aralarındaki çekişmeleri, sürtüşmeleri, doğaüstü yaratıklarla savaşımları, komşuları olan Rum, Ermeni ve Gürcü beyleriyle giriştikleri çatışmaları anlatıyor.
Dedem Korkut, bu öykülerin başkişisidir. Bütün öyküler, Dedem Korkut’un çevresinde oluşup gelişir. Öyküleri anlatan da odur. Oğuzlar sık sık gelip ona başvururlar, ona danışırlar. Herkesçe sevilen, sayılan Dedem Korkut da kopuzunu eline alır, yer yer şiir biçiminde, yer yer konuşma düzeninde bilgece sözler eder, akıl verir, yön gösterir.
Bu öyküler, Oğuz Türklerinden bugüne kalan biricik yazılı belgedir. Türk dilinin ve Türk edebiyatının en önemli, en görkemli kaynaklarından biridir.
1935’te Sivas’ta doğdu. Devlet memuru olan babasıyla Türkiye’nin birçok yerini dolaştı. Ankara Hukuk Fakültesini bitirdi. 1981 ‘de Can Yayınlarını kurdu ve başta çocuk edebiyatı olmak üzere, Türk ve dünya edebiyatının en önemli yapıtlarını yayınladı. Yaralısın, Gülünün Solduğu Akşam, >
Defterimde Kuş Sesleri, Yorgunlar, Cam Kırıkları, Sular Ne Güzelse, Allı Turnam, Kırmızı Balon, Dedem ;
Korkut Öyküleri, Babam Resim Yaptı adlı kitaplarıyla Türk edebiyatı içerisinde önemli bir yer edindi. 6 Mayıs 2006’da vefat etti.
(…) Bu öykülerde canlandırılan kişilerdeki yüreklilik, mertlik, elseverlik, okuyanlarda, dinleyenlerde şaşırtıcı etkiler bırakacak boyutlardadır. Hele bu kişilerdeki o aşırı iyimserlik,
kendine güven, güçlükleri aşma tutkusu, o bitmek bilmeyen umut, bu destansı öykülerin değişmeyen, bugün de canlı kalmasını sağlayan ana özelliklerindendir.
Erdal ÖZ
1935’te Sivas’ta doğdu. Devlet memuru olan babasıyla Türkiye’nin birçok yerini dolaştı. Ankara Hukuk Fakültesini bitirdi. 1981 ‘de Can Yayınlarını kurdu ve başta çocuk edebiyatı olmak üzere, Türk ! ı ve dünya edebiyatının en önemli yapıtlarını yayınladı. Yaralısın, Gülünün Solduğu Akşam, ; Defterimde Kuş Sesleri, Yorgunlar, Cam Kırıkları, Sular Ne Güzelse, Allı Turnam, Kırmızı Balon, Dedem ;
Korkut Öyküleri, Babam Resim Yaptı adlı kitaplarıyla Türk edebiyatı içerisinde önemli bir yer edindi. 6 Mayıs 2006’da vefat etti.
1. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 112 Cevabı
Aşağıda verilen kelimelerin anlamlarını metinden hareketle tahmin ediniz. Kelimeleri, sözlük anlamlarından yararlanarak bulmacaya yerleştiriniz. Anlamını yeni öğrendiğiniz kelimeleri sözlüğünüze yazmayı unutmayınız.
BELGE-DOĞAÜSTÜ-EDEBİYAT-GÖRKEMLİ-KOPUZ-MERT-OZAN-YOZLAŞMAK
- Cevap:
1. Büyüklüğü, görünüşü ve güzelliğiyle görenleri etkileyen, gösterişli, debdebeli, haşmetli, ihtişamlı, muhteşem, şaşaalı, şatafatlı, tantanalı, anıtsal. ()
2. Olay, düşünce, duygu ve hayallerin dil aracılığıyla sözlü veya yazılı olarak biçimlendirilmesi sanatı, yazın. ()
3. Bir gerçeğe tanıklık eden yazı, fotoğraf, resim, film vb. ()
4. Özündeki iyi nitelikleri birtakım dış etkenlerle zamanla yitirmek, özünden uzaklaşmak, bozulmak. ()
5. Güçlü ve yürekli, alp, kahraman, yiğit. ()
6. Ozanların çaldığı telli Türk sazı. ()
7. Şiir söyleyen veya yazan kimse, şair. ()
8. Doğa yasalarına uymayan, doğa yasalarıyla açıklanamayan. ()
2. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 113 Cevabı
Yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları farklı olan kelimelere eş sesli kelimeler dendiğini hatırlayınız. Metinde geçen eş sesli iki kelime bularak sözlük anlamlarını karşılarına yazınız. Kelimeleri her iki anlamıyla cümle içinde kullanınız.
- Cevap:
Eş sesli kelime:
- 1. anlamı:
- Cümlem:
- 2. anlamı:
- Cümlem:
Eş sesli kelime:
- 1. anlamı:
- Cümlem:
- 2. anlamı:
- Cümlem:
3. ETKİNLİK
Metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.
- Cevap:
Metnin Konusu:
Metnin Ana Fikri:
4. ETKİNLİK
“Dedem Korkut Öyküleri Üzerine” metnine bir kelimelik ve iki kelimelik iki yeni başlık belirleyiniz. Bu başlıkları ve başlıkları seçme nedenlerinizi aşağıya yazınız.
- Cevap:
Tek kelimelik başlığım:
Bu başlığı seçme nedenim:
İki kelimelik başlığım:
Bu başlığı seçme nedenim:
5. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 114 Cevabı
a. Nesnel ve öznel ifadelerle ilgili aşağıda verilen bilgileri okuyunuz.
Nesnel ifadeler: Söyleyenin duygu veya düşüncesini içermeyen; doğruluğu veya yanlışlığı kişiden kişiye göre değişiklik göstermeyen ifadelerdir.
Örnek. Ankara, ülkemizin başkentidir.
Öznel ifadeler : Söyleyenin kendi düşüncesini, duygusunu veya beğenisini içeren ifadelerdir.
Örnek. Türkiye, dünyanın en güzel ülkesidir.
b. Metinde geçen nesnel ve öznel ifadelere üçer örnek yazınız.
- Cevap:
Öznel ifadeler:
Nesnel ifadeler:
6. ETKİNLİK
Yazarın duygu ve düşüncelerini aktarma biçimini beğenip beğenmediğinizi nedenleriyle aşağıya yazınız.
- Cevap:
7. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 115 Cevabı
Eğik çizgi (/) hakkında verilen bilgileri okuyunuz. Eğik çizginin (/) görevleriyle bu görevlere ait örnekleri eşleştiriniz.
Eğik Çizgi
1. Dizeler yan yana yazıldığında aralarında kullanılır.
2. Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası arasına ve semt ile şehir arasında kullanılır.
3. Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için kullanılır.
4. Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini göstermek için kullanılır.
5. Genel ağ adreslerinde kullanılır.
6. Matematikte bölme işareti olarak kullanılır.
7. Fizik, matematik vb. alanlarda birimler arası orantıları gösterirken eğik çizgi araya boşluk konulmadan kullanılır.
- Cevap:
Çam başı Caddesi 25/2 Keçiören / ANKARA ()
Ayrılma durumu ekleri şunlardır: -den/-dan; -ten/-tan ()
Korkma! Sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak / Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak / O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak / O benimdir, o benim milletimindir ancak. (Mehmet Âkif Ersoy) ()
01/01/2011 tarihinde doğdum. ()
36/2 = 18 ()
Okulumuzun genel ağ sitesine https://… ()
Hız, km/h olarak gösterilir. ()
Annesini/babasını çok özlemişti. ()
8. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 116 Cevabı
Dede Korkut hikâyelerinde Oğuzların gelenek, görenek ve yaşam tarzına dair birçok bilgi verilmektedir. Millî birlik ve beraberliğe verdikleri önem, çocuklarına isim koyma törenleri, düğün eğlenceleri bunlardan bazılarıdır. Oğuzlar, Orta Asya’da yaşayan Türklerin atası olarak kabul edilmektedir. Oğuzlarla aramızda gelenek, görenek ve yaşam tarzı konularında ne tür benzerlik ya da farklılar vardır? Geçmişten günümüze değin gelenek, görenek ve yaşam tarzımızda ne tür değişimler olmuştur? “Sonraki Derse Hazırlık” aşamasında hazırladığınız notlardan faydalanarak arkadaşlarınızla konuşunuz.
- Cevap:
9. ETKİNLİK
Siz de defterinize, Dede Korkut Hikâyeleri gibi gelenek ve göreneklerimizi anlatan, gelecek nesillere aktarılacak bir hikâye yazınız. Hikâyenizi bitirdikten sonra kendinizi aşağıdaki ölçütlere göre değerlendiriniz.
Yazmaya başlamadan önce hikâyemin konusunu ve ana fikrini belirledim. ()
Yazmaya başlamadan önce şahıs kadrosu, olay, yer ve zaman gibi unsurları belirledim. ()
Hikâyemde noktalama işaretlerini doğru yerlerde kullandım. ()
Yazılarımda “ama, fakat, lâkin, ve, ancak” gibi bağlantı ve geçiş ifadelerini doğru yerde kullandım. ()
Anlamını yeni öğrendiğim kelimeleri doğru ve yerinde kullandım. ()
Yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullandım. ()
Yazımı gözden geçirerek yaptığım yanlışları belirleyip düzelttim. ()
Yazımı yayımlayarak, okuyarak veya panoya asarak paylaştım. ()
- Cevap:
SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
Ülkemizde bulunan tarihî ve turistik yerler hakkında T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı sitesinden araştırma yaparak bu yerlere ait görselleri bulup sınıfınıza getiriniz.
- Cevap: Türkiye, zengin tarihi ve doğal güzellikleri ile ünlü bir turistik destinasyondur. İşte ülkemizde bulunan bazı tarihi ve turistik yerlerden bazıları:
➢ İstanbul – Ayasofya ve Sultanahmet Camii: Tarihi Yarımada’da bulunan Ayasofya, Bizans ve Osmanlı dönemlerinin izlerini taşıyan eşsiz bir yapısıdır. Aynı bölgede yer alan Sultanahmet Camii ise Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden biridir.
➢ Kapadokya: Peribacaları ve yer altı şehirleri ile ünlü olan Kapadokya, eşsiz doğal oluşumları ve tarihi yerleriyle büyüleyici bir bölgedir.
➢ Efes: Antik şehir Efes, Roma dönemine ait kalıntıları ile ziyaretçilerini tarihi bir yolculuğa çıkarır. Artemis Tapınağı ve Büyük Tiyatro gibi önemli yapılar burada bulunur.
➢ Pamukkale: Doğal traverten terasları ve antik Hierapolis kenti ile ünlü olan Pamukkale, doğal ve tarihi güzellikleri bir araya getirir.
➢ Antalya – Aspendos ve Perge: Antalya bölgesi, Roma dönemine ait antik kentleriyle dikkat çeker. Aspendos Antik Tiyatrosu ve Perge Antik Kenti bunlardan sadece ikisidir.
➢ Troya: Truva Antik Kenti, efsanevi Truva Savaşı’nın geçtiği yer olarak bilinir. Arkeolojik kalıntıları ziyaretçilere tarih dolu anlar yaşatır.
➢ Ani Harabeleri: Kars’ın sınırlarında bulunan Ani Harabeleri, Orta Çağ dönemine ait kalıntıları ile dikkat çeker. Kiliseler, katedraller ve kale gibi yapılar burada yer alır.
➢ Safranbolu: Osmanlı dönemi evleri ve tarihi dokusu ile ünlü Safranbolu, korunmuş eski bir şehirdir.
➢ Nemrut Dağı: Kommagene Kralı I. Antiochus’un anıtsal heykellerinin bulunduğu Nemrut Dağı, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alır.
➢ Trabzon – Sumela Manastırı: Karadeniz kıyısında bulunan Sumela Manastırı, doğal güzellikler içinde tarihi bir yapıdır.
Bu sadece birkaç örnek. Türkiye’nin dört bir yanında tarihî ve turistik değeri olan daha birçok yer bulunmaktadır. Bu bölgelerin her biri ziyaretçilere farklı tarihi, kültürel ve doğal deneyimler sunmaktadır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayın Milli Kültürümüz Teması Sayfa 110-111-112-113-114-115-116 Dedem Korkut Öyküleri Üzerine Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
