Dünyanın Beyaz Devleri Buzullar metni cevapları ve soruları, Koza Yayın 5. Sınıf Türkçe Ders kitabı sayfa 147-148-149-150-151-152 (Doğa ve Evren Teması)
Dünyanın Beyaz Devleri Buzullar Metni Cevapları
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 147 Cevabı
HAZIRLIK
1. Dünyamızda önemli bir yer kaplayan buzullar sizce insan yaşamı için neden önemlidir?
- Cevap:
2. İklim değişikliği ifadesinden neler anlıyorsunuz? Açıklayınız.
- Cevap:
Metni noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli okuyunuz.
DÜNVANİN BEYAZ DEVLERİ BUZULLAR
Buzullar ağırlıklarının ve yerçekiminin etkisiyle eğimli bir yüzey üzerinde hareket edebilir. Ayrıca buzulların taban kısımları ağırlıklarının etkisiyle eriyebilir. Bu da burada çok ince bir su tabakasının oluşmasına neden olur. Bu su tabakası kaygan bir zemin oluşturarak buzulun hareketini kolaylaştırır. Buzulun bu hareketi bir nehrin akışına benzer ama hissedilmeyecek kadar yavaştır. Buzullar hareket ederken üzerinden geçtikleri kayaları çizer, parçalar ve kaya parçalarının bazılarını sürükler. Diğer bir deyişle geçtikleri yerleri aşındırırlar. Bu nedenle yeryüzünü şekillendirmede buzulların önemli bir rolü vardır.
Buzullar vadiler boyunca kayarak denizlerin ve okyanusların kıyılarına kadar ilerleyebilir. Kıyıya ulaşan buzulun bir bölümü de suyun üzerinde yüzer. Buzulun suyun üzerinde yüzen bölümünden bazen gelgit ya da tsunami sonucunda oluşan dalgaların etkisiyle büyük parçalar kopabilir. Kıyıdan uzaklaşarak suda yüzen bu buz parçalarına “buzdağı” denir. Tüm buzullar sıcaklık değişikliklerinden etkilenir. Yaz aylarında hava sıcaklığının yükselmesiyle birlikte erimeye başlarlar. Özellikle uzun dönemli sıcaklık artışı buzulların belirgin şekilde küçülmesine neden olur. Geçtiğimiz yüzyılda küresel ısınma nedeniyle birçok buzul küçülmüş, bazıları da tamamen yok olmuştur.
Buzullar, geçmişteki iklim koşullarına ilişkin pek çok bilgi sağlar. Bu nedenle iklim değişikliği konusunda çalışan bazı bilim insanları buzullar üzerinde araştırma yapar. Araştırmalar sırasında özel aletler yardımıyla buzullardan uzun, silindir biçimli örnekler alınır. Bu buz örnekleri üzerinde çeşitli incelemeler yapılır. Örneğin içlerinde bulunan hava baloncukları incelenir. Geçmişte atmosferde bulunan bazı gazlar baloncukların içinde hapsolup günümüze kadar ulaşır. Bu gazların incelenmesiyle atmosferin o zamanlardaki bileşimi belirlenir. Elde edilen veriler sayesinde iklim değişikliğine ilişkin tahminlerde bulunulur.
1. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 148 Cevabı
Aşağıda okuduğunuz metinden alınan bazı kelimeler, harflerinin yerleri değiştirilerek verilmiştir. Karışık hâlde verilen harflerden anlamlı kelimeler oluşturarak belirtilen yere yazınız. Ardından kelimelerin anlamlarını tahmin ederek kelimeleri sözlük anlamlarıyla eşleştiriniz. Anlamını yeni öğrendiğiniz kelimeleri sözlüğünüze yazınız.
- Cevap:
1. Ay ve Güneş’in yer yuvarlağı üzerindeki çekim güçleri sebebiyle deniz yüzünde, özellikle ana denizlerde su düzeyinin alçalması, kabarması olayı.
2. Yeryüzünün herhangi bir yerinde hava 2 olaylarına bağlı olarak gerçekleşen etkilerin uzun yılların ortalamasına dayanan durumu.
3. Bir yüzeyin yatay düzleme doğru eğilmesi, eğiklik.
4. Dev dalga.
5. Katman.
2. ETKİNLİK
Metinde geçen terim anlamlı sözcüklerden iki tanesini belirleyerek aşağıya yazınız. Bu kelimeleri birer cümle içinde kullanınız.
- Cevap:
1. Kelimem:
Cümlem:
2. Kelimem:
Cümlem:
3. ETKİNLİK
Okuduğunuz metin, bilgilendirici bir metin örneğidir. “Dünyanın Beyaz Devleri Buzullar” isimli metinden yararlanarak bilgilendirici metinlerin genel özelliklerinden birkaçını aşağıya yazınız.
- Cevap:
4. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 149 Cevabı
Metnin ana fikrini yazınız.
- Cevap:
5. ETKİNLİK
Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Metnin konusunu en iyi yansıtan görseli işaretleyiniz.
- Cevap:
6. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
Buzullar nasıl hareket eder?
- Cevap:
Buzullar yeryüzünü nasıl şekillendirir?
- Cevap:
Buzdağı nedir?
- Cevap:
Buzullar bize hangi konuda bilgi sağlar
- Cevap:
Buzulların erimesinin okyanuslara ve denizlere nasıl bir etkisi olabilir? Açıklayarak yazınız.
- Cevap:
7. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 150 Cevabı
Metni özetleyerek yazınız.
- Cevap:
8. ETKİNLİK
Aşağıdaki başlıklardan hangileri metne yeni bir başlık olabilir? Bu başlıklardan birini ve bu başlığı seçme nedeninizi yazınız.
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BUZULLAR
SUDA YÜZEN DAĞLAR
DÜNYAMIZIN DENGESİ
- Cevap:
Seçtiğim başlık:
Bu başlığı seçme nedenim:
9. ETKİNLİK
a. Aşağıda verilen bilgileri okuyarak örnekleri inceleyiniz. Cümleleri, yönergelere uygun şekilde tamamlayınız.
Bir insanın yerine getirmek istediği düşünce amacı ifade eder. Düşünceyle ilgili iş, oluş, hareket ise sonuçtur.
“Küçük fil su bulabilmek için saatlerce yürüdü. cümlesini amaç-sonuç ilişkisi bakımından inceleyelim.
Amaç: Su bulabilmek
Sonuç: Saatlerce yürümek
Aşağıdaki cümleleri amaç-sonuç ilişkisi kuracak ifadeler yazarak tamamlayınız.
- Cevap:
Amaç:…olmak için çok sıkı çalışıyordu.
Sonuç: İklim değişikliklerinin önüne geçebilmek için….
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 151 Cevabı
Bir olayı ve durumu gerektiren, doğuran başka olay veya duruma neden denir. “Başı ağrıdığı için erkenden uyudu. ”cümlesini neden-sonuç bakımından inceleyelim.
Neden: Başının ağrıması
Sonuç: Erken uyumak
UYARI: Amaç-sonuç ve neden-sonuç cümleleri birbirleriyle karıştırılmamalıdır. Cümlenin neden-sonuç cümlesi olup olmadığını anlamak için cümledeki “için” kelimesi yerine “amacıyla” kelimesini getiririz. Eğer cümle amaç-sonuç, anlamlı olmuyorsa neden-sonuç cümlesidir.
Bir şeyin gerçekleşmesi için başka bir durumun yerine getirilmesine koşul denir.
“İstanbul’a gidersen mutlaka teyzeni ziyaret et. cümlesini koşul ve gerçekleşmesi istenen durum ilişkisi bakımından inceleyelim.
Koşul: İstanbul’a gitmek Gerçekleşmesi istenen durum: Teyzenin ziyaret edilmesi Bilgilendirici bir metinde anlatımı güçlendirmek için örneklendirmelere ihtiyaç olabilmektedir. Örneklendirmeler kavramları, kişileri, olayları, eserleri söylemek şeklinde olabilir. Metinden alınan aşağıdaki bölümü inceleyelim. İtalik yazılan ifadeye dikkat edelim.
“Araştırmalar sırasında özel aletler yardımıyla buzullardan uzun, silindir biçimli örnekler alınır. Bu buz örnekleri üzerinde çeşitli incelemeler yapılır. Örneğin içlerinde bulunan hava baloncukları incelenir.”
Koyu yazılan ifadede yazar incelemenin nasıl yapıldığını örneklemiştir.
b. Neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul ve örneklendirme cümlelerine birer örnek vererek yazınız.
- Cevap:
Neden-sonuç cümlem:
Amaç-sonuç cümlem:
Koşul cümlem:
Örneklendirme cümlem:
10. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 152 Cevabı
Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Görsellerdeki durumların sebeplerini düşününüz? Küresel ısınmanın etkileri ve küresel ısınmayı engellemenin yolları hakkında arkadaşlarınızla konuşunuz. Konuşmalarınızda uygun geçiş ifadeleri kullanınız.
- Cevap:
11. ETKİNLİK
Öğretmeninizin kontrolünde dörderli gruplara ayrılınız. Grup içerisinde bir arkadaşınızı yazıcı olarak belirleyiniz. Aşağıda verilen küresel ısınma başlığı altındaki konulardan birini seçiniz. Bu konudaki düşüncelerinizi bir kâğıda yazarak yazıcı olarak seçilen arkadaşınıza veriniz. Yazıcının verilen metinleri düzenleyerek gözden geçirmesinin ardından yazdıklarınızı diğer gruplarla paylaşınız.
Küresel Isınma:
a. Küresel ısınmanın etkileri
b. Küresel ısınmanın nedenleri
c. Küresel ısınmayı engellemenin yolları
ç. Toplumların küresel ısınmaya bakışı
Yazdıklarınızda yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin yerine Türkçelerini kullanınız. Yazdıklarınızda anlatımı güçlendirmek için uygun geçiş ifadeleri ile atasözü, deyim ve özdeyişlere yer veriniz. Yazdıklarınızı öğretmeninizin kontrolünde sınıf ya da okul panosunda sergileyiniz.
- Cevap:
SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
Türkiye Uzay Ajansına ait genel ağ sayfasını inceleyiniz.
- Cevap:
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayın Doğa ve Evren Teması Sayfa 147-148-149-150-151-152 Dünyanın Beyaz Devleri Buzullar Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
