12. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Türkiye’nin İşlevsel Bölgeleri ve Kalkınma Projeleri Cevapları
12. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Meb Yayınları 2. Ünite Beşeri Sistemler Sayfa 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88 Türkiye’nin İşlevsel Bölgeleri ve Kalkınma Projeleri Etkinlik Soruları ve Cevapları
Türkiye’nin İşlevsel Bölgeleri ve Kalkınma Projeleri
12. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 74 Cevabı
1. Kalkınma Bakanı olsaydınız yaşadığınız ilin kalkınma düzeyinin yükseltilmesi için nasıl bir proje uygulardınız?
- Cevap: Sanayi politika ve stratejilerini belirlerdim. Ekonomik kalkınma, sosyal gelişme, bilim, teknoloji ve yenilikçilik politikalarının belirlerdim. Teknoloji ile ödüllü yarışmalar düzenler insanların teknolojik gelişmelere ilgi duymasını sağlardım.
2. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından toplanan verilerin bölgesel kalkınma projelerine katkıları neler olabilir?
- Cevap: Ülkemizde doğal ve beşerî koşullar nedeniyle bölgesel gelişmişlik bakımından önemli farklılıklar bulunmaktadır. Her bölgenin kaynakları, avantajları-dezavantajları, kalkınma projeleri, ihtiyaçları diğer bölgelerden farklıdır. Özellikle sanayi merkezlerinin büyük bir kısmının belirli alanlarda toplanmış olması, göçle birlikte bu bölgede nüfusun hızlı artması, altyapı ve konut yetersizliği, çarpık kentleşme gibi önemli sorunlara neden olmaktadır. Bu nedenle bölgelerin gelişmişlik düzeyleri arasındaki farkı azaltmak ve kaynakları doğru bir biçimde değerlendirmek amacıyla bölgesel kalkınma projeleri geliştirilmiştir. Ülkemizde bölgesel planlamanın başlangıcı 1950’li yılların sonudur. Bölgesel kalkınma projelerinin başlıcaları; GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi), DAP (Doğu Anadolu Projesi), KOP (Konya Ovaları Projesi), DOKAP (Doğu Karadeniz Projesi), ZBKP (Zonguldak, Bartın, Karabük Bölgesel Gelişme Projesi) ve YHGP (Yeşilırmak Havzası Gelişim Projesi)’dir.
12. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 82 Cevabı
Güneydoğu Anadolu Projesi, bölgenin sahip olduğu coğrafi potansiyellerin değerlendirilmesini amaçlayan Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı kalkınma projesidir. Proje Fırat ve Dicle nehirlerinden sulama ve enerji üretiminde yararlanarak bölgenin gelişmesini hedefler. Proje bölge halkının ekonomik ve sosyal açıdan gelişimini sağlarken ülkemiz ve bölgedeki komşu ülkeler üzerinde de önemli etkileri vardır.
Aşağıdaki alanlara Güneydoğu Anadolu Projesi’nin günümüzde ve gelecekte ortaya çıkaracağı ekonomik ve sosyal etkileri ile uluslararası ilişkiler üzerindeki etkilerini yazınız.
Cevap:
- Ekonomik etkileri: Güneydoğu Anadolu Projesi olarak adlandırıldı milyarlarca dolarlık yatırım ile tarihimizin en büyükleri arasında görülmüştür. Yatırımda amaçlanan plan Fırat ve Dicle nehirlerine kurulacak olan barajlar sayesinde hidroelektrik santralleri ile sulama sistemleri yapılmasıdır. Bölgesel olarak kurak topraklara su ihtiyaçları karşılanarak tarımcılık alanında büyük gelişmeler beklenmiştir. Verilere göre 2005 yılında 32 milyar dolar olarak gösterilmiştir. 200 binden fazla kişiye iş imkanı. Devlete sağlayacağı vergi ve sulama sistemleri. Tarımsal olarak ihtiyaçlarını kendisinin üretmesi.
- Sosyal etkileri: GAP Bölgesi’ndeki büyük kentlerin nüfus emme kapasitesini artırmak, Bölge kaynaklarının etkili kullanımı yoluyla, kendi başına ekonomik büyüme, sosyal istikrarın ve ihracatın teşviki gibi ulusal amaçlara katkıda bulunmaktır.
- Türkiye’nin komşu ülkeleri ile olan uluslararası ilişkilerine etkileri: GAP İdaresi, sürdürülebilir entegre bölgesel kalkınma yaklaşımını temel alan insan odaklı uygulamalarını ve deneyimlerini uluslararası kurum, kuruluşlar ve üniversitelerle gerçekleştirdiği işbirliği anlaşmaları çerçevesinde paylaşmaktadır. Ayrıca, suya dayalı bir kalkınma projesi olan GAP çerçevesinde küresel nitelikteki su kuruluşlarının idari ve teknik karar alma süreçlerinde etkin rol oynamış, diğer uluslararası kuruluşlarla ortak projeler geliştirmiş ve bazı yabancı hükümetlerden kredi ve hibe finansmanı sağlamıştır. GAP’ın, yenilikçi bir yaklaşım olarak sürdürülebilir insani kalkınma felsefesini benimsemesi ile projeye uluslararası ilgi artmış ve özellikle 1995’ten sonra yabancı ülke ve kuruluşların teknik ve mali katkıları da yoğunlaşmıştır.