5. Sınıf Meb Yayınları Türkçe Kitabı Parbat Dağının Esrarı Cevapları

5. Sınıf Meb Yayınları Türkçe Kitabı Parbat Dağının Esrarı Cevapları

5. Sınıf Türkçe Öğrenci Çalışma Kitabı Meb Yayınları 8. Tema Dünya ve Çevre Sayfa 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221 Parbat Dağının Esrarı Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları 

PARBAT DAĞININ ESRARI

1. ETKİNLİK BİLDİM YAZDIM BULDUM YAZDIM

a) Tablodaki bildiğiniz kelimelerin yanına “X” bilmediğinizin yanına “—” işareti koyun. Kelimelerin anlamlarını sözlükten kontrol ederek yazın. Bilmediğiniz diğer kelimeleri tablonun altına ekleyerek bulduğunuz anlamı yazın.

• kasırga X
• hırçınlaşmak X
• ürkü X
• bezmek — : Bıkıp usanmak, bezginlik getirmek, artık çekemez olmak, bezgin duruma gelmek
• yakınmak — kendisine yapılan bir haksızlığı ya da kendisini tedirgin eden herhangi bir durumu, çözüm bulması ya da bilmesi
• barınak X
• beton yığınlar
• soluk X
• çıkar X
• çeşni — (yiyecek, içecek şeyler için) hoşa giden tat, lezzet.
• kavrulmak X
• yakınma — yakınmak eylemi, sızlanma.
• dehşet verici X

b) Aşağıdaki deyimlerin anlamını sözlükten bularak karşısına yazın.

• can derdine düşmek: Kendi canını kurtarmaya çalışmak.
• ağız birliği etmek: aynı şeyi söylemek.
• dile getirmek: Söylemek.
• canla başla çalışmak: Elinden geldiğini yapmak.
• söküp atmak: Bulunduğu yerden ya da kökünden çıkarıp atmak
• iyice azıtmak:  Azgın duruma getirmek
• aklını başına almak: Sakin olup akıllıca hareket etmek.

2. ETKİNLİK ÇEVREDE SORUN VAR

Aşağıda, okuduğunuz metinden bölümler verilmiştir. Her bir bölümdeki sorunun ne oldu­ğunu bularak metnin altındaki boşluğa yazın.

1. Bölüm

Yaprak kasırgası sona erdiğinde, yeryüzü kalın bir yaprak katmanıyla örtülmüştü. Artık savaşı filan düşünen yoktu. Herkes can derdine düşmüştü. Yeryüzünde gözlem ya­pan Bilgin Kalan’lar. bitkilerin birdenbire başkaldırmasına anlam veremediler. Yaprak kasırgası dinince, hemen bitkilerle iletişime girdiler. Onlara neden böyle hırçınlaştıkları­nı sordular.

Bitkiler ağız birliği etmişlerdi. Hepsi de patlamak üzere olan savaşın verdiği ürkü- den söz ediyordu. Kimileri geçmiş savaşlarda bitkilerin çektiği acıları dile getiriyordu. Kı­sacası, yeryüzü bitkileri binlerce yıldır süre gelen insan savaşlarından bezmişlerdi.

Bu bölümde bitkilerin sorunu nedir?

• Cevap: Savaş Çıkma Tehlikesi.

2. Bölüm

İnsanlardan, öylesine yakınıyorlardı ki! Sorunları sadece savaşlar da değildi, insan­dan kaynaklanan daha pek çok dertleri vardı. Bu dertleri dile getirirken, yakınma yarı­şına girmiş gibiydiler.

“Başlangıcı belli olamayan uzun bir geçmişten bu yana insanoğluna hizmet edi­yoruz,” diyorlardı. “Bebeğine beşik, aşına kaşık, başına barınak oluyoruz. Ölüsünü bile tahta tabutta bağrımıza basıyoruz.

Binbir çeşit bitkiyle insanı besliyoruz. Şifalı türlerimizle acılarını dindirip sağlığına ka­vuşturuyoruz. Üstelik tüm bunları severek, isteyerek, coşkuyla yapıyoruz. Çünkü bitkiler insanları seviyor.

Eskiden insanlar da bitkileri sever, sayarlardı. Öyle ki, yere düşen ekmek parçasını öpüp başına götüren insanlar vardı. Şimdilerde sofra artığı ekmekler çöplüklerde sürü­nüyor.”

Bu bölümde bitkilerin sorunu nedir? Bitkiler nelerden şikâyet ediyorlar?

• Cevap: İnsanların bitkilere Karşı sevgisizliğinden şikayet ediyorlar.

3. Bölüm

“Yo çiftçilere ne demeli Eskiden insanlar bitkilere yakınlık duyardı. Bitki tohumunu toprağa eken çiftçi, gözünü tarladan ayırmazdı. Uzaktan yolcu bekler gibi, özlemle to­humun yeşermesini beklerdi. Bitkinin gelişmesine canla başla yardım ederdi. Kısacası insan yetiştirdiği bitkiye, çocuğuna gösterdiği özeni gösterirdi.

Şimdilerde çiftçiler topraktan ve bitkilerden koptular. Kimileri kentlere göç etti. İn­sanlar giderek bizden uzaklaşıyor. Aramızdaki sevgi bağlan da yok olmakta.’

Bu bölümde bitkilerin sorunu nedir? Bitkilerin şikâyeti kimden ve nedendir?

• Cevap:  Çiftçilerin topraktan ve bitkilerden uzaklaşmasıdır. Bitkiler çiftçilerden şikayet ediyorlar.

4. Bölüm

Bu sevgisizlik yüzünden insanların çoğu bitkileri gözden çıkardılar. Tarlalara, bah­çelere. çayırlara, otlaklara beton binalar yapmaya başladılar. Bir yandan bitkilerin ye­rini binalar alıyor. Bir yandan da yeni bitkilerin yetişmesi tehlikeye giriyor. Yeryüzünü sa­ran beton yığınları çiçek tozlarının yolunu kesiyor. Bitkiler eskisi gibi sağlıkla tozlaşıp ço­ğalamıyor. Bu gidişle insanlar bitki soyunu dünyadan söküp atacaklar.

Bu bölümde bitkilerin sorunu nedir? Bitkiler neden korkmaktadır?

• Cevap: Bitkilerin yerini binaların almasıdır. Bitkilerin soylarının tükenmesinden korkmaktadır.

5. Bölüm

İnsanların bitkilere yaptıkları bunlarla da kalmıyor. Derdimiz o denli çok ki! Hangi birini dile getireceğimizi bilemiyoruz. İnsanoğlu son zamanlarda iyice azıttı. Fabrika ba­calarından. taşıt araçlarından çıkan dumanlarla soluduğumuz havayı nasıl zehirliyorlar bir bilseniz.   Kimi bitki kardeşlerimiz bu yüzden ölüp gidiyor.

Bu bölümde bitkilerin sorunu nedir? Hangi çevre kirliliğinden şikâyet ediyorlar?

• Cevap: İnsanların havayı zehirlemesinden şikayet ediyorlar. Hava kirliliği.

6. Bölüm

’Hava kirli de sular temiz Mi ? Ne gezeri Acımasız insanlar öylesine benciller ki! Hep kendi çıkarlarını kolluyorlar. Fabrikaların zehirli atıklarını derelere, nehir, göl ve denizlere ya da toprağa akıtıyorlar. Bu yüzden bitkilerle birlikte tüm canlılar zehirlenmekte.”

Bu bölümde bitkilerin sorunu nedir? Hangi çevre kirliliğinden şikâyet ediyorlar?

• Cevap: Su kirliliği. İnsanların suları kötü kullanmalarından bahsediyor.

7. Bölüm 

“Çiftçilerin toprağa karıştırdığı yapay tozlardan da hoşnut değiliz. Bu yolla boyu­muz uzuyor. Meyvelerimiz irileşip etleniyor. Taneler, tohumlar tombullaşıyor, insanlar da bu gelişmelerle keyifleniyorlar. Ama kendilerini aldatıyorlar. Bu yolla üretilen bitkiler do­ğal çeşnisini yiliriyor. Her biri bitkiler dünyasına utançla katılıyor. Hiçbirimiz öylesine iri, gösterişli ve öylesine lalsız, çeşnisiz olmak istemiyoruz.”

Bu bölümde bitkilerin sorunu nedir? Hangi çevre kirliliğinden şikâyet ediyorlar?

• Cevap: İnsanların toprağın doğal yapısını bozmasından şikayet ediyorlar. Toprak kirliliği. 

8. Bölüm

“İnsanların bin bir emekle yaptıkları son bomba gerçekten dehşet vericiydi. Eğer yaprak fırtınasıyla savaşı önlemeseydik. yüz milyonlarca insan ölecekti. Onlarla birlikte yeryüzündeki bitkiler de yok olacaktı.”

Bu bölümde bitkilerin sorunu nedir? Bitkilerin en büyük korkusu nedir?

• Cevap: İnsanların savaşıdır. Çünkü bu savaşta insanlarla birlikte bitkiler de yok olmaktadır.

3. ETKİNLİK DELİLİ VAR

Tablodaki yargıların her biri için metinden bir cümle bularak altına yazın.

İnsanların günlük hayatında kullandığı birçok araç gereç bitkilerden yapılır.

• Cevap: Bebeğine beşik, aşına kaşık, başına barınak oluyoruz.

Geçmişte insanlar bitkilerden elde ettikleri yiyeceklere büyük saygı gösterirdi.

• Cevap: Yere düşen ekmek parçasını öpüp başına götüren insanlar vardı. 

Tarım alanlarının yerleşime açılması doğal yaşamı tehdit ediyor.

• Cevap: Yeryüzünü saran beton yığınları çiçek tozlarının yolunu kesiyor.

Doğal olmayan gübreler bitkilerin asıl özelliklerini yok ediyor.

• Cevap: Hiçbirimiz öylesine iri gösterişli ve öylesine tatsız çeşnisiz olmak istemiyoruz. 

Tarlalarını yakarak temizleyenler topraktaki canlı hayatını yok ediyor.

• Cevap: Kimi insanlar da tarlalardaki kuru kökleri ateşe veriyorlar.

Yaşadığımız dünya sadece insanlara ait değildir.

• Cevap: Oysa yeryüzü sadece insanların değil.

4. ETKİNLİK DOĞRU MU DEĞİL Mİ

Tablodaki cümleleri okuyun. Metne göre tablodaki cümlelerden doğru olanlara “D” yan­lış olanlara “Y” koyun.

• (Y) Bitkiler insanları beslemek istemiyor.
• (D) Bitkilerden yapılan ilaçlar insanları iyileştirir.
• (Y) Eskiden çiftçiler için bitkiler çocuklarından daha değerliydi.
• (D) Hava kirliliği bitki yaşamını tehdit ediyor.
• (D) Kimyasal ilaçlar bitkilere zarar veriyor.
• (D) İnsanlar mecbur olmadıkları halde ormanları yok ediyor.
• (Y) İnsanlar ormanlık alanlarda savaş yapıyor.
• (D) İnsanlar çevreyi korumak İçin bir şeyler yapmazsa kötü bir gelecekle karşılaşacak.

5. ETKİNLİK ARAŞTIRMA SONUÇLARI

Yaptığınız araştırmada elde ettiğiniz bilgileri tablodaki yazan boşluklara sınıflandırarak ya­zın.

Çevre Kavramı

• Cevap: bir şeyi dört yönü bakımından kuşatan yakın yerler, bir şeyin dolayı

Çevre Sorunları

• Cevap: Hızla artan dünya nüfusu, plansız sanayileşme ve sağlıksız kentleşme, nükleer denemeler, bölgesel savaşlar

Kirlilik

• Cevap: kirli olma durumu.

Diğer Sorunlar

• Cevap: SU KİRLİLİĞİ, HAVA KİRLİLİĞİ, ORMANLARI YOK ETME.

Hava

• Cevap: hava yuvarını oluşturan ve bütün canlıların solunumuna yarayan renksiz, kokusuz, akışkan gaz karışımı.

Su

• Cevap: İNSANLARIN YAŞAMASI İÇİN GEREKLİ OLAN HAYATİ SIVI.

Toprak

• Cevap: Yer kabuğunun, toz durumuna gelmiş türlü doğal kütle kırıntılarıyla, çürümüş organik cisimlerden oluşan ve canlılara yaşama ortamı sağlayan yüzey bölümü

6. ETKİNLİK ÇEVREYE DUYARLI

Aşağıdaki alana çevre sorunları ile ilgili metninizi yazın.

• Cevap: Çevre bizim yaşadığımız soluk alıp verdiğimiz yerdir. Çevre bizlerin hayatının geçtiği yerdir. Oysa ne yazık ki bizler böyle davrandıkça çevreye ne yazık ki ilerde ne yaşayacak çevre ne de çocuklarımıza yaşayacak bir dünya bırakamayacağız. O yüzden çevreyi her zamankinden daha çok korumalıyız.