9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 339 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 339
Metni okuyunuz. Aşağıdaki soruları okuduğunuz metin çerçevesinde cevaplayınız. (Alıntı metnin aslına sadık kalınmıştır.)
MEMDUH ŞEVKET ESENDAL
HİKÂYEYE BAŞLAMASI
M. Ş. Esendal’ın hikâyeye başlaması oldukça eski tarihlere çıkar (1916). Yazıp da yayınlamadığı ilk hikâyelerine bakılırsa, onun bu alandaki kıdemi aşağı yukarı Ömer Seyfettin’le beraberdir. Böyle olduğu halde, o yıllarda moda olan hiç bir edebî topluluğa katılmamış, hikâyelerini ancak Cumhuriyet’in ilânından sonra yayınlıyabilmiştir (1925). O yıllarda edebî anlayışına uygun bir çevre de bulamazdı, yaygın hikâye anlayışının yanında, onun eserleri için vakit henüz erkendi. 1925 yılından sonra hikâyelerini yayınlamağa bir müddet aralık vermiş, “Ayaşlı ve Kiracıları” adlı romanını çıkarmıştı (1934). Pek dikkat çekmeden, uzun müddet gölgede kalan eserleri ve edebî kişiliği, ancak 1945 yılından sonra siyasi hayattan ayrılmasiyle birdenbire ortaya çıktı; ölümüne kadar, yeniden yayınladığı eserleri, genç sanatçılara yaptığı telkinlerle oldukça hareketli bir sanatçı hayatı yaşadı. M. Ş. Esendal’ın yeni hikâyeciliğimiz üzerinde başarılı etkiler yapan eserlerinin hepsi bu 1925-1946 yılları arasına sığar ve yayılır.
Onun hikâyeye getirdiği yenilik, “sâdelik” olarak adlandırılmıştır. Edebiyatın sâdeleştirilmesi demek, onu, kendinden öncekilerin yazıya musallat ettikleri “edebiyattan” kurtarmak demekti. Sanat eserlerinin sâdeleştirilmesi, hareket ve düşüncenin dolambaçsız bir yoldan söylenişi, memlekette halka doğru yönelen geniş bir yola açılıyordu. Bir ankete verdiği cevapta onun bu yoldaki düşüncelerini açık olarak buluyoruz: “.. Edebiyatı bilmediğimden, marifetsizliğimden sâde yazmışımdır. Bilsem, öyle düpedüz yazar mıyım hiç? Köylü bir şeyi söylerken dikine, olduğu gibi söyler… Neden? Süslemesini bilmez, benzetmesini bilmez, anlatmasını bilmez de ondan… Marifetli insanlar öyle yapmazlar. Sözlerine, yazılarına marifetlerini sokarlar, hünerlerini gösterirler… Aslını sorarsanız marifet hayatın içinde, hayata uymayan bir şeydir. Benim dilim kısa… İstediklerimi anlatabilmek güç.” (Varlık dergisi. Haziran 1952). Ama onun edebiyatı halka götüren sadelik yolu, sanatın gereklerinden, karışık konular, meseleler, ruh analizlerinden vazgeçmek anlamına gelmiyor. Esendal, hikâyecilerimiz arasında, en karışık ve dolambaçlı meseleleri bile sadelik ilkelerinden vazgeçmeden anlatabilen en başarılı sanatçıdır.
Bu ilke onu, bizde o zamanlar moda olan Maupassant yerine, adı yeni yeni duyulmağa başlıyan bir başka hikâyeciye, Çehof ’a götürdü. Onun hikâyelerindeki tekniğin benzerlerini, hattâ bazı hikâyelerinin kuruluş bakımından tıpkılarını Esendal’ın hikâyeleri arasında bulup gösterebiliriz. Çehof’un bazı hikâyeleri de ona, bizdeki benzerlerini hatırlatarak, hareket noktası vazifesini görmüştür. Ama bu etki, daha çok biçim, hikâye yazılışı, dil, hikâye kişilerini anlayışı yönündedir. Yoksa Çehof’un bir çok eserlerinde bulunan karamsar, melâl dolu acı tenkitçi gerçekçilik yoluna süreli ve sistemli olarak sapmış değildir. Çok defa gözlemci -ve tasvirci- gerçekçiliğin sınırlarında kalmıştır. Buna göre, konularında yaşama üstü olayları bir tarafa bırakarak gündelik yaşayışın içinden hikâyelerini rahatça çıkarışı, çağdaşları arasında rağbet görmiyen bir yol olduğu gibi, 1946 yılından sonra da ancak değeri yavaş anlaşılabildi. Konuyu, yoğunlaştırılmış, şaşılacak derecede heyecanlı, üstün yaşayışlardan çıkarmağa alışmış bir ortamda, onun bazen pek basit bir olaydan bahseden hikâyeleri önce herkesi yadırgattı.
(…)
Seyit Kemal Karaalioğlu, Türk Edebiyatı Tarihi 4, İnkılâp ve Aka Kitabevleri, İstanbul, 1982.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
9. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 339 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
