9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 121 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 121
Aşağıdaki metinleri okuyarak soruları cevaplayınız (Alıntılanan metinlerin aslına sadık kalınmıştır.).
1. Metin
ŞİİR
Nerde bir yangın çıksa şair yanar içinde
Nerde çiçekler açsa bir şair var içinde
Hiçbir yapı-kapı yok şiirin girmediği
Şiirin tohumları yeşerir kar içinde.
2. Metin
(…) Güzeli arayan, ruhu dinginliğe ve huzura ulaştıran sanatlardan biri de şiirdir. Çok sayıda sanat kolu bulunduğuna göre bunların aralarında da farklılıklar olmalıdır. Öyleyse bu noktada şiir, nasıl bir sanattır? diye sormamız gerekir. Ahmet Hamdi Tanpınar, şiire “bir iç kale sanatı” olarak bakmaktadır. Yani insanın, dış dünyada gördüğü olaylar ve nesnelerden etkilenerek iç dünyasında, hayal dünyasında şekillendirdiği duygularını kelimelerle örmesi, kelimelerin arasına duygu harcını katarak bir anlam ve duygu bütünlüğü oluşturmasıdır. (…)
Özden, H. Ö. (2019). “Şiir ve Yahya Kemal”. MillîMecmûa. Ankara: Ötüken.
1.) a) İki metni konuları açısından karşılaştırdığınızda hangi çıkarımlara ulaşıyorsunuz? Bu çıkarımlara ulaşmanızda metinlerdeki hangi ifadeler etkili olmuştur? Yazınız.
- Cevap: Her iki metnin temel konusu da “şiirin kaynağının gerçek hayat” olmasıdır. Bunu, 1. metinde geçen “Nerde bir yangın çıksa şair yanar içinde / Nerde çiçekler açsa bir şair var içinde / Hiçbir yapı-kapı yok şiirin girmediği” dizeleri ile 2. metinde geçen “insanın, dış dünyada gördüğü olaylar ve nesnelerden etkilenerek iç dünyasında, hayal dünyasında şekillendirdiği duygularını kelimelerle örmesi, kelimelerin arasına duygu harcını katarak bir anlam ve duygu bütünlüğü oluşturmasıdır.” ifadeleri ortaya koymaktadır.
b) Bu iki metnin aynı konuyu farklı biçimde ifade etmesinin nedenleri neler olabilir? Düşüncelerinizi yazınız.
- Cevap: 1. metin şiir, ikincisi ise düzyazıdır (öğretici metin). Şiirde ifade edilen konu (ana duygu), günlük dilden farklı olarak mecazlı ve daha etkili bir anlatımla duygulu bir biçimde ele alınır. Öğretici metinlerde ise konu daha gerçekçi ve bilimsel bir yaklaşımla ortaya konur. Şairler, ikinci metinde ifade edildiği gibi gerçek dünyayı kendi iç dünyalarında yeniden şekillendirerek anlatır. Düzyazıda kurgu söz konusu olsa da gerçekler şiirdeki kadar farklı ifade edilmez.
2. Birinci metin düzyazı, ikinci metin şiir biçiminde ifade edilseydi bu iki metinde hangi özellikler değişirdi? Gerekçeleri ile yazınız.
- Cevap: Birinci metin, düzyazıya dönüştürülebilse idi belki duygulu anlatım korunabilirdi ama şiirdeki imgelemeler ve ahenk unsurları ortadan kalkardı. Ayrıca anlatım birimi olan dize, cümleye dönüşürdü. Çünkü düzyazıda, şiirdeki imgeli anlatım özellikleri kullanılmaz ve şiir ile düzyazıdaki cümle yapısı/anlam birimleri farklıdır. Şiirde konudan ziyade ana duygu esas alınır. Bu nedenle metnin türü değiştirilse idi konu daha ön planda tutulacaktı. İkinci metin şiire dönüştürülse idi kelime seçimlerinden imgelemeye kadar metnin tamamı değişirdi. Yazar/şair, kelimelerin anlatım gücünden faydalanır, anlam birimini dizeye dönüştürür, imgelemelerle daha etkili bir anlatım tercih ederdi. Konudan ziyade ana duygu ön plana çıkardı. Genel olarak şiir ve düzyazı arasında “söyleyiş, ahenk, anlam birimi, imgeleyiş, konuya bakış açısı” her şey farklıdır.
9. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 121 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
