9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 161 Cevapları Tuna Yayınları’na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
9. Sınıf Tarih Tuna Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 161
Emevi ve Abbasi Dönemlerinin Karşılaştırılması
İslam tarihinde 661-750 yılları arasında devam eden Emeviler dönemi büyük ölçüde fetihlerle geçti. Bu dönemde İslam Devleti’nin toprakları, doğuda Maveraünnehir’den batıda İspanya-Fransa sınırına kadar genişledi. Abbasiler döneminde ise fetihler yavaşlarken bilim ve sanatta ilerlemeler görüldü (Görsel 5.26). Eğitim öğretim ve tercüme faaliyetlerinin geliştiği bu dönemde önemli eserler verildi
Emeviler döneminde İslam devlet teşkilatının kuruluşu henüz tamamlanmamıştı. Bu nedenle Emevi halifeleri yüksek devlet görevlilerini ve vergi memurlarını doğrudan kendileri atayıp denetlediler. Ayrıca halifeliğin saltanata dönüşmesinin etkisiyle, bir hükümdar gibi hareket edip din işlerinden çok devlet işleriyle uğraştılar. Buna karşılık Abbasiler, Sasanilerden etkilenerek vezirlik makamını kurdular ve devlet işlerinin sorumluluğunu vezire bıraktılar. Ayrıca her biri farklı işlerden sorumlu alt divanlar oluşturdular. Diğer yandan taşra yönetiminde kolaylık sağlamak amacıyla Emeviler döneminde kurulmuş büyük eyaletleri küçük illere böldüler.
Emeviler, Arapları diğer milletlerden üstün tutma politikası izleyerek Arapçayı resmî dil hâline getirdiler. Devlet memurluklarına ve komutanlıklara başta kendileri olmak üzere Arap ailelerinden gelenleri tayin ederek iktidarlarını Araplara dayandırdılar. Aynı şekilde Arap olmayanları aşağı dereceden insanlar olarak görüp Müslümanlığı kabul etmiş olsalar bile onlara azat edimiş köle anlamında mevali dediler. Abbasilerle birlikte Müslüman Araplarla mevali arasındaki farkılılık ortadan kalktı. Abbasiler, Emevilerin aksine iktidarlarını Türkler ve İranlılar gibi Arap olmayan unsurlara dayandırdı. Böylece İslamiyetin Araplar dışındaki diğer milletler arasında yayılmasını sağladı.
Emevilerin ırkçı ve baskıcı politikalarına karşı ülke içinde ortaya çıkan isyanlar nedeniyle İslam Devleti’nde ekonomik hayat yeterince gelişme gösteremedi. Ancak bu durum Abbasiler devrinde izlenen barışçı yönetim anlayışının etkisiyle değişti. Bu dönemde tarımsal üretimi arttırmak amacıyla ülkenin çeşitli yerlerinde sulama kanalları inşa edildi. Bataklıklar kurutularak ekili dikili araziler genişletildi. Diğer yandan başta dokuma sanayi olmak üzere seramik, kağıt, sabun ve güzel koku imalatı gelişti. Abbasiler döneminde başkent Bağdat bir ilim ve kültür merkezi olmanın yanı sıra ticaret yolları üzerinde bulunmasının da etkisiyle aynı zamanda canlı bir ticaret merkezi hâline geldi.
Emeviler, mimaride Doğu Roma ve Suriye sanat tarzlarının etkisinde kaldılar. Bu dönemin önemli mimari eseri Emevi halifesi Abdülmelik’in yaptırdığı Kudüs’teki Kubbetü’s Sahra’dır. Abbasiler döneminde ise İslam mimarisi Türk ve İran sanatlarının etkisi altında gelişme gösterdi. Abbasi sanatının en tanınmış eseri, Halife Mutasım tarafından Irak’ın kuzeyinde kurulan Samarra şehrindeki Samarra Ulu Camisi’dir.
Emeviler ile Abbasiler arasındaki farklılıklara yukarıda belirtilenler dışında başka neler eklenebilir? Araştırınız.
- Cevap: Emeviler ile Abbasiler arasındaki farklılıklara eklenebilecek diğer unsurlar:
➢ Emeviler döneminde Araplaştırma politikası izlenirken, Abbasiler döneminde İslamın evrenselliği ön plana çıktı.
➢ Emeviler merkeziyetçi yönetim anlayışına sahipken, Abbasiler daha çok eyalet sistemini benimsedi.
➢ Emeviler döneminde Arapça resmi dil iken, Abbasiler döneminde Farsça ve diğer dillerin kullanımı yaygınlaştı.
➢ Emeviler dönemi fetihlerle geçerken, Abbasiler döneminde ilim ve kültür alanında ilerleme oldu.
➢ Emeviler saltanata yakın yönetim sergilerken, Abbasiler daha çok halifeliğin ruhuna uygun yönetim ortaya koydular.
➢ Emeviler döneminde Arap soylular iktidardayken, Abbasiler devrinde Türk ve İranlılar da iktidar kaynaklarına ortak oldu.
➢ Emeviler Bağdat’ı merkez yapmazken, Abbasiler Bağdat’ı başkent ilân ederek bir medeniyet merkezi inşa ettiler.
9. Sınıf Tarih Tuna Matbaacılık Ders Kitabı Sayfa 161 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
