9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sonuç Yayınları 3. Ünite Şiir 98, 99, 100, 101, 102 3. Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Soruları ve Cevapları
9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı 3. Ünite Şiir Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Cevapları
ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 98 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yukarıda verilen şiire göre cevaplayınız.
1. Şair kendini neden ağaçlarla bir tutmaktadır?
- Cevap: Çünkü ağaçlar gibi kökünü arayan biri olduğunu onlar gibi kışın zor zamanların onun dallarını yani duygularını kırdığını söylemektedir.
2. Şiirin ölçü, kafiye ve rediflerini belirleyiniz.
- Cevap: 11’li hece ölçüsü kullanılmıştır. dalım’lar rediftir. bildiniz / deniz : niz’ler zengin kafiye. acı / tacı ağacı : acı’lar zengin kafiyedir.
3. İşlediği konuya göre şiirin türü nedir?
- Cevap: Lirik bir şiirdir. Yalnızlıktan bahsedilmektedir.
4. Nazım birimi, kafiye örgüsü ve ölçüsünden hareketle şiirin nazım biçimini bulunuz.
- Cevap:
Nazım birimi: dörtlük
Kafiye örgüsü: abab / cccb / dddb
Ölçü: 11’li hece ölçüsü
Nazım biçimi: Serbest Şiir
5. Şiirde kişileştirilen varlıklar nelerdir? Şair neden teşhis sanatına başvurmuş olabilir?
- Cevap: Ağaçlar ve deniz, kış, yaz, meltem ve ayaz.
6. Şiirin teması nedir?
- Cevap: İnsanın bireysel olarak yaşadığı duygu gel-gitleri.
7. Şiirde geçen sıfatları bulunuz.
- Cevap:
➜ bir dal
➜ sert kış
➜ keskin ayaz
➜ yeşil deniz
9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 99 Cevabı
Aşağıdaki yargılar, verilen şiire göre doğru ise cümlenin başına “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
YALNIZLIK
Yalnızlık bir fenerse,
Ben de içindeki mum,
Onu, billur bir kâse
Gibi doldurur nurum.
Dışardan bana neler
Getirir pervaneler!
Pırıltılar, nağmeler,
Renklerle eriyorum…
Necip Fazıl Kısakürek, Çile
➜ Şiirde yalnızlık teması işlenmiştir. (D)
➜ Nazım birimi dörtlüktür ve hece ölçüsüyle yazılmıştır. (D)
➜ Söyleyici, aşk acısı çeken bir âşıktır. (Y)
➜ Dil, bu şiirde alıcıyı harekete geçirme işleviyle kullanılmıştır. (Y)
➜ Şiirin birinci bölümünde teşbih sanatına başvurulmuştur. (D)
➜ İşlediği konu bakımından didaktik şiire örnek olarak gösterilebilir. (Y)
➜ Şiirin ikinci bölümünde imgeler kullanılmıştır. (D)
➜ Şiirde sıfatlara yer verilmemiştir. (Y)
➜ Konuşma dilinden farklı bir dil kullanılmıştır. (D)
➜ Kafiye örgüsü “abab, cccb” biçimindedir. (D)
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri, verilen şiirlere göre uygun ifadelerle doldurunuz.
İSTANBUL KALDIRIMLARI
Nerde o eski zarif İstanbul efendisi
Adı kaldı yadigâr yok olunca kendisi
Nereye bakarsanız şimdi bir tip adam var
Kaldırımsız şehirde kaldırım mühendisi
DEMOKRASİ İÇİNDE
Sanatsever de kimmiş. Sanatçı neyin nesi
Bize daha gerekli apartıman severler
Birini diktiler mi ikincisi yükselir
Demokrasi içinde kalkınma buna derler
“İstanbul Kaldırımları” şiirinde İstanbul efendilerin kalmadığı şeklinde bir eleştiri yapılmıştır.
“Demokrasi İçinde” şiirinde sanata yeterince değer verilmediğinden şikâyet edilmektedir.
Her iki şiir de işlediği konu bakımından satirik şiir türüne girer. Bu tür şiirlere halk edebiyatında taşlama divan edebiyatında hiciv. Batı etkisindeki Türk edebiyatında ise yergi denir.
Şiirler hece ölçüsüyle yazılmıştır.
“İstanbul Kaldırımları” şiirinin kafiye örgüsü aaxa şeklindedir.
Her iki şiirin de nazım birimi dörtlük tür.
Şiirlerde imgeye yer verilmemiş çünkü şair toplumsal eleştiri yapmıştır.
9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 100 Cevabı
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. Leyla… Ela gözlü bir çöl ahusu
Saçları bahtından daha siyahtır.
Kurmuş diye sevda yolunda pusu
Döktüğü gözyaşı, çektiği ahtır.
Ahmet Hamdi Tanpınar
Yukarıda verilen dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Didaktik şiir türüne girdiği
B) Çapraz kafiye düzeni olduğu
C) 11 ’li hece ölçüsü ile yazıldığı
D) Tam ve zengin kafiye kullanıldığı
E) Rediflere yer verildiği
- Cevap: A
2. Bu cadde İstanbul Caddesi,
Bu cadde İstanbul Caddesi,
Aziziye Minaresi’nde çifte ezan
Nal sesleri, motor gürültüleri
Arasında kaybolursunuz bazan
Feyzi Halıcı
Yukarıda verilen dörtlüğün uyak düzeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çapraz
B) Koşma tipi
C) Mâni tipi
D) Örüşük
E) Sarma
- Cevap: A
3. Göğü bir fecre sarar açtığımız bayraklar
Yurdu, topraklara mıhlanmış adımlar saklar
Çarpar ecdadımızın nabzı damarlarda bugün,
Koşar üç kıtada nal sesleri hâlâ Türkün!..
Yusuf Ziya Ortaç
İşlediği konu bakımından yukarıda verilen şiirin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Didaktik
B) Dramatik
C) Epik
D) Lirik
E) Pastoral
- Cevap: C
9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 101 Cevabı
4. Sen bana yeni yılsın her dakika
Her dakika bir yaşıma daha giriyorum
Sen benim üstüne titrediğim güzel ve yeni
Saatim kadar saadetimin göz bebeği zamansın
Ben bin parçaya bölündüm her parçasında
Her parçasındayım kırkayak sesli boğuk arkadaşlığın
Çalkantısız üniversitenin yalnızlığın ve ağlamanın
Sezai Karakoç
Yukarıda verilen şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Mübalağa sanatına başvurulmuştur.
B) Aşk teması işlenmiştir.
C) Teşbih sanatından yararlanılmıştır.
D) Kelimeler gerçek anlamlarında kullanılmıştır.
E) İmge bakımından zengindir.
- Cevap: D
5. Her ne kusur varsa geçen zamanda;
Suçsuzdur aynalar, ela gözlü yâr
Mecnunlar Mevla’yı bulursa canda,
El olur Leylalar ela gözlü yâr
Güzel açar güzelliğin sergisin
Gün ağartır kara saçın örgüsün
Muhabbet faslında ölüm türküsün
Kim söyler, kim çalar ela gözlü yâr.
Abdurrahim Karakoç
Bu şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kafiye örgüsü abab, cccb şeklindedir.
B) 11 ’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
C) Şiirin söyleyicisi gurbette bir işçidir.
D) İşlediği konuya göre lirik şiirdir.
E) Nazım birimi dörtlüktür.
- Cevap: C
6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde sıfat kullanılmamıştır?
A) İçinden tanırım ben o elleri, / Onlar ki zahirde viran olurlar;
B) Dökülür köpüklü sular yarından, / Baharlar yaratır kışın karından;
C) İçenler sihirli pınarlarından / Şöyle bir silkinir, ceylan olurlar!..
D) Onlar ki sabansız, tarlasız çiftçi, / Davarsız, kavalsız çoban olurlar.
E) Ellere bırakır zafer payını, / Memleket yolunda kurban olurlar…
- Cevap: E
9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 102 Cevabı
7. Tanıdığım bir ağaç var
Etlik bağlarına yakın
Saadetin adını bile duymamış
Allah’ın işine bakın.
Melih Cevdet Anday
“Şair bu dizelerde anlatımı güçlendirmek için … söz sanatına başvurmuştur.” cümlesinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) İntak
B) Mecazımürsel
C) Telmih
D) Teşbih
E) Teşhis
- Cevap: E
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde sıfat kullanılmıştır?
A) Âlemde gündüz gönlüme işkencedir/Bence bayram ufukta gün bitincedir.
B) Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;/Kuşların çiçeklerin diyarı olsun.
C) Akşam yeli nedameti söylerj/Nedamet yer etti bende ölüm.
D) İçimi titreten bir sestir her gün./Saat her çalışında tekrar eder
E) Ağaçta bülbülün sesi değişti,/Gölgeler yerleşiyor pencereme
- Cevap: D
9. Gönlünü Şirin’in aşkı sarınca
Yol almış hayatın ufuklarınca,
O hızla dağları Ferhat yarınca
Başlamış akmaya çoban çeşmesi…
Faruk Nafiz Çamlıbel
Yukarıda verilen dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ferhat ile Şirin hikâyesi hatırlatılarak telmih yapılmıştır.
B) Suyun akma sebebi âşık olmasına bağlanarak hüsnütalil yapılmıştır.
C) Çoban çeşmesine insana özgü özellik yüklenerek teşhis yapılmıştır.
D) “Hayatın ufukları” kelime grubuyla imgesel anlatıma başvurulmuştur.
E) “Akmak, sarmak, yol” kelimeleri birlikte kullanılarak tenasüp sanatı yapılmıştır.
- Cevap: E
10. I. Bu vapuru kaçırırsam beni belki de cinnet basar
II. Belki kanser olurum bu yıl sınıfta kalırsam
III. Nöbette uyursam eğer kitaplarımı yakarlar
IV. Etimde şirpençe çıkar bu kızı alamazsam
V. Bu işi bitiremezsem şehirden beni kovarlar
İsmet Özel
Bu şiirde numaralanmış dizelerin hangisinde sıfat kullanılmamıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
- Cevap: C
“9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sonuç Yayınları Sayfa 98, 99, 100, 101, 102” ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
