9. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Kitabı Sayfa 180 Cevabı
Metni Anlama ve Çözümleme
1. Aşağıda, okuduğunuz metinden alınan cümleler verilmiştir. Bu cümlelerde geçen altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamlarını cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi sözlükten kontrol ediniz.
a) “Neriman Beyoğlu’na çıktığı vakit, halis Türk mahallelerinde oturanların çoğu gibi, kendini büyük bir seyahat yapmış sanırdı.”
- Cevap: Halis : tek bir şeyden oluşmuş bulunan, katışık olmayan, katışıksız, öz
b) “Bir İstanbul kızı olduğu için Neriman’ın bu farklar karşısındaki hayreti azalmıştı; fakat bir zamandan beri kendisinde yeni bir hayatın iştiyakı ve yeni bir medeniyetin şuuru uyanmaya başladığı için bu farkların her birine ayrı ayrı dikkat etmekten hoşlanıyordu.”
- Cevap: İştiyak: güçlü istek
c) “Bir ıtriyat mağazasının camekânı önünde durdular.”
- Cevap: Itriyat: güzel koku
ç) “Burada her şey, tek başına konmuş zarif bir küçük şişenin tatlı mavisi, kırmızı ipek bir püskül, siyah kadifelerin arasında gizlenmiş ve ampulün yumuşak ziyası, bir gümüşün parıltısı…”
- Cevap: ziya: Işık. Nur.
d) “Kıyafetlere, yürüyüşlere, yüzlerdeki manalara büyük bir tecessüsle bakan gözleri, herkesin alâkasını çekerek büyüyor, parlıyor ve daima canlı bakıyordu.”
- Cevap: Tecessüs: kendini ilgilendirmeyen şeyleri, belli etmeden öğrenmeye çalışma.
2. Okuduğunuz romanın konusu ve teması nedir? Açıklayınız.
Cevap: Doğu ile Batı kültürü arasına sıkışmış İstanbul insanlarının başlarından geçen olaylar anlatılmaktadır. Bir tarafta geleneksel kültürle yetişmiş Neriman bir taraftan da camekanlar aracılığıyla değişmeye başlayan yaşantısı konu edinilir.
3. Okuduğunuz parçadaki olayları, gerçekleşme sırasına göre aşağıda verilen boşluklara yazınız. Buradan hareketle metnin olay örgüsünü belirleyiniz.
a) Neriman ile Fahriye’nin Beyoğlu’nda esans şişesini doldurmak için ıtriyat mağazasına girmesi
b) Orada Neriman’ın süslü eşyalara takılıp kalması
c) Macit’in Neriman’la olan ilişkisi
ç) Macit Neriman ve Fahriye’nin buluşması
d) Neriman’ın pişman olup geri dönmek istemesi
4. “Fatih-Harbiye” romanındaki kişilerin özelliklerini verilen boşluklara yazınız.
- Neriman: Aslında iyi biri olmasına rağmen zamanla Batı kültürüne yabancıların yaşantısına özenen ama en sonunda doğru yolu bulmaya başlayan biridir.
- Şinasi: Neriman’ı sever. Geleneklerine göreneklerine bağlı bir tip olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Macit: Batı medeniyetini temsil eden bir genç olarak romanda yer alır. Neriman ondan etkilenerek Batı etkisinde kalır.
- Faiz Bey: Neriman bazı durumlardan dolayı onun gözüne girmeye çalışmaktadır.
9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kitabı Meb Yayınları Sayfa 180 Cevabı