9. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Kitabı Sayfa 139 Cevabı
Metni Anlama ve Çözümleme
1. ‘Galata Köprüsü’ adlı şiirin tema ve konusunu belirleyiniz.
Cevap: Galata Köprüsü üzerinden aslında İstanbul’un günlük hayatı anlatılmaktadır. Köprüden geçenler, İstanbul’un manzarası etkili ve sade bir şekilde okurla buluşmaktadır.
2. ‘Galata Köprüsü” adlı şiirde ahengi sağlayan unsurları belirleyiniz. Bu unsurların şiire katkısını örneklerle açıklayınız.
Cevap: Şiirde ahengi sağlayan unsurların başında kafiyeleniş, söz tekrarları ve de uyaklar ön plandadır. Özellikle hece ölçüsünü ustaca kullanan şair deyim yerindeyse bütün ustalığını bu şiire yansıtabilmiş diyebiliriz.
3. Aşağıda verilen dizelerdeki edebî sanatları ve bunların işlevlerini belirleyiniz.
a) “Kiminiz balıktır, pırıl pırıl”
İnsanların bazılarını balıklara BENZETMEKTEDİR. Benzetme sanatı vardır.
b) “Kiminiz dumandır, tüter” İnsanların bazılarını dumana BENZETMEKTEDİR. Benzetme sanatı vardır.
c) “Kiminiz çatanadır, kırdığı gibi bacayı, / Şıp diye geçer köprü’nün altından” İnsanların bazılarını çatanaya BENZETMEKTEDİR. Benzetme sanatı vardır.
4. ‘Galata Köprüsü’ adlı şiirin, kelimede anlam bakımından dil özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Günlük hayatta kullanılan dil bu şiirde karşımıza çıkmaktadır. Bu dil ile şiir yazmak kolay gibi görünse de aslında çok zordur. Çünkü bu kadar sade bir dille bu kadar yoğun bir anlatımı yakalayabilmek ancak büyük şairlerin başarabileceği bir şeydir.
5. ‘Galata Köprüsü” adlı şiirin üslup özellikleri (şaire özgü dil ve anlatım özellikleri) nelerdir? örneklerle açıklayınız.
Cevap: Şair Garip akımının temsilcisidir. Garip akımının en büyük özelliği şiirde sanata süse ağır dile kafiyeye karşı oluşlarıdır. Bundan dolayı şiirde de görüleceği üzere sanki konuşma dili direk şiire yansıtılmıştır diyebilmekteyiz. Bundan ötürü şairin görüşleri bu şiirde de çok net bir şekilde görülmektedir.
6. ‘Galata Köprüsü” şiirine hâkim olan duygu veya duygular nelerdir? örneklendiriniz.
Cevap: Şiirde hakim olan duygu günlük hayatın yoğunluğu arasında akan hayatın ufak bir yansımasıdır.
Eleştirel Okuma
1. Orhan Veli’nin sanat anlayışı hakkında kısa bir araştırma yapınız. Şairin savunduğu sanat anlayışının ‘Galata Köprüsü” adlı şiirindeki etkilerini değerlendiriniz.
Cevap: Şair Garip akımının temsilcisidir. Garip akımının en büyük özelliği şiirde sanata süse ağır dile kafiyeye karşı oluşlarıdır. Her ne kadar bu görüşlerini savunan şiirler de yazmış olsalar bunun yanında yine de kafiyeyi sanatları kullandıkları şiirleri de olmuştur.
2. ‘Galata Köprüsü” adlı şiiri daha önce okuduğunuz “Serenad” adlı şiirle biçim özellikleri (ölçü, kafiye, nazım şekli, birimi vb.) ve üslup açsından karşılaştırınız.
Cevap: Benzet yönler de farklı yönler vardır. En önemli fark anlatımda konu bakımından farklı konuların tercih edilmesidir. Birisi Galata Köprüsünü ve İstanbul Hayatını konu edinirken diğeri ise aşkına olan duygularını diler getiren bir şiirdir.
3. Şairin ‘Galata Köprüsü”nde toplumdaki insan çeşitliliği karşısındaki tutumunu değerlendiriniz.
Cevap: Şair İstanbul dediğimiz kentin her türlü insanı içinde barındıran yapısından bahsetmiştir. Bu da şiirde bir çok farklı kesimden insanın anlatıldığını okuruz. Denizciler , kürek çekenler, balıkçılar gibi genelde deniz ile uğraşan deniz insanları konu edilmiştir.
9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kitabı Meb Yayınları Sayfa 139 Cevabı
