9. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 92 Cevabı

9. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 92 Cevabı 2017 – 2018 Yeni Müfredat

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 92 Cevabı (Ahenk Unsurları)

Metni Anlama ve Çözümleme
1. ”Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler”, “Yolumun zafer tâkı, gölgeden taş kemerler” dizelerindeki altı çizili kelimelerin anlamlarını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu sözlükten kontrol ediniz.

• Cevap: mil çekilmek: Birinin gözlerini kızgın mille kör etmek (mil:Türlü işlerde kullanılmak için yapılan ince ve uzun metal çubuk)

  ama: Görme engelli, kör

  tâk: Şenliklerde sokaklara kurulan süslü kemer, şenlik kemeri

  kemerler:  Mimaride; İki sütun veya ayağı birbirine üstten yarım çember, basık eğri, yonca yaprağı vb. biçimlerde bağlayan ve üzerine gelen duvar ağırlıklarını, iki yanındaki ayaklara bindiren tonoz bağlantı

2. Kaldırımlar adlı şiirin temasını belirleyiniz.

• Cevap: Yalnızlık / Geçmişe özlem.

3. “Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi / Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır” dizeleriyle anlatılmak istenen nedir? Açıklayınız.

• Cevap: Şair bu dizelerle dikkatleri kaldırımlara çeker ve adeta onlara sığınır. Nitekim kaldırımları çilekeş yalnızların annesine benzetir.  Bu bir çeşit  sığınma psikolojisinin dışa vurumudur. Kaldırımların, ‘içinde yaşamış bir insan’ olduğunu ifade eden şair, bu dörtlükte kendisini tamamen  kaldırımlarla özdeşleştirir.

4. Şiirdeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.

• Cevap:

Açık ileti:

Örtük ileti:

Yolumun karanlığa saplanan noktasında,
Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum.

Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar.
İn cin uykuda, yalnız iki yoldaş uyanık;

5. “Kaldırımlar”da şairin içinde bulunduğu dekor, neresi olduğu belirtilmeyen büyük bir şehrin sokaklarıdır. Şiir, şairi bu dekor ortasında gösteren bir mısra ile başlıyor:

Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında.

Şairin hareket halinde olmasına rağmen, bir dehlizi andıran bu dar, karanlık ve kapalı dekor devam eder. Kaldırımlar ve sokak kelimelerinin sık sık tekrarlanmasıyla bu kasvetli mekân, bir musallat fikir, daha doğru bir deyişle, şairin hayatına şekil veren bir kader haline geliyor. Onun dünyası bu dar ve karanlık sokaklardan ve kaldırımlardan ibarettir.
Mehmet Kaplan, Şiir Tahlilleri 2

Yukarıdaki metinde Mehmet Kaplan, Necip Fazıl Kısakürek’in Kaldırımlar şiiriyle ilgili görüşlerini dile getirmektedir. Metindeki görüşlerle kendi düşüncenizi karşılaştırınız.

• Cevap: Kaldırımlar şiirinde şair iç dünyasındaki yalnızlık, korku ve ölüm gibi duygularını gece karanlığında büyük bir şehrin uzayıp giden kaldırımlarıyla ve bu kaldırımlarda yaptığı yolculuktaki gözlemleriyle somutlaştırmıştır.

1. Etkinlik

Nasıl da çınlıyor kulaklarım,
Dağlar, ormanlar sürükleniyor sularla…
Coşkun Ertepınar

a. Yukarıdaki dizelerde asonansları ve aliterasyonları bulunuz. 

• Cevap:  Asonans: En çok tekrar eden sesler “a, ı”
  Aliterasyon: “l” ünsüzüyle aliterasyon yapılmıştır.

b. Dizelerdeki asonans ve aliterasyonların şiire katkısını belirtiniz.

• Cevap:  Dizedeki asonans ve aliterasyonlar şiirin ahenkli olmasını sağlıyor.