9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı İslamiyetin Türk Devlet Yapısına Cevapları
9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Meb Yayınları 5. Ünite Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve Anadolu’ya Yerleşmesi Sayfa 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190 İslamiyetin Türk Devlet Yapısına Soruları ve Cevapları 2017 – 2018
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 184 Cevabı
“Türk millî kültürünün yanında İslam dininin büyük önemi ve etkisi ile Türkler mütecanis, birlikçi bir millet hâline gelmiştir. Tarih boyunca Türkler kendi içlerindeki mücadele ve çatışmaları ortadan kaldırdıkça, birlik ve beraberliklerini sağladıkça güçleri de çok artmıştır, ülkeleri yükselmiştir.” Hikmet Tanyu
Türk birliğinin sağlanmasında İslamiyet’in ne gibi katkıları olmuştur?
- Cevap: Türk birliğinin sağlanmasında siyasi, dini, sosyal ve kültürel olarak birçok etki bulunmaktadır. Türklerin İslam’ı kabul etmesinden sonra adil bir düzen oluşturmak adına yapığı çalışmalar da devletleşme temayülüne dönüşmüştür. Türk birliğinin sağlanmasında İslamiyet’in kabul edilmesinin katkıları bulunmaktadır.İslam’da birlik ve beraberlik, sosyal düzen, ekonomik düzen, başa bağlılık, insan hakları, akraba ilişkileri, anne ve baba hakkı gibi konuların Türklerin bir ve beraber olarak bir arada yaşamalarına ve örf ve adetlerine bağlı kalmalarına neden olmuştur. Tarımla uğraşmaya geçerek yerleşik hayatı da öğrenmişler ve toprağa bağlı faaliyetler yapmışlardır. Türkler birçok devlet kurmuş ve medeniyetler meydana getirmişlerdir.
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 186 Cevabı
“Adalete dayanan töre ve kanun bu göğün direğidir; töre bozulursa gök yerinde durmaz.” Yusuf Has Hacip
Yukardaki söze göre adalete dayanmak ne demektir?
- Cevap:
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 187 Cevabı
Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra devlet yapısında ne gibi değişiklikler meydana gelmiştir?
- Cevap: İlk Türk-İslam devletlerinden olan Gazneliler Abbasiler’den aldıkları yönetim teşkilatını geliştirerek Büyük Selçuklu ve diğer devletlere aktarmışlardır. İslamiyet ile Türklerde devlet yapılarında belirli değişiklikler olmuştur. Devlet başkanları farklı hitaplar almaya, halifelik gözetilmeye, yasalar ve yargı kurumları ise dini açıdan yapılandırılmaya başlanmıştır. Bu sayede İslam dinini yaşamlarında kabul etmiş olan Türk toplumları devlet yapılarını da dinlerine uygun olacak şekilde şekillendirmişlerdir.
Türk-İslam tarihi içerisinde Kutadgu Bilig’in önemi nedir?
- Cevap: Kutadgu Bilig, mutluluk veren bilgi anlamına gelmekte olan Türk-İslam edebiyatının günümüze ulaşmış ilk eseri olarak bilinmektedir. Yusuf Has Hacip tarafından 1070 yılında Doğu Karahanlı Devleti hükümdarı Buğra Han’a Türkçe olarak sunulmuştur. Eserde ideal Türk devlet anlayışının nasıl olması gerektiği, insanın sosyal ve devlet yaşamındaki sorumlulukları ve Dünya ve ahirette mutluluk için nasıl bir yaşam sürülmesi gerektiğinden bahsedilmiştir. Bu açıdan bir siyasetname olarak sınıflandırılmıştır. Kutadgu Bilig, Türk-İslam devletleri olarak sınıflandırılmış devletlerin Türk kültürünü ve İslam kültürünün nasıl bir arada yürütülebileceği hakkında bilgi veren yegane kaynaklardan bir tanesidir.
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 188 Cevabı
“Türk ilinin coğrafyasına, Türk etnografyasına, Türk iktisadi ve sosyal hayatına, eski Türklerin akidelerine ait paha biçilmez kıymette malumat bırakmıştır.” Zeki Velidi Togan
Divânü Lûgati’t-Türk adlı eserin konusu nedir?
- Cevap: Türk tarihinde ortaya konan dil, tarih, edebiyat, sanat, bilim, siyaset alanında önemli kitap eserleri bulunmaktadır. Bu eserler tarihimiz açısında oldukça önemlidir. Bilginin taşınması ve nesillere aktarılması bakımından eğitici ve öğretici kitaplar olarak eğitim sisteminin temellerini oluşturmuşlardır.
Divanü Lugati’t-Türk isimli kitap atasözlerinin, deyimlerin ve kelimelerin anlamlarının bulunduğu bir kitap olarak tarihteki en önemli divan lugatlarından biri olarak günümüzde de tanıtımı ve öneminin anlatılmasının devam ettiği bir eser olarak yerini almıştır. Kitapların tarihi eser olarak temel kaynak ve hareket noktası kabul edilmesi ilme ne kadar önem verildiğinin de göstergesidir. Bu bakımdan mezkur kitap bir şaheserdir.
İslamiyet’in Türkler arasında yayılmasında Ahmet Yesevi’nin nasıl bir rolü olabilir?
- Cevap: İslamiyet’i kabul etmeye başlayan Türkler kendi toplumlarının dini olarak eğitim ve öğretimi için de sosyal ve dini çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Uzun yıllar sonra Türklerin hayatında yerleşik bir hale gelerek müesseseleşen bazı değerler sayesinde İslam’ın bir hayat dini olduğu anlaşılmıştır.
İslamiyet’in Türkler arasında yayılmasında önemli tarihi şahsiyetler öne çıkmıştır. Bunlardan biri de 12. yüzyılda yaşayan Hoca Ahmet Yesevi olarak bilinen Divanı Hikmet’in müellifidir. Tasavvuf ilminin gelişmesinde de etkili olmuştur. İslam’ın anlatılmasında ve yaşanmasında, ayrıca gönüllere işlemesinde öneli tebliğ ve irşat faaliyetleri yaparak Anadolu coğrafyasının Müslüman kalmasında da etkili olmuştur.