9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Büyük Selçuklu Devleti Cevapları
9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Meb Yayınları 5. Ünite Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve Anadolu’ya Yerleşmesi Sayfa 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198 Büyük Selçuklu Devleti Soruları ve Cevapları 2017 – 2018
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 191 Cevabı
Dandanakan Zaferi’nin Selçuklu tarihindeki önemi nedir?
- Cevap: Orta Asya’da yaşayan Türkler Moğol istilalarından kurtulmak için öncelikle İran üzerinden Anadolu’ya doğru hareket etme ihtiyacı hissetmişlerdir. Anadolu’da sığınma çareleri arayan Türklerin Anadolu’nun kapılarının anahtarlarını almaları gerekmiştir. Bu da bir savaşla gerçekleşmiştir.1040 yılında gerçekleşen savaşta Selçuklular zafer kazanmıştır. Bu nedenle tarihi dönüm noktalarından biri yaşanarak Anadolu’nun anahtarları Selçuklular eline geçmiştir. Böylece Selçukluların eli güçlenmiştir. Siyasi birlikleri ve askeri güçleri de artmıştır. Selçuklular devamında elli ve yüz senelik aralıklarla önemli zaferler kazanarak Anadolu’yu Türk yurdu haline getirmeyi başarmışlardır. Yüzlerce yıldır Anadolu coğrafyası Türk yurdu olarak bilinmektedir. Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti bu topraklarda kurulan son devletlerdir.
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 192 Cevabı
Tuğrul Bey’in anlaşma şartı olarak Emeviler Dönemi’nde yaptırılan caminin mihrabına kendisine ait olan ok ve yay işaretlerinin işlenmesi maddesini koydurmasının sebepleri neler olabilir?
- Cevap: Tuğrul Bey, Bizans ile yapılan savaşta bozguna düşen Şehzade Hasan ve Selçuklu askerleri için büyük bir üzüntü duymuştur. Bu haber üzerine Ibrahim Yinal ve Kutalmış’ı Anadolu’nun fethi ile görevlendirmiş ve Büyük Selçuklu ordusunu sefere göndermiştir. Bizans’ın Gürcistan ve Van valileri Büyük Selçuklu ordusunun karşısına çıkacak cesareti gösterememiş, imparatordan yardım istemişlerdir. Selçuklular, Bizans kuvvetlerini 1048’de Pasinler Ovası’nda mağlup etmiş ve Bizans’ı barış antlaşması istemek zorunda bırakmışlardır.Tuğrul Bey anlaşma şartlarında Emeviler Dönemi’nde inşa edilen bir cami ve medresenin tamir edilmesi, hutbesinin Abbasi halifesi ve Büyük Selçuklu sultanı adına okutulmasını, caminin mihrabına ise kendisine ait olan ok ve yay işaretlerinin konulmasını istemiştir. Bizans, bu şartları kabul etse de kendilerinden vergi istendiği için anlaşma olmamıştır. Sultan Tuğrul, Bizans üzerinde baskı oluşturmak ve kendisinin mutlak galibiyetini ve galibiyete olan inancını Bizans halkı tarafından da görülmesi adına bu hamleyi yapmıştır.
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 195 Cevabı
Allahu Teâlâ her çağda halk arasından birini seçerek onu hükümdarlara yaraşır birtakım özelliklerle donatır. Dünya işleri ve cihan ahâlisinin kamu düzeninden onu sorumlu kılarak fitne ve kargaşa kapısını onun eliyle kapatır. Adaleti sayesinde hoşça zaman geçirip kendilerini güvende hissetmeleri ve idaresine duacı olmaları için insanların gönlünde ve gözünde ona dair derin bir saygı uyandırır (Nizamülmülk, 2009, s.10).
Siyasetname’den verilen bu örnekle Türk devlet geleneğindeki hâkimiyet anlayışı arasındaki ilişkiyi açıklayınız?
- Cevap: İlk Türk devletlerindeki hakimiyet anlayışı genel olarak hükümdarın tüm güç ve yetkisini Tanrı’dan aldığı, sözünün Tanrı buyruğu olduğu ve ona inanmanın tapmanın aslında inancın bir gereği olduğu anlayışı hakimdir.
Selçuklu Devleti’nde saray teşkilatında çalışan diğer görevliler kimlerdir? Bir afiş hazırlayarak sınıf panosuna asınız.
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 196 Cevabı
İlk Türk devletleri ile Türk İslam devletlerindeki askerî sistemi karşılaştırınız. Slayt hazırlayarak sınıfta sunumunu yapınız.
- Cevap: İlk Türk devletlerinin askeri yapısı ile Türk İslam devletlerinin askeri, siyasi ve sosyal açıdan benzerlik ve farklılıkları bulunmaktadır. İlk Türk devletlerinin askeri düzeninde onlu sistemler bulunmaktaydı. Onlu sistem askeri düzenin oluşmasında ve kontrol altında tutulması etkili olmuştur.Hassa ve ikta askerleri, gönüllü ve ücretli askerlik yapan kişilerden oluşan ordular İslam ordularında genelde gönüllü askerlik yapan kişilerle benzerlik taşımaktadır. Daimi orduların bulunması da iki sistem arasındaki en önemli benzerlikler arasında bulunmaktadır. Askeri nizamın benzerlikler göstermesi, Türklerin İslam’ın kabul edilmesinden itibaren askeri güç olarak fetihlerde etkili bir hale gelmesine de bağlıdır.
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 197 Cevabı
Siyasetname’ye göre hükümdarlarda aranan özellikler nelerdir?
- Cevap: Nizamülmülk uzun yıllar Sultan Alp Arslan ve Sultan Melikşah için valilik hizmetinde bulunmuştur. Siyasi hatıraları ve nasihatleri olarak da Siyasetname isimli bir kitap ele almıştır. Sultanların elinde bulundurması gereken temel özellikler ve tahakküm araçları olarak Siyasetname’de birçok bilgiden bahsedilmektedir.Siyasetname’ye göre hükümdarlarda bulunması gereken özellikler, bilgili, ahlaklı, düzenli, disiplinli olmalarıdır. Adil, merhametli, vicdanlı ve insaflı olmalarıdır. Lider ruhlu olmaları, kriz anlarını yönetebilmeleri ve acil müdahale edilecek yerlerde kararsız kalmamaları şeklindedir. Hükümdarların devlet yönetebilmeleri için adil ve merhametli olmaları, planlı hareket edebilmeleri gerekmektedir. Siyasetname isimli eserde de bu bilgiler verilmektedir.
