9. Sınıf Meb Yayınları Tarih 2. Ünite Kadim Dünyada İnsan Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı 2. Ünite Kadim Dünyada İnsan Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Meb Yayınları 2. Ünite Kadim Dünyada İnsan Sayfa 98, 99, 100, 101 Ölçme ve Değerlendirme Soruları ve Cevapları 2017 – 2018

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 98 Cevabı

Aşağıdaki terimleri birer cümleyle açıklayınız.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Cevap:

Bereketli hilal: İlk Çağ’da Anadolu’nun güney doğusunda ve Mezopotamya’da Fırat ve Dicle gibi bereketli topraklarda ortaya çıkmış olan yerleşim alanlarına denir.

*Meşruiyet: Meşrutî monarşi veya Parlamenter Monarşi hükümdarın yetkilerinin anayasa ve halk oyuyla seçilen meclis tarafından kısıtlandığı yönetim biçimine denir. *Oligarşi: Bir grubun veya zümrenin yönetimde söz sahibi olduğu yönetim biçimine denir

*Pankuş: Hitilerde soyluların söz hakkına sahip olduğu meclise denir.

*Satraplık: Perslerin geniş topraklarını yönetmek için kurdukları eyaletlere denir

*Kolonizasyon: İlk Çağ’da toprakları tarıma elverişli olmayan ve ticarette zenginleşen devletlerin toprakları dışında ele geçirdikleri verimli topraklara denir.

*Artı ürün: Yağışın yeterli olmadığı ve doğal besin kaynaklarının az olduğu bölgelerde sulamanın genişlemesiyle üretilen fazla ürüne denir.

*Feodalizm: Batı ve Orta Avrupa ülkelerinde toprak sahibi olan senyörün; siyasi, ekonomik, hukuki ve askerî haklara sahip olduğu ve temeli toprak köleliğine dayanan toplum düzenine “feodalizm” denmektedir.

*Kast sistemi: Hin medeniyetlerde meslekleri babadan oğula geçen katı sosyal sınıflaşmaya denir.

*Karum: şehrin hemen dışında ticari işlerin görüldüğü, kendine özgü siyasi ve yönetim statüsünün bulunduğu yerleşimlerdir.

Aşağıdaki soruların cevaplarını boş bırakılan yerlere yazınız.

1. Tarihte bilinen ilk hukuk kurallarını kim yapmıştır?

Cevap: Tarihte birçok devlet ve medeniyet kurulmuştur. Uygarlıklar daha çok Anadolu coğrafyasında etkili olmuştur. Kadim medeniyetlerin kurulduğu coğrafya olarak Anadolu, Medeniyetler Beşiği olarak bilinmektedir.Tarihte uygarlıkların kurulmasında ve gelişmesinde hukuk sistemleri etkili olmuştur. Hukuk, medeniyetlerin kurucu ve geliştirici sistemini oluşturur.Tarihte bilinen ilk hukuk kurallarını Sümerler oluşturmuştur. Sümer Kralı Urgakina’nın yazdığı kurallar devlet otoritesinin ve gücünün medeniyet olarak ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Mülkiyet, miras ve reform hakları ve insani ve beşeri ilişki ve faaliyetler hakları olarak taslak bir hukuk sistemi olan bu kurallar ilk olma özelliği bakımından tarihi bir değere sahiptir.

2. İlk Çağ’da Asurlular, Lidyalılar, Fenikeliler; Orta Çağ’da Soğdlar ve Yahudiler hangi alanda gelişmişlerdir?

Cevap: TİCARET

3. İnsanlığın yazılı olmayan tarihini oluşturan destan, efsane, mit gibi anlatılara ne denir?

Cevap: SÖZLÜ KÜLTÜR

4. İlk Çağ’ın vahiy kaynaklı tek tanrılı dinlerini yazınız ?

Cevap: YAHUDİLİK, HRİSTİYANLIK, İSLAMİYET

5. Çivi yazısını ilk kez kullanan uygarlığın adını yazınız?

Cevap: SÜMERLER

6. Patrici–Plep arasındaki sınıf mücadelesi sonucu hazırlanan ve Avrupa hukukunun
temelini oluşturan Roma hukuk kurallarına ne ad verilir?

Cevap: ON İKİ LEVHA KANUNLARI

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 99 Cevabı

Aşağıda verilen çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1. Selin, hazırladığı proje ödevi sonrasında: “Yazıdan önceki dönemde insanın hayat tarzı, tabiata karşı verdiği mücadelesi, sosyal ilişkileri ve inançlarını öğrenebilmek için insanın bıraktığı izler göz önünde bulundurulur.” değerlendirmesini yapmıştır. Selin’in bu değerlendirmesine göre aşağıdakilerden hangisi bahsedilen dönemi niteleyen bir buluntu olamaz?
A) Ok ve yay B) Taş balta C) Buğday fosili D) Kil tablet E) Öğütme taşı

Cevap: D

2. İlk ve Orta Çağlarda Doğu ile Batı kültürlerinin kaynaşmasında, I. uluslararası ticaret, II. Kavimler Göçü, III. Büyük İskender’in Asya seferi durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I-III D) II-III E) I-II-III

Cevap: E

3. Aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ Anadolu medeniyetlerinden biri değildir?
A) Hititler
B) Frigler
C) Urartular
D) Lidyalılar
E) Akadlar

Cevap: E

4. Bir toplumsal tabakalaşma olan kast sistemi aşağıdaki medeniyetlerin hangisinde ortaya çıkmıştır?
A) Sümer
B) Babil
C) Hint
D) Çin
E) Mısır

Cevap: C

5. Aşağıdakilerden hangisi “kollektif ceza” kavramını açıklayan bir ifadedir?
A) Kadın ve erkeğe aynı cezanın verilmesi
B) Suçu işleyenin yakınlarının da cezalandırılması
C) Köle ile efendisinin farklı cezalara çarptırılması
D) Ölümle cezalandırma anlayışı
E) Bazı suçlarda kısas cezasının uygulanması

Cevap: B

6. Aşağıdaki medeniyetlerden hangisi kolonizasyon faaliyetlerinde bulunmamıştır?
A) Fenikeliler
B) Asurlular
C) Frigler
D) İyonlar
E) Yunanlar

Cevap: C

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 100 Cevabı

7. İstediği hayat şartlarına ulaşmak isteyen insanoğlu geçmişten günümüze yeni yerler bulmak amacıyla göç etmiştir.
İklimdeki değişikliklere bağlı geçim sıkıntısının yaşanmaya başlanması, politik değişiklikler, inanç gruplarının baskı altına alınması gibi gelişmeler insanların yeni yerler aramasında etkili olmuştur. Buna göre aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ toplumlarında görülen göç hareketlerinin nedenleri arasında gösterilemez?
A) Sosyal
B) Dinî
C) Siyasi
D) Ticari
E) Coğrafi

Cevap: D

8. Nil’in sularının taşması sonucu tarlaların sınırları birbirine karışmış, bu tarlaları ayırmak için Mısır’da ……………
ilmi gelişmiştir. Ölümden sonraki yaşama inandıkları için ölülerini mumyalamış böylelikle insan vücudunu tanımışlar, tıp ve …………… bilimlerinde gelişmişlerdir. Metindeki boşluklara aşağıdakilerden hangisinin yazılması doğrudur?
A) Matematik Biyoloji
B) Geometri Astronomi
C) Geometri Fizik
D) Matematik Kimya
E) Geometri Eczacılık

Cevap: E

9. Roma İmparatorluğu hakimiyeti altındaki bölgeleri kaybetmeye başlayınca bu bölgelerden getirdiği esir ve köle sayısı azaldı. Ayrıca köylerden şehirlere yapılan göçler nedeniyle kırsal kesimden alınan vergi gelirleri de düştü. Bu nedenle büyük çiftlik sahipleri, köleleri toprağa bağlı çiftçiler hâline dönüştürmek zorunda kaldı. Buna göre Roma İmparatorluğu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kölelerin statüsünün yükseldiği
B) Sosyal sorunlar yaşandığı
C) Gücünün azalmaya başladığı
D) Gelirlerinin azaldığı
E) Sınıf ayrımının kaldırıldığı

Cevap: B

10.Toplumların ekonomik uğraşlarında coğrafyanın önemli bir belirleyici olmasında,
I. Urartuların hayvancılık ve madencilikle uğraşması,
II. Fenikelilerin deniz ticaretinde ilerlemesi,
III. Atina ve Sparta’nın tarım alanında gelişmesi durumlarından hangileri örnek olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Cevap: E

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 101 Cevabı

Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Eflatun, yazma teknolojisini insan belleği için bir dış tehlike olarak görmüş ve “Yazı teknolojisini elde edenler kendi belleklerini kullanmayı durduracaklar ve unutkan olacaklardır; kendi iç kaynakları yerine dış işaretlerle onları hatırlamak için yazıya bağlanacaklardır.” demiştir. Eflatun’un yazı teknolojisini insan belleği için bir tehdit olarak görmesinin sebepleri neler olabilir?

Cevap: Yazı teknolojisini elde edenler kendi belleklerini kullanmayı durduracaklar ve unutkan olacaklardır; kendi iç kaynakları yerine dış işaretlerle onları hatırlamak için yazıya bağlanacaklardır.”Böyle düşünmesinin temelinde kendi düşünme sistemine karşı gelmesiyle ilgilidir. Platon’a göre tüm bilgiler her an zihnimizde bulunmalıdır ve her an kullanılmaya hazır olmalıdır.

2. Konar-göçerlerin askerî alanda üstün olmalarını sağlayan özelliklerini yazınız.

Cevap:Konar-göçerler yerleşik devletlerde görülen ağır donanımlı ve hareket kabiliyeti kısıtlı piyade ordularının aksine hafif silahlı ve hızlı hücum yapabilen süvarilerden oluşurdu.Konar-göçerler en iyi atlı süvarilere sahipti ve en çok atlı süvariler de onların ordularında bulunurdu.
Silahlarını günün koşullarına göre sürekli mükemmelleştirirlerdi.
Konar-göçer askeri, dayanıklı, disiplinli, uyumlu ve süreklidir.
Konar-göçerler zırh, hançer ve mızrak kullanmış ve ayrıca oklarını daha uzağa fırlatmalarını sağlayan yayı geliştirmiştir. Konar-göçer ordusu dağınık bir kalabalık olmaktan öte herkesin, neyi ne zaman yapacağını iyi bildiği, birbirine yardım ettiği bir yapıya sahipti. Ordu ayağa kalkmış bir halk, yürüyen bir ulustur. Bu ordularda kadınlar da gerektiğinde savaşa katılırdı.
İşte tüm bu nedenler konar-göçerlerin askeri alanda üstün olmalarını sağlamıştır.

3. Toplumsal tabakaşlamada etkili olan unsurları yazarak örnekler veriniz.

Cevap: Toplumsal tabakalaşmayı etkileyen en büyük sebepler ekonomi temellidir. İnsanlar arasında ki gelir eşitsizliği toplumsal tabakalaşmayı tetikler. Gelir arasında ki farklar dolayısıyla insanların giyimleri, oturdukları yerler, çocuklarının gittiği okullar tabakalaşmaya başlar.
Bir diğer sebep kültürel sebeplerdir. Toplumsal tabakalaşma kültürel refleksler tarafından devam ettiriliyor olabilir. Örneğin, Hindistan’da ki kast sistemi bunun bir örneğidir.

4. Yazıdan önceki dönemde insanın hayat tarzı neye göre şekillenmiştir? Açıklayınız.

Cevap: Yazının icadından önceki dönemde insanın hayat tarzı avcılık ve besin toplayıcılığına göre şekillenmiştir. Hayat tarzına bağlı olarak beslenme biçimi gelişen insanoğlu, besin kaynakları bulabilmek için yer değiştirmek zorunda kalmıştır. Bu yaşam biçimi uzun süre devam etmiş ve zamanla etin yanında çeşitli yabani meyveler ve bitkiler de insanın yiyecek türleri arasına girmiştir.

5. Hammurabi Kanunları’nın özellikleri nelerdir?

Cevap: Hammurabi Kanunlarında Hammurabi kendini zayıfların ve öksüzlerin koruyucusu, Tanrı adına ülkeyi yöneten, adil ve insancıl hükümdar olarak tanıtmaktadır. Hammurabi Kanunları “dişe diş, göze göz” şeklinde değerlendirilen ve suçu işleyene aynı ağırlıkta cezayı içeren kanunlardır. Hammurabi Kanunu hem daha önce yapılmış olan kanunların ve örf adet hukukunun bir derlemesiyle hem de zamanın ihtiyaçları dikkate alınarak oluşturulmuştur. 282 maddeden oluşan bu kanunların ön söz kısmında Baştanrı Marduk hakkında övücü sözler bulunmakta ve Marduk ile adalet tanrısı Şamaş tarafından Hammurabi’nin nasıl kral seçildiği anlatılmaktadır. Ayrıca burada Hammurabi, adalet ve doğruluğu tesis ettiğinden, huzur ve refahı getirdiğinden söz etmektedir.

6. Yerleşik yaşama geçen toplumların yaşam tarzında ne gibi değişimler meydana gelmiştir?

Cevap: Yerleşik yaşama geçen toplumlar hayvancılıktan ziyade tarım ve ticaretle uğraşmaya başlamışlardır. Tarıma geçişle birlikte keçi, koyun, sığır, domuz, at ve köpek gibi hayvanlar evcilleştirilmiş ve günümüzdeki köy yaşamına benzer yaşam biçimleri oluşturulmuştur. Ancak konar-göçer yaşam tarzı, avcılık-toplayıcılık faaliyetleri ile birlikte sürdürülmeye devam etmiştir. Yerleşik yaşam ve tarımsal üretim sonucunda daha kolay beslenme yollarının öğrenilmesi, nüfus artışına yol açmıştır. İnsanoğlunun, verimi yüksek tahılları seçmesi ve tahılların sulak bölgelerde ekilebileceğini anlaması, insanlık tarihinde ilk defa tarımsal üretime dayanan bir ekonominin oluşumunu sağlamıştır.

7. Yeryüzünde insanlığa ait ilk yerleşmeler nerede ortaya çıkmıştır?

Cevap: İnsanlığa ait ilk yerleşmeler Anadolu’nun güneydoğusu ve Mezopotamya’da ortaya çıkmıştır. Günümüzden yaklaşık 2,5 milyon yıl önce Dünya, buzullarla kaplı olduğu için insan yaşamına uygun değildi. Buzulların yavaş yavaş erimeye başlamasıyla birlikte özellikle kuzey yarım kürenin bazı alanlarında ılıman iklim kuşakları oluşmuştur. Bunun sonucunda doğal çevre insan yaşamına uygun hâle gelmiş ve ilk yerleşme ile ilgili hareketlilikler bu kuşakta görülmeye başlanmıştır. Bu yerleşimler günümüzden yaklaşık 12 bin yıl önce Anadolu’nun güney doğusunda ve Mezopotamya’da ortaya çıkmıştır. Bereketli Hilal olarak da adlandırılan bu coğrafyada iklim giderek insan yaşamına uygun hâle gelmiş ve bu bölgede nüfus artmaya başlamıştır.

8. İlk Çağ’daki orduların aynı teçhizatları kullanmasına rağmen savaşlarda orduları birbirinden farklı kılan özellikler nelerdir?

Cevap: İlk Çağ medeniyetlerinde orduların teçhizatları ve uyguladıkları taktikler hemen hemen aynıdır. Orduları farklı kılan özellikler; savaş meydanındaki hareket yeteneği, saldırı ve savunma gücüdür. Savaşlarda asıl sonuç kent kuşatmalarından ziyade meydan savaşlarında alınmaktaydı. Meydan savaşlarında piyadelerden oluşan birliklerin düşmanın savaş arabalarına direnme gücü, savaşın kazanılmasında etkiliydi

9. Devletlerin vergilendirmeye ihtiyaç duymalarının nedenlerini ve verginin hangi yollarla tahsil edildiğini yazınız.

Cevap: İlk çağlardan itibaren devletler vergilendirmeye ihtiyaç duymuştur. Devletler ordunun, bürokrasinin ve diğer ihtiyaçların karşılanması için özellikle savaş zamanlarında alınırdı. Vergiler, genellikle emek yoluyla ödeme, ayni ödeme ve nakdi ödeme şekilleriyle tahsil edilmiştir.

10. Ticari mekânları yazarak bunların tüccarlara sağladığı kolaylıkları açıklayınız.

Cevap: Osmanlı Devleti ticarete büyük önem vermiştir. Devlet asıl gelirini ganimetler ve topraklardan kazanırken ticaretin de yeri oldukça büyüktür.
Ticari mekanlara örnek olarak; bedestenler, hanlar, kervansaraylar, liman şehirleri ve kapalı çarşılar örnek verilebilir.
Ticari mekanların tüccarlara sağladığı en büyük kolaylık, ticaretin tekbir yerde olmasıdır. İnsanlar ihtiyaçlarını tek bir yerden karşılayacağı için burasının gelişmesi, güvenliği, altyapısının artması gibi birçok fayda sağlayacaktır.

11. İlk ve Orta Çağlarda üretim ve ticaret alanında yeterli aşama sağlanamamasının nedenlerini yazınız.

Cevap: Öncelikle insanların birçoğunun ekonomik durumu iyi değildi. İyi olanlar içinse kaliteli malzeme bulmak ve taşımak oldukça zordu. İpek yolu, Baharat yolu ve Kral yolu gibi ticaret yolları olsa da ticaret ne güvenlidir ne de taşınması kolaydır. Güvenli olmamasının sebebi de ticaret yollarındaki haydutlardır.
Bu sebeple ticaret yayılmamış, birçok yerde yerel kalmıştır.

12. Tarih öncesi döneme ait bu yerleşim bölgesinde (Görsel 2.84) yapılan arkeolojik kazıların amacı nedir?

Cevap: Bu yerleşim yerinde arkeolojik kazılarının yapılmasının nedeni, insanoğlunun geçmiş yaşamı hakkında çıkarımlar elde etmektir. Yazıdan önceki dönemin aydınlatılabilmesi için en önemli unsur arkeolojik araştırmalar sonucunda elde edilen araç ve gereçlerdir. Buluntulardan elde edilen bilgiler, yazıdan önceki dönemin doğru okunabilmesinde oldukça önemlidir. İnsanlığın bu döneminde mağaralar, kerpiçten ilkel konutlar, taştan, kemikten, pişmiş kilden yapılmış aletler o döneme ayna tutar.