9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı 1. Ünite Tarih ve Tarih Yazıcılığı Ölçme ve Değerlendirme Cevapları
9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Meb Yayınları 1. Ünite Tarih ve Tarih Yazıcılığı Sayfa 37, 38, 39 Ölçme ve Değerlendirme Soruları ve Cevapları 2017 – 2018
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 37 Cevabı
Aşağıdaki terimleri birer cümleyle açıklayınız.
- Cevap:
Kronoloji: Tarihsel olayların zamanını konu alan bilim.
Tenkit: Bir insanı, bir konuyu, bir yapıtı, doğru ve yanlış yönlerini bulup göstermek ereğiyle inceleme işi.
İkinci elden kaynak: Kaynağı ilk elden alıp aktaran anlamına gelmektedir.
Milat: Hazreti İsa’nın doğduğu gün. Zaman olarak 0 tarihine denk gelir.
Millî kimlik:Bir milletin kendine özgü düşünüş ve yaşayış biçimi, dil, töre ve gelenekleri, toplumsal değer yargıları ve kuralları ile oluşan özellikler bütününe denilmektedir.
Vakanüvis: Osmanlı İmparatorluğu döneminde, zamanın olaylarını saptayıp tarihe geçirmekle görevli devlet tarihçisi
Aşağıdaki soruların cevaplarını boş bırakılan yerlere yazınız.
1. Herodotos hangi tür tarih yazıcılığını başlatmıştır?
- Cevap: Hikaye türü tarih yazıcılığını başlatmıştır.
2. Türklerin kullandığı ilk takvim hangisidir?
- Cevap: 12 hayvanlı Türk takvimi.
3. Olayın geçtiği döneme ait belge ve buluntular hangi kaynak türüne girer?
- Cevap: Birinci elden kaynaklar grubuna girer.
4. İnsanın ve mekânın etkileşimini inceleyen bilim dalı hangisidir?
- Cevap: Coğrafya.
5. Yandaki görseli verilen Orhun Kitabeleri’yle ilgili araştırma yapan bir tarihçi, tarihe yardımcı bilim dallarından hangilerinden yararlanabilir?
- Cevap: Arkeoloji, Edebiyat, Yazı bilimi., dil bilimi.
Aşağıda verilen çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. Tarih yazıcılığıyla ilgili “tarihî olaylar tarafsız bir biçimde incelenmeli, sadece tarihin gerçekliği ortaya konmalı” ve
tarihin amacını “olaylar nasıl oldu ise öylece anlatmak” olmalıdır. Bu görüşü kabul eden bir tarihçi aşağıdakilerin hangisinden etkilenmiştir?
A) Ahmet Cevdet Paşa
B) Herodotos
C) İbn-i Haldun
D) Leopold von Ranke
E) Thyukidide
- Cevap: B
2. Tarih bilimi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Tarih biliminin yöntemi diğer bilimlerden farklılık gösterir.
B) Tarih biliminde kaynaklara ulaşmak önemlidir.
C) Tarih bilimi diğer bilim dallarından yardım alır.
D) Deney ve gözlem tarih biliminin yöntemlerindendir.
E) İnsanların faaliyetleri tarihin konusudur
- Cevap: D
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 38 Cevabı
3. Tarihî olay ve olgular düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi “olay”ın özelliklerinden biri değildir?
A) Biricik ve özgündür.
B) Yer ve zaman bildirir.
C) Kısa süreli gelişmelerdir.
D) Başlangıç ve bitiş zamanı bellidir.
E) Tarihî süreçte tekrar edebilir.
- Cevap: E
4. Orta Asya Türk tarihi ile ilgili bir araştırma yapmak isteyen Özge, Orta Asya’da bulunan Türk yazıtlarını
okumak için aşağıdaki bilim dallarının hangisinden faydalanmalıdır?
A) Arkeoloji
B) Diplomasi
C) Epigrafi
D) Kronoloji
E) Nümizmatik
- Cevap: C
5. Malta’da bulunan ve günümüzden yaklaşık 5 bin yıl öncesine ait olan tapınak, dünyanın en eski tapınağı olarak
bilinmekteydi. Ancak Göbeklitepe’de yapılan arkeolojik kazılar sonucunda günümüzden yaklaşık 12 bin yıl öncesine
ait olan yeni bir tapınak bulunmuştur. Buna göre;
I. Yeni bilgiler ortaya çıktıkça tarih yeniden değerlendirilmelidir.
II. Yapılan her yeni kazı eski bilgilerin yanlış olduğunu ortaya çıkarmıştır.
III. Malta, Göbeklitepe’den daha eski bir yerleşim bölgesidir. durumlarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
- Cevap: D
6. Geçmişteki insan faaliyetlerini, neden-sonuç ilişkisi içerisinde yer göstererek ve belgelerden yararlanarak
araştıran bilim dalına tarih denir. Bu tanımda tarih biliminin hangi özelliğine yer verilmemiştir?
A) Kaynaklardan faydalandığı
B) Nedenselliğe sahip olduğu
C) Kronolojiye yer verdiği
D) Eski devirleri aydınlattığı
E) Olayların geçtiği mekânı belirttiği
- Cevap: C
7. Tarihî olayların doğru olarak değerlendirilmesinde,
I. farklı kaynaklara başvurulması,
II. olaylar arasında sebep-sonuç ilişkisinin kurulması,
III. olayların günümüz şartlarına göre değerlendirilmesi durumlarından hangilerinin gerekli olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
- Cevap: D
8. Tarihin tanımı üzerine farklı yorumlar yapılmıştır. Yorumlardaki bu farklılığa rağmen tarihçilerin üzerinde durduğu noktalar genelde aynıdır. Aşağıdakilerden hangisi tarihin tanımı yapılırken üzerinde durulan noktalardan biri değildir?
A) Geçmişle ilgili olduğu
B) Merkezinde insanın yer aldığı
C) Belgelere dayandığı
D) Nedenselliğe muhtaç olduğu
E) Farklı bakış açılarına dayandığı
- Cevap: E
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Tarih Ders Kitabı Sayfa 39 Cevabı
9. Vakıa; geneldir, süreklilik gösterir, soyuttur. Vakıalarda belirli bir yer ve zaman söz konusu değildir. Aşağıdakilerden hangisi vakıaya bir örnektir?
A) İstanbul’un Fethi
B) Fransız İhtilali
C) Anadolu’nun Türkleşmesi
D) Sakarya Muharebesi
E) Kadeş Antlaşması
- Cevap: C
10.Türkler, tarih boyunca geniş bir coğrafyada hüküm sürmüş bu nedenle de farklı kültürlerle etkileşime girmiştir.
Bu durum Türklerin kullandığı takvimlere de yansımıştır. Buna göre,
I. İslam Medeniyeti,
II. İran Medeniyeti,
III. Roma Medeniyeti
Türklerin kullandığı takvimler dikkate alındığında yukarıdaki medeniyetlerin hangisinden etkilendiği söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
- Cevap: E
Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Tarih biliminde kaynaklar niçin önemlidir?
- Cevap: Çünkü kaynaklar olmadan tarih ile ilgili sağlıklı bilgiler ortaya koymak mümkün değildir. Eğer objektif tarafsız ve doğru bilgilerle tarihi öğrenmek ya da yazmak istiyorsak kaynaklarımız da bilimsel ve geçerli olmalıdır.
2. Vaka ve vakıa arasındaki farklılıklar nelerdir?
- Cevap: Vaka olayın kendisidir. Vakıa yani olgu ise olay geçtikten uzun zaman sonra ortaya çıkan olayın geniş çaplı sonuçlarıdır.
3. İzlediğiniz film ve dizilerden anakronizme örnekler veriniz.
- Cevap: Geçenlerde izlediğim bir filmde Battal Gazi Destanı’nda kahramanın elinde kol saati vardı. Oysa o dönemde daha kol saati icat edilmemişti.
4. Döngüsel ve çizgisel zaman anlayışları arasındaki farklılıklar nelerdir?
- Cevap: Çizgisel zaman: Bir başlangıç vardır bundan dolayı da bir son olacaktır.
- Döngüsel zaman: Eğer bir şeyi dairesel şekilde hareket ediyorsa ki zaman için kabul edilir bu o halde sonsuza kadar tekrar dönecek ve devam edecektir anlayışıdır.
5. Eski zamanlardan modern zamanlara tarih yazıcılığının türlerini yazınız.
- Cevap:
- Hikayeci
- Öğretici
- Araştırmacı
6. Hicri takvim ile miladi takvim arasındaki farkları belirterek bunların günlük hayatımıza etkilerini açıklayınız.
- Cevap:
- Hicri Takvim AY yılını, Miladi Takvim GÜNEŞ yılını esas alır. Bu yüzden ikisi arasında 11 gün fark vardır.
- Başlangıç tarihleri farklıdır. Hicri Takvimde başlangıç tarihi Hazreti Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicret ettiği tarih olan 622 yılıdır. Miladi Takvimde ise başlangıç Hz. İsa’nın doğum tarihi 0 yılıdır.
7. Tarih bilinci ne demektir? İnsanlar tarih bilincine nasıl ulaşır?
- Cevap: Tarih bilinci bir toplumu ve yeri gelince tüm insanlığı bir arada tutan milli kimlik ve hafızadır. Tarih bilinci sayesinde hem geçmişi öğrenip yarını kurabiliriz hem de nereden gelip nereye doğru yol aldığımızı da görebiliriz.
8. Tarih bilimini niçin öğrenmeliyiz?
- Cevap: Çünkü tarih bilimi bize geçmişi göstererek yarını nasıl kuracağımızı anlatır. Bunun yanında geçmişten dersler çıkarmamızı sağlar. Aynı zamanda bizlerin ve insanlığın bu uygarlığa nasıl geldiğine ışık tutar.
9. Millî kimliğimizi belirleyen unsurları yazınız ve bunlardan din unsurunu açıklayınız.
- Cevap:
- Dil
- Din
- Bayrak
- Marş
- Gelenek ve görenekler
- Din unsuru: Din bir toplum için önemlidir. Aynı inanca ve aynı yaşam biçimine sahip insanların yaşaması benzer dini hoşgörü ve inançlara ev sahipliği yapan toplumların ayakta kalabildiğini görmekteyiz.
10. “Tarihçi, araştırma yaparken olayın geçtiği dönemin koşullarını dikkate almalıdır.” cümlesini açıklayınız.
- Cevap: Tarihe günümüz koşullarından bakmak o dönemin gerçeklerini ve yaşamını dikkate almamak büyük bir hatadır. Çünkü her olay kendi zamanının koşulları sonucu oluşur. Bundan dolayı her olayı kendi zamanına göre değerlendirmek gerekir.
11. Birisi, Nasrettin Hoca’ya iş olsun diye, – Hocam bugün ayın üçü mü dördü mü? diye sormuş. Soranın maksadını bildiği için de Hoca: – Bilmem. Alıp sattığım bir şey değildir, demiş. Bu fıkrada, Nasrettin Hoca’nın cevabı zaman kavramının hangi özelliğini vurgulamaktadır? Neden?
- Cevap: Zaman kavramı kişiden kişiye değişen bir şey değildir. Kesindir. Alınıp satılmaz ya da kişilere göre değişmez. Zaman neyse odur.
