9. Sınıf Meb Yayınları Fizik Ders Kitabı Hâl Değişimi ve Çeşitleri Cevapları

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 228 Cevabı

Buzdolabının dondurucu bölümünün kapağı açıldığında buhar çıkışı gözlenir. Bu olayı hâl değişimini dikkate alarak açıklayınız.

Cevap: Buzdolabının dondurucu bölümü, maddelerin daha çok ve çabuk soğuması amacıyla tasarlanmıştır. Normal şartlar altında odak sıcaklığının çok altında olan buzdolabının dondurucu bölümü gıdaların bozulmamasını sağlar. Böylece gıdaların güvenliği korunmuş olur.Buzdolabının dondurucu bölümünün kapağı açıldığında buhar çıkışı gözlenir. Bu olay hal değişimi ile ilgilidir. Hal değişiminde madde bir fazdan başka bir faz haline geçmektedir. Buzdolabı kapağının açılmasıyla hava dondurucunun soğuğuyla karşılaştığında yoğunlaşır. bu yoğunlaşma nedeniyle buhar şeklinde gözle görülebilir bir duruma gelir. Böylece biz havayı hissettiğimiz gibi gözle görebilir bir duruma geliriz.

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 229 Cevabı

Erime ve kaynama sıcaklıkları verilen maddelerin 10 oCʼdeki fiziksel hâllerini belirleyerek aşağıdaki boşluklara yazınız.

Sıvı termometrelerde su yerine cıva kullanılmasının nedenini erime sıcaklıkları açısından açıklayınız.

Cevap: Civa kullanılır çünkü civa bir yükseltgeni olan maddedir. Bunun için su yerine civa kullanılır ve yükseltgen bunun için kullanılmaktadır.

Suyun her sıcaklıkta buharlaşabilmesinin günlük hayatta oluşturduğu avantajlar nelerdir? Örneklerle açıklayınız.

Cevap: Buharlaşma bir hal değişimidir. Buharlaşma genelde suyun sıvı halen gaz hale geçmesi şeklinde bilinmektedir. Hal değişimi sırasında sıcaklık sabit kalmaktadır. Buharlaşma her sıcaklıkta meydana gelirken, suyun kaynaması için belli bir sıcaklık değeri bulunmaktadır. Buharlaşma yüzeysel olarak gerçekleşirken, kaynama maddenin her yerinde meydana gelir.
Suyun her sıcaklıkta buharlaşması yıkanan ve asılan çamaşırların kuruması, dökülen suyun kuruması, yıkanan eşyaların kuruması ve diğer kuruma işlemlerinin gerçekleşmesini sağlar. Ayrıca sıcak havaların insanlar için rahatsız edici olmasını da engeller. Suyun her sıcaklıkta buharlaşmasıyla kurulama işleri daha kolay yapılmaktadır. Bu nedenle su için buharlaşma önemlidir.

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 230 Cevabı

Saf X maddesine ait zamana bağlı sıcaklık değişimi grafiği verilmiştir. Grafiğe göre X maddesinin hâl değişim sıcaklıklarını belirleyiniz.

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 231 Cevabı

-20 ^oCʼdeki buzun 120 ^oC sıcaklığa ulaşıncaya kadar geçen sürecin sıcaklık-ısı grafiğini çiziniz.

DENEYİN SONUÇLANDIRILMASI:

1. Hâl değişimi madde miktarına bağlı mıdır? Açıklayınız.

Cevap: Hal değişimi ısı, sıcaklık, basınç ve nem gibi fiziksel olayların etkisinde gerçekleşerek maddenin bir fazdan başka bir faz haline geçmesi olayıdır. Hal değişiminde ısı alışverişi belli bir basınç altında devam etmektedir Hal değişiminde sıcaklık sabit kalmaktadır. Hal değişimi bazı fiziksel durumlara daha bağlıdır.Hal değişimi madde miktarına bağlı değildir. Hal değişimi ayırt edici özellik olarak bilinmektedir. Hal değişiminin madde miktarıyla bir ilgisi bulunmamaktadır. Buharlaşma her sıcaklıkta meydana gelir. Kaynama da belli sıcaklıkta meydana gelir. Isı alışverişi sürerken bir maddenin ısı sığası madde miktarına ve sıcaklık değişimine bağlı olduğu öz ısı değişimi de madde miktarına bağlıdır. Fakat hal değişiminde böyle bir durum söz konusu değildir.

2. Hâl değişimi maddenin cinsine bağlı mıdır? Açıklayınız.

Cevap: Hal değişimi maddenin bir fazdan başka bir faz haline geçmesi durumudur. Isı, sıcaklık, basınç gibi fiziksel olaylara bağlı olarak değişmektedir. Hal değişiminde ısı alışverişi devam eder. Hal değişiminde sıcaklık sabit kalmaktadır. Hal değişimi bazı fiziksel özelliklere bağlı olarak gerçekleşirken bazılarından da etkilenmemektedir.Hal değişimi madde miktarına bağlı değildir. Hal değişimi maddenin cinsine bağlı olarak değişir. Bu nedenle ayırt edici bir özelliktir. Kaynama noktası için hal değişimi ayırt edicidir. Bazı maddeler daha sudan daha düşük kaynama noktalarına sahip olarak daha erken buharlaşmaya başlar. Bu da maddenin ayırt edici özellik kazanmasına yol açar.

3. Bir yerine ikişer adet ısıtıcının kullanılması deney sonucunu etkiler mi? Açıklayınız.

4. Buz ve çikolatanın küçük parçalar hâline getirildikten sonra deneyde kullanılması, deneyin sonucunu etkiler mi? Açıklayınız.