9. Sınıf Meb Yayınları Fizik Ders Kitabı Eylemsizlik Prensibi Dinamiğin Temel Prensibi ve Etki Tepki Prensibi Cevapları

9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Meb Yayınları 3. Ünite Hareket ve Kuvvet Sayfa 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148 Eylemsizlik Prensibi Dinamiğin Temel Prensibi ve Etki Tepki Prensibi Soruları ve Cevapları 2020-2021

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 142 Cevabı

Tabloda verilen cisimlerin dengelenmiş/dengelenmemiş kuvvetler etkisinde olup olmadığına karar vererek ilgili kutucuğa √ (tik) atınız.

Cevap:

1. Kalkıştan 90 km/h hıza ulaşıncaya kadar geçen zaman içinde otomobil dengelenmiş / dengelenmemiş kuvvetler etkisindedir. Çünkü?

Dengelenmiş kuvvet etkisinde ise hızı 0 olur veya sabit olur. Yani cisim duruyordur veya sabit hızla gidiyordur. Otomobil hızlandığı için hareket halinde ve dengelenmemiş kuvvet etkisindedir. HIzı giderek artmaktadır.

2. Ağaçtan düşmekte olan armut dengelenmiş / dengelenmemiş kuvvetler etkisindedir. Çünkü?

Yer çekimi etkisi ile aşağıya düşen armut, dengelenmemiş kuvvet etkisindedir. Hareket halindedir ve hızı düştükçe hızlanmaktadır.

3. Havada sabit hızla ilerlemekte olan helikopter dengelenmiş / dengelenmemiş kuvvetler etkisindedir. Çünkü?

Dengelenmiş kuvvet etkisindedir. Çünkü hız sabittir. Hızda değişim yoktur.

4. Gerilmiş yayın ucundaki ok dengelenmiş / dengelenmemiş kuvvetler etkisindedir. Çünkü?

İlk baştaki örnekte açıklamıştık. Hareket yok ise dengelenmiş kuvvet vardır. Burada da ok sabit olduğu için, yay üzerinde tutulduğu için dengelenmiş kuvvet etkisindedir. 5. 80 km/h hızdan duruncaya kadar geçen zaman içinde araba dengelenmiş / dengelenmemiş kuvvetler etkisindedir. Çünkü? Cevap: “Duruncaya kadar” ifadesine bakalım. Yani yavaşlıyor ve hızı değişiyor. Hız değişiyor ise dengelenmemiş kuvvet etkisindedir.

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 143 Cevabı

Mağaza depolarında eşyaların taşınmasında forklift aracı kullanılır. Müşterilere teslimat yapılabilmesi için mağaza deposundan forklift aracına buzdolabı yüklenmesi gerekmektedir. Adem, aracın dışında durarak yönlendirme yaparken Mehmet de mümkün olduğunca aracı yavaş kullanarak buzdolabını forklifte yüklerler. Mehmet servis aracına yaklaştığında da forkliftin hızını yavaş yavaş düşürür. Mehmet ve Adem buzdolabını servis aracına taşıdıktan sonra devrilme ihtimaline karşılık dolabı sabitlerler. Gerekli tedbirleri alarak yola çıkar, buzdolabını ilgili adrese götürerek teslim ederler.

a) Mehmet’in forklifti yavaş yavaş yani ani hareketler yapmadan kullanmasının sebebi nedir?

Cevap:

b) Mehmet, forkliftin hızını neden yavaş yavaş düşürmüştür?

Cevap:

c) Mehmet, buzdolabı yüklendikten sonra forklifti aniden hızlandırsaydı veya durdursaydı ne gibi sonuçlar doğabilirdi?

Cevap:

ç) Buzdolabının, servis aracında neden devrilme ihtimali vardır?

Cevap:

a) Buzdolabı ağırlığı fazla olan bir eşyadır. Ani hareketlerde devrilme riski vardır. Bu da buzdolabına veya çevredeki kişilere zarar verebilir. O yüzden dikkatli ve yavaş hareket etmiş ve buzdolabının devrilmesini önlemiştir.

b) Ani hız değişimi de hızlı gitmek ile benzer etkiye sebep olur. Yani taşınan eşyanın devrilmesine neden olur. Bu yüzden hız değişimi yavaş yavaş yapılır.

c) Eğer aniden hızlansaydı veya yavaşlasaydı buzdolabı ağırlığından dolayı devrilebilirdi. Hatta forklifti bile devirebilir ve Mehmet’e zarar verebilirdi. Denge bozulacağı için taşımak kolay olmazdı.

d) Servis aracı, buzdolabına göre daha büyüktür ve çevresinde boşluklar vardır. Servis aracı da trafikte hızlanma ve yavaşlama yapacaktır. Bazen ani hız değişimleri de yapmaktadır. Virajlarda da buzdolabının savrulma ve devrilme ihtimali vardır. Bu yüzden buzdolabı sabitlenir ve devrilesi önlenir.

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 144 Cevabı

Sürtünmesiz yatay zeminde durmakta olan 25 kg’lık cisme yatay yola paralel üç kuvvet etkimektedir. Bu üç kuvvetin etkisi altında cisim 2 m/s2lik ivme ile hızlandığına göre uygulanan üçüncü kuvvet hangi yönde ve kaç N büyüklüğünde olabilir?

Cevap:
95 ve 60 için bileşke kuvvete bakalım: R = 95-60 = 35N Sağa doğru.
İvme = 2
F net = m * a = Kütle * İvme = 25 * 2
Net kuvvet = F net = 50
İki kuvvetin bileşkesi 35 idi. Net kuvvetin 50 olabilmesi için aynı yönde biraz daha kuvvet uygulanması gerekir.
50-35 = 15
Yani sağa doğru 15N daha uygulanmalıdır.
Üçüncü kuvvet = Sağa doğru 15 N

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 146 Cevabı

Ay’ın çekim ivmesinin büyüklüğü, Dünya’nın çekim ivmesinin büyüklüğünün 1/6’sı kadardır. Bir cismin Dünya’daki ağırlığı GD, Ay’daki ağırlığı GA olmak üzere GD/GA oranı kaçtır?

Cevap:
G=m*g formülü vardır. Ağırlık = Kütle * Yer çekimi ivmesi Ağırlık ile yer çekimi ivmesi doğru orantılıdır.
Çekim kuvveti fazla ise daha ağır gelir. Bu yüzden dünyada 6 kg gelen birisi, ayda 1 kg gelir.
GD/GA = 6/1 = 6

Bir gezegenin çekim ivmesinin en büyük değeri gezegenin hangi noktasında olur?

Cevap: Dünya için kutuplardır. Çünkü ekvatora göre yerin merkezine daha yakındır. Merkeze yakın ise yer çekimi kuvveti artar. Diğer gezegenler için net bir yer söylemek mümkün değildir çünkü şeklini bilmiyoruz. Bu yüzden şöyle cevaplarız: Yerin merkezine yakın olduğu noktada yer çekimi en fazla olur.

Masanın üzerinde duran bir kitap için serbest cisim diyagramını çiziniz.

Cevap: Serbest cisim diyagramı, bir cisme uygulanan bütün kuvvetlerin gösterildiği diyagramdır. Masa üstündeki kuvvet, ağırlığından dolayı aşağı doğru bir kuvvet uygular. Masa da buna tepki olarak yukarı doğru bir kuvvet uygular. Bu iki kuvvet haricinde başka kuvvet yoktur.

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 148 Cevabı

Kapı, duvar veya masa gibi sert cisimlere çarpıldığında can yanar. Fakat kanepe, koltuk, minder veya yastık gibi cisimlere çarpıldığında can yanmaz. Bunun sebebi nedir? Açıklayınız.

Cevap: Katı cisimlerin bazıları sert, bazıları esnek yapıdadır. Sert cisimler, kendisine uygulanan kuvveti olduğu gibi iletir. Bu yüzden kapıya çarptığımızda, çarpma kuvvetimiz kadar kapı bize kuvvet uygular. Bu yüzden canımız yanar. Koltuk, minder gibi cisimler esnek cisimlerdir. Kendisine uygulanan kuvvetin bir kısmını sönümler ve daha düşük bir kuvveti iletir. Bu yüzden bunlara çarptığımızda daha az kuvvet hissederiz ve canımız yanmaz.

Sürtünmesiz yatay zemin üzerinde durmakta olan cisme 10 saniye boyunca bir kuvvet uygulanıyor. Uygulanan kuvvetin zamana göre değişimi grafiği (Grafik I) ile cismin kazandığı ivmenin zamana bağlı değişim grafiği (Grafik II) verilmiştir.

Cevap:
Kuvvet sabit ve 12N.
İvme de sabit ve 4N.
Formül => F = m*a
Kuvvet = Kütle * İvme
12 = Kütle * 4
Kütle = 3 kg = 3000 gram