9. Sınıf Meb Yayınları Fizik Ders Kitabı 3. Ünite Hareket ve Kuvvet Değerlendirme Cevapları
9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Meb Yayınları 3. Ünite Hareket ve Kuvvet Sayfa 156, 157, 158, 159, 160, 161 Fizik Bilimi Değerlendirme Soruları ve Cevapları 2020-2021
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 156 Cevabı
1. Güney yönünde 90 km/h hızla ilerleyen otomobilin önünde 80 km/h hızla ilerleyen otobüsün içindeki bir yolcu, geriye dönüp otomobile baktığında otomobili hangi yönde gidiyormuş gibi algılar?
A) Güneye doğru
B) Kuzeye doğru
C) Hareketsiz
D) Batıya doğru
E) Doğuya doğru
- Cevap: A
Burada bahsi geçen durum, bağıl hızdır. Bağıl hız formülü ise, V cisim – V gözlemci şeklindedir. V cisim = 90 güney V gözlemci = 80 güney V bağıl = 90 güney – 80 güney = 10 güney Yani güney yönünde 10 km/h hızla gidiyor görür.
2. I. Demir atomları
II. Akarsulardaki su molekülleri
III. Salıncakta sallanan çocuk Yukarıda verilen hareketlilerden hangisi ya da hangileri titreşim, dönme ve öteleme hareketini aynı anda yapmaktadır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
- Cevap: B
Katı cisimlerin tanecikleri arasındaki boşluklar yok denecek kadar azdır. Bu yüzden demir atomlarında öteleme hareketi görünmez. Benzer şekilde üçüncü maddede de öteleme görülmez. Ancak ikinci maddedeki su molekülü arasında boşluk olduğu için öteleme hareketi görülür. Aynı zamanda titreşim ve dönme hareketi de görülür. Bu yüzden cevap Yalnız II olur.
3. Salihli-Akşehir ilçeleri arasındaki yolun uzunluğu 385 km’dir. Bir araç bu yolu 7 saatte alarak 280 km yer değiştirme yapıyor. Buna göre aracın sürati ve hızının büyüklüğü kaç km/h’dir?
Sürati Hızı
A) 70 50
B) 55 40
C) 60 55
D) 80 60
E) 72 58
- Cevap: B
4. Bir bisikletli doğrusal yolun A noktasından B noktasına 10 m/s sabit hızla 5 saniyede geliyor. B noktasında 25 s dinleniyor. Tekrar yola çıkarak B’den C’ye 7 m/s’lik sabit hızla 50 saniyede ulaşıyor. Buna göre bisikletlinin A ve C noktaları arasındaki ortalama hızı kaç m/s’dir?
A) 5 B) 10 C) 14 D 18 E) 20
- Cevap: A
5. Yanda bir hareketliye ait hız-zaman grafiği verilmiştir. Buna göre bu hareketliye ait ivme zaman grafiği hangisidir?
- Cevap: A
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 157 Cevabı
6. Aşağıda hareket ile ilgili bazı ifadeler verilmiştir.
I. Satürn gezegeninin uydularının Satürn gezegeni etrafında dolanması
II. Petrol taşıyan tankerin suda yüzmesi
III. Kızılırmak nehrinin sularının Karadeniz’e dökülmesi
IV. Alışveriş yapılırken market arabasının itilmesi
V. Dökülen toplu iğnelerin mıknatısla toplanması Bu ifadelerde geçen kuvvetlerin, temas gerektiren ve temas gerektirmeyen kuvvetler şeklinde doğru sınıflandırması hangisidir?
Temas Gerektiren Temas Gerektirmeyen
A) II – IV I – III – IV
B) I – IV II – III – V
C) II – III – V I – IV
D) I – II – III – V IV
E) IV – V I – II – III
- Cevap: A
Gezegen ve uyduların birbirine teması yoktur. Bu yüzden temas gerektirmeyen kuvvettir. Tankerin suda yüzmesi, temas gerektirir. Suya değen yüzeye kaldırma kuvveti uygulanır. Akarsunun bir yerden başka bir yere akması için su yatağının meğilli olması gerekir. Yer çekiminin etkisiyle su bu yataktan akar. Yer çekimi de temas gerektirmez. Market arabasını itmek için ona dokunmamız, yani temas etmemiz gerekir. Bu yüzden temas gerektirir. Mıknatıs çekimi veya itimi, temas gerektirmeyen bir kuvvettir.
7. Yatay zemin üzerinde durmakta olan cisme bir kuvvet uygulanıyor. Cisim hareket etmediğine göre,
I. Ortam sürtünmelidir.
II. Kuvvet cisme düşey doğrultuda etki etmektedir.
III Uygulanan kuvvet, cismin ağırlığına eşit büyüklüktedir. ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III
- Cevap: E
Birinci madde doğru olabilir çünkü uygulanan kuvvet, yer çekimine karşı yönde uygulanmış olabilir. Aynı zamanda da sürtünmeli olabilir. Düşey uygulanan kuvvet de olabilir. Bu kuvvetin zemine göre yatay bileşeni, sürtünme kuvvetinden küçük olabilir ve bu durumda da cisim hareket etmez. Uygulanan kuvvet, ağırlığa da eşit olabilir. Çünkü kuvvetin kesin doğrultusu hakkında bir bilgimiz yok.
8. Doğadaki temel kuvvetlerle ilgili verilen,
I. Güçlü ve zayıf nükleer kuvvetin etkisi, atom çekirdeği ile sınırlıdır.
II. Gezegenlerin diziliminde etkisi en büyük olan kuvvet kütle çekim kuvvetidir.
III. Elektromanyetik kuvvetin etki ettiği yükler, tepki kuvveti oluşturmaz.
IV. Temas gerektirmeyen kuvvetlerdir. ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) I ve III B) II ve IV C) I, II ve IV D) II, III ve IV E) Hepsi
- Cevap: C
Doğada bulunan temel kuvvetler dört çeşittir. -Kütle çekim kuvveti -Zayıf nükleer kuvvet -Elektromanyetik kuvvet -Şiddetli nükleer kuvvet Kütle çekim kuvvetleri, cisimlerin kütlelerine ve aralarındaki uzaklıklara bağlı bir kuvvettir. Zayıf nükleer kuvvet, nükleer bozunmalarda görülen ve atomların kararsızlığına neden olan kuvvettir. Elektromanyetik kuvveti zaten biliyoruz. Cisimlerin sahip oldukları yükler nedeniyle birbiri üzerinde oluşturdukları itme veya çekme kuvvetidir. Şiddetli nükleer kuvvet ise atomik boyutta görülen, proton ve nötronların bir arada kalmasını sağlayan kuvvettir.
I. madde doğrudur. İkisi de atomik boyutlarda görülür.
II. madde doğrudur. Çünkü gezegenlerin diziliminde kütle çekimi kuvvetinin etkisi vardır. Aradaki mesafe arttıkça çekim kuvveti azalır. Kütleler arttıkça artar.
III. madde yanlıştır. Çünkü tepki kuvveti oluşur. Tepki kuvveti, zot yönde ama aynı büyüklükte olan kuvvettir.
IV. madde doğrudur çünkü tüm kuvveler temas gerektirmez.
9. “Dünya, çevresinde yer çekimi kuvveti oluşturmasaydı ………………………” şeklinde eksik verilen cümle,
I. Yapay uydular, Dünya’nın etrafında dolanmazdı.
II. Dünya’nın atmosferi olmazdı.
III. Kar yağmazdı.
ifadelerinden hangisi ya da hangileri ile doldurulabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
- Cevap: D
I olmaz çünkü bu kütle çekim kuvveti ile ilgilidir. II olabilir çünkü yer çekimi olmazsa atmosfer dağılırdı. III doğru olabilir çünkü kar, yere yer çekimi ile düşmektedir. Yer çekimi olmasaydı, kar aşağı düşmezdi.
10. Sürtünme kuvveti var olmasaydı, bu durumun sonuçları ile ilgili,
I. Sporcular koşu yapamazdı.
II. Kalemtıraş ile kurşun kalemin ucunu açamazdık.
III. Mıknatıs ile demir çiviyi çekemezdik. ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
- Cevap: B
I doğru. Çünkü koşu yapmak için erden güç alırız ve kendimizi ileriye doğru iteriz. Eğer sürtünme kuvveti olmasaydı kendimizi itemezdik. II doğru. Çünkü sürtünme kuvveti aşınmaya sebep olur. Kalemde aşınma olduğu için açma işlemi gerçekleşir. III yanlış. Çünkü mıknatıs ile sürtünme kuvvetinin bir ilgisi yoktur.
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 158 Cevabı
11. Bir yıldız ile bir gezegen arasındaki kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü F kadardır. Yıldız ve gezegenin kütleleri değiştirilmemek kaydıyla yıldız ve gezegen arasındaki uzaklık ilk durumdaki uzaklığın yarısı kadar olsaydı aralarındaki kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü kaç F olurdu?
A) 4 B) 2 C) 1 D) 1/2 E) 1/4
- Cevap: A
Çekim kuvveti formülü = Kütleler çarpımı / Uzaklık karesi Çekim kuvveti ile uzaklık ters orantılıdır. Yani birisi azalırsa, diğeri artar. Uzaklık yarısı, yani ½ oluyor. Bu durumda orandaki ifade 1/4 olur çünkü karesini alıyoruz. 1/4 oranında azalıyor. Bu durumda çekim kuvveti de artar ve bunun tersine çıkar. Yani 4 katına çıkar.
12. Aşağıda verilen örneklerden hangisinde tepki kuvveti oluşmaz?
A) Sürtünmeli yüzeyde itilen kutu
B) Merdiven yaslanmış duvar
C) Üzerine bardak konulmuş masa
D) Saça sürtülen plastik tarak tarafından çekilen küçük kağıtlar
E) Üzerine basılan bilgisayar tuşları
- Cevap: D
13. Sürtünmesiz yüzeyde durmakta olan 5 kg’lık cisme şekildeki kuvvetler etki etmektedir. Bu kuvvetler etkisindeki cisim kaç m/s2lik ivme ile hızlanır?
A) 2 B) 4 C) 8 D) 10 E) 16
- Cevap: B
14. Sürtünmeli yatay yüzey üzerinde 7 kg kütleye sahip cisim şekilde gösterilen kuvvetler etkisinde 2,5 m/s’lik sabit hızla hareket
etmektedir. Buna göre cisme etki eden sürtünme kuvveti hangi yönde ve kaç N büyüklüğündedir?
A) + yönünde 8 N B) – yönünde 8 N C) – yönünde 6 N D) + yönünde 6 N E) + yönünde 4 N
- Cevap: C
Öncelikle net kuvveti bulmalıyız. Sol taraf: 13+28 = 41 N Sağ taraf: 15+32 = 47 N Fark = Sağa doğru 6N Cismin sabit hızla hareket etmesi için ivmenin sıfır olması gerekir. Fnet=m*a formülünde yerine yazarsak, F net de sıfır olmalıdır. Bu durumda bulduğumuz kuvvete zıt yönde aynı büyüklükte kuvveti almalıyız. Yani Sola doğru 6N.
15. Aşağıda K, L, M, N ve P ile A noktalarının yerleri gösterilmiştir. K, L, M, N ve P noktalarından hangisi referans noktası kabul edilirse A noktasının konum vektörünün büyüklüğü en büyük değerde olur?
A) K B) L C) M D) N E) P
- Cevap: C
A’ya en uzak noktayı almalıyız. Bu durumda ya M, ya da N olur. Bu iki vektöre bakarsak, M’nin daha büyük olduğunu görürüz. Şöyle ki, AN vektörü ile NM vektörünü toplarsak, AM vektörünü elde ederiz. Bu toplama göre anlarız ki M daha büyüktür.
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 159 Cevabı
16. Bir öğrenci ağırlıkları ve zemine temas eden yüzey alanları biribirine eşit farklı cisimleri özdeş ahşap yüzeyler üzerinde çekerek aşağıdaki deneyi yapıyor. Öğrencinin yaptığı bu deney ile aşağıdaki sorulardan hangisine cevap aradığı söylenebilir?
A) Sürtünme kuvveti birbirine sürtünen yüzeylerin cinsine bağlı mıdır?
B) Sürtünme kuvveti yüzey alanının büyüklüğüne bağlı mıdır?
C) Sürtünme kuvveti cisimlerin ağırlığına bağlı mıdır?
D) Sürtünme kuvveti zemin yüzeyine bağlı mıdır?
E) Sürtünme kuvveti yer çekimi ivmesine bağlı mıdır?
- Cevap: A
Çünkü her seferinde farklı cisimler kullanılmış. Farklı cisimlerin yüzeyleri farklıdır. Bu yüzden farklı yüzeyler arasındaki karşılaştırmaya bakılmıştır. B olmaz çünkü yüzey alanları aynı. C olmaz çünkü ağırlıklar aynı. D olmaz çünkü zemin aynı olduğu için zemin yüzeyi de aynıdır. E olmaz çünkü yer çekimi ile ilgili bir bilgi verilmemiştir.
17. Dengelenmiş kuvvetler etkisinde hareket eden cisimlere örnekler vererek açıklayınız.
- Cevap: Dengelenmiş kuvvet etkisinde olan cismin iki tür durumu vardır. Birincisi duruyordur. İkincisi ise sabit hızla hareket ediyordur. Soruda hareket halinde dediği için duruyor olamaz. O zaman sabit hızlı hareket söz konusudur. Örnekler: Sabit hızlı giden otomobil Aynı hızda koşan bir sporcu.
18. Dengelenmemiş kuvvetler etkisinde hareket eden cisimlere örnekler vererek açıklayınız.
- Cevap: Dengelenmemiş kuvvet etkisi varsa cisimde ivmeli hareket görülür. Yani hız değişir. Hızı artar veya azalır. Örnekler: Pistten kalkış yapan uçak Yavaşlayan kamyon Yeşil ışık yanınca harekete geçen otomobil.
19. Dönerek öteleme hareketi yapan silindir şeklindeki bir cisim için sürtünme kuvveti önemli midir? Şekil çizerek açıklayınız.
- Cevap: Aslında şekle gerek yok. Sürtünme kuvveti, birbirine temas eden iki yüzey arasında oluşur. Silindir dönerken temasa yüzey ettiği için sürtünme kuvveti oluşur. Sürtünme kuvveti de zemine temas ettiği alana göre değişiklik gösterir.
20. Yatay zeminde durmakta olan cisme etki eden yatay yola paralel kuvvetler şekilde gösterilmiştir. Cisim ile zemin arasındaki sürtünme kuvvetinin en büyük değeri
15 N’dır.
F1=18 N
F2=38 N F4=41 N
F3=27 N
Verilere göre cismin hareketini yorumlayınız.
- Cevap: Önce net kuvveti bulalım. Sola doğru = 18+38=56 Sağa doğru = 27+41 = 68 İkisinin farkı = 68-56 N = 12 N Sürtünme kuvvetinin en büyük değeri 15N. Yani değişebilir. Eğer sürtünme kuvveti 12N ‘dan küçük olursa, cisim hızlanarak hareket etmeye başlar. Eğer sürtünme kuvveti 12N veya daha büyük olursa, cisim hareket etmez. Durmaya devam eder.
21. Sürtünmenin ihmal edildiği yüzey üzerindeki cisme şekildeki kuvvetler etki etmektedir. Bu kuvvetlerin etkisi altındaki cisim 2 m/s2lik ivme ile yavaşlama hareketi yaptığına göre cismin kütlesi kaç kg’dır?
- Cevap: Net kuvvet = 16N Sürtünme yok. Fnet = m*a formülünü kullanacağız. 16 = m*2 m = 8 kg
22. Duvara temas etmekte olan 2 kg kütleli cisim 35 N’lık kuvvet uygulanarak dengede tutulmaktadır. Serbest cisim diyagramını çizerek kuvvetlerin büyüklüklerini diyagram üzerinde gösteriniz.
- Cevap:
23. Yer çekimi ivmesinin 9,8 N/kg olduğu bir yerde 45 kg kütleye sahip bir cismin ağırlığı kaç N’dır?
- Cevap: Ağırlık kütle ile yer çekimi ivmesinin çarpımı ile bulunur. G=m*g G = 45 * 9.8 = 441 N
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 160 Cevabı
24. İlk hızı 18 m/s olan bir hareketlinin ivme-zaman grafiği şekildeki gibidir. Bu hareketliye ait hız-zaman grafiğini aşağıya çiziniz. Gizlendiği yerden fırlayan çita düzgün ivmelenerek
4 saniyede 126 km/h’lik hıza ulaşıyor.
4 saniye bu hızla ilerleyerek avını yakalıyor.
Yine düzgün ivmeli bir hareket sonucunda 2 saniyede duruyor.
- Cevap: 4 saniyede 126 km/h’lik hıza ulaşıyor.
4 saniye bu hızla ilerleyerek avını yakalıyor.
Yine düzgün ivmeli bir hareket sonucunda 2 saniyede duruyor.
25. Çitanın ulaştığı maksimum hız kaç m/s’dir?
- Cevap:
26. Çitanın 10 saniyelik bu hareketi için hız-zaman grafiğini çiziniz.
- Cevap:
27. Çitanın hızlanırken mi, yavaşlarken mi ivmesi daha büyüktür? Açıklayınız.
- Cevap: Yavaşlarken ivmesi daha büyüktür. Çünkü çok daha kısa sürede yavaşlamıştır. Buradaki hız değişimi, hızlanırkenki hız değişiminden büyük olmalıdır.
Yukarıdaki şekilde ağaç, ev ve çeşme aynı doğrultudadır. Ağaca göre 150 m konumundaki evinden çıkarak yine ağaca göre 450 m konumundaki
köy çeşmesine 2,5 dakikada ulaşan Mehmet, 3 dakikada elindeki bidona su dolduruyor. Ağaca doğru yürümeye başlayıp 7,5 dakikada ağaca ulaşıyor. 1 dakikada ağacı sulayıp beklemeden 50 saniyede evine geri dönüyor.
28. Mehmet’in bütün hareketi için konum-zaman grafiğini çiziniz.
- Cevap:
29. Mehmet’in bütün hareketine ait hız-zaman grafiğini çiziniz.
- Cevap:
9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Fizik Ders Kitabı Sayfa 161 Cevabı
30. Mehmet’in hareketinin tamamı düşünülerek ortalama hızı hakkında yorumunuzu yazınız.
- Cevap: 30. soru şuradaki ödeve göre sorulmuştur Ortalama hız = Toplam yol / Toplam zaman V ort = (300+450+150) / 890 = 1.011 m/s
31. Metinle ilgili olarak yapılan açıklamalardan hangisi yanlıştır?
A) Harekette referans noktası olarak ağaç seçilmiştir.
B) Çeşmeye doğru ilerlerken Mehmet’in hızı pozitiftir.
C) Mehmet’in bütün hareketi boyunca yaptığı yer değiştirme 900 m’dir.
D) Tüm hareketi boyunca Mehmet en büyük sürate evine dönerken ulaşmıştır.
E) Mehmet’in bidona su doldurma sürecindeki hızı sıfırdır.
- Cevap: C
Soruda “ağaca göre” dediği için, referans noktası ağaçtır. A doğru. Çeşmeye doğru ilerlerken konumu artmıştır. Hızı pozitiftir. B doğru. Yaptığı yer değiştirme 0’dır. Çünkü başladığı yer ile bitirdiği yer aynıdır. Toplam yol 900 olur. Yanlış. Eve dönerken sürat 3 olmuştur. En büyük değerdedir. D doğru. Su doldururken konumu sabittir. Bu yüzden hızı sıfırdır. E doğru.
Everest Dağı’na tırmanmak için hazırlıklarını tamamlayan Gökhan sırt çantasının içine iki bağlamalı krampon, tırmanış ipi, eldiven, ip sabitleyici, emniyet mandalı, karabina (açılırkapanır mandal) alır. Magnezyum karbonat tuzunu da çantanın cep kısmına yerleştirir. Tırmanmaya başladıktan sonra belirli aralıklarla çivileri çekiçle çakarak bu çivilerin içindeki yuvalardan ip geçirir. Çekiç, çivi ve ip kullanırken elini zaman zaman magnezyum karbonat tuzuna sürer. Dağa tırmanışı esnasında kızı Cemre’nin kemanla çaldığı en son parça olan Bach Cello Suite (Bah Çello Suit) parçasını anımsayarak gülümser. Kızının keman çantasının içindeki reçineyi saklamayı ve kızına şaka yapmayı da çok sevmektedir. Tırmanışına devam eden Gökhan bir süre dinlenmek ve güneşin batışını izlemek için mola verir. Gün batımını izledikten sonra gittikçe sertleşen iklim koşullarına karşı hazırlıklarını yaparak tırmanışına devam eder ve zirveye ulaşır.
32. Gökhan iki bağlamalı krampon, tırmanış ipi, ip sabitleyici, emniyet mandalı ve karabinaya neden ihtiyaç duymuştur?
- Cevap: Kramponun dişleri diğer ayakkabılara göre daha büyüktür. Dolayısıyla tutunmayı arttırmaktadır. Tırmanış ipi tırmanırken hem kolaylık olması, hem de güvenliği sağlaması açısından önemlidir. Emniyet mandalı ve karabina ise güvenlik amaçlıdır. Tırmanırken düşmemek için kullanılır.
33. Çivileri çekiçle çakarken çekicin çiviye ve çivinin dağa uyguladığı kuvvetleri Newton’ın Hareket Kanunları ile açıklayınız.
- Cevap: Çekicin çiviye ve çivinin dağa uyguladığı kuvvetler, etki tepki prensibi ile açıklanabilir. Çekiç çiviye bir kuvve uygular ve bu kuvvet de çividen dağa iletilir.
34. Tırmanışın belirli safhalarında neden magnezyum karbonat tuzuna ihtiyaç duymuştur?
- Cevap: Magnezyum karbonat tuzu sürtünmeyi arttırarak kayganlığı önler. Bu da tırmanış esnasında kaymayı önler ve güvenlik için önemlidir.
35. Cemre’nin keman çalmadan önce reçineye neden ihtiyacı vardır?
- Cevap: Yayın ömrünü uzatmak, yaydan daha iyi ses almak amaçlanır. Keman çalma sırasında sürtünme olur ve bu da yayı yıpratır. Bunu önlemek için sürtünmeyi azaltmak gerekir. Bunun için de reçine sürülür.
36. Kemanla müzik yapılması sırasında keman telleri ne tür hareketler yapar?
- Cevap: Titreşim hareketi yaparlar. Yayın ileri geri gitmesi sonucunda teller titrer.
37. Zirveye doğru yaklaştıkça Gökhan’ın ağırlığı nasıl değişir? Yorumlayınız.
- Cevap: Ağırlık azalır. Çünkü yerin merkezinden uzaklaşmıştır. Yer çekimi ise uzaklaştıkça azalacağı için ağırlık da daha az olacaktır.
38. Metne göre aşağıdakilerden hangisinde sürtünmeyi artırıcı etki yoktur?
A) Çivili krampon kullanma
B) Ellere magnezyum karbonat sürme
C) Keman arşesine reçine sürme
D) Çivilerin içindeki yuvalardan ip geçirme
E) Eldiven kullanma
- Cevap: C
Reçine sürülmesinin sebebi sürtünmeyi azalttığı içindir.
Umarız ki hazırlamış olduğumuz “9. Sınıf Meb Yayınları Fizik Ders Kitabı 3. Ünite Hareket ve Kuvvet Değerlendirme Cevapları” siz değerli öğrencilerimizin ödevlerini yapmalarında yardımcı olmuştur. Yayınlarımıza yorum yapmanız bize vereceğiniz en büyük hediyedir.