9. Sınıf Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 8 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
9. Sınıf Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 8
Aşağıda verilen metni akıllı tahtada açarak yada metinin fotokopisini öğrencilere dağıtarak okumalarını sağlayınız.
BİLİMDE PARADİGMANIN ROLÜ
Bütün gerçekler aşağıda sıralanan üç aşamadan oluşur:
1. Dalga geçilme süreci
2. Karşı çıkılma süreci
3. Kabul edilme süreci
İtalyan bilim insanı Galileo Galilei (Galilo Galile), yaklaşık dört yüz yıl önce Dünyanın Güneş’in etrafında döndüğünü söylemişti. O dönemde Güneş’in, gezegenlerin ve yıldızların, Dünya’nın etrafında döndüğü savunuluyordu. Bu fikirleri yüzünden ölüm cezasıyla yargılandı, ceza uygulanmadı fakat 20 Eylül 1642 yılında ölünceye kadar ev hapsinde tutuldu. Galileo’ya itibarı ancak 366 yıl sonra iade edilebildi.
Mevcut paradigma, toplum tarafından kabul edilen belirli varsayımlar dizisidir. Bilim insanlarının sahip olduğu paradigmalar, doğa olaylarını açıklayan teorileri şekillendirir. Bazen bilimsel araştırma sonuçları var olan paradigmalarla çelişir. Başlangıçta bu bulgular kabul edilmek istenmez ve görmezlikten gelinir. Ancak zamanla elde edilen bilgilerin mevcut paradigma ile arasındaki çelişki artar ve var olan bilgiye yönelik inat kırılmak zorunda kalır. Bu durumda tek çözüm eski paradigmaları bir kenara bırakarak yeni paradigma ile yola devam etmektir. Bu duruma paradigma kayması denir. Böylece evrene ve evrendeki olaylara bakış açımız yeniden şekillenir ve insanlık olarak doğruya bir adım daha yaklaşırız.
2. Yönerge
Öğrencilerin aşağıdaki soruları cevaplamalarını sağlayınız.
1.1. Bölümde verilen bilim insanları hangi fikirleri çürüterek paradigma kaymasına sebep olmuştur?
- Cevap:
Ernest Rutherford (Örnst Radırfordj): Alfa ışınlarının elektrik ve manyetik alanlarda sapmaya uğradığını belirlemiştir. Sapmanın yönünü inceleyerek bu ışınların artı elektrik yüklü parçacıklardan oluştuğu sonucuna varmıştır. Ayrıca bu parçacıkların hızını ve elektrik yükü/kütle oranını ölçmeyi başarmış, atomun boşluklu bir yapıdan oluştuğunu keşfetmiştir. Yeni ve kabul gören bir
Edwin Hubble (Edvin Habıl): Klasik mekaniğin temelini atmıştır ve yazdığı “Doğa Felsefesinin Matematik İlkeleri’’ tarihin en önemli bilimsel kitaplarından biri olmuştur. Bu çalışmasında Newton evrensel kütle çekimini ve hareketin üç kanununu ortaya koymuş ve Aristoteles’in niteliksel fizik anlayışını çürütmüştür. Sonraki üç yüzyıl boyunca bu bakış açısı bilim dünyasına egemen olmuştur.
Isaac Newton : Andromeda Gökadası’nın başka bir gökada olduğunu, dolayısıyla Samanyolu dışında başka gökadaların da var olduğunu kanıtlamıştır. Sonra, o ve başka bilim insanları yavaş yavaş birçok gökada saptamaya başlamıştır. Ayrıca Hubb- le, ışık tayfı konusunu inceleyerek kızıla kaymanın olabilmesi için yıldızların bizden uzaklaşmaları gerektiğini fark etmiştir. Gökadalar zayıfladıkça kızıla kaymanın artışı da dikkatini çekmiştir. Evrenin genişlediği fikri ile bilim dünyasında çığır açarak evrenin sabit ve Samanyolu’ndan ibaret olduğu düşüncesini yıkmıştır.
2.Evreni anlama sürecinde paradigmaların etkisi nedir?
- Cevap: Paradigmalar bizim çevremizdeki olaylara bakış açımızı, durumları yorumlama biçimimizi etkileyen önemli bir faktördür. Şimşek ve yıldırımın, tanrıların öfkelendiği zaman yaptığını zanneden Eski Yunan/Antik Yunan anlayışından günümüzde elektriklenme ve zincirleme tepkimeler sonucu gerçekleşen bir doğa olayı olması sonucuna ulaşmamızda paradigmaların rolü büyüktür.
3.Evrenin anlaşılmasında fizik biliminin katkısı hakkında ne düşünüyorsunuz?
- Cevap: Fizik bilimi gözlem, deney, hesaplamalar.. .vb. çalışma yöntemleri ile evrendeki olaylara farklı bakış açıları, var olan problemlere farklı çözümler üretmiştir. Evrenin anlaşılmasında somut, gözlem ve deneye dayalı ve ispatlanabilir bilgiler ışığında yorumlar getirmiştir. Evrende gerçekleşen olayları anlama ve açıklamada en çok fizik biliminden yararlanmaktayız.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders
Kitabı, sayfa 16-18.
9. Sınıf Meb Yayınları Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 8 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
