8. Sınıf Tuna Yayınları İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Çalışma Kitabı Sayfa 57 Cevabı
Aşağıdaki düzenlemeler 3 Mart 1924’te TBMM tarafından gerçekleştirilmiştir. Sizden bu düzenlemelerin gerekçeleri ve toplumsal hayata etkilerinin neler olacağı konularında halkı bilgilendirmek üzere kısa duyurular hazırlamanız isteniyor. Her bir düzenlemeyle ilgili düşüncelerinizi noktalı yerlere yazınız.
Halifeliğin kaldırılması
Cevap: Saltanatın kaldırılıp cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra halifeliğin yetkilerinin belirlenme ihtiyacının doğması ve halifeliğin bir sembol haline gelmiş olması ve Halifelik makamının TBMM’nin üzerinde gibi hareket etmesi görüntüsü kaldırılmasında etkili olmuştur. Saltanatın kaldırılmasıyla;
- Laikliğe geçiş süreci hızlanmıştır.
- Ulusal egemenlik anlayışı güçlenmiştir.
- Yapılacak inkılapların gerçekleştirilmesi kolaylaşmıştır.
Tevhid-i Tedrisat (Öğretimin Birleştirilmesi) Kanunu’nun kabulü
Cevap: Osmanlı Devleti’nin eğitim sisteminde birlik yoktu. Dini eğitim veren medreselerin dışında batı tarzında açılmış olan okullarda bulunmaktaydı. Bu kanunla:
- Eğitim ve öğretim birleştirilmiştir. Böylece farklı okullarda yetişen genç kuşaklar arasındaki kültürel çatışma ortadan kaldırılmıştır.
- Ülkedeki her çeşit eğitim ve öğretim kurumları devlet denetimine alınarak Milli Eğitim Bakanlığına bağlanmıştır.
- Medreseler kapatılmış çağdaş, laik ve milli eğitim sistemine geçilmiştir.
Şeriye ve Evkaf (Din İşleri ve Vakıflar) Vekâletinin kaldırılarak yerine Diyanet İşleri Başkanlığının kurulması
- Cevap:
Din İşleri ve Vakıflar Bakanlığı olarak bilinen bu kurumun kaldırılmasının amacı, dini işlerle görevli kurumun devlet işlerine karışmasını engellemekti. Osmanlı Devleti’nde Şeriye Bakanlığı, kişiler arasındaki ilişkileri İslam dininin şeriat kurallarına göre düzenleyen bu kuralları oluşturan bir bakanlıktı. Yani toplumsal, sosyal ilişkilerin şeriata uygun yapılmasından sorumluydu. Oysa Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde yasa yapma yetkisi TBMM’ye aitti. Bu nedenle Şeriye Bakanlığı adında bir bakanlığın bulunması anlamsız ve gereksiz olduğu için Şeriye ve Evkaf Vekaleti kaldırıldı. Şeriye Vekaleti yerine Diyanet İşleri Başkanlığı, Evkaf Vekaleti yerine de Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu.
8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Tuna Matbaa Yayınları Çalışma Kitabı Sayfa 57 Cevabı
