6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı 4. Bölüm Sesin Maddeyle Etkileşimi Cevapları

6. Sınıf  Fen Bilimleri Ders Kitabı Sevgi Yayınları 5. Ünite Ses ve Özellikleri Sayfa 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190 4. Bölüm Sesin Maddeyle Etkileşimi Etkinlik Soruları ve Cevapları

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı 4. Bölüm Sesin Maddeyle Etkileşimi Cevapları

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 177 Cevabı

Sesiniz duvardan geçebilir mi? Nedenini yazınız.

• Cevap: Ses kaynağından çıkan ses dalgalarının, çarptığı yüzey tarafından tutulmasına soğurulma denir. Sesimiz duvardan geçebilir. Ancak sesimiz duvardan geçerken bir kısmı duvar tarafından soğurulur ve bu nedenle sesimizin şiddeti azalarak duyulması zorlaşır.

Bağırırken gırtlağınıza elinizi koyduğunuzda ne hissedersiniz? Yazınız.

• Cevap: Ses, bir kaynaktan çıkar. Suda oluşan dalgalar gibi etrafa yayılır. Bizler de etrafa yayılan bu sesleri kulaklarımızla işitiriz. Bağırırken elimizi gırtlağımıza koyduğumuzda elimizin titrediğini hissederiz. Çünkü, ses tellerimizin titreşmesi sonucu sesimiz ortaya çıkar.

Önünüzdeki bir arkadaşınızı çağırmak için bağırdığınızda arka tarafınızdaki arkadaşınızın da sizi duyması, sesin hangi özelliğini gösterir? Yazınız.

• Cevap: Sesin yayılması ve yansıması ses kaynaklarından çıkan sesin duyulması için gerekli olan diğer etkenlerdir. Sesin yayılması için madde ortamının olması gerekir. Arkadaşımıza seslendiğimizde başka arkadaşlarımız da bizi duyar Bu durum sesin dalgalar halinde yayılması nedeniyle gerçekleşmektedir.

Bir kaynaktan çıkan ses dalgaları bir engele çarptığında geri dönmesi nasıl adlandırılır? Yazınız

• Cevap: Ses dalgalar halinde yayılmaktadır. Sesin yayılması için madde ortamına ihtiyaç vardır. Ses dalgaları madde ortamına göre titreşimler bakımından hızlanıp yavaşlayabilir. Bir kaynaktan çıkan ses dalgaları bir engele çarptığında geri döner. Bu olaya yankı denmektedir. Sesin yankılanması engele çarpmasıyla mümkün olur.

Ses Madde ile Karşılaşınca Ne Olur?

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 178 Cevabı

Etkinlik Yapalım

Ses Nasıl Yayılır?

Malzemeler

• kol saati (akrep ve yelkovanı olan)
• kavanoz
• hortum
• huni
• metal levha

Etkinlik Basamakları

• Kol saatini kavanozun içerisine koyup huni ve hortum ile resimdeki düzeneği hazırlayınız.
• Huniye takılı hortumun ucu düşey doğrultuda dik duracak şekilde kulağınızdan 5 cm kadar uzakta tutunuz.
• Kol saatinin sesini dinleyiniz.
• Hortumun konumunu ve doğrultusunu değiştirmeden bir arkadaşınız metal levhayı resimdeki gibi tutsun.
• Kol saatinin sesini tekrar dinleyiniz.

Sorular

1) Hangi durumda kol saatinin sesini daha iyi duydunuz? Bu durumu nasıl açıklarsınız?

• Cevap: İkinci düzenekte metal levha yani katı bir cisim ile desteklendiği için sesi daha iyi duyduk.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 179 Cevabı

Sizce yandaki resimde yer alan öğrenci ve anne neden rahatsız oluyor? Üst kattaki kişilerin sesleri aşağı kata ulaşıyor olabilir mi?

• Cevap: Maç izleyen insanların bağırmaları ve aşağıdaki kattaki çocuğun yüksek sesle gitar çalması anneyi ve kızı rahatsız etmiştir. Evet sesler dağıldığı için, üst kata ve alt kata ulaşıyordur.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 180 Cevabı

Bunları Biliyor musunuz?

Yarasa, yunus, balina gibi hayvanlar yönünü bulmak ve avlanmak için sesin yansımasını kullanırlar.

Aşağıdaki resimde yer alan çocuğun yaptığı gibi bağırdığınızda sesinizin size geri döndüğüne hiç tanık oldunuz mu?

• Cevap: Evet oldum. Ses yayılırken bir engelle karşılaştığı zaman o engele çarpıp bize geri dönüyor. Bu şekilde de sesimiz bize geri dönmüş oluyor.

Sesin Soğurulması

Fabrikalarda çalışan, yol çalışması yapan işçiler, hava alanlarında uçakların iniş kalkışlarından sorumlu görevlilerin gürültüden rahatsız olmamak için kulaklık takmaları, seslerin kulaklarına girmesine engel olabilir mi? Sorunun cevabı ile ilgili tahminlerinizi aşağıdaki noktalı yere gerekçenizle birlikte yazınız.

• Cevap: Kulaklıklar sesin tamamen girmesini engelleyemez ama kulak zarına zarar vermeyecek duruma indirgenir.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 181 Cevabı

Aşağıdaki etkinliği yaparak tahminlerimizin doğruluğunu kontrol edelim.

Etkinlik Yapalım

Sesi Duyabiliyor muyuz?

Malzemeler

• kulak tıkacı

Etkinlik Basamakları
• Bir arkadaşınızın sınıfın dışına çıkmasını sağlayınız.
• Sınıfın kapısını kapattıktan sonra sınıfın duvarına doğru arkadaşınızın ismini söyleyerek sesleniniz.
• Arkadaşınızdan sınıfa geri gelmesini isteyiniz.
• Sizin kendisine seslendiğinizi duyup duymadığını sorarak arkadaşınızın cevabını defterinize not ediniz.
• Arkadaşınızdan kulak tıkaçlarını kulağına takarak tekrar dışarı çıkmasını isteyiniz.
• Arkadaşınıza tekrar seslenerek etkinlik basamaklarını tekrarlayınız.

Sorular

1. Arkadaşınız hangi durumda kendisine seslendiğinizi duydu? Bunun nedenini nasıl açıklarsınız?

• Cevap: Arkadaşım kulaklarını tıkamadığı zaman benim sesimi duyabildi.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 182 Cevabı

Sesin Yayılmasını Önleyebilir miyiz?

Aşağıdaki salon, ülkemizde konferans verilmesi amacıyla yapılan binalardan birisidir. Sizce burada konser verildiğinde ses, binanın dışına yayılıyor olabilir mi? Nedenini yazınız.

• Cevap: Sesi soğuran madde ile inşa edildiğinden dolayı ses dışarı çıkmayacaktır.

Bu binanın yapımında ne tür maddeler kullanılmış olabilir?

• Cevap: Cam yünü ve taş yünü gibi maddeler ortamda ses yalıtımı sağlayabilen maddelerdir. Burada da ses yalıtımı olan maddeler ile inşa edilmiştir.

Sesin yayılmasını önlemek için neler yapılabileceğini düşünüyorsunuz? Bu konuyla ilgili tahminlerinizi aşağıdaki noktalı alana not ediniz.

• Cevap: Ses yalıtımı olan engeller koyarak sesin yayılmasını engelleyebiliriz.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 183 Cevabı

Şimdi bu sorulara cevap vermemizde bize yardımcı olacak bir deney yapalım.

Deney Yapalım

Sesi Engelleyelim

Malzemeler

• çalar saat
• ayakkabı kutusu (3 adet)
• gazete kâğıdı
• talaş

Amaç

Sesin yayılmasını önlemek için neler yapılabileceğini keşfetmek

Deneyin Yapılışı

• Çalar saati 10 dk. sonra çalacak şekilde kurunuz.
• Ayakkabı kutusunun içerisine çalar saati yerleştirip kapağını kapatınız.
• Çalar saatin sesini duyup duymadığınızı gözlemleyerek defterinize not ediniz.
• Daha sonra, ayakkabı kutularından birinin içerisine gazete kâğıdı, diğerinin içerisine talaş ve üçüncüsüne talaşla gazete kâğıdı koyarak gözlemlerinizi tekrarlayınız.
• Ayakkabı kutusunun içerisine farklı malzemeler (pamuk, kumaş vb.) yerleştirerek etkinliğinizi tekrarlayabilirsiniz.
• Gözlemlerinizi tekrarlayarak sonuçlarını defterinize not ediniz.

Sorular

1. Malzemeleri tek tek kullandığınız durumda hangi malzeme ile sesi daha az duydunuz?

• Cevap: Talaşla olduğunda sesi daha az duydum.

2. Malzemeleri tek tek kullandığınız durumlar ile ikili kullandığınız durumu karşılaştırdığınızda nasıl bir sonuca ulaştınız?

• Cevap: İkili kullandığımızda ses yalıtımı daha fazla oldu.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 183 Cevabı

Sesin soğurulmasının, ses dalgalarının bir madde tarafından emilerek ısıya dönüşmesi olduğunu biliyor musunuz?

• Cevap: Evet, biliyorum.

Nerelerde ses yalıtımına daha fazla ihtiyaç duyulabileceğini İnternet, ansiklopedi vb. kaynaklardan araştırınız. Araştırmanızın sonuçlarını arkadaşlarınızla tartışarak ulaştığınız sonuçları defterinize not ediniz.

• Cevap: Ses yalıtımı yankı, eko ve gürültünün olduğu her bölgede yapılabilir. Ses yalıtımı uygulaması yapılan alanlara şunları örnek gösterebiliriz: Hastane odası, Stüdyo, Emar odası, Bateri odası, Piyano odası, Toplantı odası, Çağrı merkezi, Ofis, Konferans salonu, Tiyatro salonu, Sinema salonu.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 184 Cevabı

Bunları Biliyor musunuz?

Sesin soğurulmasının, ses dalgalarının bir madde tarafından emilerek ısıya dönüşmesi olduğunu biliyor musunuz?

Sesin bir madde ile karşılaştığı durumları aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:

Ses Yalıtım Teknolojileri

Sizce bir konser salonunun, dışarıdaki bütün seslerin içeri girişine izin verecek şekilde inşa edilmesi uygun olur muydu?

• Cevap: Hayır olmazdı. Bu sefer konser salonundaki konuşanın sesini duyamazdık.

Tartışalım

Nerelerde ses yalıtımına daha fazla ihtiyaç duyulabileceğini güvenilir internet adreslerinden veya ansiklopedi vb. kaynaklardan araştırınız. Araştırmanızın sonuçlarını arkadaşlarınızla tartışarak ulaştığınız sonuçları defterinize not ediniz.

• Cevap: Ses yalıtımı yankı, eko ve gürültünün olduğu her bölgede yapılabilir. Ses yalıtımı uygulaması yapılan alanlara şunları örnek gösterebiliriz: Hastane odası, Stüdyo, Emar odası, Bateri odası, Piyano odası, Toplantı odası, Çağrı merkezi, Ofis, Konferans salonu, Tiyatro salonu, Sinema salonu.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 186 Cevabı

Etkinlik Yapalım

Ses Yalıtımlı Ortam Tasarlayalım

Yüksek derecede iletişim yoğunluğu olan bir salon tasarlamanız gerekmektedir. Ortamda konuşulanların iyi bir şekilde algılanabilmesi için en uygun ses yalıtımı ve akustik düzenleme modelini oluşturmanız gerekmektedir.

Malzemeler

• mukavva koli
• renkli kartonlar
• bant
• yapıştırıcı
• maket bıçağı
• makas
• ses yalıtım malzemeleri (strafor, pamuk, sünger, keçe, yumurta kolisi vb.)

Etkinlik Basamakları

• Üç ya da dört kişilik gruplar oluşturunuz.
• Grubunuzun yalıtım malzemelerini belirleyiniz. Malzemeler kısmında verilenlerin dışında farklı yalıtım malzemeleri de kullanabilirsiniz.
• En iyi ses yalıtımına sahip bir ortam tasarlayınız.
• Tasarımınızı bir sonraki derse getiriniz.
• Öğretmeninizin belirleyeceği bir ses kaynağı kullanınız.
• Tasarımınızdaki ses yalıtımını sınıfça değerlendiriniz.

Sorular

1) Tasarımınızda hangi yalıtım malzemelerini nerelerde kullandınız?

• Cevap: Dışarıya es vermeyecek ve içeriye ses almayacak bir stüdyo yapmak için kullanacağım. Odamın ses için önemli kısımlarına en yakın yerleri süngerler ile kapladım.

2) Tasarımınızda kullandığınız akustik uygulamalar var mı, varsa bunlar nelerdir?

• Cevap: Evet, vardır. Sesi yönlendirmek için bazı maddeler kullandım.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 187 Cevabı

Çalışma Zamanı 2

1) Aşağıda boş bırakılan yerlere uygun açıklamaları yazınız.

• Hangi ortamda bilgisayardan çıkan ses daha çok soğurulur? Neden?

• Cevap: Bu ortamdan çıkan ses daha çok soğrulur çünkü daha çok madde vardır.

• Hangi sınıf ortamında okul bahçesinden gelen ses daha az duyulur? Neden?

• Cevap: Bu sınıfta daha az duyulur. Çünkü sesi engelleyecek duvarlar vardır.

• Hangi bölgelerde evler, araçların oluşturduğu gürültüden daha az etkilenir? Neden?

• Cevap: Bu bölgedeki evler daha az etkilenir. Çünkü ağaçlar ses dalgalarının evlere ulaşmasını engeller.

2) Uygun koşullar oluşturularak ses kalitesinin sağlandığı mekânlara örnekler yazınız.

• Cevap: Sinema salonları, konferans salonları, tiyatro salonları ve camiler.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 188 Cevabı

3) Ses yalıtımının insan sağlığı açısından önemini örneklerle açıklayınız.

• Cevap: Aşırı gürültülü ortamlar, insanı rahatsız eder. Aşırı veya uzun süreli gürültüye maruz kalmak insan sağlığını olumsuz etkiler. Bu nedenle ses yalıtımı yapmak önemlidir.

4) Aşağıda sesi soğurma özellikleri bakımından ses yalıtımına uygun veya yankılanmayı önleyici bazı maddeler ve bu maddelerin kullanım alanları verilmiştir. Malzemelerle kullanım alanlarını çizgilerle eşleştiriniz. Bir malzemeyi birden fazla kullanım alanıyla eşleştirebilirsiniz.

• Cevap:

5) Aşağıdaki yapılar mimari özelliklerine göre hangi amaçla kullanılıyor olabilir? Böyle düşünmenizin nedenini açıklayınız.

• Cevap: Sesin kaliteli bir şekilde insanlara ulaşması ve yalıtımın sağlanması amacıyla kullanılıyor olabilir.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190 Cevabı  ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.