6. Sınıf Meb Yayınları Türkçe Kitabı Öyle Denmez Cevapları

6. Sınıf Türkçe Öğrenci Çalışma Kitabı Meb Yayınları 6. Tema Sanat ve Toplum Sayfa 186, 187, 188, 189 Öyle Denmez Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları 2017 – 2018

ÖYLE DENMEZ

1. ETKİNLİK

Aşağıdaki kelimelerin ve deyimlerin anlamlarını sözlükten yaralanarak yazınız. Deyimleri ve kelimeleri cümle içinde kullanınız.

Cevap:

Şerif= Şeref, asalet, izzet, mertebesi yüce olmak.

Bahşiş= Yapılan bir hizmete ödenen ücretten ayrı olarak fazladan verilen para.

Fes= Şapka yerine kullanılan , kalın çuhadan yapılmış tepesinde püsküllü olan silindir biçimin başlık.

Safa= Gönül rahatlığı, rahatlık, sakin olma ,zevk, neşe.

Başında paralanmak= Yapılan bir iyilik baş kakınca yapıldığında, artık o iyiliğin istenmediğini belirtmek için kullanılır.

Dülger= Yapılan kaba ağaç işlerini yapan kimse.

Haz etmek= Hoşa giden duygulanma.

2. ETKİNLİK

Namık Kemal, “Tiyatro topluma faydalı bir eğlencedir.” derken tiyatronun hangi özelliğinden bahsetmiştir? Siz de bu görüşe katılıyor musunuz? Örnek vererek açıklayınız.

Cevap:

3. ETKİNLİK

Aşağıda verilen yönergelere göre Karagöz oyunu hakkında araştırma yapınız.

Geleneksel Türk Tiyatrosu’nda hangi oyunlar vardır?

Cevap: Karagöz, Meddah, kukla, Orta oyunu, Hokkabazlık, Köy seyirlik oyunları.

Gölge Oyunu nedir?

Cevap: Gölge Oyunu geleneksel olarak hayvan derilerinden kesilerek hazırlanmış insan, hayvan, eşya gibi figürlerin bir ışık kaynağı önünde oynatılarak, gölgelerinin gerdirilmiş, beyaz bir perdeye düşürüldüğü gösteri sanatıdır.

Karagöz’ün kişilik özellikleri nelerdir?

Cevap: Karagöz oyununun başrol oyuncusu Karagöz’dür. Okumamış bir halk adamıdır. Hacivat’ın kullandığı yabancı kelimeleri anlamaz ya da anlamaz görünüp, onlara yanlış anlamlar yükleyerek ortaya çeşitli nükteler çıkarırken bir taraftan da Türkçe dil kuralları ile yabancı kelimeler kullanan Hacivat ile alay eder. Her işe burnunu sokar,her işe karışır, sokakta olmadığı zaman da evinin penceresinden uzanarak, ya da içerden seslenerek işe karışır. Dobra, zaman zaman patavatsız yapısından dolayı ikide bir zor durumlarda kalırsa da bir yolunu bulup işin içinden sıyrılır. Çoğu zaman işsiz, geçim derdindedir . Hacivat’ın bulduğu işlere girip çalışır. Başında ışkırlak adı verilen oynak bir şapka vardır ve Karagöz de böyle tanınır.

Hacivat’ın kişilik özellikleri nelerdir?

Cevap: Hacivat, dışa doğru kıvrık sakala sahip, düşünceli biridir. Her hareketini önceden planlar. Karagöz ise onun aksine fevridir. Hacivat’ın mantığı, hareketlerini sınırlar. Bu bakımdan Hacivat’ın hareketleri Karagöz’ün hareketlerine göre daha azdır. Hacivat, durumu ve şartları kabullenirken Karagöz ondan daha kaba ve hırçın bir tutum sergiler. Hacivat konuşkan, kolay inanan ve iyi tabiatlıdır. Konuşması ve bilgisi sebebiyle mahallede en sevilen kişidir. Genellikle başkalarına tavsiyede bulunur ve onlara yardımcı olur. Karagöz’ün onun gibi bir saygınlığı yoktur. Genellikle züppelerin hakaretlerine maruz kalır. Mahallenin sokaklarında kabadayılar tarafından dövülür.

Karagöz oyunundaki diğer karakterler hangileridir?

Cevap:

Eksen kişiler: Karagöz, Hacıvat.

Kadınlar: Bütün zenneler.

İstanbul ağzı konuşanlar: Çelebi, Tiryaki, Beberuhi.

Anadoludan gelen tipler: Laz, Kastamonulu, Rumelili, Egeli, Kayserili, Eğinli, Vanlı, Harputlu, Kürt.

Anadolu dışından gelenler: Muhacir, Arnavut, Arap, Akarap, Acem, Çerkez.

Zımmi Müslüman olmayan kişiler: Rum, Frenk, Ermeni, Yahudi.

Kusurlu ve ruhsal hastalar: Kekeme, Kambur, Hımhım, Kötürüm, Deli, Esrarkeş, Sağır, Aptal yada Denyo.

Kabadayılar ve sarhoşlar: Tuzsuz Deli Bekir, Efe, Arap Efe, Zeybek, Matiz, Sarhoş, Külhanbeyi, Kopuk.

Eğlendirici kişiler: Çengi, Köçek, Kantocu, Hokkabaz, Canbaz, Curcunabaz, Hayali, Çalgıcı.

Olağanüstü kişiler ve yaratıklar: Büyücü, Cazular, Cinler, Şeytan, Zebani.

Geçici ikincil kişiler ve çocuklar.

Karagöz oyununun sevilme nedenleri sizce nelerdir?

Cevap: Kültürümüzü anlatması, Osmanlı’nın siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısını aktarması, insanları eğlendirmesi ve güldürmesidir.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki kalıplaşmış ifadelerden hangileri “Öyle Denmez” metninde geçmektedir? Örnekteki gibi işaretleyiniz.

Cevap:

Güle güle giy başında paralansın= *

Analı babalı büyüsün=

Allah tez zamanda kavuştursun=

İnşallah efendim yakında biri sebep olur da çıkarır= *

Güle güle yak. Oturda külüne bak!= *

Hayırlı işler, bol kazançlar!=

İnşallah şifa bulursunuz= *

5. ETKİNLİK

Tabloda koyu yazılmış yapım eklerinin türlerini belirleyerek örnekteki gibi işaretleyiniz.

Cevap:

6. ETKİNLİK

Daha önce okuduğunuz bir masalı ya da hikâyeyi tiyatro metni şeklinde yazınız. Yazdıklarınızı anlatim, imlâ ve noktalama açısından gözden geçiriniz. Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınızla dramatize ederek okuyunuz.

Cevap: KIRMIZI BANTLI KIZ

Bu oyun Bursa ilinde çalışmalarını sürdüren tiyatro ve drama eğitmeni Nedim Buğral tarafından çocukların sahnelemesi amacıyla yazılmıştır. Çocuklarla çalışan eğitmenlere örnek olması amacıyla yazılan oyun, yazarın isteği üzerine bu alanda yayınlanmıştır.

1.Sahne

Masal kahramanları dans etmektedir. Önce ikişer kişi, sonra dörder beşer kişi ve dansın son adımında tüm grup birlikte dans etmektedirler. Dansın sonuna doğru sahnede Kırmızı Bantlı Kız’ın yalnız oturduğu görülür. Herkes dans ederken o bir köşede düşünceli görünmektedir. Müzik bittiğinde sahnedeki herkes donar. Kırmızı Bantlı Kız ağır adımlarla herkesin arasından geçer ve çıkar.

Oyuncular ellerindeki kartonlarla karşıdan bakıldığında merdivene benzetilen bir görüntü oluştururlar. Bir süre sonra Kırmızı Bantlı Kız merdivenlerden inmeye başlar. Her basamakta düşünceli görünmektedir. İç sesini her basamakta bulunduğu basamaktan öğreniriz.

Birinci Basamak : Hiç kimse benimle dans etmedi.

İkinci Basamak : Benim içerde olduğumu bile fark etmediler.

Üçüncü Basamak : Bir daha masal dünyasındaki hiçbir partiye katılmayacağım.

Dördüncü Basamak : Belki partilere katılmadığımı bile fark etmezler.

Beşinci Basamak : Bir an önce bu geceyi unutmak istiyorum.

Altıncı Basamak : Artık bu masal dünyası benim için çok sıkıcı.

Yedinci Basamak: Ben işe yaramaz, sevimsiz ve kimsenin sevmediği birisiyim. (Koşarak çıkar.)

2.Sahne

(Oyuncular ilk sahnede müzik bittiğinde dondukları biçimdedir. Müziğin bittiği ana geri döneriz. Hepsi gülüşmeye, bir ağızdan konuşmaya başlar ve otururlar.)

Cadı: Kendi aramızda yaptığımız bu balolar çok eğlenceli.

Pinokyo: Masal bayramı tatillerini çok seviyorum. Hep aynı masal ve o masaldaki aynı olaylardan sıkıldım. Bu tatillerde kendimiz olabiliyoruz.

Sindirella: Hakkımızda yapılan yeni filmler ve tiyatrolar çok eğlenceli. Bu yorumları çok seviyorum ama hala imajlarımız aynı.

Rapunzel: Doğru hep uzun saçlı olmaktan sıkıldım.

Pamuk Prenses: Ben de modayı takip etmek istiyorum ama olmuyor.

Pinokyo: Bütün nesillere hep yalancı biri olarak tanınmak modayı takip edememekten daha sıkıcı.

Peter Pan: Bir fikrim var. Haftaya kıyafet balosu yapalım ve normal çocuklar gibi giyinelim.

Çizmeli Kedi: Vay canına bir çocuk kıyafeti giyerek balo yapmak çok sıra dışı bir fikir.

(Aynı anda konuşurlar ve bir süre sonra kısa bir sessizlik olur.)

Cadı: Yarın masal bayramının ikinci tatil günü, yarın ile ilgili bir planı olan var mı?

Pamuk Prenses: Kendime yeni kıyafet alacağım.

Rapunzel: Yani yeni bir prenses kıyafeti öyle mi?

Pamuk Prenses: Bu sefer gömleğimin düğmeleri büyük olacak.

Çizmeli Kedi: Büyük değişiklik.

(Gülüşürler.)

Peter Pan: Çocukların dünyasında bizim kıyafetlerimizi dikenlere kostümcü diyorlarmış.

Çizmeli Kedi: Yani biz de burada sıradan çocuk kıyafeti giymek için kostümcü mü bulacağız?

Peter Pan: Çocuklardan isteyelim.

Rapunzel: Bu imkansız. Biz çocukların dünyasına hayaller ile giriyoruz. Onların yolculuğu da buraya öyle oluyor. Bizim dünyalarımız arasında gerçek eşyalar taşınamaz.

Cadı: Bir gün teknoloji buna da çare bulacak.

Pinokyo: Dans beni çok susattı arkadaşlar.

Sindirella: Ben servis yapayım.

Rapunzel: Yarın da buluşalım ve oyunlar oynayalım.

Çizmeli Kedi: Ben çizmelerimi temizledikten sonra oyuna gelebilirim.

Cadı: Yarın burada buluşuruz arkadaşlar.

(Hepsi aynı anda esnemeye başlar.)

Rapunzel: Çok uykum geldi. (Birden olduğu yerde uyuklar.)

Cadı: Uykum geldi deyip birden uyuklamasına hayranım. (Birden olduğu yerde uyuklar.)

Pinokyo: Söyleyene bak! (Birden uyuklar.)

Pamuk Prenses: Böyle birden bire uyumak elbisemi kırış… (Sözünü tamamlayamadan uyur kalır.)

Çizmeli Kedi: Şahane, bu durumda benim yapacağım da çok belli.

(Sindirella ve Peter Pan, Çizmeli Kediyi izler. Belli bir süre geçer fakat bir değişiklik olmaz.)

Peter Pan: Belki de uyku sırası bendedir.

(Sindirella ve Çizmeli Kedi, Peter Pan’ı izler. Belli bir süre geçer fakat bir değişiklik olmaz.)

Sindirella: Bu işte bir terslik var.

(Işık kapanır. Açılır ve üç masal kahramanı uyuyanlar yanında gözleri açık beklemektedir. Seyirci bu durumu bir süre izler.)

Peter Pan: Koyun mu saysak.

Çizmeli Kedi: Olur sayalım.

Sindirella: Aynı anda mı.

Çizmeli Kedi: Aynı anda olsun.

Hepsi: Bir, iki, üç…

(Işık kapanır.)