6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Ben Bir Küçük Kilimim Cevapları

6. Sınıf Türkçe Öğrenci Çalışma Kitabı Başak Yayınları 5. Tema Milli Kültürümüz Sayfa 217, 218, 219, 220, 221, 222 Ben Bir Küçük Kilimim Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları

BEN BİR KÜÇÜK KİLİMİM

1. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 217 Cevabı

Evimizde, çevremizde kilime rastladık mı? Desenleri, renkleri nasıldı? Arkadaşlarımıza anlatalım.

Cevap: Evet evimizde var. Şerit şerit renklerden dokunmuş.

2. ETKİNLİK

Halk sanatımızın en değerli örneklerinden olan; desenleriyle, renkleriyle nice anlamlar taşıyan bazı kilim motiflerimiz şunlardır:

Muska: Sahibini kötü olaylardan korur.
Pıtrak: Bol çiçekli anlamına gelir. Bolluğun bereketin sembolüdür.
Kartal: Güç ve kudreti temsil eder.
Kuş: Baykuş ve karakarga kötülükleri; bülbül ve güvercin ise iyi şansı simgeler.
Bereket: Birlikte kullanılan “eli belinde” ve “koçboynuzu” ile kadın ve erkeği ve bereketi temsil eder.
Saç bağı: Evlenme isteğini dile getirir.

3. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 218 Cevabı

Soruları yanıtlayalım, söz varlığımızı zenginleştirelim.

Rengin kaybolmasını hangi sözcüklerle anlatırız?

Cevap: Solmak, solgunluk

Ortalama ile ortanca arasında anlam farkı var mıdır?

Cevap: Vardır. Ortalama, ortaya alma; ortanca, yaş bakımından üç kardeşin büyüğü ile küçüğü arasında bulunan kişi manasına gelir.

Turşu kurmak sözünün yazıdaki anlamı nedir?

Cevap: Malzemeleri özel bir karışım içinde bekletmek.

Tokaç, tokmak, çekiç arasındaki fark nedir?

Cevap: Tokaç ağaçtan yapılmıştır veyassıdır, genelde çamaşır dövmek için kullanılır. Tokmak ağaçtan yapılmıştır, genelde metallere göre daha az sert ceviz, kahve çekirdeği gibi nesneleri kırmak ya da ezmek içinn kullanılır. Çekiç metalden yapılmıştır, çivi gibi metal nesneleri bir yere tutturmak için kullanılır.

Tezgah sözcüğünün kaç anlamı vardır?

Cevap: Beş anlamı var.

4. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 219 Cevabı

Aşağıda metinden alınan bazı cümleler yer alıyor. Bu cümleleri okuyup altı çizili ifadelere dikkat edelim.

1. Ben namazlığın yanında daha bodur kalırım. “bodur”

2. Geri kalan her ilmik, ortanca gelinin elinden çıkmıştır. “ilmik”

3. Ortanca gelin beni dokurken üç tane daha nakış belledi. “bellemek”

4. Yeni bellediği nakışlar yüzünden kaynanası ile atıştılar. “atışmak”

5. Kilimi, köyde nam almış Duru Kadın’a boyatmak istedi. “nam almak”

6. Çamur kıvama gelince içine yünleri basar. “kıvama gelmek’

7. Derede tokaçlanmak kilime tesir etmez. “tesir etmek”

8. Kilim, suya sabuna değince bir kat daha dirileşir. “dirileşmek”

9. Ortanca gelin kaynanasının sözlerine kulak asmadı. “kulak asmak”

Şimdi de altı çizili sözcüklerin ya da sözcük gruplarının cümleye kattığı anlamı yazalım.

1. “bodur”

Cevap: kısa kalmak

2. “ilmik”

Cevap: ilmek, çözülmesi kolay düğüm

3. “bellemek”

Cevap: öğrenmek

4. “atışmak”

Cevap: tartışma

5. “nam almak”

Cevap: üne kavuşmak

6. “kıvama gelmek’

Cevap: en uygun zamanında olmak, istenilen duruma gelmek

7. “tesir etmek”

Cevap: etkilemek

8. “dirileşmek”

Cevap: yeniden canlı duruma gelmek

9. “kulak asmak”

Cevap: dinlemek, umursamak

5. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 220 Cevabı

Okuduğumuz metinden yararlanarak aşağıdaki soruları yanıtlayalım.

Kilimin renk ve nakış bakımından zengin olduğunu hangi sözlerinden anlıyoruz?

Cevap: Benim örgümde tam on sekiz çeşit boya, on bir çeşit de nakış vardır.

Bu kilim üzerinde kaç saat çalışılmış? Bu sorunun yanıtı bize neyi gösterir?

Cevap: Kilim üzerinde günde en az bir en çok dört saat çalışılmış ve kırk beş günde tamamlanmış. Bu bize kilimin büyük bir emekle ve sabırla yapıldığını gösterir.

Duru Kadın kahverengi boyayı nasıl elde ediyor? Çamur için dağa tırmanması, suyu kendisinin çekmesi bize ne anlatıyor?

Cevap: Dağın doruğundan çamur alıyor. Bu çamur içinde demir dövülürken tezgahın önüne yığılan kıymıklardan koyar. Çamur içine demir tozu turşussu kurarak kaynamasını bekler. Çamur için dağa tırmanması, suyu kendisinin çekmesi bize Duru Kadın’ın yaptığı işe önem verdiğini anlatıyor.

Ortanca gelin ve kaynanası hangi noktada anlaşamadılar? Hangisi haklı? Nedenleriyle açıklayalım.

Cevap: Ortanca gelin ile kaynanası kilimin boyanması konusunda anlaşamadılar. Kaynana haklıdır. Kilimin renkleri solmadan uzun süre boyunca kullanılması önemlidir. Bu kadar emek verilen bir kelime adi boyalar kullanmak mantıksızdır.

6. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 221 Cevabı

Aşağıdaki çalışmaları yapalım ve böyiece yazarın metni örerken yaptıklarını fark edelim.

Yazıda kilimin kendini tanıttığı satırları bulup yazalım.

Cevap: Ben Denizli’nin Çal ilçesine bağlı Civelek köyünde dokunmuş, küçücük bir kilimim (…). Bana seccade veya namazlık diyenler de bulunur. Yanlıştır. Namaz için dokunan kilimlerin kendilerine göre boyları, nakışları olur. Ben onların yanında daha bodur kalırım.

Kilim kendinden söz ederken hangi duygular içinde. Kimin duygularını ifade edelim.

Cevap: Kilim kendisine verilen emekten dolayı gururlu fakat boyalarının solması nedeniyle üzgündür.

Yazıda, “Ortanca gelinin kilimi hazır boyalarla boyaması”, “Duru Kadın’ın boya yapışı”, “kilimin solması” ve “kilimin dokunması” hangi sıra ile anlatılmıştır?

Cevap:1. kilimin solması
2. kilimin dokunması
3. Ortanca gelinin kilimi hazır boyalarla boyaması
4. Duru Kadın’ın boya yapışı

Kilimin öyküsünün başkası tarafından değil de, kendi ağzından anlatılması, yazıya nasıl bir özellik katıyor? Kilimin anlatımı, nasıl duygu ve düşünceler uyandırıyor? Açıklayalım.

Cevap: Daha samimi ve etkileyici bir anlatım kazandırıyor. Kendimizi kilimin yerine koyarak yaşadığı duyguları daha iyi anlıyoruz. Metindeki sorunu daha net bir şekilde görebiliyoruz.

7. ETKİNLİK

Bu etkinlikte yine grup arkadaşlarımızla aşağıdaki yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıklarını bulmamız ve Türkçe karşılığının geçtiği bir cümle kurup sınıf arkadaşlarımıza söylememiz gerekiyor.

Cevap:

selfie → özçekim

global → küresel

laptop → dizüstü

chat → sanal sohbet

full → tam

okeylemek → onaylamak

okey → tamam

printer → yazıcı

mause → fare

1. cümle: Şu şelalenin önünde özçekim yapalım.

2. cümle: Bu aslında tüm ülkeleri ilgilendiren küresel bir sorun.

3. cümle: Karne hediyesi olarak dizüstü bilgisayar isteyeceğim.

4. cümle: Sanal sohbet sitelerinde ismimizi ve fotoğraflarımızı paylaşmamalı, yabancı kişilerle konuşmamalıyız.

5. cümle: Arabanın deposunu tam doldur ki yolda kalmayalım.

6. cümle: Dünkü toplantıda alınan kararları onaylıyor musun?

7. cümle: Tamam, yarın görüşelim.

8. cümle: Belgenin yazıcıdan çıktısını alıp, belgeyi kargoya ver.

9. cümle: Bilgisayarın faresi bozulduğu için oyun oynayamıyorum.