6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Ben Atatürk’ün Arkadaşıyım Cevapları

6. Sınıf Türkçe Öğrenci Çalışma Kitabı Başak Yayınları 2. Tema Milli Mücadele ve Atatürk Sayfa 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64 Ben Atatürk’ün Arkadaşıyım Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları

BEN ATATÜRK’ÜN ARKADAŞIYIM

1. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 55 Cevabı

Öğretmenimizin ve arkadaşlarımızın aktardıkları bilgileri, Atatürk’le ilgili daha önce okuduğumuz metinleri ve varsa Atatürk’e ilişkin izlediğimiz filmleri, belgeselleri vb. düşünelim. Aşağıdaki ilgili kısımlara “Atatürk” denince bize duyumsattığı duyguları ve düşündürdüğü fikirleri kısaca not alalım. Bu notlarımızdan daha sonra yazma etkinliğinde de yararlanabileceğimizi unutmayalım!

Cevap: Atatürk gençlerin eğitimine büyük önem verirdi. Eğitimin toplumun geleceği demek olduğunu herkese kabul ettirmişti. Gençlerle çocuklarla vakit geçirmeyi çok severdi. Çünkü bu toplumun gençlere emanet edileceğinin farkındaydı. O aynı zamanda büyük bir asker ve bir deha idi.

2. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 56 Cevabı

Ben Atatürk’ün Arkadaşıyım” adlı metni okurken anlamını bilmediğimiz sözcükleri aşağıdaki dairelere yazalım. Hemen sözlüğe bakalım ve sözcükleri yazdığımız dairelerin karşısına anlamlarını yazalım.

Cevap:

Yokuş: Yükselerek giden yol.
Görkem: göz alıcı ve gösterişli olma durumu, göz kamaştırıcılık, göz alıcılık, gösterişlilik
mermer: çoğunlukla ak renkli, kara vb. renklileri de bulunan, çeşitli renkte damarlı, cilalanmaya elverişli, değişime uğramış, billurlaşmış kireç taşı.
araba: iki ya da dört tekerli, hayvan gücüyle çekilen taşıt.
tanışıklık: tanışık olma durumu
kapak: her türlü kabın üstünü örtmeye, ağzını ya da deliğini kapamaya yarayan nesne
kent: ilçe ve ilçeden büyük yerleşim yeri

3. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 57 Cevabı

Aşağıda, “yayılmak” ve “çökmek” sözcüklerinin çeşitli anlamları yer alıyor. Metinde yazar, “Atatürk’ün İstanbul’da öldüğü haberi bütün kente yayılmıştı. Ankara başımıza çökmüş gibi oldu.” demişti, “yayılmak” ve “çökmek” sözcüklerinin bu cümlelerdeki anlamlarını düşünelim.

• Aşağıdaki tanımlardan hangileri, altı çizili sözcüklerin yukarıdaki cümlelerde kullanılan anlamlarına karşılık gelmektedir? Bulup işaretleyelim.

Cevap:

yayılmak: rahat bir biçimde sere serpe oturmak
çökmek: bir duyguyu yoğun bir şekilde yaşamak hissetmek

• “yayılmak” ve “çökmek” sözcüklerinin aşağıda verilen diğer anlamlarını da karşılayacak cümleler kuralım.

Cevap:

yayılmak: rahat bir biçimde sere serpe oturmak
çökmek: bir duyguyu yoğun bir şekilde yaşamak hissetmek

4. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 58 Cevabı

Okuduğumuz metinden yararlanarak aşağıdaki soruları yanıtlayalım.

Metinde anlatılan olayların gerçekleştiği süreçte yazar kaç yaşındadır? Yazarın arkadaşlarıyla oynamaktan hoşlandığı oyunun adı nedir? Bu oyun, nasıl bir oyundur?

Cevap: Yazar yedi veya sekiz yaşlarındadır.Gazoz kapağı,” benim yaşımdaki çocuklar da gider,bu yapının kırık mermerlerinden birer parça alır, gazoz kapağı oynardık. Bu oyun, gazoz kapaklarını bir çemberin içine dizmek ve oradan mermerle dışarı çıkarmak biçiminde oynanırdı.”yazarın anlattığına göre oyun bu şekilde oynanıyor.

Çocuklar, Atatürk’ü ne zaman, nasıl ve ne tür bir eylemin sonucunda/sayesinde görebiliyorlardı? Açıklayalım.

Cevap: Gazoz kapağı oyunu için kırık mermer parçası almaya gittiklerinde Atatürk’ü görebiliyorlardı.

“Artık biz de Atatürk de birbirimizin tanışı olmuştuk. ” cümlesinde geçen altı çizili ifade olan “tanışı olmak” ifadesi cümleye nasıl bir anlam katmıştır? Çocuklar ve Atatürk’ün arasında nasıl bir ilişki oluşmuştur?

Cevap: Arkadaş olmak anlamını katmıştır.Atatürk ile çocuğun arasında arkadaşlık bağı kurulmuştur.

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 59 Cevabı

Atatürk neden okullara gidip derslere giriyordu? Çocuklar neden Atatürk’ün onların okullarına da gelmesini istiyorlardı?

Cevap: Çünkü bazen Çankaya’da canı sıkılıyordu.Okullara gelen Atatürk öğrencilere sorular soruyor doğru cevap verirlerse de onları Avrupa’ya gönderiyordu.

“Dersten çıkıp bahçede oynarken halkevinin tepesindeki bayrağın yarıya indirilmiş olduğunu gördük. ” cümlesinde “bayrağın yarıya indirilmesinden söz ediliyor. Bayraklar neden yarıya indirilmiştir? Hangi durumlarda bu eylem gerçekleştirilir?

Cevap: Atatürk vefat ettiği için.Ulusal ve Milli yaslarda.

“O benim arkadaşımdı!…” diye hıçkıra hıçkıra ağlamıştım. Büyükler, “Nereden arkadaşın oluyor?” diye sorduklarında: “Mermer alırken hep bizi sever okşardı… ” diyordum. Metnin son bölümünden alınan yukarıdaki cümleleri gözden geçirerek, metinde Atatürk’ün hangi yönünün vurgulandığını açıklayınız.

Cevap: Çocukları çok sevmesi vurgulanmaktadır.

5. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 60 Cevabı

Yazar, yıllar önce başından geçen ve onda iz bırakan, unutamadığı bir olayı bizlerle paylaşıyor. Bu tür, kişisel hayatı konu alan, kişisel yaşamdan izlerin anlatıldığı metinlere, anı denir. Bizler de başımızdan geçen ve unutamadığımız bir anımızı arkadaşlarımızla paylaşalım.

♦ Olayların oluş sırasına dikkat edelim.
♦ Olayların oluş sırasına dikkat edelim.
♦ Olayın geçtiği zamanı belirtelim.
♦ Olay yerini ve olayın içindeki kişileri tanıtalım/betimleyelim.
♦ İçten ve yalın bir dil kullanmaya özen gösterelim.
♦ Olayın bizde bıraktığı izlenimi, duyguyu ve etkiyi yansıtıp vurgulayalım.

Son olarak metnimize bir başlık koyalım. Olayın bizi etkileyen yönünü vurgulayan ilginç bir başlık seçmeye özen gösterelim.

Cevap:

6. ETKİNLİK

Okumuş olduğumuz “Ben Atatürk’ün Arkadaşıyım” adlı metinde yer alan “Benim yaşımdaki çocuklar da gider, bu yapının kırık mermerlerinden birer parça alıp gazoz kapağı oynardık.” cümlesinde geçen “gazoz kapağı” oyunu hakkında bilgi toplayalım.

❖ Yan sayfadaki çizelgeye oyun hakkında topladığımız bilgileri yazalım.

❖ Bu kısa notlar, konuşmamızı yaparken odaklanmamız gereken noktaları bize anımsatacak ve konudan uzaklaşmamızı engelleyecektir.

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 61 Cevabı

Oyunun oynanması için nasıl bir alan/yer (mekân) gerekli? Bu alanın özellikleri nelerdir?

Cevap: Çok bir özelliğinin olmasına gerek yoktur. Özellikle oyunun oynanacağı alanın düz olması tercih edilmektedir. Çocuklar bundan dolayı yolları ve sokakları tercih etmişlerdir. Bir ağaç veya elektrik direği gazoz kapaklarının dizilmesine başlanacak yer olacağı için belirteç olarak seçilir.

Oyunun oynanması için ne tür gereçler, nesneler gereklidir?

Cevap: Bu oyunun mahalleye ve yöreye göre değişik oynanma şekilleri vardır. Kimisi taş ile kimisi mermer ile kimisi de bilye ile oynanır bu oyunların. Gazoz kapağı oyunu iki veya daha fazla kişiyle oynanan bir oyundur. Gazoz kapaklarının markasına göre değerleri farklıdır, az bulunan kapaklar daha değerlidir. Atış yapmak için bilye veya avuç içi kadar bir mermer parçası kullanılır.

Oyunun başlatılmasında işletilen kurallar nelerdir? (Ebe seçimi, ilk oynayacak kişinin seçimi vb.)

Cevap: Her oyuncu tarafından belirlenen miktarda gazoz kapağı yere konur ve yan yana dizilir. Belirli mesafeden atış yapılarak gazoz kapakları vurulmaya çalışılır. Vurularak dağıtılan gazoz kapakları kazanılmış olur

Oyunda ulaşılmaya çalışılan amaç nedir? (Oyunun kuralları ve aşamaları vb.)

Cevap: Belirli mesafeden atış yapılarak gazoz kapakları vurulmaya çalışılır

Oyuncular hangi durumlarda oyun dışı kalıyor?

Cevap: Yerdeki gazoz kapaklarını vuramayan kişi direk oyun dışı kalır

Oyunu kazanan kişi ya da takımın ödülü var mı? Nedir?

Cevap: Gazoz kapağı oyunu ferdi veya takım halinde de oynanabilir. Oyunun ödülü ise yere dizilen gazoz kapaklarıdır

Not: Oyunun nasıl oynandığına ilişkin görsel malzeme (resim, fotoğraf, kısa film vb.) ve oyun gereçlerini bulup sınıfa getirerek sunum içeriğinizi zenginleştirebilirsiniz.

7. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 62 Cevabı

Öğretmenimizin ünsüzlerin sınıflandırılmasıyla ilgili yapacağı açıklamaları dinleyelim. Ardından aşağıdaki etkinliği yapalım. Metinden alınmış bu cümlelerdeki sonu sürekli ve süreksiz ünsüzle biten sözcükleri bulalım ve uygun bölüme yazalım. Son satırdaki bölüme ise metinde sizin bulduğunuz diğer sözcüklerden ikişer tane yazalım.

Cevap:

“Atatürk, benim doğduğum yıllarda Ankara’ya gelmişti. Onu tanıdığımda sanıyorum yedi sekiz yaşlarında idim.”

Sürekli Ünsüzle Biten Sözcükler: benim, doğduğum, sanıyorum, idim, sekiz
Süreksiz Ünsüzle Biten Sözcükler: Atatürk

Bunları duydukça da: “Ahh, Atatürk bizim sınavlarımıza da girse biz de sorulara yanıt versek, bizi de Avrupalara gönderse…” diye özenirdik.

Sürekli Ünsüzle Biten Sözcükler: Ah
Süreksiz Ünsüzle Biten Sözcükler: Versek, özenirdik, Atatürk…

“O benim arkadaşımdı!…” diye hıçkıra hıçkıra ağlamıştım. Büyükler, “Nereden arkadaşın oluyor?” diye sorduklarında: “Mermer alırken hep bizi sever okşardı…” diyordum.

Sürekli Ünsüzle Biten Sözcükler: Benim, ağlamıştım, büyükler, nereden, arkadaşın, oluyor, mermer, alırken
Süreksiz Ünsüzle Biten Sözcükler:

Diğer Cümlelerde Bulduğum Sözcükler Bugün, okullar, dediler, İstanbul…

8. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 63 Cevabı

Son olarak edindiğimiz tüm bu bilgiler doğrultusunda aşağıdaki soruların yanıtlarını defterimize yazalım.

Bu bina ne amaçla ve kaç yılında yapılmaya (inşa edilmeye) başlanmış?

Cevap: TBMM binasını inşa etmek için 1928 yılında yapılmıştır.

Binanın tam olarak yeri/ konumu nerede?

Cevap: İstasyondan Samanpazarı’na doğru çıkan yokuşun oralarda.

Binanın fiziksel özellikleri nelerdir?

Cevap: Büyük,ihtişamlı,gösterişli ve mermerden yapılmış merdivenleri olan bir yapı.

Bu binanın o dönem yapılış amacı nedir?

Cevap: TBMM’nin meclis binası olarak kullanılmak için yapılmıştır.

Bina ne binası olarak anılmış/adı nedir?

Cevap: Halkevi binası olarak anılmıştır.

Geçen süre içerisinde bu bina ne gibi değişimler yaşamıştır?

Cevap: Asıl hali bozulmadan küçük onarımlar yapılmıştır.

Farklı adlar almış mı? Kullanım amaçları değişmiş mi?

Cevap: Çankaya Köşkü de denmektedir.

Bugün, bu bina ne durumda ve önemi nedir?

Cevap: Tarihi eser olarak halk ziyaretine açık bir haldedir.

Bu binanın Türk mimarisinde ve tarihimizde ne gibi bir önemi vardır?

Cevap: Atatürk döneminden kaldığı için büyük bir tarihi öneme sahiptir.

Bu tür binaların korunması ve gelecekte de varlığını sürdürmesi neden önemlidir?

Cevap: Geçmişimizi ve Atatürk’ü daha iyi tanıyabilmemiz için böyle yapıların günümüzde de var olması gerekmektedir.

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 64 Cevabı

Oluşturacağımız metin, bilgilendirici metin türünde bir metin olacak. Gazetemizde yer alacak ve tanıtma yönü de olan bir makale oluşturmuş olacağız. Bulduğumuz görsellerle de destekleyeceğimiz bir metin olacak. Tüm bu hazırlık sonrasında artık aşağıdaki çizelge doğrultusunda taslak metnimizi oluşturabiliriz.

Yukarıdaki aşamalar doğrultusunda oluşturduğumuz taslak metni, yeniden gözden geçirerek son biçimini verelim; tema sonuna değin oluşturmaya çalıştığımız gazetemizde yer vereceğimiz metinlerden biri, bu metin olacaktır.

Cevap: Seçeceğiniz bir konu hakkında görsel toplayıp bir yazı oluşturmanız gerekmektedir.