6 Mart 1915 Gecesi metni cevapları ve soruları, Anıttepe Yayıncılık 5. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 52-53-54-55-56-57-58 (Milli Mücadele ve Atatürk)
6 Mart 1915 Gecesi Metni Cevapları
Kurşun gibi ağır ve kasvetli bir hava var. Cevat Bey, mayın grup komutanı Hafiz Nazım Bey’i çağırdı ve şunları söyledi: “Oğlum, sana çok önemli bir görev veriyorum. Vatanın selameti bu görevin başarı ile yerine getirilmesine bağlıdır. Yarın akşam Nusrat’ la son 26 mayını şu gördüğün karanlık limanda kıyıya paralel olarak dökeceksin. Düşman hareketinizi seçer, size saldırmaya geçerse kıyı toplarımız önceden aldıkları talimata uygun olarak hareket edecek ve sizi himaye ateşiyle koruyacaklar. Kendinizi göstermemeye çaba harcayın. Allah yardımcınız olsun.”
Nazım Bey ağır bir görev almıştı. Ne pahasına olursa olsun bu görevin hakkıyla ve eksiksiz yerine getirilmesi gerekiyordu. Komutanı öyle demişti çünkü. O gece hiç uyuyamadı, dönüp durdu, sabah oldu ve geminin komutanlığını yapacak olan arkadaşı Tophaneli Yüzbaşı Hakkı Bey’i buldu.
Yüzbaşı Hakkı Bey, genç yaşta kalp krizi geçirmiş ve istirahatteydi. Böyle bir görevi vatan için ölümüne de olsa üstlendi. Yüzbaşı Hakkı Bey komutasındaki gemi mürettebatı mayın uzmanı Alman Yarbay Geehl (Geel) ile işe başladılar.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 52 Cevabı
HAZIRLIK
1. Çanakkale ile ilgili sanal ziyaretiniz sırasındaki gözlemlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
(örnek) Gezide en çok Çanakkale Şehitler Abidesi ilgimi çekti. Abidenin içindeki büyük Türk bayrağı çok etkileyiciydi. Şehitliklerdeki heykeller, diğer abideler, kabartmalar çok ilgi çekiciydi. Şehitliklerdeki mezar taşlarına bakınca ne büyük bir savaş olduğunu daha iyi anlıyoruz. Kahraman şehitlerimizi saygıyla anıyoruz.
2. Sanal gezi sayesinde neler öğrendiniz? Farklı kaynaklardan bilgi edinme konusundaki düşüncelerinizi açıklayınız.
(örnek) Gezi sayesinde, savaşa katılan düşman askerlerinin de orada mezarları olduğunu öğrendim.
3. Nusrat Mayın Gemisi hakkında neler öğrendiniz? Öğrendiklerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Nusret, Malatya Arapgirli Cevat Paşa’nın emriyle Osmanlı Donanması ve Türk Deniz Kuvvetleri’nde hizmete giren mayın dökücü gemi. Asıl ismi Nusrat olan ama zamanla Nusret olarak kullanılan gemi, 1911 yılında Almanya’nın Kiel şehrinde kızağa çekildi ve 1913 yılında Osmanlı Donanması’na katıldı.
Nusret ‘in döşediği mayınlar 18 Mart 1915‘te çanakkale savaşlarının kaderini değiştirmiş, kendisine de dünyanın en ünlü mayın döşeme gemisi ünvanını kazandırmıştı. Nusret ‘in döktüğü mayınlar 641 kişilik mürettebatıyla önce Bouvet ve Bolva isimli zırhlıları denizin derinliklerine gömdü hemen ardından ise HMS Inflexible isimli zırhlıya bir daha onarılamayacağı şekilde hasar vererek savaş dışı bıraktı.
4. “Çanakkale Geçilmez!” sözünden ne anlıyorsunuz? Açıklayınız.
(örnek) Türk milletinin, şartlar ne olursa olsun vatanını korumak için her şeyi yapabileceğini, canı pahasına topraklarını koruyacağını anlıyorum.
5. Çanakkale ile ilgili ezberlediğiniz şiiri sınıfta okuyunuz.
DUR YOLCU
Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın
Bu toprak, bir devrin battığı yerdir.
Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın
Bir vatan kalbinin attığı yerdir.
Bu ıssız, gölgesiz yolun sonunda
Gördüğün bu tümsek Anadolu’nda,
İstiklal uğrunda, namus yolunda
Can veren Mehmed’in yattığı yerdir.
Bu tümsek, koparken büyük zelzele,
Son vatan parçası geçerken ele,
Mehmed’in düşmanı boğdugu sele
Mübarek kanını kattığı yerdir.
Düşün ki, haşrolan kan, kemik, etin
Yaptığı bu tümsek, amansız, çetin
Bir harbin sonunda bütün milletin
Hürriyet zevkini tattığı yerdir.
Necmettin Halil Onan
1. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 54 Cevabı
Aşağıda anlamları verilen kelimeleri bulup bulmacaya yerleştiriniz. Bulmacada gizlenen şifreyi bulunuz.
1) Her türlü korku, tasa ve tehlikeden uzak, güvende olma durumu. (selamet)
2) Gemilerin barınmalarına, yük alıp boşaltmalarına, yolcu indirip bindirmelerine yarayan doğal veya yapay sığmak. (liman)
3) Koruma, gözetme, esirgeme, koruyuculuk, gözetim. (himaye)
4) Dinlenme, rahat etme. (istirahat)
5) Çok koyu. (zifiri)
6) Güneyden veya güneybatıdan esen ve bazen de yağış getiren yerel rüzgâr. (lodos)
71 İnsan aklının alamayacağı olay. (mucize)
8 ) Bilinmeyen, bilinmedik. (meçhul)
- Cevap: NUSRAT
2. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere kutucuklardaki deyimlerden uygun olanları getirerek cümleleri tamamlayınız.
endişe vermek, ablukaya almak, çaba harcamak, ne pahasına olursa olsun
- Cevap:
• Kendinizi göstermemek için çaba harcamalısınız.
• Ne pahasına olursa olsun bu görevin hakkıyla ve eksiksiz yerine getirilmesi gerekiyordu.
• Uzaktan devriye gezen düşman gemilerinin güçlü projektörleri arada denizi yalarken endişe veriyordu.
• Türk kıyılarında bir projektör yandı ve düşman gemisinin projektörünü ablukaya almıştı.
b) Anlamını öğrendiğiniz bu deyimleri birer cümlede kullanınız.
- Cevap:
• Hayatta başarılı olmak için çok çabalamalısınız.
• Ne pahasına olursa olsun onu alacaktım.
• Tennur Hocamızın durumu endişe veriyordu.
• O evi abluka altına almışlardı.
3. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 55 Cevabı
Aşağıdaki soruları okuduğunuz metne göre cevaplayınız.
1) Cevat Bey’in Nazım Bey’e verdiği görev nedir?
- Cevap: Yarın akşam gizlice Nusrat’la son 26 mayını karanlık limanda kıyıya paralel olarak dikme görevi vermiştir.
2) Nazım Bey, görevi ile ilgili ne düşünüyor? Görevini yerine getirme kararlılığı içinde midir? Açıklayınız.
- Cevap: Ne pahasına olursa olsun bu görevi hakkıyla ve eksiksiz yerine getirmesi gerektiğinin bilincindedir ve kararlılığı konusunda en ufak bir şüphesi bile yoktur.
3) Nazım Bey, geminin komutanlığı için kimi seçmiştir?
- Cevap: Tophaneli Yüzbaşı Hakkı Bey’i seçmiştir.
4) Yüzbaşı Hakkı Bey, sağlık sorunu yaşamasına rağmen bu görevi neden kabul etmiştir?
- Cevap: Ne kadar hasta olursa olsun böyle bir görevi vatan için ölümüne yol açacak olsa da
üstlenmekten geri adım atmamıştır.
4. ETKİNLİK
a) Okuduğunuz metinde bazı kelimeler sizce neden koyu yazılmış olabilir?
- Cevap: Çünkü kahramanların akılda kalması amaçlanmış olabilir. Metindeki koyu yazılan yerler genellikle Özel isimlerdir.
b) Koyu yazılı yerlerin metne nasıl bir katkısı vardır? Açıklayınız.
- Cevap: Metnin kahramanları olarak metnindeki olayların kimin başından nasıl geçtiğini okurun daha iyi anlamasına katkısı olmaktadır.
5. ETKİNLİK
Aşağıdaki hikâye haritasında boş bırakılan yerleri okuduğunuz metinden hareketle doldurunuz.
Olay:
- Cevap: Çanakkale Savaşı sırasında boğazdan düşman gemilerinin geçmesini engellemek için Nusrat mayın gemisiyle boğaza 26 mayının döşenmesi görevi ve bu görevin kim tarafından nasıl başarılı şekilde gerçekleştiğidir.
Olayın geçtiği yer:
- Cevap: Çanakkale Boğazı, Akyarlar Mevkisi,
Kahramanlar:
- Cevap: Cevat Bey, Hafız Nazım Bey, Yüzbaşı Hakkı, Alman Yarbay Ghell
Olayın geçtiği zaman
- Cevap: 1915, I. Dünya Savaşı zamanları
Anlatıcı:
- Cevap: Üçüncü tekil şahıs anlatıcı vardır olay yazarın ağzından anlatılmaktadır.
6. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki cümlelerde geçen eş sesli kelimeleri bularak örnekteki gibi altlarını çiziniz.
• Mayın hatlarını geçti ve hedef olarak seçilen karanlık limana vardı.
• Vatanın selameti bu mayınların denize dökülmesine bağlıydı.
• Düşmanın yüzen kaleleri teker teker yan yatmaya başladı.
b) İşaretlediğiniz bu kelimeleri yukarıda verilen anlamından farklı anlama gelecek şekilde cümle içinde kullanınız.
- Cevap:
• Onun da bir evi vardı.
• Dizlerinin bağı çözülmüştü.
• Yanan gemiden dumanlar yükseliyordu.
7. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 56 Cevabı
Metni okurken aldığınız notlardan yararlanarak metni defterinize özetleyiniz.
- Cevap: Çanakkale Savaşı sırasında boğazdan düşman gemilerinin geçmesini engellemek için Nusrat mayın gemisiyle boğaza 26 mayının döşenmesi görevi ve bu görevin kim tarafından nasıl başarılı şekilde gerçekleştiğidir. Cevat Bey bu görev için Nazım Bey’i görevlendirir, o da Yüzbaşı Hakkı’yı bulur başarılı şekilde mayınlar döşenir düşman gemileri abluka altındadır düşman gemileri boğazı geçemez ama Yüzbaşı Hakkı da vatan için şehit olur.
8. ETKİNLİK
“6 Mart 1915 Gecesi” adlı metinle aşağıdaki Çanakkale şiirini biçim ve tür yönünden karşılaştırınız.
ÇANAKKALE
Övün ey Çanakkale, cihan durdukça övün! Ömründe göstermedin bin düşmana bir gün. Sen bir büyük milletin savaşa girdiği gün, Başına yüz milletin birden üşüştüğü yersin!
Sen savaşa girince mızrakla, okla, yayla. Karşına çıktı düşman çelikten bir alayla.
Sen topun donanmayla, tüfeğin bataryayla, Neferin ordularla boy ölçtüğü yersin!
Nice tüysüz yiğitler yılmadı cenk devinden, Koştu senin koynundan çıkar çıkmaz evinden. Sen onların açtığı bayrağın alevinden,
Kaç bayrağın tutuşup yere düştüğü yersin!
- Cevap: Tür yönünden Çanakkale Şehitleri metni şiirdir, oysa 6 Mart 1915 Gecesi metni bir düz yazıdır. Biçim yönünden Çanakkale Şehitlerine dize ve kıtalardan oluşur, kafiyelidir, 6 Mart 1915 Gecesi ise paragraflardan oluşmaktadır.
9. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Soruları cevaplayınız.
1) Son 26 mayını âdeta iri tespih taneleri gibi dizdiler.
2) Adeta ter muslukları ağılmışçasına vücutları ıslandı.
3) Eğer Nusrat Gemisi’ni odaklayarak tararsa her şey bitecekti.
a) Hangi cümlede bir varlık başka bir varlığa benzetilmiştir? Bu cümlede ne, neye benzetilmiştir?
- Cevap: Son 26 mayını âdeta iri tespih taneleri gibi dizdiler derken mayınlar iri tespih tanelerine benzetilmiştir.
b) Hangi cümlede bir işin olması başka bir işin olmasına bağlıdır?
- Cevap: Eğer Nusrat Gemisi’ni odaklayarak tararsa her şey bitecekti. Taramazsa iş gerçekleşmeyecektir.
c) Hangi cümlede bir durum, olduğundan daha abartılı olarak verilmiştir?
- Cevap: Adeta ter muslukları ağılmışçasına vücutları ıslandı. Terleme olayı çok abartılmıştır.
10. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 57 Cevabı
Aşağıdaki cümleyi iki noktanın kullanımına dikkat ederek okuyunuz, iki noktanın cümlelerde niçin kullanıldığını boş bırakılan yerlere yazınız.
Cevat Bey, mayın grup komutanı Hafız Nazım Bey’i çağırdı ve şunları söyledi: “Oğlum, sana çok önemli bir görev veriyorum.”
- Cevap: Konuşma cümlelerinden önce sonra konulur.
“Dünkü buluşmada gördüğüm arkadaşlarım: Metin, Buse, Ali, Ayşe.”
- Cevap: Aynı tür kelimeler sıralanmadan önce konulur.
Barış: Yarın aynı yerde mi buluşuyoruz?
- Cevap: Konuşma cümlelerinden sonra kullanılır.
Bu bilgileri i https://www.kultur.gov.tr adresinden aldık.
- Cevap: İnternet arama adreslerinde kısa yollarında kullanılır.
Çiftçi Mehmet yetiştirdiği ürünleri sayar: arpa, yulaf, mısır…
- Cevap: Sıralanan aynı türden kelimeler açıklanırken kullanılır.
11. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Yay ayraçla gösterilen yerlere uygun noktalama işaretlerini getiriniz.
Acıları dindirecek tek bir ilaç var (:) zaman.
Geziye katılanlar şunlardır (:) Kemal, Mert, Aynur, Tülin.
Ayça (:) Halk oyunu bir milletin zenginliğidir.
Onur (:)
— Halka ait tüm gelenek, görenekler milletin zenginliğidir
- Cevap:
12. ETKİNLİK
Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Görsellerin sizde uyandırdığı duyguları arkadaşlarınızla paylaşınız.
- Cevap: Çanakkale Zaferinin nasıl kazanıldığı, o zor günlerde kahraman gibi dövüşen çocuk yaşta askerlerimiz, Seyit On başı ve bizler bugün bağımsız yaşayalım diye canlarını kanlarını feda eden nice isimsiz kahramanı görmekteyim.
13. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 58 Cevabı
Aşağıda verilen Çanakkale Savaşı ile ilgili filmlerin afişlerini inceleyiniz.
- Cevap:
a) Çanakkale Savaşı ile ilgili bir film hazırlasaydınız adı ne olurdu?
- Cevap: KAHRAMAN YÜREKLER
b) Filminizin içeriğini defterinize kısaca yazınız.
- Cevap: Filmim Çanakkale’de kahramanca dövüşen kadın,erkek çoluk çocuk herkesin daha evlerindeki yaşamdan tutun da cephanedeki her türlü fedakarlığına kadar sürecek bir dönemi duygusal ve gerçekçi bir şekilde anlatırdım.
c) Filminiz için bir afiş tasarlayınız. Afişiniz için Çanakkale Savaşı ile ilgili görseller kullanmız.
- Cevap:
BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
15 Temmuz gecesi ile ilgili gazete, dergi ve internet sitelerinden araştırma yapınız. Araştırma sonuçlarınızı sınıfa getiriniz.
- Cevap:
Ülkemiz 15 Temmuz 2016 yılında en karanlık ve en kötü günlerinden birini yaşamıştır. FETÖ ‘nün adamları ülkemize hain darbe girişiminde bulunmuşlardır. Milli iradeyi yok etmek isteyen bu örgüt o akşam halkın üzerine silah doğrultmuştur. Genel Kurmay’dan silah sesleri gelmiş, Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar darbeciler tarafından rehin alınmıştır. O gece İstanbul Boğaziçi Köprüsü, darbeciler tarafından trafiğe kapatılmıştır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Hande Fırat’ın telefonuna görüntülü bağlandı ve halkı sokağa çağırdı.
Demokrasinin, halkın egemenliğinin ön plana çıktığı bir geceydi. Halk sokağa döküldü ve demokrasiye sahip çıktı. Bu vatanın sahipsiz olmadığı, bu vatanın her zaman birlik, beraberlik ve dayanışma içinde olduğu tüm dünyaya kanıtlandı. Dünya milletimizin ne kadar güçlü ve azimli bir ülke olduğunu gördü. Herkes bu günde bir oldu ve vatana sahip çıkıldı. Her kesimden insanımız vatan yolunda, kurtuluş yolunda mücadele verdi.
Bu mücadelelerde çok sayıda polisimiz şehit oldu. Niğdeli vatan evladı olan Astsubay Ömer Halisdemir bu gecede çok kutsal bir görev yaptı ve darbeciler ile savaştı fakat darbeciler tarafından şehit edildi. Birçok insanımız bu gecede hayatını kaybetti ve vatan sevdası için ölüme yürüyerek gittiler. Gazi Meclis bombalandı, halkın üstüne bombalar yağdırıldı fakat halk yine de pes etmedi.
Tankların altına yatan kadınlarımız, erkeklerimiz birlik, beraberlik ve dayanışma içinde hareket ederek bu güzel vatana sahip çıktılar. Demokrasi kazandı, milli egemenlik kazandı, Cumhuriyet kazandı. Yüce Allah ülkemize bir daha böyle acılı ve kanlı günler yaşatmasın. Yaşasın Türkiye Cumhuriyeti! Yaşasın Türk Milleti!
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık 2. Tema Milli Mücadele ve Atatürk Sayfa 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 6 Mart 1915 Gecesi Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
