5. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite Değerlendirme Cevapları
5. Sınıf Ortaokul Fen Bilimleri Semih Ofset Yayınları Ders Kitabı 1. Ünite Değerlendirme Çalışmaları Sayfa 37, 38, 39, 40 Cevapları
A. Aşağıdaki cümleleri dikkatlice okuyalım. Cümlelerin doğru olduğunu düşünüyorsak “D”, yanlış olduğunu düşünüyorsak “Y” harfini örnekteki gibi daire içine alalım.
1. Atık maddeler vücudumuzda kalırsa sağlığımıza zarar verir. (D)
2. Karbonhidratlı besinler enerji vermez. (Y)
3. Küçük çocukların daha fazla protein almaları gerekir. (D)
4. Dengeli beslenmeye diyet denir. (D)
5. Azı dişlerimiz besinleri koparmamızı sağlar. (Y)
6. Ekmekte su bulunur. (D)
7. Süt ve süt ürünlerinde bol miktarda mineral vardır. (D)
8. Suda hiç mineral yoktur. (Y)
9. Besinlerdeki katkı maddelerinin sağlığımıza hiçbir zararı yoktur. (Y)
10. Dişlerimizi haftada bir fırçalamalıyız. (Y)
B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere, verilen kavramlardan uygun olanını örnekteki gibi yazalım.
boşaltım, yutak, onarıcı, sindirim, dengeli, böbrekler, kan, TSE, ter, yağlar, karbondioksit, diş, düzenleyici, Yeşilay, vitamin
1. Su ve mineraller vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar.
2. Deri, kandaki maddelerin bir kısmını ter yoluyla dışarı atar.
3. Kanda bulunan karbondioksit akciğerlerden dışarı atılır.
4. Böbrekler kanı süzerek zararlı maddelerden arındırır.
5. Şekerli gıdaları bol bol tüketmek diş sağlığımızı olumsuz etkiler.
6. Karbonhidratlar ve yağlar vücudumuza enerji veren besinlerdendir.
7. Yediklerimizin ağızda başlayıp kalın bağırsakta son bulan yolculuğuna sindirim denir.
8. Sindirilmiş besinler vücudumuzda kan yoluyla taşınır.
9. Bilinçli bir vatandaş olarak paketlenmiş besinlerde TSE işaretini aramalıyız.
10. Beslenme uzmanları bizlere dengeli beslenmeyi öğreten uzman kişilerdir.
C. Aşağıdaki kavramları, başlarındaki harfleri yazarak onları tanımlayan açıklamalarla örnekteki gibi eşleştirelim.
- Doğru cevap: ç, h, e, a, g, ğ, f, c, b, d
Ç. Aşağıda verilen kavramlar kutu içerisinde soldan sağa veya yukarıdan aşağıya doğru yazılmıştır. Bu kavramları bulup örnekteki gibi renkli kalemle çizerek gösterelim.
D. Aşağıda verilen soruların cevaplarını defterimize yazalım.
1. Canlılar neden beslenmek zorundadır? Açıklayınız.
- Yaşayabilmek için canlılar beslenmek zorundadır.
2. Gıda maddelerini alırken dikkat edilmesi gerekenleri maddeler hâlinde listeleyiniz.
- Öncelikle son kullanma tarihine dikkat etmeliyiz.
- Organik ürün ise hemen almalıyız
- İçerdiği ürünlere dikkat etmek gerekir
- İnsan sağlığına etkilerini bilmek gerekir
- Ucuz olduğuna aldanmamalı yararına bakılmalıdır
3. Proteinler çoğunlukla hangi besin maddelerinde bulunur? Proteinlerin vücudumuzdaki görevleri nelerdir? Açıklayınız.
- Genellikle proteinler şu besinlerde bulunur:
- Yumurta, Et, Meyve, Süt, Bal, Reçeller
- Bu proteinlerin vücudumuzdaki en önemli görevleri insan organlarına ihtiyaçları olan enerjiyi vermeleridir. Ya da vücudun ihtiyacı olan besinlerle organları iyileştirmektir.
4. “Diyet” ve “Beslenme Uzmanı” ne demektir? Bir cümleyle açıklayınız.
- Diyet: İnsanların fazla kilolarından kurtulmak için yeme-içmelerine ve gündelik yaşamlarına dikkat etmeleri ve belli bir beslenme programına uymalarıdır.
- Beslenme Uzmanı: Diyet yapacak insanlara yol gösteren, onlara sağlıklarına ve fiziki koşullarına göre beslenme programı hazırlayan uzman kişidir.
5. Böbreklerimizin görevleri nelerdir? Açıklayınız.
- Vücudumuzdan zararlı maddeleri dışarıya atar
- Vücudumuzda birikmiş asidik ürünleri dışarı atar
- Vücudumuza faydası olmayan maddeleri filtre eder.
- Vücudumuzun şeker direncini kontrol eder.
6. Boşaltıma yardımcı organ ve yapılar nelerdir? Görevlerini açıklayınız.
- Mide
- Bağırsaklar
- Böbrekler
- İnsan boşaltım organları
7. Sindirim olayı nasıl gerçekleşir? Açıklayınız.
- İnsanoğlu yediği her şeyi sindiremez. İnsan ancak kendine faydası dokunacak maddeleri alır kullanır. Ama bu maddeleri bir bütün halinde değil parçalara ayırarak alır. Vücudumuz aldığı besinleri tükürük bezleri ve de midedeki asitlerle parçalara ayırır böler. Böylece hazmı daha da kolaylaştırmış olur. Bu da yararlı maddelerin alınmasını zararlı ya da faydasız olan maddelerin dışarıya atılmasını sağlar.
8. Diş ve diş sağlığı için yapılması gerekenleri maddeler hâlinde listeleyiniz.
- Dişleri temiz tutmalı
- Dişleri fırçalamalı
- Çok soğuk ya da çok sıcak yiyeceklerden uzak durulmalı
- Şekerli yiyeceklerden uzak durulmalı
- Asitli içeceklerden uzak durulmalı
- Sigara içilmemelidir.
9. Sigaranın toplum ve insan sağlığına zararları nelerdir? Açıklayınız.
- Toplum olarak her yıl bir servet sigaraya harcanır
- Çevredeki izmaritler doğayı kirletir
- Kansere yol açar
- İnsanların ölümüne yol açar
- İnsanları sakat bırakır
10. Alkolün toplum ve insan sağlığına zararları nelerdir? Açıklayınız.
- İnsan sağlığına çokça zararı vardır: Uyku problemi, mide rahatsızlıkları, baş ağrısı, iç organlara zararları belli başlılarıdır.
E. Sindirimde görevli yapı ve organlar, yandaki şekil üzerinde I, II, III, IV şeklinde numaralandırılarak gösterilmiştir. Yandaki ifadelerin sonuna ilgili yapı ve organa ait numarayı yazalım.
• Besinlerin mideye doğru yol almasında rol oynar. ( )
• Besinlerin dişler yardımıyla parçalanıp tükürük ile ıslatıldığı yerdir. ( )
• Besinlerin bulamaç hâline geldiği yerdir. ( )
• Besinlerin en küçük parçalara ayrılıp kana geçtiği yerdir. ( )
F. Aşağıdaki soruları dikkatli bir şekilde okuyarak doğru olan seçeneği işaretleyelim.
1. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi vitaminlerin görevlerinden değildir?
A. Vücuttaki öncelikli görevi düzenleyici olmasıdır.
B. Vücudumuzun ısısını korur.
C. Vücut direncini artırır.
D. Hastalıklardan korur.
Doğru cevap: B
******************
2. Enes aşağıda verilen yiyeceklerin hangilerini bir arada yerse dengeli beslenmiş olur?
A. Hamburger, patates kızartması, dondurma
B. Tavuk, ekmek, muhallebi
C. Çorba, pilav, baklava
D. Sebze çorbası, etli pilav, salata, meyve
Doğru cevap: D
******************
3. I. Pirinç II. Börek III. Patates
Yukarıdaki besinlerden hangileri karbonhidrat içerir?
A. I-II B. II-III C. I-III D. I-II-III
40
Doğru cevap: D
******************
4. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde proteince zengin besinler vardır?
A. Tahıllı yiyecekler, patates, elma
B. Fındık, fıstık, ceviz, yağ
C. Balık, et, süt ve süt ürünleri
D. Pirinç, şeker, tereyağı, fındık
Doğru cevap: C
******************
5. Aşağıdakilerden hangisi D vitamininin vücudumuzdaki faydalarından biridir?
A. Dişlerin ve kemiklerin güçlü olmasını sağlar.
B. Göz sağlığımız için önemlidir.
C. Vücudumuzun enerji ihtiyacını karşılar.
D. Kanın pıhtılaşmasında rol oynar.
Doğru cevap: A
******************
6. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A. Katkı maddesi içeren besinlerden bol miktarda yemeliyiz.
B. Yediklerimizin taze olmasına dikkat etmeliyiz.
C. Açıkta satılan yiyeceklerden yememeliyiz.
D. Meyve ve sebzeleri yemeden önce bol su ile yıkamalıyız.
Doğru cevap: A
******************
7. Aşağıdakilerden hangisi sigaranın olumsuz etkilerinden değildir?
A. Akciğerlere zarar vermesi
B. Ekonomik olarak kişiye yük getirmesi
C. İçmeyenlerin sağlığını da etkilemesi
D. Sigara fabrikalarında insanlara iş imkânı sağlaması
Doğru cevap: D
******************
8. Besinler sindirilirken uğradıkları sindirim organlarının doğru sıralaması hangisidir?
A. Ağız, yemek borusu, yutak, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak
B. Ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak
C. Ağız, yemek borusu, yutak, mide, kalın bağırsak, ince bağırsak
D. Ağız, yutak, yemek borusu, ince bağırsak, mide, kalın bağırsak
Doğru cevap: B
******************
9. Aşağıdakilerden hangisi diş sağlığımız için zararlı bir davranıştır?
A. Düzenli olarak diş kontrolüne gitmek
B. Günde en az iki kere dişlerimizi fırçalamak
C. Çok sıcak ve çok soğuk yiyecekler yememek
D. Dişimizle sert cisimler kırmak
Doğru cevap: D
******************
10. Aşağıdakilerden hangisi kesici dişlerin özelliklerinden değildir?
A. Yiyecekleri öğütmeye yarar.
B. Yassı ve keskindir.
C. Dördü üst, dördü de alt çenede bulunur.
D. Alt ve üst çenenin ikisinde de bulunur.
Doğru cevap: A