5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Ada Yayıncılık 4. Ünite Madde ve Değişim Sayfa 101, 102, 103, 104 Isı Maddeleri Etkiler Etkinlik Soruları ve Cevapları
5. Sınıf Ada Yayıncılık Fen Bilimleri Ders Kitabı Isı Maddeleri Etkiler Cevapları
5. Sınıf Ada Yayıncılık Yayıncılık Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 101 Cevabı
Kullanacaklarımız: gravzant halkası, ispirto ocağı, kibrit, tahta maşa.
İzlenecek Yol
2-3 kişilik gruplar oluşturunuz. Grup arkadaşlarınız arasında iş bölümü yapınız. Gravzant halkasını inceleyiniz. Küreyi ısıtıp soğuttuğunuzu düşününüz. Hangi durumda küre, çemberden geçer? Tahmininizi deftere yazınız. Gravzant halkasının küre kısmını çemberden geçirmeye çalışarak gözleminizi not ediniz.
5. Sınıf Ada Yayıncılık Yayıncılık Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 102 Cevabı
Küreyi ısıtıp tekrar çemberden geçirmeyi deneyiniz. Ne gözlemlediniz? Tahmininizle sonucu karşılaştırınız.
Soruları Cevaplayalım
Cisimlerin ısı alıp vermesiyle hacimleri arasında nasıl bir ilişki vardır? Açıklayınız.
- Cevap: Bu etkinliği siz yapabilirsiniz.
Isı alım verimi cisimlerin hacimlerinde artışa ya da azalışa neden olur.
ISINMA-SOĞUMA
Isı enerjisi alan maddenin sıcaklığı artar.
Maddenin sıcaklığının artması ısınma sonucunda gerçekleşir.
Örneğin; Yanmakta olan ocağın üzerinde bulunan çorba ya da yemek bir süre sonra ısınır.
Yiyeceklerin pişmesi ısınma ile gerçekleşir.
Özel karışımlı toprakların pişmesi ile seramik, porselen, kiremit, tuğla vb. malzemeler yapılır.
Sıcak su ile temizlik iyi sonuçlar verir.
Havanın ısınması ilkbaharda bitkilerin uyanmasına neden olur.
Isınan hava bitkilerin gelişmesine ve tohumların çimlenmesine neden olur.
Demir, cam vb. maddelerin ısınması işlenmesini kolaylaştırır.
Isı enerjisini kaybeden maddeler soğur.
Madde yeterince soğursa donma ve yoğunlaşma olur.
Karayolları soğumanın yol açtığı buzlanma nedeniyle bozulur.
Erime ve Donma
Katı haldeki bir madde yeterince ısı alırsa sıvı duruma geçer. Bu olaya erime denir.
Her madde kendine göre bir sıcaklık derecesinde erir. Bu maddelerden bazıları aşağıda verilmiştir.
Buharlaşma ve Yoğunlaşma (Yoğuşma)
Yeterince ısınan sıvı maddelerin gaz haline geçmesine buharlaşma denir.
5. Sınıf Ada Yayıncılık Yayıncılık Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 103 Cevabı
Kullanacaklarımız: 2 adet pet şişe, 2 adet balon, 2 adet büyük kap, sıcak su, soğuk su, saat.
İzlenecek Yol
Sınıfta ikişer kişilik gruplar oluşturunuz. Gruplardan kendi getirdikleri pet şişelerin ağızlarına balonları geçirmelerini isteyiniz. Bir kaba sıcak su, diğer kaba soğuk su koyunuz. Şişelerden birini sıcak su olan kaba, diğerini soğuk su olan kaba yerleştiriniz. Balonlarda nasıl bir değişme olacağını beklersiniz? Tahmin ediniz. Sıcak su olan kaptaki pet şişeyi birkaç dakika sonra soğuk su olan kaba koyup iki dakika bekleyiniz. Değişimleri gözlemleyiniz. Gözlemlerinizi kaydedip değişimlerin şeklini deney sonucunu tahmininizle karşılaştırınız.
Soruları Cevaplayalım
Deneyde elde ettiğiniz sonucu “Gravzant Halkası” etkinliği ile karşılaştırarak genleşen ve büzülen maddeleri belirtebilir misiniz?
- Cevap: Gravzant halkası ve demir küre aynı sıcaklıkta olduklarında küre halkadan geçer. Demir küre ısıtıldığında genleşir ve halkadan geçmez. Bu deneyle ısı etkisi ile maddelerin genleştiğini görmüş oluruz.
Not: Genleşen ve büzülen maddelerin kütlesi değişmez. Sadece hacmi değişir.
Isı havayı nasıl etkiler?
- Cevap: Isı sıcak havadan soğuk havaya doğru ilerler.
Isı iklimsel çevre, giysilerin ısı direnci, vücut yapısı ve kişisel durumdan olduğu kadar, termometre sıcaklığı, nispi nem, rüzgâr ve radyasyon gibi dört meteorolojik faktörden etkilendiği için sübjektif bir kavramdır. Dolayısı ile sıcaklığı algılama ve hissetme kişiden kişiye değişiklik gösterir.
Isı Maddeleri Etkiler
Isınma-Soğuma, Bir madde ısı alarak ısınır, ısı vererek soğur. Çorbayı ocağa koyduğumuzda ısı alarak ısınır. Buzdolabına koyduğumuzda ısı vererek soğur.
Genleşme
Isı etkisi ile maddenin hacmindeki artışa genleşme denir.
Genleşen maddenin boyu uzar, yüzeyi genişler
Büzülme
Isı veren maddenin hacminin azalmasıdır.
Kışın elektrik telleri ve demir yolu rayları büzülür.
5. Sınıf Ada Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 101, 102, 103, 104 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
