4. Sınıf İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Kitabı Sayfa 34, 35 Cevapları
İlköğretim 4. Sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi 1. Ünite İnsan Olmak “Hazreti Hazer” Metni Cevapları
1. Masalda … “Çocuk divan önünde bir takla atıp ayağa kalkmış. Beyin elini öpmüş.” Büyükler de sevincini böyle takla atarak mı gösterir?
- Doğru cevap: Bazen neden olmasın büyük olup da çocuk ruhlu olan insanlar yapabilir. Ama genellikle büyükler çocuklardan daha ağır oldukları için böyle yapmayıp başka türlü sevinç yaşayabilirler.
2. Fazıl, Ebuliz’in kendisine fikir vermeye çalışmasına kızıyor. Çocuklar düşünemez mi, düşündüklerini ifade edemez mi? Düşünmek sadece büyüklerin işi midir?
- Doğru cevap: Düşünmek sadece büyüklerin değil herkesin büyük küçük insan olan kişilerin yapabildiği bir şeydir. Çocuklar tabi ki düşünebilir ve düşündüklerini çok iyi ifade edebilirler. Hatta bence bazen çocuk diye küçümsediklerimiz büyüklerden daha iyi düşünüp daha olgun davrananlardır.
3. Fazıl, çocukların sadece oyun oynamasına ve onun gibi çalışmak zorunda olmamalarına kızmış olabilir mi? Çocuklar da çalışmalı mı?
- Doğru cevap: Kesinlikle çocuklar çalışmamalıdır. Onların olacakları tek yer okuldur. Fazıl orda sadece sinirli ve gergin olduğu anda karpuza basıp düşmesi ve onların gülmesi sinirini daha da arttırdı.
4. Ebuliz, Fazıl ile giderken annesine haber vermeli miydi? Çocuklar seyahat özgürlüğüne sahip midir? Peki büyükler istedikleri yere seyahat edebilirler mi?
- Doğru cevap: Büyükler pek tabi evet seyahat edebilirler. Ama bir çocuk bir yere çıkacaksa hele ki bu kişi tanımadığı biri olursa annesine muhakkak söylemelidir. Çocuklar evet seyahat hakkına sahiptir. Ama tek başlarına değil yanında büyük biri olduğu sürece.
5. Altınları Fazıl yerine Ebuliz alsaydı o parayla kendine ev, araba alabilir miydi? Çocukların mülkiyet hakkıyla (mal, mülk edinme, sahip olma) büyüklerin mülkiyet hakkı arasında fark var mı?
- Doğru cevap: Tabi ki fark vardır. Ev, araba gibi şeyler alamaz sonuçta çocuk ama o parayı eğitimi için kullanabilir. Bir çocuk bu yaşlarda mal mülk değil de okula yatırım yapmalıdır.
6. Bey, “Eğitimini ben üstleniyorum Ebuliz,” demiş. “Gel burada ders al, büyüdüğünde çok güzel işler yapacaksın!” Fazıl’a da: “Dicle’nin kıyısında sana bir toprak veriyorum…” demiş. Neden ikisini farklı şekilde ödüllendirmiş? Çocukların ödülleriyle büyüklerin ödülleri farklı mı olur?
- Doğru cevap: Tabi ki farklı olur. Büyüklerin daha çok çalışıp para kazanmaları gerekir, çocuklar ise daha çok öğrenme ve anlama yani eğitim alanında olmaları gerekir. Bundan dolayı bence büyük ve çocukların ödülleri farklı olmalı.
7. Büyümek istiyor musun? Neden? Büyüdükçe hangi özelliklerin değişecek ve hangi haklara sahip olacaksın?
- Doğru cevap: Büyümek tabi ki istiyorum. Herkeste olduğu gibi benimde büyünce yapmak istediğim hayallerim var. Büyüdükçe düşüncelerim değişebilir, yaşam tarzım, hayatım hepsi de değişebilir. Büyüdükçe seçme seçilme hakkım olacak, evlenme hakkım, daha çok gezme hakkım ve bunun gibi birçok şey…
8. Anneler ve babalar ile çocukları arasında fark var mı? Neler, sayabilir misin?
- Doğru cevap: Vardır. Bizden daha çok şey yaşadıkları için. Mesela tecrübeleri, yaşanmışlıkları, büyük olmaları, gezmiş geçirmiş olmaları, düşünceleri ve buna benzer farklar.
9. Çocuklar büyük, büyükler çocuk olmak istiyor, gerekçeleri neler olabilir?
- Doğru cevap: Çocuklar büyük olmak çok kolay sanıyorlar. Oysa büyüdükleri zaman sorumlulukları artınca sorunlar çıkınca bunalıp çocukluklarını özleyip çocuk olmak istiyorlar işte o zaman hayatın farkına varıyorlar.
10. Babanın televizyonda izlediği tartışma programlarını seviyor musun? Peki baban çizgi film izlemeyi seviyor mu? Aranızdaki bu fark neden kaynaklanıyor olabilir, açıklar mısın?
- Doğru cevap: Ne ben babamın izlediği programları seviyorum ne de babam benim izlediğim programları. Çünkü her yaşa göre hazırlanmış program, dizi, ve film vardır. Pek tabi ki çocuklara göre tartışma programı büyüklere göre de çizgi filmler sıkıcı gelir.
11. Özgürlük ve sorumluluklar yaşa göre farklılaşır mı? Nasıl? Açıklar mısın?
- Doğru cevap: Evet farklılaşır. Çocukken her şey iyi güzel kolay sadece okumak görevin yeter ki oku sonra çık oyun oyna. Ama gel gelelim büyüyünce ne oluyor. Büyüyünce evleniyorsun mesela çocuğun oluyor. Çalışman lazım ve doğru dürüst çıkıp gezemezsin. Ve bunun gibi daha her yaşa göre farklı sorumluluklar ve özgürlükler vardır. Yani özgürlük ve sorumluluk yaşa göre değişir.
12. Sorumlulukların yetişkinlerinkinden daha mı önemsiz? Neden? Açıklar mısın?
- Doğru cevap: Bana göre sorumluluklarım yetişkinlere göre daha önemli. Çünkü her yaşın sorumluluğu önemlidir. Yaş büyüdükçe sorumluluk artar. Tabi yetişkinlerin aldığı sorumluluk benim aldığım sorumlulukta daha fazla, daha zor, daha ağır, belki ama benim sorumluluklarım hiçbir zaman önemsiz değildir.
13. Yetişkinlerin kimi zaman gereksiz sorumluluklar icat ettikleri olur mu? Örnek verebilir misin?
- Doğru cevap: Evet olabiliyor. Mesela ailenin en küçüğünü hep markete gönderme sorumluluğu, küçük bir kardeşi olan bir çocuğa ona bakma sorumluluğu ve buna benzer birçok şey.
14. Yetişkinler ne yapacaklarına her zaman kendileri mi karar verir?
- Doğru cevap: Yani bir bakıma göre evet. Çünkü yetişkinler bir iş yapacakları zaman kafasına koyuyorlar. Evet birilerine sorup fikir alabilirler ama o düşünce kafalarında olduğu için genellikle yaparlar.
15. Yetişkinler senin yerine her şeye karar vermeli mi? Başkaları senin yerine ne zaman karar verebilir? Örnek vererek açıklar mısın?
- Doğru cevap: Hayır. Yetişkinler hiçbir zaman benim yerime karar veremezler. Çünkü o karar verme hakkı bana verilmiş ve benden başkasının kullanmaması gerekir. Karar ne olursa olsun benim vermem gerekiyor. Başkaları benim yerime asla karar veremez.
16. Çocuklarla büyükler arasındaki hangi farklılıklar, hangi hak farklılıklarına sebep oluyor? Örnek vererek açıklar mısın?
- Doğru cevap: Mesela özgürlük hakkıdır. Çocuklar her ne kadar istese de büyükler gibi çıkıp gezemezler.
17. Çocuklarla büyüklerin hakları farklı, peki çocuk haklarını güvence altına alan herhangi bir sözleşme var mı? Nedir?
- Doğru cevap: Çocuk haklarını güvence altına alan bir sözleşme vardır. Çocuk hakları sözleşmesidir. Ama ben pek uygulandığını düşünmüyorum. Evet var ama çocuklar çok güvenli bir şekilde yaşamıyorlar. Yaşayamadıkları sürece sözleşmenin ne anlamı olur.
18. Neden çocukların haklarını güvence altına alan sözleşmelerle büyüklerin haklarını güvence altına alan sözleşmeler farklı? Açıklar mısın?
- Doğru cevap: Sözleşme değil ama bir bildirgi vardır. Bu bildirgi İnsan Hakları Bildirgisidir. Ama aynı şekilde bu bildirgi de pek işe yaramıyor.
19. Çocuk Hakları Sözleşmesi ile İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi arasındaki farklar nelerdir? Açıklar mısın?
- Doğru cevap: Arasındaki fark bence çocuk sözleşmesi çocuklara özel sadece çocuklara ait olan sözleşmedir. İnsan Hakları bildirgisi ise tüm dünyada ki insanları kapsar. Yetişkin, yaşlı herkese ait olan bildirgidir.
