4. Sınıf İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Kitabı Sayfa 42, 43 Cevapları
İlköğretim 4. Sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi 2. Ünite Hak Özgürlük ve Sorumluluk “Derinden Gelen Ses” Metni Cevapları
1. Hüseyin “Sen, ne yüce gönüllü bir arkadaşsın Ahmet. Bu hazineyi alamam, bu senin hakkın!” derken neden hazinenin Ahmet’in hakkı olduğunu düşünüyor?
- Doğru cevap: Çünkü Hüseyin kendi tarlasının yarısını Ahmet’e veriyor ve altın küpü ona verilen topraktan çıkıyor. Bundan dolayı Hüseyin küpü almıyor Ahmet’in tarlasından çıktığı için onun hakkının olduğunu düşünüp almıyor ve küpü Ahmet’e veriyor.
2. Tarlanın Ahmet’in ektiği kısmından altın çıkması altınların onun hakkı olduğu anlamına gelebilir mi?
- Doğru cevap: Hayır onun hakkı olmayabilir ve eğer isteseydi Hüseyin o küpü alabilirdi. Ama o Ahmet’in hakkı olduğunu düşünüp ona veriyor. Ve yaptığı aslında çok doğru bir davranıştır.
3. Ahmet “Altınları ben buldum, vermemekte özgürüm.” diyebilir miydi? Bu, altınların onun hakkı olduğunu gösterir mi?
- Doğru cevap: Öyle bir şey olabilirdi. Sonuçta ona verilen yerden çıkmış. Ama onun hakkı mı onu bilemem bence bana göre Hüseyin’in hakkı ama Hüseyin çok erdemli bir davranışta bulundu.
4. Altınlar Ahmet’in hakkı olsaydı onları birine verip vermemekte özgür olur muydu?
- Doğru cevap: Tabi ki özgür olurdu. Kendi altınları oluyor sonuçta ihtiyacı olanlara verebilirdi.
5. Ahmet ve Hüseyin’in çocuklarının evlenmeyi kabul etmeleri bu evliliğin sorumluluğunu aldıkları anlamına gelir mi? Eğer bunu özgürce kabul etmeselerdi sorumlu olurlar mıydı?
- Doğru cevap: Çocukların evlenmeleri onların sorumluluklarını aldıkları anlamına gelir. Eğer evlenmelerini kabul etmeselerdi sorumluluk onların olmazdı.
6. Hak, özgürlük ve sorumluluktan hangisi hangisinden önce gelir sıralayabilir misin? Sıralamak zor mu? Neden?
- Doğru cevap: Bence önce hak sonra sorumluluk ve daha sonra özgürlüktür. Bana göre sıralamak zor değil. Benim için haklarım diğerlerinden daha önemli herkes için değişebilir bu sıralama.
7. Haklar güce göre verilseydi bu durumda ne olurdu? Hak neye göre verilir?
- Doğru cevap: Bu durumda adaletsiz olurdu o zaman güçlüler zayıf olanları küçümserdi. Bence bu dünyada herkesin hakları eşit olmalıdır. Sonuçta her insanın iki eli, iki ayağı, bir ağzı vb. vardır. Bu hayatta hiçbir insan diğerinden üstün değildir.
8. On sekiz yaşına gelince araba kullanma hakkı veriliyor. Bunu kim belirliyor?
- Doğru cevap: Bunu devlet belirliyor. 18 yaşına gelen biri pek tabi ki araba kullanabilir ve istediği şeyleri yapabilme özgürlüğü olur ama kurallara uygun bir şekilde.
9. Ödevlerimizi yapmama özgürlüğümüz var mı?
- Doğru cevap: Okuyan bir insanın ödev yapmama gibi bir özgürlüğü yoktur. Okula giden herkesin en büyük sorumluluğu ödevlerini yapmalarıdır. Herkes ödevini yapmak zorundadır.
10. Sevmediğin bir dersin sorumluluğunu almama hakkına sahip misin?
- Doğru cevap: Hayır. Sahip değiliz. Çünkü okula başlayıp bitirene kadar herkes derslerinin sorumluluğunu almalıdır. Almazsa okumasının bir anlamı olduğunu düşünmüyorum.
11. Çocukken haklarımızı da sorumluluklarımızı da hep büyükler mi belirler?
- Doğru cevap: Hakları hayır onlar belirleyemez ve sorumlulukların bazılarını belirleyemezler. Ama sorumlulukların yarısından fazlasını kendileri evet belirleyebilirler.
12. Oy kullanma hakkı olan biri oyunu kullanmazsa ne olur?
- Doğru cevap: Oy kullanma hakkı olan biri oyunu kullanmaması en doğal hakkıdır. İsterse kullanmayabilir. Kullanmadığı zaman bir şey olabileceğini sanmıyorum.
13. Sorumluluk almadan hak talep edebilir miyiz?
- Doğru cevap: Hayır. Sorumluluk almadan hak talep edemeyiz. Hak talep etmek için o alacağın hakkı önce hak etmen gerekir. Bu yüzden hak alabilmek için sorumluluk almamız gerekir.
14. Özgür olmak sorumluluk almak anlamına gelebilir mi?
- Doğru cevap: Özgür olmak sorumluluk almaktır. Özgürlük güzeldir ama kendini korumazsan hiç güzel olmuyor. Siz özgürken kendi sorumluluğunuzu almanız gerekir.
15. Özgürlük her zaman hoşumuza giden şeyleri yapmak mıdır?
- Doğru cevap: Bence evet. Hoşunuza giden, bu hayatta yapmak isteyip ve yaptığınız her şey özgürlüktür.
16. Özgürce almadığımız kararların sorumluluğu bize ait olur mu? Zorla sorumluluk alınır mı? Tehdit edilerek veya zorla yaptığın bir şeyin sorumluluğu sana ait olur mu?
- Doğru cevap: Özgürce almadığımız her kararın sorumluluğu bize ait olur. Zorla sorumluluk alınır. Tehdit ve zorla yaptığım bir şeyin sorumluluğu evet bana ait olabilir.
17. Kendi kendimize sorumluluk yükleyebilir miyiz?
- Doğru cevap: Bence yükleyebiliriz. Herkes başka bir şey yapmak isteyebilir. Bunu yapabilmeleri için de sorumluluğunu almalıdırlar.
18. Özgür olmak için bazı haklara mı sahip olmak gerekir? Özgür olmak için güçlü, zengin vb. olmak mı gerekir?
- Doğru cevap: Özgür olmanın hakkı zaten özgürlüktür. Özgür olmak için illa zengin, güçlü vb. olmak gerekmez. Bu hayattaki her insanın özgür olmak hakkı vardır.
19. Başkaları özgürlüğümüzü elimizden alabilir mi?
- Doğru cevap: Bence alabilir. Bu hayatta kötü niyetli kinci birçok insan vardır. Onların yapacağı tek kötü hareket, davranış bizim özgürlüğümüzü alabilir.
20. Hapishanedeki mahkumların da bazı özgürlükleri var mıdır? Bunlara örnek verebilir misin?
- Doğru cevap: Evet vardır. Büyük bir açıklığa çıkıp çıkmama özgürlüğü vardır. Ziyaretçi kabul edip etmeme özgürlükleri var. Ve daha bunun gibi şeyler.
21. Birinin özgürlüğü diğerinin özgürlüğünden daha önemli olabilir mi?
- Doğru cevap: Hayır olamaz. Çünkü herkesin özgürlüğü kişiye özeldir. Bu yüzden kimsenin özgürlüğü bir diğerinden daha önemli değildir.
22. Herkes kendi özgürlüğünü kendisi mi korumalıdır?
- Doğru cevap: Herkes kendi özgürlüğünü kendisi korumalıdır. Bir yere kadar evet kendileri ama bir yerden sonra sadece kendileri değil devletinde koruması gerekir.
