12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Dersdestek Yayınları 3. Ünite Şiir Sayfa 125, 126, 127, 128 Yarın Gece Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Yarın Gece Cevapları
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 125 Cevabı
1) Sosyal yaşamdaki gelişmeler sanata hangi hızla yansır? Düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.
- Cevap: Sosyal ve siyasal yapıdaki değişme ve gelişmeler en belirgin şekilde edebî ürünlerle dile getirilmektedir. Çünkü şair ve yazarlar eserlerinde, genellikle ait oldukları toplumun yaşayış biçimini konu alır. Düşünceler evrensel olabilir, fakat duygular daha çok toplumlara özgüdür. Toplumların en içten, en karmaşık duygularının, şuurlu bir şekilde ifadesini bulduğu sanat dalı genellikle edebiyattır. Şair ya da yazar, okuyucularıyla, birçok duygu ve düşünceyi paylaşan kişidir.
2) Türk şiiri günlük yaşamda karşılaşılan yeniliklere karşı duyarlı mıdır? Şiir geleneklerimizi düşünerek cevaplandırınız.
- Cevap: Evet duyarlıdır, hatta günlük yaşamdaki değişen değerler ve teknolojik gelişmeler köylerde şiir yazan aşık şairlerin şiirlerinde bile hemen kendisini göstermektedir. Bu şiirlerde şairlerin nasıl günlük hayata hemen uyum sağladıklarını şiirlerini günümüzle nasıl uyumlu hale getirdiklerini görebiliriz.
3) 1980’li yıllarda yaşanan toplumsal değişme ve gelişmeler nelerdir? Sözlü olarak ifade ediniz.
- Cevap: 1980 yılı Türkiye’de yeni bir siyasi dönemin başlangıç tarihidir. 12 Eylül askerî darbesiyle demokratik siyasi otorite tüm kurum ve kuruluşları ile askıya alınırken siyasal, toplumsal hareket de yeni bir yönelime itilmiştir.
4) 1980 sonrası Türk şiirinin önemli şairlerini araştırınız. Elde ettiğiniz sonuçları bir sunu hazırlayarak arkadaşlarınızla paylaşınız (1. etkinliğe yöneliktir.).
- Cevap:
➜ Abdülkadir Budak
➜ Ali Cengizkan
➜ Metin Altıok
➜ Ahmet Telli
➜ İsmail Uyaroğlu
➜ Ahmet Erhan
➜ Güven Turan
➜ Tuğrul Tanyol
➜ Erdoğan Alkan
➜ Neşe Yaşın
➜ Nurer Uğurlu
➜ Adnan Özer
➜ Hüseyin Yurttaş
➜ Gültekin Emre
➜ Enis Batur
➜ Hüseyin Atabaş
➜ Metin Demirtaş
➜ Şükrü Erbaş
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 126 Cevabı
1) “Yarın Gece” adlı şiirin temasını belirleyiniz. Şair temayı oluştururken hangi unsurlardan faydalanmıştır? Açıklayınız.
- Cevap: Tema şairin kendi ile geçmişi ile hesaplaşması ve yaşadığı şehri terk etmesidir. Temayı oluştururken kendi yaşamından yararlanmıştır.
2) Şiirin ahenk ögelerini belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız.
a) Şiirin ses tekrarlarını (asonans, aliterasyon ) belirleyiniz.
- Cevap: Kentin kırık aynasında eksildikçe düşlerim: k sesi tekrar edilmiş aliterasyon vardır. sözüm yok işte yüzüm işte akşam: ü sesi tekrar edilmiş asonas vardır.
b) Bu ses tekrarları şiire nasıl bir ahenk katmıştır? Açıklayınız.
- Cevap: Şiirin daha ahenkli olmasını ve okurun şiiri daha iyi kavramasını şiirden daha fazla haz almasını sağlamıştır.
c) Şair hangi ölçüyü kullanmıştır? Belirleyiniz. ç) Şiirin ölçüsünün şiirdeki işlevini belirtiniz.
- Cevap: Serbest ölçüyü kullanmıştır. Şiirin ölçüsü şiiri okurun gözünde ve aklında daha özgür düşünceler ışığında okunsun diye serbest ölçüdür.
d) Şiirde ses benzerliklerinden yararlanılmış mıdır? Belirtiniz.
- Cevap: Evet yararlanılmıştır. Örneğin sözüm yok işte yüzüm işte akşam dizesinde yer alan ö ve ü sesleri ses benzerliğine örnek olarak verilebilir.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 127 Cevabı
3) Okuduğunuz şiirin nazım biçimini ve nazım türünü tespit ediniz.
- Cevap: Serbest nazımdır.
4) Haydar Ergülen, okuduğunuz şiirini düzyazıya yaklaştırmaya çalışmıştır. Buna göre şiirin ahenk ve şekil özelliklerinin içerikle ilişkisini değerlendiriniz.
- Cevap: Şiir içinde ses kelime ve dize tekrarlarından faydalanmıştır. Böylece şiir içi ahengi sağlamaya çalışmıştır.
5) Şiirde hangi imgeler kullanılmıştır? Bu imgelerin kullanımı şiirin anlamını nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.
- Cevap: Aşağıda verdiğimiz bazı imgelerde de görüleceği üzere şiir daha güçlü ve özgün bir yapıya kavuşmaktadır.
bir ırmağa yolcuyum sular çekiyor beni
sayılmazsa göğsümden düşen kuş ölüleri
sesimde anıların sessizliği
6) Söyleyici ile hitap edilen kişi/varlık arasındaki ilişkiyi belirleyiniz.
- Cevap: Söyleyici şairin kendisidir. Şiirini okurla sohbet eder gibi oluşturmuştur.
7) Okuduğunuz şiirdeki zamanının “gece” oluşunun, gizlenmeyi, örtünmeyi, görünmeme özlemini belirginleştirdiği söylenebilir mi? Niçin?
- Cevap: Kesinlikle bilinçli bir tercihtir. Gecenin örten gizleyen anlamından yanından faydalanılmıştır.
8) Aşağıdaki dizelerdeki edebî sanatları belirleyerek bunların anlama katkısını değerlendiriniz.
- Cevap:
9) Şiirdeki millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, ögeleri belirleyiniz.
- Cevap: Şiirdeki manevi değer olarak insanın yalnızlığı ve geçmişiyle hesaplaşması gitmek kaçmak istemesi varken evrensel değer olarak gitme temasıdır.
10) Şiirde hangi edebiyat, sanat ve fikir akımlarının/anlayışlarının yansımaları görülmektedir? Değerlendiriniz.
- Cevap: Sürrealizm, melankolizm ve toplumcu gerçekçi şiirin izleri görülmektedir.
11) “Yarın Gece” adlı şiiri önce vurgusuz, tonlamasız ve duraklama yapmadan okuyunuz; sonra vurgu, tonlama ve durak yaparak okuyunuz. Bu iki okuyuş arasındaki farkları belirtiniz.
- Cevap: Vurgusuz ve tonlamasız okuduğumuzda anlamını vermek istediği duyguları kaçırmakta ve şiir tatsız tuzsuz bir hale gelmektedir.
1980 sonrası Türk şiirinin önemli şairleriyle ilgili hazırladığınız sunuyu arkadaşlarınızla paylaşınız.
Haydar Ergülen’in şiirini “İkinci Yeni” şiirinden nasıl ayırabiliriz? Bu anlamda şair özgün bir şiir tarzı geliştirebilmiş midir? Okuduğunuz şiirden hareketle yorumlayınız.
- Cevap: İkinci Yeni şiirine göre daha açık bir anlatıma sahiptir. Ayrıca dil ve imgeler daha belirgindir.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 128 Cevabı
1) “Yarın Gece” adlı şiiri imla ve noktalama bakımından inceleyiniz. Elde ettiğiniz sonuçları arkadaşlarınızla paylaşınız
2) yarın gece gideceğim bu kentten
bir ırmağa yolcuyum sular çekiyor beni yüreğimden başka taşıyacak yüküm yok
Bu dizelerde altı çizili kelimede aşağıdaki anlam olaylarından hangisi vardır?
A) Ad aktarması
B) Anlam iyileşmesi
C) Anlam kötüleşmesi
D) Somutlama
E) Soyutlama
- Cevap: D
3) “sağlam” kelimesi aşağıdakilerin hangisinde, “kentin kırık aynasında eksildikçe düşlerim” dizesindeki “kırık” kelimesinin anlamca karşıtıdır?
A) Sağlam arkadaşlık zor günlerde belli olur.
B) Ne demeye bıraktı bu sağlam işi?
C) Şimdi turp gibi sağlamız – şimdi gülüyoruz ya!
D) Oturduğumuz bina sağlam raporu aldı.
E) Sağlam değildir ne acın ne de sıla hasretin bile.
- Cevap: D
4) Bir sözün hem gerçek hem de mecaz anlamını düşündürecek şekilde kullanılmasına kinaye denir. Aşağıdakilerin hangisinde kinayeye örnek olabilecek bir kullanım vardır?
A) bir ırmağa yolcuyum sular çekiyor beni
B) yorulsam da bir daha binmem o trenlere
C) yarın gece gideceğim bu kentten
D) sayılmazsa göğsümden düşen kuş ölüleri
E) kimse karşılamasın istasyonlarda beni
- Cevap: B
5) I. bir onlar uğurluyor varacağım ırmağa (temel anlamlı)
II. yüreğimden başka taşıyacak yüküm yok (soyut anlamlı)
III. kimse karşılamasın istasyonlarda beni (somut anlamlı)
IV. içimde acıyla yürüyorum yolları (mecaz anlamlı)
V. sözüm yok işte yüzüm işte akşam (terim anlamlı)
Numaralanmış dizelerin hangisinde altı çizili kelimeyle ayraç içinde verilen anlam özelliği uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
- Cevap: E
6) Ardımda usulca akan küçücük sular bir onlar uğurluyor varacağım ırmağa Bu dizelerde aşağıdaki anlam olaylarından hangisi vardır?
A) Güzel adlandırma
B) Doğadan insana aktarma
C) Duygular arası aktarma
D) Ad aktarması
E) İnsandan doğaya aktarma
- Cevap: E
“12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 125, 126, 127, 128” ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
