12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Dersdestek Yayınları 3. Ünite Şiir Sayfa 133, 134, 135, 136, 137 Beni Hor Görme Gardaşım Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Beni Hor Görme Gardaşım Cevapları
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 133 Cevabı
1) Halk şairlerinin beslendiği kaynaklar nelerdir?
- Cevap: Sözlü ve yazılı kaynaklardan yararlanırlar. Örneğin destanlar eski söylencelerden. Bunun yanında halkın kendi içinde ürettiği her türlü söze dayalı kültür de yine Halk şairlerini etkileyebilmekte onlara ilham verebilmektedir.
2) Cumhuriyet’in ilanından sonra yaşanan sosyokültürel değişimler, “âşıklık” geleneğini nasıl etkilemiş olabilir?
- Cevap: Aşıklık geleneği her dönem vardı. Çünkü halkın kendi içinden çıkarttığı ve halkın aşkını, sorunlarını özlemlerini ve de ağıtlarını dillendiren sözcüleri aşıklar olmazsa halk da dilsiz türküsüz şiirsiz kalacaktır. Her ne kadar Cumhuriyet sonrasında öncesinde olduğu kadar etkin olmasalar da hala köylerde kasabalarda yerel aşıklar şairler önemli sanatçılar üreticilerdir.
3) Âşık Veysel’in hayatıyla ilgili hazırlanmış belgeseli izleyiniz (1. etkinliğe yöneliktir.).
- Cevap: Aşık Veysel’le ilgili belgeseli internetten izleyebilirsiniz.
4) Âşık Veysel’in aşağıda yer alan şiirinin bestelenmiş hâlini sınıfınıza getiriniz (2. etkinliğe yöneliktir.).
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 134 Cevabı
1) Okuduğunuz şiirin temasını belirleyiniz. Bu temanın Cumhuriyet öncesi halk şiirinde ele alınıp alınmadığını 10. sınıf şiir ünitesinde öğrendiğiniz bilgilerden hareketle belirtiniz.
- Cevap: Bu tema insanların bir olduğu ve aralarında ayrım olmadığıdır. Bu tema 10. sınıfta tasavvuf şiirlerinde ilahi ve nefeslerde özellikle işlenmiş olan bir konudur.
2) Şiiri oluşturan birimlerde ifade edilenleri kendi cümlelerinizle aşağıdaki tabloya yazınız. Birimler arasında anlamsal bütünlük olup olmadığını inceleyiniz.
- Cevap:
➜ Bütün insanlar aynı yaratıcıdan gelmişlerdir eşittirler.
➜ İnsanlar bu dünyada ne yaşasalar ne elde etseler etsinler sonunda aynı şekilde mezara gireceklerdir.
➜ Herkes kendisinin doğru olduğunu söyler de insanlar birdir.
➜ Herkesin hamurunda aynı şey vardır insanlık. Bundan dolayı saygı duyulması gerekir.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 135 Cevabı
3) Şiirde ahengi sağlayan özellikleri/unsurları belirleyerek defterinize yazınız.
- Cevap: Şiirde ahengi sağlayan öğelerin başında kafiye redif ve kelime, ses tekrarları gelmektedir. Örneğin: tunç muyum / saç mıyım : mıyımlar redif ç sesleri ise yarım uyaktır.
4) a) “Beni Hor Görme Gardaşım” adlı şiirin nazım biçimini ve nazım türünü tespit ediniz.
- Cevap: Nazım biçimi türkü, nazım türü ise serbest şiirdir.
5) Aşağıdaki dizelerdeki edebî sanatları belirleyerek bunların şiirin anlamına katkısını değerlendiriniz.
- Cevap:
6) Söyleyici ile hitap edilen kişi/varlık arasındaki ilişkiyi belirleyerek söyleyicinin seslendiği kişiye ne anlatmak istediğini belirtiniz.
- Cevap: Söyleyici şairin kendisidir ve şiirde okura seslenerek ayrım yapan insanlar varsa yanlış yaptıkları konusundaki görüş ve uyarılarını kanıtları ve örnekleriyle vermektedir.
7) Aşık Veysel’in adalet, saygı, eşitlik ve sabır kavramlarıyla ilgili dile getirdiği açık ve örtük iletileri belirleyiniz. Şairin bu iletilerle çağımız insanının hayata bakışı ve birbiriyle iletişimiyle ilgili ifade ettiği düşüncelere katılıp katılmadığınızı belirtiniz.
- Cevap:
Açık ileti: İnsanların bazıları altın da bazıları tunç mu der. Yani insanların neyden yaratıldıklarını aynı hamurda yoğrulduklarını işler.
Örtük ileti: İnsanların eşit ve bir olduklarını aralarında fark olmadığını söyler.
8) Halk şiirleri, Türk toplumunun sosyal hayatını ve kültürünü en güzel şekilde yansıtan unsurlardandır. İnsana ait tüm duyguları barındıran halk şiirleri, aynı zamanda Türk toplumunun duygu ve düşünce dünyasını yansıtan değerlerdir. Okuduğunuz şiirin, yazıldığı dönemle ilişkisini ve sonraki dönemlere etkisini değerlendiriniz. Buna göre;
a) Türk toplumunun duygu ve düşünce dünyasını yansıtan kültürel unsurları belirleyiniz.
- Cevap: İnsanlara sadece insan oldukları için değer verilmesi söylenir. Türk toplumunun tasavvuf anlayışı vardır. Nefsini öldürmeden ölme anlayışı yani günlük zevkler için yaşama sonraki yaşamı düşün de öl anlayışı vardır.
b) Cumhuriyet Dönemi’nde yaşanan sosyo-kültürel değişimler Âşık Veysel’in şiirini etkilemiş midir? Tartışınız.
- Cevap: Etkilemiştir. Cumhuriyet’ten sonra bazı kesimler eşit yaşamaktan herkesin aynı haklara sahip olmasından dolayı rahatsız olmuşlar ve ayrım yapmaya şehirdeyseler köyde yaşayanlara yüksekten bakmaya başlamışlardır. Aşık Veysel bu şiirinde bu durumu eleştirmektedir.
c) Âşık Veysel’in beslendiği kültürel kaynaklar neler olabilir?
- Cevap: Halkın manileri, ezgileri, ata sözleri, inanışı, geçmişten getirdiği maddi ve manevi her türlü birikimden faydalanmıştır.
9) “Beni Hor Görme Gardaşım” adlı şiirin geri planında hangi felsefi düşünce ve bakış açısının olduğunu 1. ünitede öğrendiğiniz edebiyat-felsefe ilişkisiyle ilgili bilgilerinizden yararlanarak belirleyiniz. Bu felsefi düşünce ve bakış açısının sosyal hayatınıza ve insan ilişkilerine yansımalarını okuduğunuz şiirden hareketle değerlendiriniz.
- Cevap: Tüm insanların bir olduğu ve insanların eşit olduğu anlayışını savunan Hümanizmin etkisi olabilir.
10) Okuduğunuz şiirde, Âşık Veysel halk şiiri geleneğine ait özellikleri başarılı şekilde kullanmış mıdır? Arkadaşlarınızın şiirle ilgili yorumlarını kendi yorumlarınızla karşılaştırınız.
- Cevap: Evet kullanmıştır. Çünkü halkın milli ölçüsü olan hece ölçüsünü kullanmış, şiirini dörtlüklerle kurmuş, sade bir dil kullanmıştır.
a) Âşık Veysel’in hayatıyla ilgili hazırlanmış programı eba adresinden dinleyiniz. Şairin hayat hikâyesi âşıklığını nasıl etkilemiştir? Dinlediğiniz programdan ve okuduğunuz şiirinden hareketle metin ve şair arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
- Cevap: Kör olması küçük yaşta bağlama çalmasına ve şiir söylemesine şiirler oluşturmasına bir sebep olmuştur diyebiliriz.
b) Âşık Veysel’in şiirlerinin günümüzde de seviliyor olması nasıl açıklanabilir?
- Cevap: Çünkü Aşık Veysel şiirleri halkın acılarını, beklentilerini, aşklarını ve yaşama bakış açısını işler. Halk bu şiirlerde kendini gördüğü için bu şiirleri çok sevmektedir.
Âşık Veysel’in şiirinin bestelenmiş hâlini dinleyiniz. Sizde nasıl bir etki bıraktığını belirtiniz.
- Cevap: Beni çok etkiledi. Çünkü çok lirik yani duygusal bir yani var bu türkülerin.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 136 Cevabı
1) “Sen altınsın ben tunç muyum” dizesinin sonuna aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi getirilebilir?
A) Nokta
B) Soru işareti
C) Üç nokta
D) Ünlem
E) Virgül
- Cevap: B
2) Topraktandır cümle beden
Nefsini öldür ölmeden
Böyle emretmiş yaradan
Sen kalemsin ben uç muyum Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Mecaz anlamlı kelime
B) Sesteş kelime
C) Somut anlamlı kelime
D) Soyut anlamlı kelime
E) Yansıma kelime
- Cevap: E
3) Beni hor görme gardaşım
Sen altınsın ben tunç muyum
Aşağıdakilerden hangileri bu dizelerdeki altı çizili deyime, anlamca en yakındır?
I. hor davranmak
II. hor tutmak
III. hor kullanmak
IV. hor bakmak
V. hora geçmek
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) III ve IV
E) I ve V
- Cevap: D
“12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 133, 134, 135, 136, 137” ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
