11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Osmanlı Devlet Teşkilatı Cevapları
11. Sınıf Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Meb Yayınları 1. Ünite Türklerde Devlet Teşkilatı Sayfa 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53 Osmanlı Devlet Teşkilatı Etkinlik Soruları ve Cevapları
Osmanlı Devlet Teşkilatı
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 31 Cevabı
1. Farklı milletlerden oluşan bir devletin uzun yıllar ayakta kalabilmesinin sebebleri sizce ne olabilir?
- Cevap: Tarihte farklı milletlerden oluşan birçok devlet bulunmaktadır. Bu devletlerin temel özellikleri imparatorluk kurarak bir medeniyet şeklinde yaşamalarıdır. Bu nedenle bu devletlerde sosyal bilimler alanında kapsamlı çalışmalar da yapılmıştır. Derin hukuk kaideleri asırlar boyunca devam etmiştir.Farklı milletlerden oluşan bir devletin uzun yıllar ayakta kalabilmesinin sebepleri arasında hoşgörü, adalet, merhamet, saygı gibi manevi değerlerin bulunması söz konusu olmuştur. Farklı milletlerin bir arada yaşaması için adalet ve hoşgörü ön plana çıkmaktadır.Osmanlı Devleti de çok uluslu bir devlet olarak tarih boyunca hoşgörü ve adalet ile hükmedip farklı milletlere devlet olarak hükmetmiştir.
2. “İşi ehline vermek.” deyiminden ne anlıyorsunuz?
- Cevap: Emanet vereceğimiz zaman onu koruyabilecek, ona zarar vermeyecek kişilere vermemiz gerektiğini anlatmaktadır. Örneğin; Hırsız birine emanet verirsek onu korumaz, aksine çalıp kaçar. bu yüzden güvenilir kişilere vermeliyiz.
3. Hukuk kurallarının toplum düzeni açısından önemi hakkındaki düşüncelerinizi söyleyiniz.
- Cevap: Toplumda belli bir düzenin oluşması için hukuk kurallarına bağlılık önemlidir. Hukuk kurallarının insanlar için uygulanabilir, cezaların caydırıcı olması gerekir. .İnsan hakları, çocuk hakları, kadın hakları, hayvan hakları gibi hakların korunması doğanın ve çevrenin teminat altında olması gerekir
Devletlerin kurulduğu coğrafyalar, onların yönetim anlayışlarını nasıl etkilemiştir?
- Cevap: Devletlerin kurulması ve devam edebilmesi için üç unsurun yerine gelmesi gerekir. Devletlerin güçlü olması için stratejik toprak bütünlüğü, nüfus ve bir fikir olması ön plana çıkmaktadır. Devlet sosyolojisi ve aklı bunu gerektirmektedir. Bu bakımdan devletlerin kurulduğu coğrafyalarda yönetimin güçlü olması için bazı özelliklerin kazanılması gerekmektedir.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 32 Cevabı
Osmanlı Devleti ile ilk Türk İslam devletlerini analiz ederek, bu devletlerin yönetim anlayışlarını benzerlik ve farklılıklar açısından değerlendiriniz.
- Cevap: Devletin hükümdar ailesinin ortak malı sayıldığı, sık sık iç savaşlara yol açan bu veraset sistemini, Osmanlılar kaldırarak merkeziyetçiliğe yöneldiler. Bu nedenle diğer Türk Devletlerinden daha uzun süre yaşadılar. Osmanlı Devleti’nin ilk Türk ve Türk İslam devletleriyle hukuki açıdan benzer özellikleri bulunmaktadır.Örneğin hukuk kurallarında temel kanunlar bulunurdu.Bunlar hala günümüzde de vardır.Kanun gücü herkesten yüksekte görülürdü.Günümüzde de bu şekildedir.Adalet mülkün temeli olarak ifade edilmiş idi.Günümüzde de bu şekildedir.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 34 Cevabı
Osmanlı Devleti’nde belli dönemlerde yönetim anlayışında meydana gelen önemli değişiklikleri noktalı yerlere yazınız.
- Cevap:
(1300-1600)
Klasik Dönem: Kardeş katliamı vacipti. Halifelik Osmanlılardaydı.
(1808)
Sened-i İttifak: Senedi İttifak Osmanlıdaki ilk demokratikleşme hareketi olarak kabul edilir
(1839)
Tanzimat Fermanı: Tanzimat Fermanı, Türk tarihinde demokratikleşmenin ilk somut adımıdır. Sultan Abdülmecit döneminde dışişleri bakanı Mustafa Reşit Paşa tarafından okunmuştur.
(1876)
I. Meşrutiyet: Birinci meşrutiyetin ilanı ile Osmanlı devleti padişahın iradesinden çıkıp anayasa yani Kanun-i Esasinin hükümlerine bağlı olarak yönetilecekti.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 36 Cevabı
Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde ortaya çıkan fikir akımlarında, farklı düşünceler savunulmuş olmasına rağmen, hepsinin birleştiği ortak amaç nedir?
- Cevap: Osmanlı Devletinin son dönemlerinde ortaya çıkan Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük ve Batıcılık gibi fikir akımlarının ortak amaçları dağılmak üzere olan Osmanlı Devletini bir arada tutmak ve uluslara bir arada kalmak için bir sebep vermektir. Fransız İhtilali ile ortaya çıkan milliyetçilik akımı Osmanlı Devleti içinde bulunan ulusların bağımsızlık isteğiyle ayaklanmasına yol açmış ve Avrupalı devletlerden de destek alan bu düşünce sonucunda Yunanlar ve Sırplar bağımsızlık kazanmıştır. Bu düşünce akımları bağımsızlık düşüncesini engellemek ve Osmanlıyı bir arada tutmak için ortaya atılmıştır.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 39 Cevabı
Başbakan, Başbakan Yardımcısı, Maliye Bakanı, Adalet Bakanı, Millî Eğitim Bakanı, Dış İşleri Bakanı, Deniz Kuvvetleri Komutanı, İstanbul Emniyet Müdürü, Diyanet İşleri Başkanı, Tapu Kadastro Müdürü.
- Cevap:
Günümüzde bazı devlet memurlarının üstlendiği görevler yukarıda verilmiştir. Bu görevlilerin üstlendikleri işleri, Osmanlı Devlet teşkilatındaki görevlilerin yaptıkları işlerle eşleştiriniz.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 40 Cevabı
Aşağıdaki görselde bulunan Topkapı Sarayı’nın bölümlerini inceleyerek, yazılmayan bölümleri boş bırakılan yerlere yazınız.
- Cevap: BİRUN — ENDERUN
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 44 Cevabı
Tarih boyunca orduların savaşa hazırlanması, askerlerin ihtiyaçlarının karşılanması ve ordunun savaş alanına intikal ettirilmesi büyük bir planlama ve zor bir organizasyonu gerektirmiştir. Çünkü Orduların savaş alanlarındaki başarılarının bir kısmı bu uygulamalara bağlıydı.
Bu nedenle Osmanlı Devleti altı yüz yıla yakın hüküm sürdüğü coğrafyalarda savaş organizasyonlarını en ince noktasına kadar hesaplamış ve ona göre hareket etmiştir.”
Metne göre Osmanlı Devleti’nin savaş organizasyonunda başarılı olmasını sağlayan önemli uygulamaları nelerdir?
- Cevap: Büyük bir planlama ve zor bir organizasyonun başarılı şekilde yapılmasıdır.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 46 Cevabı
Nizam-ı Cedit, Sekban-ı Cedit, Asâkir-i Mansure-yi Muhammediye, Redif, Hamidiye Alayları
Yukarıda Osmanlı askerî teşkilatındaki değişimleri ifade eden ordu isimleri verilmiştir. Bu ordu isimlerini ilgili açıklamanın altındaki noktalı yerlere yazınız.
- Cevap:
Taşrada güvenliği sağlamak amacıyla oluşturulan ordu. (Redif)
III. Selim Dönemi’nde Avrupa tarzında oluşturulan ordu. (Sekban-ı Cedit,)
Yeniçeri Ocağı kaldırıldıktan sonra kurulan ordu. (Nizam-ı Cedit)
II. Abdülhamit Dönemi’nde Doğu Anadolu’da oluşturulan ordu. (Hamidiye Alayları)
II. Mahmut Dönemi’nde Yeniçeri Ocağı’na alternatif olarak kurulan ordu. (Asâkir-i Mansure-yi Muhammediye)
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 47 Cevabı
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde yeni kurumların oluşmasına neden hız verilmiş olabilir? Açıklayınız.
Cevap: Batı’ nın gerisinde kaldıktan sonraki modernleşme çalışmaları sırasında kurum ve yeniliklerin ortaya çıkışı hızlandırılmış olabilir. Bu doğrultuda merkez ve taşra teşkilatındaki bozulmaları önlemek, devletin kötü gidişatına son vermek ve askeri alandaki başarıları tekrarlamak adına Osmanlı devleti ıslahatlara hız kazandırmıştır.
Tablo 1.8’de verilen ve XIX. yüzyılda merkez teşkilatı içinde yer alan görevlilerin, Osmanlı Devleti’nin geçmiş dönemindeki karşılıklarını yazınız. Tablo 1.8: Osmanlı Devleti’nde Divan Üyeleri ve XIX. Yüzyılda Heyet-i Vükela
Cevap:
Osmanlı Devleti’nde Divan Üyeleri
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 49 Cevabı
II. Abdülhamit’in Kanun-i Esasi’yi kabul etmesinin nedenleri nelerdir?
- Cevap: Kanun-i Esasi’nin kabul edilmesi, I. Meşrutiyet’in ilan edilmesini sağlamıştır. Osmanlı Devleti’nde demokratikleşme ve modernleşme çabalarının bir göstergesi olarak ortaya konmaktadır. II. Abdülhamid döneminde yapılan bu kabulle birlikte toplumda bazı unsurların kontrol altına alınması amaçlanmıştır.II. Abdülhamid’in Kanuni Esasi’yi kabul etme nedenleri arasında ülkenin bütünlüğünü korumak, özgürlükleri kontrol altında bulundurmak ve güvenliği sağlamak gibi nedenler bulunmaktadır. Bu dönem çok hassas olduğu için insanların isteklerine kulak verilmesi söz konusu olmuştur. Savaşların çıkmak üzere olduğu çok tehlikeli bir dönem olmuştur. II. Abdülhamid dönemi Osmanlı Devleti’nin gerilemesinin durması anlamına da gelen bir dönemdir.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 50 Cevabı
Osmanlı Devleti ile Roma Germen İmparatorluğu’nu merkeziyetçi bir yapı oluşturması bakımından değerlendiriniz.
- Cevap: Osmanlılar, Bizans sayesinde Roma’yı öğrenip piyadelerin önemini kavradıktan sonra orduya ağırlıklı olarak piyadeleri (yeniçeriler) eklerken aynı zamanda süvarileri de eklemeyi unutmamıştır. Çünkü Roma’daki, merkeziyetçi yapıyı örnek alarak kendi çok uluslu imparatorluklarını kurmayı başarmışlardır.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 51 Cevabı
Aşağıdaki “Busbecq (Busbek) ve Ordu” adlı metinde, Busbecq’in Türk ordusu ve kendi orduları hakkındaki düşünceleri verilmiştir. Busbecq’in bu sözlerinden hareketle, Kanuni ve Şarlken Dönemi ordu teşkilatlarını ana hatlarıyla karşılaştırınız.
Busbecq‘e (Busbek) göre Kanuni ve Şarlken (Şarlken) Döneminde Ordu
“Bizim askerî sistemimizle Türk askerî sistemini karşılaştırınca geleceğin bize neler hazırladığını düşünüp korkudan titriyorum. Karşılaşan iki ordudan biri galip gelecek, bu herhâlde Türk ordusu olacaktır.
Türk askerlerinin güç şartlarda sabırla tahammül ettikleri iyi günler için fedakârlık yaptıklarını gördüm. Oysa bizim askerlerimiz sefer sırasında yemek beğenmez, güzel ziyafetler isterler, istedikleri olmayınca isyan ederler. Son derece tahammülsüzdürler.
Türk ordusu ise sırtını kuvvetli bir imparatorluğa dayamış, maneviyatı güçlü, zinde, tecrübeli, sarsılmamış kuvvete sahiptir ve zafere alışkındır. Türk askerleri intizam ve disipline uyar. Kanaat ehlidirler. Bizimkiler ise israfçı, yıpranmış ve idmansızdır. Aza kanaat etmezler. Maneviyat bozukluğu içerisindedirler. Disiplin kavramıyla alay ederler. Daha kötüsü yenilgiye alışmamızdır. ”
- Cevap: Türk ordusu sabırlı, kendine güvenen, imparatorluğun şanına inanan ve bu şanın gölgesinde savaşan, gelecekteki güzel günler için bugünün zor şartlarına göğüs geren bir ordudur.
- Alman ordusu ise savaşta arızalar çıkaran, yemek beğenmeyen, sabırlı olmayan bir yapıdadır.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 52 Cevabı
İlk Türk İslam devletleri ile Osmanlı Devlet’inin teşkilat yapısını karşılaştırarak benzer ve farklı yönlerini noktalı yerlere yazınız.
- Cevap:
İlk Türk İslam devletleri – Osmanlı Devleti
- Yönetim anlayışı: İlk Türk Devletleri’ndeki “kut” anlayışı yâni hükümdarlığın Tanrı tarafından verildiğine inanma İslamiyet’in kabulünden sonra da devam etmiştir. Osmanlıda ise babadan oğla geçen hükümdarlık sistemi mevcuttur.
- Hükümdarlık : Tek hakim ve son karar verici hükümdardır. Hükümdar kanı akıtılmazdı. Hükümdarlar ne ders ne olurdu.
- Taşra teşkilatı : İlk Türk Devletleri’nde olduğu gibi Türk – İslam Devletleri’nde de merkezi yönetim; hükümdar, saray ve hükümetten meydana gelmektedir. Osmanlıda ise Padişah, vezirler ve divan üyeleri vardır.
- Ordu : Osmanlı ordusu daha sistemli ve daha modern bir ordudur. Osmanlı’daki Tımar sisteminin bir benzeri İlk Türk İslam Devletlerindeki modellerden ilham alınarak oluşturulmuştur