11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 8. Ünite Eleştiri Sayfa 255, 256, 257, 258, 259 Demdeme Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Demdeme Cevapları
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 255 Cevabı
Sınıfınızda dört grup oluşturunuz. Öznel, nesnel, yazara yönelik ve esere yönelik olacak biçimde istediğiniz bir filme, şiire, hikâyeye, romana, tabloya gruplar hâlinde eleştiri yapınız.
- Cevap: Film olarak Ölü Ozanlar Derneği adlı filmi inceleyebilirsiniz.
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 257 Cevabı
Metinde geçen “mizaç”, “idrak”, “yekdiğer” kelimelerinin anlamını metnin bağlamından bulmaya çalışınız. Anlamını bulamadığınız kelimeleri sözlüklerden araştırınız.
- Cevap:
mizaç: içsel eğilimlerin, niteliklerin tümü, doğa, huy, yaradılış.
idrak: akıl erdirme, anlama yeteneği, anlayış, kavrayış.
yekdiğer: birbiri.
Okuduğunuz metnin konusunu ve ana düşüncesini açıklayınız.
- Cevap:
Konu: Recaizade Mahmut Ekrem’in eleştiri yazma konusundaki fikirlerine karşı çıkan Muallim Naci’nin Ekrem’i eleştiren bir yazı yazması.
Ana Düşünce: Edebiyatta bazı konularda eleştiri yapılırken kesin hükümler vermenin doğru olmadığıdır.
Menemenlizade Tahir Efendi, Elhan çalışmasını Recaizade Mahmut Ekrem’e verirken Gark-ı Nur naziresini niçin silmiştir? Açıklayınız.
- Cevap: Tahir Bey, üstad Ekrem’i darıltmak istemediğinden “Elhan” müsveddesini ona içindeki Gark-ı Nur naziresini çizdikten sonra sunmayı mizacına uygun bulmuş. Böylece Ekrem’e yaranmak istemiş.
Recaizade Mahmut Ekrem’in “o tenkitçiler” dediği kimlerdir?
- Cevap: “herkesinanlayışı birdir” görüşünü savunanlardan bahsetmektedir.
Okuduğunuz metinden sanatçıların eserlerden ziyade birbirilerini hedef aldıklarını söyleyebilir misiniz? Bu durumu, eleştiri türünün özelliklerini ve dönemin koşullarını göz önüne alarak değerlendiriniz.
- Cevap: Kesinlikle öyle görünmektedir. Çünkü her ikisi de eser eleştirmekten çok birbirlerinin karakter özelliklerine ve edebiyat ile ilgili ters düştükleri görüşlerine yer vermeyi seçmişlerdir. Bu durum eleştiri türünün özelliklerini tam yansıtamadıklarını gösterir.
Muallim Naci’nin görüşlerini kanıtlamak için başvurduğu karşılaştırmalara metinden örnekler veriniz. Bunun, metnin anlam ve anlatımına katkısını değerlendiriniz.
- Cevap: “Şair-i mâderzâdın nây-ı hüseynî-nevâsından çıkan nağmeler sonradan sahib-i Zemzeme’ce beğenilmez olmuş ve İkinci, Üçüncü Zemzeme’lerle, hususiyle Takdir-i Elhan’da tezyif edilmek istenilmiştir.” Bu durum metnin anlamına zenginlik katarken okurların da yargıda bulunurken daha çok işlerine yaramaktadır.
Okuduğunuz metinde yazarın amacını açıklayınız.
- Cevap: Yazarın amacı Eleştirdiği yazarın güçlü yanlarından çok zayıf yanlarını ortaya koymak ve böylece eleştirisinin doğruluğunu diğer okurlara göstermektir.
Okuduğunuz metinde yazarın hangi anlatım biçimlerini kullandığını belirleyiniz. Bu anlatım biçimlerinin metne katkısı nedir? Açıklayınız.
- Cevap: Yazar öyküleme, açıklama ve betimlemeden daha fazla yararlanmıştır. Bu anlatım biçimleri ile okurun metne daha çok girmesini kolaylaştırmış, metne anlam bakımından derinlikler katmış ve en önemlisi kendi düşüncesini okura daha çok benimsetebilme şansına sahip olmuştur.
Okuduğunuz metinde yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
- Cevap: Yazar dönemine göre de bugüne göre de çok ağır bir dil kullanmıştır. Benzetmelerin, tamlamaların fazla olması da okurun metne girmesini zorlaştırmaktadır.
Yazarın, düşüncesini açıklamak için bilgi verdiği, örnekler gösterdiği bölümleri metinden bulunuz. Yazarın bu yöntemlere başvurmasının nedenlerini yazınız.
- Cevap: “Beyefendi herkesin eşyayı görüşü, düşünüşü, his ve telâkki edişi bir olamayacağının tenkitçilerce meçhul bulunduğuna hükmeyliyor. Acaba bu hakikatın keşfine ne zaman muvaffak olmuş?”
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 259 Cevabı
Demdeme metninden alınan aşağıdaki cümleleri nesnellik ve öznellik açısından değerlendiriniz.
a. “Biz -hamd ü sena olsun- şimdiye kadar herkesin anlayışı birdir gibi bir hezeyanda bulunmadık. ”
- Cevap: Öznel
b. “Bu tezkirede Ekrem Bey büyük bir cömertlikle hakkımda bir çok övücü sözler yazmış. ”
- Cevap: Öznel
c. “Yekdiğere zıd olan bu iki hâlin Ekrem Bey’de tecellisi ne hikmete mebnidir?”
- Cevap: Öznellik
Okuduğunuz metinden mecaz anlamlı kelimeleri bulmaya çalışınız. Bu anlam özelliğinin metinde tercih edilmesiyle ilgili çıkarımlarda bulununuz.
- Cevap: “şâir-i mâderzâde” Kimi terimler okuru çok daha sıkı yakalar. Bu örnek bile onlara yeryüzüne anadan doğma gelen bir şairin eserlerinin okunmasını sağlar.
Demdeme metninden yola çıkarak metnin türüne yönelik aşağıdaki cümleleri uygun biçimde tamamlayınız.
- Cevap:
a. Demdeme metni eleştiri türünde yazılmıştır çünkü Recaizade Mahmut Ekrem’in Zezemesine karşı yazılıştır.
b. Muallim Naci tartışma, karşıtlıklardan yararlanma gibi tekniklerini kullandığından bu metnin türü eleştiridir.
c. Metin, okuyucu üzerinde eserin güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koyma azmi ve isteği yazara hayran olma ya da beğenmeyip yerden yere vurma özgürlüğü sağlar gibi etkileri yarattığından metnin türü eleştiridir.
Bu metinde Muallim Naci’nin eleştirel tavrını nasıl değerlendiriyorsunuz? Düşüncelerinizi belirtiniz.
- Cevap: Bence biraz fazla şahsileştirmiş. Çünkü belgelerden ziyade kendisinin söylediği savunduğu ya da söylemediği ya da savunmadığı düşünceler üzerinden eleştirisini kurgulamıştır.
Muallim Naci’nin ele aldığı konuyla ilgili ortaya koyduğu düşüncelerden yola çıkarsanız yazarın bilgi birikimi hakkında neler söyleyebilirsiniz?
- Cevap: Bence yazar ne olursa olsun alanına hakim bir yazardır. Çünkü yazdığı şeyleri bir metin haline getirmek kolay değildir. Okumuş araştırmış ve dönemindeki gelişmelerden haberdar olan birinin eleştirileridir.
Yazar, metnin iletisini, okuyucunun vereceği tepkiyi göz önüne alarak mı yazmıştır? Okuyucuya yazısını beğendirme gibi bir çaba göstermiş midir? Açıklayınız.
- Cevap: Hayır, çünkü yazar kendi anlayışına ve görüşüne göre eleştirisini ve neden eleştiri yaptığını söylemiştir.
Yazar, ortaya koyduğu düşünceleri kanıtlama yoluna gitmiş midir? Açıklayınız.
- Cevap: Hayır, çünkü kanıtlamaktan çok kendisine göre doğru olanı okurla paylaşmak istemiştir.
Metindeki kişiye ve düşüncelere yönelik yazarın benimsediği anlatım tutumunu bulunuz. Yazarın bu anlatım tutumunu tercih etmesinin nedenini açıklayınız.
- Cevap: Yazar biraz alaycı biraz da ucu keskin bir kalem gibi eleştirisini oluşturmuştur. Amacı okurda hem bir tebessüm hem de eleştirdiği kişiye karşı bir psikolojik eleştiri üstünlüğü yakalamaktır.
Okuduğunuz metindeki düşünceler arasında bir tutarlılık var mıdır? Açıklayınız.
- Cevap: Bence kendi içinde tutarlı bir metindir. Çünkü görüşlerini temellendirmiş ve kendi düşünce ve sözlerinden hareketle metnini oluşturmuştur.
Okuduğunuz metnin sonraki dönemleri edebî açıdan nasıl etkileyebileceğiyle ilgili defterinize kısa bir yazı yazınız.
- Cevap: Sonraki dönemlerde o dönemin edebiyat anlayışını araştıran bir araştırmacıya yol gösterecek hatta bu eleştiriyi kaleme alan yazarın hayatını araştıracak bir edebiyat tarihçisinin direkt olarak kullanacağı bir metin olması bakımından önemlidir.
“11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Ekoyay Yayınları Sayfa 255, 256, 257, 258, 259” ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
