11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Meb Yayınları 1. Ünite Giriş Sayfa 23, 24, 25, 26 Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Soruları ve Cevapları
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı 1. Ünite Giriş Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Cevapları
ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 23 Cevabı
A) Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
- Cevap:
1. (D) Edebiyat, toplum sorunlarını dile getiren ve bunu yaparken de toplumsal değişime etkide bulunan bir sanat dalıdır.
2. (Y) Her edebî eser, bir edebiyat akımına bağlı olarak yazılmak zorundadır.
3. (D) Edebiyat alanında yazılan eserler, sanat veya edebiyat akımlarını oluşturabilir.
4. (Y) Sunum sırasında slaytlardaki yazıları aynen okumak, izleyici kitlesi üzerinde büyük bir etki oluşturur.
5. (D) Edebî eserler genellikle belli bir sanat anlayışı doğrultusunda yazılır.
B) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri, verilen kelimelerle doğru biçimde doldurunuz.
- Cevap:
1. Natüralizm akımında insan; günlük yaşamında, işinde ve toplum yaşamında doğal ilişkileri içinde gösterilir.
2. Şiir türünde daha çok ön plana çıkan bir edebî akım olan parnasizm sanat eserinin değerini, gerçeğin olduğu gibi aktarılmasında değil; duygu ve düşüncelerin, işaret ve biçimlerin uygunluk içinde düzenlenişinde gören, ayrıca kelimelerin müzik ve simge değerine dayanılarak en anlatılmaz duygu inceliklerinin bile sezdirilebileceğini savunan bir akımdır.
3. 19. yüzyıl sonunda başlayan; duygu, coşku ve sembole yer veren sanat akımı sembolizmdir.
4. Romantizm “Sanat sanat içindir.” ilkesini benimseyen, genellikle şiirde kendini gösteren bir edebiyat akımıdır.
5. Klasisizm Eski Yunan ve Roma sanatından, edebiyatından kaynaklanan, 17. yüzyılda Fransa’dan yayılan sanat ve edebiyat çığırıdır.
C) Aşağıda verilenleri doğru biçimde eşleştiriniz.
- Cevap:
gerçekçilik (realizm)
doğalcılık (natüralizm)
gerçeküstücülük (sürrealizm)
simgecilik (sembolizm)
coşumculuk (romantizm)
izlenimcilik (simgecilik)
Ç) Aşağıdaki soruları cevaplayınız. Cevaplarınızı defterinize yazınız.
1. Edebiyatın toplumsal yaşamı etkilediğini konu edinen eserlere bir örnek veriniz.
- Cevap: Cumhuriyet Dönemi’nin önemli romancılarından Reşat Nuri Güntekin’in yakın zamanda televizyon dizisi olarak da uyarlanan ünlü Çalıkuşu romanında idealist bir öğretmen olan Feride’nin hikayesi anlatılmıştır. Roman yayımlandıktan kısa bir süre sonra İstanbul’da yüzlerce genç kız, Anadolu’ya öğretmen olarak gitmek için yetkililere başvurmuştur. Hatta bu karakter toplum tarafından o kadar sevilmiştir ki anneler ve babalar çocuklarına bu ismi vermeye başlamışlardır.
2. Toplumsal sorunlara değinen edebî eserlerin topluma yararları hakkında bilgi veriniz.
- Cevap: Edebiyat toplumla etkileşim içindedir. Toplumdaki gelişme ve değişmeler edebiyatı etkiler ve yönlendirir. 20 yy.da yaşan birçok olay bu anlayışla dile getirilmiştir. Bu anlayış doğrultusunda roman, şiir ve öykü türlerinde eserler vermişlerdir. Şairler içinde bulunduğu toplumun sorunlarıyla ilgilenir. Bu sorunları hem dile getirirler hem de kendi ideolojileri doğrultusunda çözüm yolları sunarlar. Bireysellik yoktur. Kollektiflik vardır.
3. Edebiyat akımlarının sanatçılara katkıları hakkında neler söyleyebilirsiniz?
- Cevap:
➜ Edebiyat akımları, sanat değeri ve anlatım gücü yüksek eserlerin ortaya çıkmasına olanak sağlamıştır.
➜ Sanatçıların kendi ideallerine uygun eserler vererek çığır açmalarını sağlamıştır.
➜ Edebiyat akımları edebiyatı çeşitlendirip, monotonluktan kurtarmıştır.
➜ Sanatçılar farklı görüş ve duyuşlarını ifade etme imkanı bulmuşlardır.
➜ Her yeni edebî akım kendinden öncekini eleştirmiş, reddetmiş, hayal ve hakikati karşılaştırmış, farklı bir düşünceyi ortaya koymuştur.
4. Bir sunum yapılırken uyulması gereken beş temel ilkeyi yazınız.
- Cevap:
➜ Sunumun ilk slaytı kapak sayfasına benzetilebilir. Burada konu başlığı ve hazırlayanlara ait bilgiye yer verilir.
➜ İkinci slayt, içindekiler sayfasına benzetilebilir. Burada üzerinde durulacak konu başlıkları maddeler halinde kısaca belirtilir.
➜ Üçüncü slayt, giriş bölümü gibi düşünülebilir. Burada çalışmanın amacı kısaca açıklanır.
➜ Amacın açıklanmasından sonra ikinci slaytta belirtilen konu başlıkları hakkında daha ayrıntılı bilgi verilir. Her alt başlık için yeni bir slayt oluşturulması idealdir.
➜ Bu yeni slaytlarda alt başlıklarla ilgili çok temel bilgi maddeler halinde verilir. Ancak her madde sözlü sunum sırasında açıklanır.
➜ Daha sonra çalışmanın gelişme bölümüne geçilir. Burada işlenecek konu başlıkları ile ilgili ayrıntılı bilgi verilir.
➜ Her alt başlık için yeni bir slayt oluşturulması idealdir. Bu yeni slaytlarda alt başlıklarla ilgili çok temel bilgi maddeler halinde verilir. Bu kısmın konu ile ilgili görsel materyallerle (resim, grafik, animasyon, harita vb.) desteklenmesi metinlere efekt konulması sözlü sunumun etkisini artırır. Başlıklara efekt konulmaz.
5. Klasisizm akımının Türk edebiyatını fazla etkilememesinin nedenlerini açıklayınız.
- Cevap: Türk edebiyatı Batı’ya açıldığında klasisizm dönemi kapandığından, bu akımın etkisi Türk edebiyatında fazla görülmez.
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 24 Cevabı
1. Edebiyat, toplumsal olguları yansıtması açısından her zaman değerli bir sosyolojik araç olmuştur. Edebiyat sayesinde toplumu doğrudan gözlemlemek yerine, onu kavramada dâhiyane bir yeteneğe sahip olan edebiyatçının yansıttıkları üzerinden şaşırtıcı varsayımlara ulaşabiliriz. Özellikle toplumsal tarih çalışmalarında ancak edebî metinler sayesinde geçmişte yaşanmış sosyal ilişkilileri, olayları ve yapıları betimleme şansımız olur. Bugün Türk toplumunun yaşadığı tarihsel değişime ışık tutmak istediğimizde edebiyat bizim için en önemli anahtar hâline gelir. Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılışından Cumhuriyet’in kuruluşuna dek yaşanan süreç, toplumsal sancılar; Tanzimat Edebiyatı, Millî Mücadele Dönemi Edebiyatı’nda rahatlıkla görülür.
Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Edebiyatın sosyolojik araştırmalara kaynak olması
B) Türk toplumunda edebiyatın gelişmişlik düzeyi
C) Edebiyat ve toplum ilişkisi
D) Edebî eser ile yazar arasındaki ilişki
E) Nitelikli edebî eserlerin yararları
- Cevap: C
2. Edebiyat; hayatı tanımak, anlamak için yararlandığımız önemli kaynaklardan biridir. Farklı hayat tecrübelerinin estetik bir dille anlatıldığı edebî metinler okurlarını sosyal, duygusal açıdan besler ve geliştirirken okurların düşünce dünyalarını da zenginleştirir. Edebiyat akımları sosyal, tarihî, politik, ekonomik, felsefi nedenlere bağlı olarak gelişir. Gösterdikleri grafik ile âdeta tabiattaki gelgit olayını hatırlatan dalgalanmalar olarak niteleyebileceğimiz akımlar, toplumların geçirdikleri evreleri estetik formlar içinde sunmaktadır. Edebî akımları tanımak ve onları oluşturan nedenleri öğrenmek, neden-sonuç ilişkilerini kurmak, sanat şubeleri arasındaki ilişkiyi incelemek ve etkileşimi görmek kişinin hayata bakışını ve düşünce dünyasını da geliştirecektir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Edebî akımlar bireyin yaşamını ve düşüncesini geliştirmektedir.
B) Edebiyat, yaşamı anlamlandırmayı sağlayan alanlardan biridir.
C) Edebî akımların gelişmesinde sosyolojik durum ve olgular etkilidir.
D) Edebî eserler, bireyin duygusal yaşamını zenginleştiren bir güce sahiptir.
E) Edebî akımlar, nitelikli edebî eserlerin oluşturulmasındaki en önemli güçtür.
- Cevap: E
3. (I) Edebiyat; hayatı, insanı ve insanın hayat içinde ki mücadelesini, trajik konumunu anlatan bir sanattır. (II) Sanatçıda estetiğin kuralları ve duyuş tarzı içinde insanı anlatırken farklı bir perspektif yakalamakta ve gördüklerini özel bir hassasiyetle yansıtmaktadır. (III) Bu duyarlığın oluşumunda yazarın mizacı ve hayat felsefesinin yanısıra yaşadığı ortamın sosyal, siyasi, ekonomik koşullarının önemli bir payı vardır. (IV) Edebiyat akımlarını tanımlarken sıklıkla akımın oluştuğu ortamın siyasi ve sosyal koşullarına göndermeler yapılması bu durumun en somut kanıtıdır. (V) Toplumsal, siyasi, ekonomik hatta ideolojik yapılar edebî metinde kesişmektedir; böylece edebiyat, kendi kuralları ile bu farklı yapıları potasında eritmekte ve estetik bir biçimde yeniden üreterek okuruna sunmakdadır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
- Cevap: D
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 25 Cevabı
4. (I) Sözlü anlatımın yerini yazıya bıraktığı tarihlerden günümüze kadar insanoğlu, anlayış ve duyuş biçimlerini diğerlerinden daha etkili ve farklı olarak ifade etmek istemiştir. (II) Bu durum, zaman içerisinde edebiyat ve fikir adamlarının düşünüş tarzlarını etkilemiştir. (III) Toplumsal, siyasal olaylar bu etkileşimin tetikleyici unsurları olmuştur. (IV) Hümanizm, Rönesans ve Fransız ihtilali gibi tarihi derinden etkileyen toplumsal devinimler, edebî anlayış ve duruş biçimlerini yönlendirip, şekillendirmişlerdir. (V) Bu biçimlenişin, hareketliliğin edebiyatta karşılığı edebî akımlar olmuştur. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde virgül ( , ) yanlış kullanılmıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
- Cevap: D
5. Türk edebiyatını en fazla etkileyen akımın—-olduğu tartışılmaz bir gerçektir. 1860 yılından sonra Fransız edebiyatını örnek alan Tanzimat sanatçıları o çağın en belirgin bu akımını benimsediler. Bu akımın halka açık yanı; adalete, hürriyete, derin hayallere, millî ruha, tabiata coşkulu bir şekilde bağlılığı sanatçıları etkilemiştir. Bu coşkunluk ve hayallere bağlılık eserlerin içine sinmiştir. Akımın ilk etkileri edebiyatımıza çeviri romanlarla girer. Fenelon’un Telemakı ile başlayan çeviri çalışmalarını Victor Hugo’dan, Daniel Defoe’den, Alexander Dumas Pere’den yapılan diğer çeviriler takip eder. Bu akımın Tanzimat sanatçılarını etkileyen bir diğer yönü de “Sanat toplum içindir.” görüşü olur. Duygu ve hayallere yer verilen bu akımda tabiat önemsenmiş, gözlem ve tasvire yer verilmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilir?
A) Klasisizm
B) Natüralizm
C) Realizm
D) Romantizm
E) Sembolizm
- Cevap: D
6. Ağrı! Başına boz bulutlar inmede
Ne ki bu cendere, ne ki bu sonsuzluk,
Kim vurulmuş yatan, ova boyunca,
Bir kan çeşmesine açık durup avucu?
(…)
Çile pazarında cana pey sürümü
Çözmek mi istemiş o çetin düğümü?
Korkunç bir ezgide çatlayan bu kamış
Yitirdiğimiz bir cennet mi aramış?
(…)
Ahmet Muhip Dıranas’ın Ağrı şiirinden alınan yukarıdaki dizeler, aşağıda verilen edebî akımlardan hangisinin özelliklerini yansıtmaktadır?
A) Klasisizm
B) Natüralizm
C) Realizm
D) Sembolizm
E) Sürrealizm
- Cevap: D
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 26 Cevabı
Aşağıdaki bulmacayı çözünüz.
- Cevap:
1. Klasisizm akımına tepki olarak oluşmuş bir edebî akım. (romantizm)
2. Natüralizm akımının etkilendiği düşünce akımı. (determinizm)
3. Freud’un psikanaliz kuramından etkilenen edebiyat akımı. (sürrealizm)
4. Özel adlardan sonra gelen çekim eklerini ayırmak için kullanılan noktalama işareti. (kesme işareti)
5. Lale Devri’ndeki sosyal yaşamı şiirlerine yansıtan divan şairi. (Nedim)
6. Yarı ya da tam karartılmış bir odada bir gösterici ile beyaz perdeye ya da duvara yansıtılarak öğretim etkinliklerinde kullanılan saydam resim. (slayt)
7. Balzac, Çehov, Gogol, Dostoyevski gibi sanatçıların bağlı olduğu edebiyat akımı. (realizm)
8. Reşat Nuri Güntekin’in edebiyat ile toplum ilişkisini yansıtan bir romanı. (Çalıkuşu)
9. Aynı görüşe sahip sanatçıların belirledikleri ilkeler doğrultusunda eser ortaya koymalarıyla oluşan edebî anlayışa verilen ad. (edebi akım)
10. Türk Dili ve Edebiyatı üzerine araştırmalar yapmış bir akademisyenimiz. (İsmail Çetişli)
“11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Ekoyay Yayınları Sayfa 23, 24, 25, 26” ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
