10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 96 Cevapları Öğün Yayınları’na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğün Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 96
1. Sagu türünün ortaya çıkması ve çeşitlenmesinde etkili olan unsurları belirtiniz.
- Cevap: Sagu İslamiyet Öncesi Türklerde, yuğ isimli cenaze törenlerinde ortaya çıkmıştır. Sagu İslamiyet öncesi Sözlü Edebiyat Dönemi’nde kopuz eşliğinde ölen kişinin yiğitlik, cömertlik, iyilikseverlik gibi erdemlerinin yas ve acı duyguları ile dile getirildiği şiirlerdir. Sagu söyleme geleneği İslamiyet’ten sonraki dönemde de farklı adlarla devam etmiştir. Sagu; halk edebiyatında “ağıt“ divan edebiyatında ise “mersiye“ adını almıştır.
2. Saguda genellikle ölen kişilerin iyilikleri ve ölümlerinden duyulan acılar dile getirildiğine göre siz de sözlü edebiyat geleneğinin bir ürünü olan okuduğunuz sagunun temasını belirleyiniz.
- Cevap: Büyük bir yiğit olan Alp Er Tunga’nın kahramanlıkları ve ölümünden duyulan üzüntü dile getirilmiştir.
3. Şiiri diğer edebî türlerden ayıran önemli bir özellik, şiirin belli bir ahenk ve ritim ile yazılıp okunmasıdır. Şiirde estetik kaygı ile ölçü, kafiye ve ritim unsurlarından yararlanılır. Buna göre okuduğunuz saguda ahengi sağlayan özellikleri/unsurları belirleyiniz.
- Cevap: “Sagu”da ahenk, ses akışı, söyleyiş, ritim, uyak (kafiye) ve rediflerle sağlanmıştır. Destan dönemi şiirinin geleneğine uygun olan yarım uyak kullanılmıştır. Dörtlüklerin sonunda geçen “yırtılur, çertilür, sürtilür… sözcüklerinde “r” sesleri birbiriyle yarım uyaklıdır, “tilür” sesleri ise dörtlüklerin sonunda redif oluşturmuştur. Bunlar da şiire ayrıca ahenk katmıştır.
4. Okuduğunuz sagunun kafiye düzenini ve ölçüsünü tespit ediniz.
- Cevap:
Sagu, 7′li hece ölçüsünün 4 + 3 duraklarıyla yazılmıştır.
… öldi mu a di mü > redif
… kaldı mu a “I” > yarım kafiye
… aldı mu a
… irtelür b
5. Okuduğunuz saguda dönemin yaşam koşulları ve doğayla iç içe olmanın sonucu genellikle benzetme ve kişileştirme gibi edebî sanatlara başvurulmuştur. Buna göre okuduğunuz sagudaki edebî sanatları belirleyerek bunların anlama katkısını değerlendiriniz.
- Cevap: Sagu eski Türk diliyle söylenmiştir. Anlatımı açık, yalın ve ahenklidir. Bu dönemin dil özelliği olarak yabancı sözcüklere yer verilmemiştir. Dönemin yaşam koşulları ve doğayla iç içe olmanın sonucu genellikle benzetme ve kişileştirme gibi edebî sanatlara başvurulmuştur. • Alp Er Tunga’nın öldüğü bilindiği halde bilinmiyor gibi davranılması tecahüli arif, feleğin öç alan biri olarak düşünülmesi teşhis, erkeklerin ulumak yönüyle kurtlara benzetilmesi ise benzetme sanatına örnektir. “Felek bir kere niyet edip ok atsa dağların başı bile kertilir.” ifadesinde abartma sanatı vardır.
10. Sınıf Öğün Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 96 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
