10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 53 Cevapları Öğün Yayınları’na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğün Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 53
1. Metinden alınmış aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamını metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahmininizi kaynaklardan yararlanarak kontrol ediniz.
Kerem bir türlü dağdan gözünü ayıramıyordu. Yarım saat içinde ne değişiklikler olmuştu! Dorukları apaydınlık dağı, karanlık bulutlar sarmıştı birden. Ona baktıkça Kerem’in gönlü bir daralıyor, bir açılıyordu.
- Cevap:
gözünü ayıramamak:bir şeye sürekli olarak bakmaktan kendini alamama
birden sarmak:çevresini çevirmek, çevresine dolanmak.
gönlü daralmak: Sıkılmak, bunalmak, içi daralmak.
2. Halk hikâyelerinin ortaya çıkmasında sözlü ve yazılı kültürün, toplumsal değişimlerin ve etkileşimlerin etkisini de düşünerek halk hikâyelerinin ortaya çıkışını ve tarihsel dönem ile halk hikâyelerinin ilişkisini belirleyiniz.
- Cevap: Halk hikayeleri, toplumsal iz bırakmış bir olaydan veya bir yazınsal ürünün sözlü kültürde bıraktığı derin etkiden kaynaklanarak ortaya çıkan halk edebiyatı ürünlerine verilen isimdir. Halk hikayeleri Destan Dönemi’nin bitmesinden sonra ortaya çıkmıştır. Ayrıca, bazı halk bilimciler halk öyküsünü: “Çağdaş çağlara yaklaştıkça geçirdiği değişimle destanların yerini tutan halk ürünü.” olarak görmüştür. Destanlar olağanüstü ögelerin çokça rastlandığı türlerdir. Halk hikâyeleri ise olağanüstülük düzeyinin ikinci safhasında yer alır ve destanlara oranla halk hikâyelerinin olay örgüsü daha gerçekçidir. Halk hikâyeleri bu yönüyle modern çağların yazın türleri olan roman ve öykü gibi mensur türlerle, destan arasında bir geçiş sürecini yansıtan ürünlerdir.
Türk edebiyatında halk hikâyelerinin en eski örneği sayılan “Dede Korkut Hikâyeleri” destandan halk hikayeciliğine geçiş döneminin ilk ürünü olarak kabul edilmektedir…
3. Bir metinde üzerinde söz söylenen, yazı yazılan duygu, düşünce, olay veya durumlara konu denir. Konuyu oluşturan öğelerden yararlanılarak okura aktarılmaya çalışılan temel duygu veya anlamlara tema denir. Bu kısa hatırlatmadan yola çıkarak okuduğunuz metnin konusunu ve temasını belirleyiniz.
- Cevap:
Konu: Kerem’in aşkı Aslı’nın peşinden her yere gitmesi onu araması sonunda bulsa bile Keşiş’in yani kızın babası yüzünden kavuşamamaları anlatılmaktadır.
Tema: Aşk ve kavuşamama
4. Farklı düşüncelere, özelliklere sahip olmaktan veya hayat tarzından dolayı yaşanan anlaşmazlık durumlarına çatışma denir. Buna göre siz de okuduğunuz metindeki temel çatışmayı ve bu çatışma etrafında metinde yer alan veya metnin ima ettiği diğer çatışmaları belirleyiniz.
- Cevap: Bu metindeki en önemli çatışma dinler arası hoşgörüsüzlük sonucu Keşiş’in sözünden dönerek kızı Aslı’yı Kerem’e vermemesi ve bu yüzden sevgililerin ayrı kalmaları ve bir türlü kavuşamamalarıdır. Metindeki diğer çatışmalar ise yol üzerinde Kerem’in karşılaştığı her sorunu sazıyla sözüyle çözebilmesidir.
5. Belli bir konu çevresinde var olan birden fazla olayın, sebep-sonuç ilişkisine bağlı bir biçimde oluşturdukları organik bütüne olay örgüsü dendiğini düşünerek okuduğunuz metnin olay örgüsünü belirleyiniz.
- Cevap:Padişahın saray yaptırmasıPadişahla Keşiş’in çocuklarının olmamasıAksakallı İhtiyarın Padişahın karısı ile Keşisin karasına dikmeleri için fidan vermesiHanım Sultan’ın rüya görmesiElma ağıcın meyve vermesi ve Hanım Sultan ile Keşiş’in karısının bu elmadan yiyip sözleşmeleriİki kadınında hamile kalması ve çocuklarının olmasıKeşişin kızı büyüyünce sözünü tutmayıp kızını kaçırmak istemesiKeşisin padişahın huzuruna gelerek kızının öldüğünü söylemesiMirza’ın rüyasında Kara Sultan’ı görüp aşık olmasıMirza’nın av sırasında rüyasında aşık olduğu kızı görmesiBu karşılaşmadan sonra Mirza’nın adının Kerem, Kara Sultan’ın adının ise Aslı olmasıKerem’in Aslı’yı aramak için şehir şehir dolaşmasıKerem’in Aslı’yı Kayseri’de bulup onun Müslüman olmasına vesile olmasıKeşiş’in Aslı’yı başkasıyla nişanlayıp düğün hazırlıklarına başlamasıAslı’nın düğünü sırasında Kerem’den haber alıp onun yanına gitmesiKeşiş’in kızını Kerem’e vermesi ve hileli bir elbise yapmasıDüşün gecesi Kerem’in sabaha kadar hileli elbiselerin düğümünü çözmeye çalışmasıKerem’in ah edip yanıp kül olmasıAslı’nın saçını süpürge ederken yanıp kül olmasıPadişah’ın Keşiş’i öldürmesi ve Sofi’nin Kerem ile Aslının mezarı başında dua etmesi.
10. Sınıf Öğün Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 53 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
