10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 189 Cevapları Öğün Yayınları’na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğün Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 189
1. Okuduğunuz metinden alınmış aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelimelerin anlamını metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahmininizi kaynaklardan yararlanarak kontrol ediniz.
Akşam karanlığı ortalığa gereği gibi çökmüş, gökyüzünde ahterler [yıldızlar] parlamaya, yol üzerinde meskûn köşklerin, kulübelerin içinde iş’al olunan [yakılan] lambaların ziyaları [ışıkları] pencerelerden harice vurmaya başlamış idi.
Cevap:
- ortalık: bulunulan yer, çevre.
- çökmüş: kaplamak
- meskun: üzerinde, insanların oturduğu konutlar bulunan, insan oturan, yerleşilmiş (arazi).
- harice: dışarı, dış
2. Yazar, romanın genelinde kendi öz değer yargılarından koparak bilinçsiz bir şekilde Batılılaşmaya çalışan, dejenere olmuş bir toplumu ve bu toplumun düştüğü trajikomik durumu ele almıştır. Buna göre okuduğunuz metnin konusunu ve temasını belirleyiniz.
- Cevap: Baş karakter Bihruz Bey’in Periveş Hanıma duyduğu sıradan bir aşk hikayesini anlatıyor görünse de daha çok dönemin gerçeklerini yansıtmaktadır. Zira Batı etkisinin kendisini iyiden iyiye hissettirdiği II. Abdülhamit dönemi, toplumsal ve sosyal özellikleri ile ele alınmakta ve eleştirilmektedir.
3. Aynı anda ortaya çıkan birbirine karşıt ya da eşit derecede çekici dilek ve isteklerin bireyde yarattığı ruhsal duruma çatışma denir. Bu hatırlatmadan hareketle okuduğunuz metindeki çatışmaları belirtiniz.
- Cevap: Doğu-Batı değerlerinin çatışması, kültürel çatışma.
4. Okuduğunuz metnin olay örgüsünün nasıl oluştuğunu tespit ederek metnin olay örgüsünü belirtiniz.
Cevap: Metindeki olay örgüsü neden-sonuç ilişkisi içinde oluşturulmuştur.
Metnin olay örgüsü:
- Bihruz Bey’in kendine geldikten sonra gezintiye çıkması
- Gece eve gelmesi ve Mösyö Piyer’le oturup konuşmaları
5. Okuduğunuz metinde şahısların rol dağılımlarını, olay akışını etkileyen fiziksel, psikolojik ve ahlaki özelliklerini, toplumsal statülerini, tarihsel kişilikleri veya bu kişiliklerle ilişkilerini dikkate alarak metindeki şahısların tip veya karakter özelliği gösterip göstermediklerini belirleyiniz.
Cevap:
- Bihruz Bey: Romandaki Batı özentisi “tip”tir. Dıştan bakınca güzel içten bakınca boş denecek kadar az değere sahip özenti bir kişiliktir. Babasını çok erken kaybettiği için sorumluluk duygusu gelişmeyen Bihruz, mirasyedi, gösterişi seven, sorumsuz bir gençtir. Hayatı tüketim üzerine kurulu olan karakter alafranga yaşam tarzını benimser.
- Periveş: Bihruz’un aşık olduğu kız olan Periveş dul ve annesiyle birlikte oturan yoksul biridir. Çengi Hanımla kurduğu arkadaşlık sonucunda zenginliğe merak salar. Periveş değişime arkadaşının kendisini götürdüğü lüks davetlerden sonra başlar.
- Mösyö Piyer: Siyasete ilgi duyan yaşlı Fransızca öğretmeni. Memleket meseleleriyle ve siyasetle ilgili haberlere önem veren bir tiptir. Menfaatçi ve içten pazarlıklıdır.
- Keşfi Bey: Bihruz’un arkadaşıdır. Sürekli olarak yalan söyler, yalanlarıyla Bihruz’u kandırır
6. Okuduğunuz metindeki kahramanların ruh hâli ile zaman ve mekân arasındaki ilişkiyi dikkate alarak olayların gelişiminde zaman ve mekânın işlevini belirleyiniz.
- Cevap: Metindeki mekan İstanbul’dur. (Bulgurlu, Çamlıca, Üsküdar, Bihruz Bey’in köşkü…) Romanda zaman ifadesi olarak gece gündüz kavramları olayın yaşanış zamanını ortaya koymaktadır. Mekan ve zaman kahramanın ruh durumunu yansıtacak şekilde kurgulanmıştır.
7. Okuduğunuz metnin anlatıcısını ve bakış açısını tespit ederek anlatıcının okuru etkilemek için yönlendirme yapıp yapmadığını, olayları yorumlayıp yorumlamadığını, yazarın düşünce veya kişiliğiyle örtüşen bir yansıtıcı olup olmadığını, taraflı davranıp davranmadığını değerlendiriniz.
- Cevap: Bakış anlatıcısı ilahi bakış açısı, anlatıcısı hakim anlatıcıdır. Anlatıcı romanın genelinde olayları yorumlamış, yönlendirme yapmıştır.
8. Okuduğunuz metinde, metnin yazıldığı dönemin gerçekliğini yansıtan unsurları ve metnin dönemin gerçekliğiyle ilişkisini tespit ederek metindeki millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi ve tarihî öğeleri belirleyiniz.
- Cevap: Dönemin gerçekliğini yansıtan unsurlar: Tanzimat Dönemi’ndeki kültürel çatışmalar, Günlük konuşmada Fransızca sözcüklerin kullanılması.
9. Okuduğunuz metni; bağlı olduğu edebî dönem, akım, gelenek, topluluk açısından değerlendiriniz. Metinde görülen edebî, felsefi, estetik anlayışın metne yansımalarını yorumlayınız.
- Cevap: Metnin dil ve üslup özellikleri yazıldığı dönemi yansıtmaktadır. Günümüze göre oldukça ağır ve süslü bir dil vardır. Edebi bir üslup kullanılmakla beraber realizm akımının etkileri görülmektedir. Romanda Bihruz’un şahsında bütün bir Osmanlı toplumu, özellikle İstanbul’un Beyoğlu ve Çamlıca semtlerinde sürdürülen yaşama tarzı eleştirilir.
10. Sınıf Öğün Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 189 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
