10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 83 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 83
Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. (Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)
Vefatının 82. Yılında Atatürk ve Türk Dili
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatının 82. yılındayız. Atatürk’ü bu ölüm yıl dönümünde de bir kez daha saygı, rahmet ve özlemle anıyoruz. Yalnızca büyük bir kumandan ve devlet adamı olmayan Mustafa Kemal, hiç şüphesiz aynı zamanda büyük bir kültür adamıydı. Bugünden geçmişe, onun sadece Türk dili ile ilgili düşüncelerine ve çalışmalarına bakınca bile, bu durum daha net olarak görülebilmektedir. Bu yazıda, ölümünün 82. yılı münasebetiyle Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Türk dili için yaptıkları ve onun dönemindeki bazı önemli olaylar kısaca hatırlatma yoluna gidilecektir.
Atatürk dönemi dil çalışmalarına bakmak için Türkçenin tarihî gelişimine kısaca değinmekte fayda vardır. Bilinen ilk yazılı belgeleri, çoğunlukla Köktürk dönemine ait olan, sonrasında Uygur ve Kara- hanlı gibi yazı dili dönemlerini yaşayan Türkçemiz, özellikle 13. yüzyıldan sonra iki ana koldan gelişimini sürdürmüştür. Bu iki ana koldan batı sahasında yer alan Osmanlı dönemi Türkçesi, özellikle 15. yüzyıldan itibaren Türkçenin sadeliğinin kaybolduğu Arapça ve Farsça tamlamalar ile gramer şekilleri ve kalıplarının dilimizde yoğun olarak kullanıldığı bir dönemdir. Türkçe ekler yerine kullanılan Arapça ve Farsça ekler, Arapça ve Farsça kurallara göre yapılmış uzun tamlamalar, özellikle nesir dilinde ortaya çıkan çok uzun cümleler, bu dönemde sadeliği ortadan kaldıran başlıca sebepler olmuşlardır.
I Tanzimat Dönemi’ne kadar bazı küçük istisnalarla bu şekilde gelen Türkçe, Tanzimat’la birlikte bir
parça sadeleşmeye başlamıştır. Bilindiği gibi tiyatro ve roman gibi bazı edebî türler dilimize bu dönemde girmiştir. Tarihimizde ilk gazete de bu dönemde görülmeye başlamıştır. Bu türlerin ortak noktaları ise halka hitap etmeleridir. Bu durum, doğal olarak yazı dilinin konuşma diline yaklaşması ihtiyacını doğurmuştur. Şinasi, Namık Kemal, Ali Suavi, Ahmet Midhat gibi isimler yazdıkları yazılarda ve ortaya koydukları eserlerde 1860’lardan sonra bu doğrultuda hareket etmişlerdir. O dönemde bu isimler arasından “Gazeteleri İstanbul’da avam lisanı olan Türkçe ile yazalım.” ve “Halkımızın kullandığı bir lisan yok mu, işte onu millet lisanı yapalım.” gibi dilin sadeleşmesine yönelik çeşitli görüşler ortaya atanlar olmuştur.
(…)
Atatürk, her zaman Türkçenin ilim metotları ile araştırılmasını istemiş ve Türkçeyi yüksek bir medeniyet dili hâline getirmeyi amaçlamıştır. O, Türk Tarihi Tetkik Cemiyetini (bugünkü Türk Tarih Kurumu) 12 Nisan 1931 tarihinde kurmuş; Cemiyet, 1932 yılı Temmuzunda ilk kurultayını yapmıştı. Bu kurultayın 11 Temmuz 1932 tarihindeki kapanış akşamında, Çankaya Köşkü’nde yapılan toplantıda, Atatürk’ün kurultay üyelerine: “Dil işlerini düşünecek zaman da gelmiştir. Öyle ise Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti gibi bir de ona kardeş bir dil cemiyeti kuralım. Adı Türk Dili Tetkik Cemiyeti olsun” demiş, böylece 12 Temmuz 1932’de de Türk Dili Tetkik Cemiyeti (bugünkü Türk Dil Kurumu) kurulmuştur. Cemiyetin ilk başkanı Samih Rifat, umumi kâtibi Ruşen Eşref, üyeleri ise Yakup Kadri ile Celâl Sahir olmuşlardır. Cemiyetin tüzüğünün amaç maddesinde ise hedef şu şekilde belirlenmiştir: “Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak ve onu dünya dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmektir.” 12 Temmuz 1932’deki bu gelişmeden sonra Mustafa Kemal Atatürk, Türk dilinin bütün meselelerinin konuşulacağı, Türkçenin eskiliğinin ve diğer dünya dillerine kaynaklık yaptığının ortaya konulacağı,
- Cevap: Bu sayfada herhangi bir cevap bulunmamaktadır.
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 83 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
