10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 47 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 47
Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. (Metin düzenlenmiştir.)
Göktürk Kitabeleri’nde Türk Dinî İnancının İzleri
II. Göktürk kağanlığı zamanında yazılan Göktürk Kitabeleri, Türklerin tarihine ışık tutan en önemli belgelerden biridir. Bu tarihî belgelerde Türklerin devlete, siyasete ve topluma nasıl baktığını gösteren parçalar bulunur. Bunların yanında dinî düşünceye dair parçalar da bulunur. Bu parçalardan hareketle Türklerde kitabelerin yazıldığı dönem itibariyle nasıl bir inanç dünyası olduğuna dair çıkarımlarda bulunmak mümkündür. Türkler, tarih boyunca Şamanizm, Budizm, Hristiyanlık, İslamiyet gibi çeşitli dinleri kabul etmişlerdir. İnsanların ya da toplumların bir dinden başka bir dine geçişleri belirli bir süreci gerektirdiğinden eski inançlardan kopmak ve yeni inançları benimsemek çok kolay olmamaktadır. Aynı şey Türkler için de geçerlidir. Örneğin Türkler, Şamanizm’den İslamiyet’e geçerken eski âdet ya da inançları tamamen terk etmemiştir. Eski inançları yeni dinin içinde yeni formlar ile yaşatmaya devam etmiştir. Tarihsel süreçte yazılan bazı metinlerde bu geçişin izlerini görmek mümkündür. Göktük Kitabeleri de bu geçişin izlerinin sürülebileceği metinlerden biri olarak değerlendirilebilir. Dönem itibariyle Göktürkler için din değiştirme gibi bir şey söz konusu değildir. Ancak mevcut dinin tekâmül sürecinde olduğu söylenebilir. Kitabelerdeki hem mitolojik hem de gelişmiş dinlere ait ibareler buna işaret eder. Yani kitabelerin yazıldığı dönemde Göktürkler, mitolojik bir inanç sisteminden daha gelişmiş bir inanç sistemine geçiş yaşamaktadır.
Serkan Derin, Göktürk Kitabelerinde Türk Dinî İnananın İzleri
1. Göktürk Kitabeleri’nde Türklerin inanç dünyasına dair çıkarımlarda bulunabilmemizi edebiyat-din ilişkisi açısından değerlendiriniz.
- Cevap: Edebiyat bireyin ortaya koyduğu bir sanat dalı olduğu için bireyin ve toplumun düşüncesini, kültürünü, dilini, inançlarını yansıtır. Din, insan hayatının bütününü sarmaktadır. İnsanlar, dünyayı daima dinlerinin ışığı altında görürler ve bunu her alanda ve her durumda anlatma ihtiyacı hissederler. Bu nedenle din, edebiyatı araç olarak kullanır. Böylece din ve edebiyat etkileşimi Göktürk Kitabeleri gibi metinlerde kendini göstermektedir.
2. Okuduğunuz metinde, Türklerin tarih boyunca çeşitli dinleri kabul ettiklerinden bahsedilmektedir. Sizce toplumların bir dinden başka bir dine geçişlerinde edebiyatın işlevi nedir? Açıklayınız.
- Cevap: Olası Cevap: Din, geçmişten günümüze edebî metinleri güçlü bir biçimde etkilemiş ve yaygınlık kazanabilmek için edebiyatın işlevselliğinden yararlanmıştır. İnsanlar, yeni girdikleri dinin güzelliklerini ve gereklerini şiir gibi edebî metinlerde işleyerek edebiyatı araç olarak kullanmışlardır. Örneğin, Türklerin Müslümanlığı kabul etmelerinde ve geniş topraklara yaymalarında edebiyatın katkısı büyüktür.
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 47 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
