10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Meb Yayınları 3. Ünite Şiir Sayfa 113, 114, 115 Gazel Sayfa 113 Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Gazel Sayfa 113 Cevapları
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 113 Cevabı
1. Mevsimlerin, insanların duygu ve düşünce dünyasında farklı etkileri vardır. İlkbahar ve sonbahar mevsimlerinin sizde bıraktığı izlenimler nelerdir? Düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.
- Cevap: İlkbahar olunca mutlu oluyorum çünkü doğa ile beraber ben de yenileniyorum. Ben de tazeleniyorum. İçim içime sığmıyor dışarıda koşmak yürümek hava almak istiyorum. Doğanın insan için yaratıldığını görmek bu mevsimde daha çok belli. Birde yeşillikler ağaçlar çiçekler filizlendi mi dünyalar benim oluyor. İkili ilişkilerimi de etkiliyor. İnsanlara çok iyi davranıyorum. Mutlu olduğum kadar mutlu etmeyi de istiyorum. Sonbahar biraz daha farklı benim için. Önceleri içime kapanıyorum. Severim dersem yalan söylemiş olurum. Dökülen her yaprak tanesi sanki gönlümün üstüne düşüyor da gönül gözümü kapatıyor gibi. Gönlünden nasıl görüyorsun demeyin. Görmek farklı bakmak farklı. Gönlümle bakamasam da görürüm kimi zaman.
2. Şiir; sanat yapmak için mi yoksa topluma seslenmek, toplumu etkilemek için mi yazılmalı? Düşüncelerinizi nedenleriyle paylaşınız.
- Cevap: Türkiye toplumu içinse şiir toplumu etkilemekten çok sanat için yapılır oldu. Şiire değer veren yok ki toplumu etkileyebilsin. Bakınız toplumun etkilenmesi ülküsü bizim içinde geçerli ama uygulamalar toplumun yaşayış tarzına göre şekilleniyor. Ülkemiz de maalesef şiir gereken hassasiyeti görmüyor, umulan değerle karşılaşmıyor bile. Şimdi hiç okunmayan bir şiirin yazılım amacının toplumu etkilemek olduğundan bahsedebilir misiniz? Hayır. Toplumun yönelimine göre de ister istemez şairler şiirlerine yön veriyor oldu. Gereken çevrelerce okunmayacağı bilinen şiirler sanatsal açıdan daha ne kadar zengin yazılabilir öncelik bu oldu.
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 114 Cevabı
1. Metinde söz konusu mevsim, nasıl tasvir edilmektedir?
- Cevap: Baharın gittiğini yerini hazanın yani son baharın aldığını söylüyor. O yeşil yapraklı ağaçlar sanki oruca başlamış gibi her şeyden ellerini eteklerini çekmiş ve kendilerini kapatmış kurumuş dala dönmüş gibidirler.
2. Söyleyici gazelin ikinci beytinde sonbaharın gelişini “Bağın ağaçları, dervişler gibi soyutlanma hırkasına girdiler. Sonbahar rüzgârı, çınarın ele benzeyen yapraklarını düşürdü.” şeklinde ifade etmiştir. Sizce bir halk şairi bu durumu nasıl anlatırdı?
- Cevap: Bir halk şairi bu durumu daha yalın ve halkın kullandığı deyim ve benzetmeleri kullanarak anlatma yoluna giderdi. Mesela şöyle diyebilirdi: Hazan mevsimidir ve şimdi soyunur yapraklarından ağaçlar küserler hayata ta ki yeniden doğana kadar.
3. Metnin temasını verilen dizelerden yola çıkarak bulunuz.
- Cevap: Metnin teması verilen dizelerden hareketle sonbahar mevsimin gelişi ve doğanın yeni görünümüdür.
4. Metindeki açık ve örtük iletilere örnekler bulunuz. Bu iletilerin metnin dil ve anlatımını nasıl etkilediğini söyleyiniz.
- Cevap:
Açık ileti: Ağaçların yapraklarından ayrılması hayattan soyutlanması, hazan mevsimini rüzgarının esmesi.
Örtük ileti: Sonbahar mevsiminin gelişinin insanda uyandırdığı duygular ve hüzün hissi.
5. Sizce gazelin en güzel beyti hangisidir? Nedenleriyle açıklayınız.
- Cevap:
Nâm u nişâne kalmadı fasl-ı bahârdan
Düşdi çemende berg-i dıraht i’tibârdan
Çünkü o güzel bahardan eser kalmaması, o yemyeşil çimenler yerine sararmış yapraklar ve sonbahar rüzgarının alması anlatılmaktadır. Biraz da insanın hayatının gençliğinin akıp gitmesi ve yerini artık o enerji yerine yaşlılığın hayatın sorgulanmasının aldığını hissettirmesidir.
6. Aşağıda verilen beyitlerde geçen edebî sanatları bularak şemalara yazınız.
Her yaneden ayağına al tun akup gelür
Eşcâr-ı bağ himmet umar cûy bârdan
- Cevap: Kişileştirme vardır. Bağın ağaçlarının istekte bulunması anlatılmış ağaçlar insan gibi düşünülmüştür.
Bakî çemende hayli perîşân imiş varak
Benzer ki bir şikâyeti var rüzgârdan
- Cevap: Kişileştirme vardır. Rüzgardan şikayet edilmektedir. Sanki rüzgar insanmış gibi düşünülmektedir.
7. Şairin duygu ve düşünce dünyası ile gazel arasında bir bağlantı kurulabilir mi? Açıklayınız.
- Cevap: Kurulabilir. Şairin hüzün duyguları hazan mevsiminin tasviri şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bu da bize şairin hissettiği karamsarlık ve yalnızlık hissini vermektedir.
8. Metinde ahenk, hangi unsurlarla sağlanmıştır?
- Cevap: Metinde ahenk kafiye redif ve kelime tekrarlarıyla sağlanmıştır. Özellikle bad-ı hazan gibi kullanımlar sıklıkla tercih edilmiştir. Yine dize içinde yer alan asonans ve aliterasyonlar da ahengin sağlanmasında rol oynamaktadır.
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 115 Cevabı
1. Okuduğunuz metinde düzeltme işareti hangi amaçla kullanılmıştır? Dizelerden örneklerle açıklayınız.
- Cevap: Düzeltme işareti ses değerlerini inceltme amacıyla kullanılmıştır.
2. Aşağıda verilen atasözünde yer alan yay ayracın cümledeki kullanılma amacını söyleyiniz. İnsan sözünden (ikrarından), hayvan yularından tutulur.
- Cevap: Açıklama yapılırken yapılan açıklama parantez yani yay ayraç içerisinde gösterilir.
“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 85, 86, 87 88” ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
