10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Meb Yayınları 9. Ünite Gezi Yazısı Sayfa 306, 307, 308, 309 Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Soruları ve Cevapları
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı 9. Ünite Gezi Yazısı Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Cevapları
ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 306 Cevabı
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru kelimeyi/kelimeleri yazınız.
- Cevap:
1. Bir yazarın çeşitli sebeplerle yurt içinde ve yurt dışında gittiği yerlerdeki gözlem, tespit, deneyim ve yorumlarını birçok anlatım biçiminden faydalanarak canlı ve etkileyici bir dille aktardığı yazı türüne gezi yazısı denir. Bu türe aynı zamanda seyahatname adı verilir. Gözlem, tespit ve değerlendirmeler edebî bir dille aktarılırken diyaloglar, rivayetler, atasözleri, efsaneler, anılar, masallar ve deyimlerden faydalanılması bu türün önemli özelliklerindendir.
Aşağıda numaralar ile verilen yazar isimlerini harf ile verilen eser isimleriyle eşleştirerek harfleri numaraların yanındaki yay ayraçların içine yazınız.
- Cevap:
a) Göz Ucuyla Avrupa
b) Canım Anadolu
c) Hac Yolunda
ç) Frankurt Seyahatnamesi
d) Mir’âtü’l-Memalik
1. Cenap Şehabettin (c)
2. Seydi Ali Reis (d)
3. Ahmet Haşim (ç)
4. Yusuf Ziya Ortaç (a)
5. Bedri Rahmi Eyüboğlu (b)
Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını ilgili alana yazınız.
3. XX. yy. roman, hikâye, oyun yazarlarındandır. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirmiştir. Bursa’da başladığı öğretmenlik hayatına çeşitli okullarda devam etmiştir. Yazı hayatına Birinci Dünya Savaşı sonlarında başlamış, Anadolu’yu ve Anadolu insanını ele almıştır. Yeni Lisan ve Millî Edebiyat hareketinin en başarılı kalemlerindendir. Konuşma dili ile yazı dilini büyük bir ustalıkla, sade, yaşayan bir Türkçede birleştirmeyi amaçlamıştır. Romanlarında hissî ve sosyal konuları işleyen yazar, küçük hikâyelerinde bunların yanında mizahı da kullanmıştır. Çalıkuşu, Acımak, Yaprak Dökümü, Yeşil Gece, Sönmüş Yıldızlar, Anadolu Notları eserlerindendir. Bu parçada hakkında bilgi verilen yazar kimdir?
- Cevap: Reşat Nuri Güntekin
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 307 Cevabı
Aşağıdaki kutucuklarda “GEZİ YAZISI” ünitesi ile ilgili 4-11. soruların cevapları bulunmaktadır. Buna göre kutucuklarda yer alan harfleri boş bırakılan yerlere yazarak soruları cevaplayınız. (Soruların birden fazla cevabı olabileceğini göz önünde bulundurunuz.)
4. Yukarıda harf ile gösterilen kutucuklardan hangisi ya da hangileri divan edebiyatı nesir türlerindendir?
- Cevap: G , H
5. Yukarıda harf ile gösterilen kutucuklardan hangisi ya da hangileri Cumhuriyet Dönemi gezi yazarlarındandır?
- Cevap: B, Ğ
6. Yukarıda harf ile gösterilen kutucuklardan hangisi ya da hangileri divan edebiyatı gezi eserlerindendir?
- Cevap: A, F
7. Yukarıda harf ile gösterilen kutucuklardan hangisi ya da hangileri divan edebiyatı gezi yazarlarındandır?
- Cevap: Ç
8. Yukarıda harf ile gösterilen kutucuklardan hangisi ya da hangileri gezi yazısının dünya edebiyatındaki temsilcilerindendir?
- Cevap: D
9. Yukarıda harf ile gösterilen kutucuklardan hangisi ya da hangileri Cumhuriyet Dönemi’nde gezi
türünde yazılmış eserlerdendir?
- Cevap: E, İ
10. Yukarıda harf ile gösterilen kutucuklardan hangisi ya da hangileri Cumhuriyet’ten önce gezgin
ifadesinin yerine kullanılırdı?
- Cevap: I
11. Yukarıda harf ile gösterilen kutucuklardan hangisi ya da hangileri gezi yazılarında kullanılan anlatım biçimlerindendir?
- Cevap: C
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 308 Cevabı
12-15. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
12. Metnin gezi yazısı olduğunu metinden hareketle ispatlayınız.
- Cevap:
Gezi yazılarında çoğu kez kronolojik zamanlı plân uygulanır. Gezi için yapılan hazırlıklar; yolculuk, yolculuk sırasında görülen ilgi çekici olaylar; varış, varıştaki ilk izlenimler.
— Gezi yazılarında da kendinden önceki söylenmişlerden, yazılmışlardan ayrı olmak önemlidir. Aynı yerler daha önce de başkaları tarafından görülmüş, yazılmış olabilir. İkinci gidişte görülenlerle, ilk gidişte görülenler arasındaki farklara bile değinmek gerekir. Bu da gezi yazılarının zamanla tarihsel belge olduğunu ortaya koymaktadır.
— Yazar anlattıklarının doğruluğunu; konuşma ile, bilgi toplama ve fotoğraflarla desteklemeli, anlattıklarını bir mantık çerçevesine oturtabilmelidir. Her anlattığı, önceki anlattıklarıyla çelişmemelidir.
13. “Nehirler madem ki canlıdır. Onların da bizler gibi bahtiyarı ve bahtsızı var.” cümlesindeki gibi mecazlı ifadeler metnin anlatımını nasıl etkilemiştir?
- Cevap: Bence anlamın kuvvetli olmasını sağlamıştır. Bu da okurun daha ilgiyle metni takip etmesinin önünü açar.
14. Okuduğunuz metinde geçen Tuna ile ilgili betimleyici ifadelerin metne katkısını belirterek aşağıdaki boş bırakılan yere yazınız.
- Cevap: Betimleme okurun gözünde canlandırma demektir. Bu metinde de betimleme aracılığı ile insanların duyguları daha iyi yaşayabilmeleri sağlanmıştır.
15. Siz bir gezi eseri yazsaydınız eserinizde hangi anlatım tekniklerini kullanırdınız? Açıklayınız.
- Cevap: Tanımlama, açıklama, betimleme ve öyküleme
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 309 Cevabı
16. Aşağıdakilerin hangisi farklı türde bir eserdir?
A) Tuna Kıyıları
B) Gezerek Gördüklerim
C) Ateş ve Güneş
D) Mavi Anadolu
E) Mirâtü’l-Memalik
- Cevap: D
17. Gerçek bir yaşam ve yaşantıdan kaynaklanan yazınsal türlerden biri de gezi yazılarıdır. Gezi yazıları bir yazarın yurt içinde ve yurt dışında yaptığı gezilerde gördüklerini, ilgi çekici yönlerini özenli bir anlatımla yansıttığı düzyazı biçimidir. Gidilen yerlere ait tabii güzellikler yanında tarih, coğrafya, edebiyat, kültür, sanat, bilim ve teknoloji, gelenek ve görenekler, mimarî, siyaset gibi pek çok alanda tespit ve değerlendirmelerin yapılması gezi türünü edebî bir tür olmakla birlikte aynı zamanda başvurulacak kaynaklar arasına koyar. Bir gezi yazısının okunabilirliği okuyanların gezip görme özlemini karşılamasına, onları eğlendirerek yaşadıkları ortamın tekdüzeliğinden kurtarmasına bağlıdır. Gezi yazarları özellikle gezip gördüklerini ayrıntılarıyla görmesini bilmeli, izlenimlerini gördüklerine katmalı ve bilimsel bir görünüşe bürünmeyen bir anlatımla gerçekleri aktarmalıdır.
Yukarıdaki metinde aşağıdaki soruların hangisinin cevabına ulaşılamaz?
A) Gezi yazısı nedir?
B) Bir gezi yazısının okunabilirliği neye bağlıdır?
C) Gezi yazılarında hangi anlatım biçimlerinden yararlanılır?
D) Bir gezi yazarı eserini yazarken neler yapmalıdır?
E) Gezi yazılarında gidilen yerlerin tabii güzellikleri yanında başka hangi özellikleri ele alınır?
- Cevap: C
18. I. Arkadaşıyla 2015’den beri görüşmemişlerdi.
II. Umut beklentidir, yeterki vazgeçmeyelim.
III. O da beni özlemişmidir?
IV. Mehmet bey aniden ayağa kalkıp hızlı adımlarla uzaklaştı.
V. Sevgi olduğu sürece hayattaki engeller kalkar.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
- Cevap: E
19. Isık Göl deyip geçmemeli, kocaman bir denizdi burası. İşte bu gölün üzerinde dalgadan dalgaya atlaya atlaya beyaz geminin yanına varırdı ( ) ( ) Merhaba beyaz gemi ( ) ben geldim işte ( ) ( ) derdi. Yukarıda yay ayraçlarla belirtilen yerlere aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (.) (:) (,) (.) (,)
B) (:) (“) (“) (,) (!)
C) (:) (“) (,) (!) (“)
D) (,) (“) (;) (!) (.)
E) (:) (“) (“) (;) (.)
- Cevap: C
“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 306, 307, 308, 309” ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
