10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Gün Yayınları 1. Ünite Doğal Sistemler Sayfa 124, 125, 126 3. Bölüm Topraklar Ölçme ve Değerlendirme Etkinlik Soruları ve Cevapları
10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı 3. Bölüm Topraklar Ölçme ve Değerlendirme Cevapları
3. Bölüm Topraklar Ölçme ve Değerlendirme
10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 124 Cevabı
A) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcük veya sözcükleri yazınız.
- Cevap:
1. Bitki ve hayvan artıklarının ayrışarak toprağa karışması ile oluşan ve organik madde olarak bilinen toprağın en önemli kısmına humus denir.
2. Kayaçların günlük sıcaklık farkından dolayı fiziksel (mekanik) olarak parçalanması olayı en çok çöl ikliminde gerçekleşmektedir.
3. Taban su seviyesinin yüksek ve drenajın yetersiz olduğu alanlarda su altında oluşan topraklara hidromorfik topraklar denir.
4. Kolüvyal toprakları oluşturan kumların sel suları ve yer çekiminin etkisiyle taşınması sonucu geriye kalan iri malzemeden oluşan topraklara litosol topraklar denir.
5. Türkiye’de toprak çeşitliliğini etkileyen en önemli faktörlerden biri iklim çeşitliliğidir.
B) Aşağıdaki tabloda verilen toprak türleriyle bu toprakların yaygın olarak görüldüğü ülkeleri eşleştiriniz.
- Cevap:
7. Grafiklerde sıcaklık ve yağış özellikleri verilen iklimlerde yaygın olarak görülebilecek toprak türleri hangileridir?
- Cevap: A iklimi kahverengi orman toprakları, B iklimi-çöl toprakları
8. Hangi iklim bölgesinde yer alan topraklarda tuz ve kireç birikimi daha fazladır? Sebebini açıklayınız.
- Cevap: B ikliminde, çünkü yağış az, buharlaşma fazladır.
9. Sadece iklim özellikleri dikkate alındığında hangi iklim bölgesinin toprakları tarıma daha elverişlidir? Sebebini açıklayınız.
- Cevap: A ikliminde, çünkü yağış fazla ve bitki örtüsü yağıştan dolayı daha gürdür.
10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 125 Cevabı
Aşağıdaki konuşma, Atatürk Üniversitesi Coğrafya Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda öğrenim gören üç arkadaş arasında geçmiştir. Alya: Adana’da Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin etkisiyle oluşan delta ovası üzerindeki alüvyal topraklar çok verimlidir. Akarsuların getirdiği kum boyutundaki malzemeden oluşan bu toprakların işlenmesi son derece kolaydır. Adana’nın iklim özelliklerinden dolayı bu topraklarda yıl içinde iki ürün alınabilmektedir. Çukurova’yı çevreleyen Toros Dağları’nın yamaçlarında ise kırmızı renkli terra rossalara rastlanır. Çağan: Bursa Ovası, Uludağ’dan akan derelerin getirdiği materyallerden oluşan alüvyal topraklar ile yörede kepir adı verilen işlenmesi zor killi topraklardan oluşmaktadır. Özellikle tarım potansiyeli yüksek olan alüvyal topraklar, son yıllarda maalesef yerleşim alanları ve sanayi tesisleriyle istila edilmiş durumdadır. Türkân: Erzurum Ovası’nda alüvyal topraklar görülmektedir. Çukurova’dakiler kadar verimli olmasına rağmen bu topraklardan yılda sadece bir kez ürün alınabilmektedir. Erzurum’u çevreleyen plato ve dağlarda çayır bitki örtüsü altında çok verimli olan çernozyomlar görülür. Ancak bu toprakların tarım potansiyeli son derece düşüktür.
Yukarıdaki metinden ve ön bilgilerinizden yararlanarak aşağıda yer alan 10, 11, 12, 13 ve 14. soruları cevaplayınız.
10. Alüvyal toprakların tarım açısından yüksek potansiyele sahip olmasının nedenleri nelerdir?
- Cevap: Mineral bakımından zengindir.
11. Toroslar ‘da görülen terra rossaların kırmızı renkte olmasının nedenleri nelerdir?
- Cevap: Bileşiminde çok miktarda demir oksit bulunmasından dolayı.
12. Bursa Ovası’nda kepir olarak bilinen killi topraklara ne ad verilmektedir? Bu toprakların oldukça zor işlenmesinin nedenleri nelerdir?
- Cevap: Vertisoller, killi bir yapıda olmasından dolayı su ile temasa geçerek yapışkan bir durum alır.
13. Tarım topraklarının yerleşme ve sanayi tesislerine açılmasının ortaya çıkardığı sonuçlar nelerdir?
- Cevap: Tarım toprakları azalarak üretim azalır.
14. Erzurum çevresinde görülen çernozyom topraklar, oldukça verimli olmasına rağmen neden tarımda yeterince kullanılamamaktadır? Bahsedilen toprakların bu bölgede hangi amaçlarla kullanıldığını açıklayınız.
- Cevap: Çünkü sıcaklık düşüktür, bu topraklar üzerinde büyükbaş hayvancılık faaliyetleri yapılır.
Aşağıdaki tabloda beş merkezin ocak ve temmuz ayı sıcaklık ortalamaları ile yıllık yağış miktarları verilmiştir. Tabloya göre 15 ve 16. soruları cevaplayınız.
15. Merkezlerden hangisinde kimyasal ayrışma daha etkilidir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
- Cevap: C
16. Bütün merkezlerde anakaya ve yeryüzü şekillerinin benzer özelliklere sahip olduğu düşünüldüğünde hangi merkezde toprak oluşumu daha hızlı gerçekleşir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
- Cevap: C
17. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de toprak erozyonunun azaltılması ve çölleşmenin önlenmesi amacıyla yapılması gereken çalışmalardan değildir?
A) Bitki örtüsü tahribinin önlenmesi
B) Eğimli arazilerin ağaçlandırılması
C) Orman yangınlarına karşı önlem alınması
D) Anız yakılmasının önüne geçilmesi
E) Tarlaların eğime paralel olarak sürülmesi
- Cevap: E
18. Zonal topraklar, belirli iklim şartları ve buna bağlı bitki örtüsü altında oluşur. Buna göre aşağıdaki iklim ve toprak türü eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
- Cevap: E
10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 126 Cevabı
19. Türkiye topraklarında rüzgâr erozyonu özellikle iç bölgelerde etkilidir. Buna göre aşağıdaki toprak türlerinden hangisinin yaygın olarak görüldüğü bir alanda rüzgâr erozyonu daha etkilidir?
A) Kahverengi bozkır toprakları
B) Terra rossalar
C) Podzol topraklar
D) Çernozyomlar
E) Kahverengi orman toprakları
- Cevap: A
20. Türkiye’de görülen toprak türleriyle bu topraklarda yaygın olarak yetiştirilen tarım ürünleri aşağıdakilerin hangisinde yanlış eşleştirilmiştir?
A) Terra rossalar-Turunçgiller
B) Bozkır topraklar-Çay
C) Alüvyal topraklar-Şeker pancarı
D) Regosol topraklar-Patates
E) Kahverengi orman toprakları-Fındık
- Cevap: B
21. Eski göllerin tabanlarında killi anakaya üzerinde oluşan, Anadolu’da dönen veya taş doğuran toprak olarak da adlandırılan topraklar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hidromorfik toprak
B) Rendzinalar
C) Vertisoller
D) Kolüvyal topraklar
E) Regosol topraklar
- Cevap: C
22. Kahverengi orman toprakları ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Akdeniz ikliminin toprağıdır.
B) Humus bakımından zengin değildir.
C) Tarım açısından elverişlidir.
D) Rüzgâr taşıması ile oluşmuştur.
E) Bütün horizonlara sahip değildir.
- Cevap: C
23. Haritadaki illerin hangisinde sanayi ve yerleşmeye bağlı olarak görülen toprak kaybı daha fazladır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
- Cevap: D
24. İklim özellikleri göz önüne alındığında illerin hangisinde toprakların tarımda kullanımı daha sınırlıdır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
- Cevap: C
10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 124, 125, 126 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
