10. Sınıf Tarih Ders Kitabı İlke Yayınları 7. Ünite Klasik Çağda Osmanlı Toplum Düzeni Sayfa 166, 167, 168, 169 Osmanlı Millet Sistemi Etkinlik Soruları ve Cevapları
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Osmanlı Millet Sistemi Cevapları
Osmanlı Millet Sistemi
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 166 Cevabı
1. Ümmet ve millet kavramları siz de ne gibi duygular ifade etmektedir? Belirtiniz.
- Cevap: Toplumsal hayatımızı düzenleyen, birlik ve beraberliğimizi sağlayan, barış, huzur ve güven içinde yaşamamızı kolaylaştıran kavramlar bulunmaktadır. Bu kavramlar millet ve ümmet kavramları olarak yaşanmaktadır. Millet olmak ve ümmet olmak insanların ortak mirasa sahip olarak ortak gaye için çalışmaları anlamına gelir. Millet olmak, kültür ırkına sahip çıkmak, milli değerleri yaşamak, barış ve adaleti sağlayarak vatanı korumak, devleti payidar kılmak anlamına gelir. Ümmet olmak, din birliği ve beraberliği içinde olmak, ortak gayeye hizmet etmek, adaletli bir dünyada yaşamak anlamına gelir. Bu iki kavram da birlik ve beraberliğin insanlar için vazgeçilmez olduğunu anlatır.
2. Osmanlı Devleti, hâkimiyeti altına almış olduğu birçok milleti kendine bağlamak için nasıl politika izlemiş olabilir? Açıklayınız.
- Cevap: Osmanlı Devleti çok kültürlü bir devletti, Osmanlı’da içinde yaşayan bu milletlere hoşgörülü ve ılımlı davranmıştır zaten hoşgörülü davranmasaydı o milletler Osmanlı toprakları içerisinde yaşamak dahi istemezdi. Osmanlı yalnızca kendi sınırları içerisinde yaşayan milletlere değil fethedeceği ve fethettiği topraklar içerisinde yaşayan milletlere de hoşgörü gösteriyordu. Bu politika sayesinde fethedeceği yerdeki milletler Osmanlı’ya karşı koymuyor ve savaşmadan teslim oluyorlardı çünkü biliyorlardı ki Osmanlı onlara zulüm etmezdi.
OSMANLI TOPLUM YAPISI CEVABI
OSMANLILARDA İNSAN VE TOPLUM ANLAYIŞI
İnsan, yaratıkların en şereflisidir. O, yaratılışı gereği medenidir. O hâlde insan geçimini temin edebilmek ve hayatını sürdürebilmek için diğer insanlara muhtaçtır. İşte bu ihtiyaç, toplumların ve milletlerin oluşmasına yol açmıştır. Çünkü toplum hayatını sürdürebilmek ancak dayanışma ve yardımlaşmayla mümkündür. Toplum üyeleri arasındaki uyumun devamı, her ferdin toplum içinde yaratılıştan sahip olduğu yeteneğinin gerektirdiği mevkide bulunmasına ve bu yerini korumasına bağlıdır. Böyle bir iş bölümü, ister istemez toplumda bir farklılaşmayı ve tabakalaşmayı zorunlu kılmaktadır.
Metne göre Osmanlılarda insan ve toplum anlayışı ile ilgili olarak ne gibi çıkarımlarda bulunabilirsiniz?
- Cevap: Osmanlılarda insana büyük değer ve kıymet verilirdi. Toplum hayatının temelinde ise dayanışma ve yardımlaşma vardır.
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 167 Cevabı
OSMANLI MİLLET SİSTEMİ
XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin fetihlerle genişlemeye başlamasıyla etnik yapısı da değişti. Zamanla birçok millet Osmanlı toplumu içinde yer aldı. Osmanlı Devleti’nde egemen güç Türkler olmakla beraber ülkede Rumlar, Ermeniler, Bulgarlar, Slavlar ve Araplar gibi birçok ulus beraber yaşadı. Osmanlılar farklı dinî ve kültürel kimliklere sahip toplum kesimlerini ırk esasına göre değil din esasına göre teşkilatlandırdı. Millet sistemi olarak adlandırılan bu teşkilatlanma, çok farklı etnik ve dinsel gruplardan oluşan insanların imparatorluk yapısına uydurulmasıyla meydana gelen özgün bir toplumsal yapılanmadır. Bu sistemde; din ve mezhep temelinde ayrışan toplumsal bütünlüklere devlet egemenliğini tanımaları ve belirli bir vergi yükümlülüğü karşısında iç toplumsal örgütlenişleri ile din, dil, eğitim ve hukuk alanında özerklik tanındı. Neticede Osmanlı Devleti, millet sistemi ile sınırları içerisinde yaşayan milletlere karşı özgürlüğü tanıyarak, bu milletlerin Osmanlı çatısı altında kaynaşmasını sağladı.
Klasik Dönem Osmanlı toplumunun nüfus yapısı hakkında ne gibi çıkarımlarda bulunabilirsiniz?
- Cevap: Osmanlı toplumunun nüfus yapısında farklı din ve kültürlerden insanlar vardı. Osmanlı Devleti, millet sistemini kurarak onlara karşı din, dil, eğitim ve hukuk alanında özerklik tanımış ve yüzyıllar boyunca Osmanlı bayrağı altında yaşamalarını sağlamıştır.
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 169 Cevabı
OSMANLI’DA İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ
“Biz ki Sultan Murat Han oğlu Padişah Sultan Mehmet Han’ız. Yerleri ve gökleri yaratan Allah adına, büyük Peygamberimiz Muhammed Mustafa aleyhisselam adına, yüce kitabımız Kur’an-ı Kerim adına, babamızın ruhuna, oğullarımız adına, bindiğimiz at, kuşandığım 12 kılıç adına yemin ederiz ki: Şehrin Katolik papazları tarafından bize temsilci olarak gönderilen elçinin dileği üzerine, Galata halkının, bize bağlı olan diğer halklar gibi, âdet ve ibadetlerini serbestçe yapmalarına izin veriyoruz. Sadece Galata Hisarı yıkılacak; halkın barınak, dükkân, bağ, değirmen, gemi, ticarethane ve diğer mallarına dokunulmayacaktır. Ailelerine eskisi gibi sahip olacaklar, Görsel 7.1: Fatih ile Ortodoks Patriği (Genodios) mozaiği istedikleri şekilde idare edeceklerdir. mallarını her yerde satmaya izinlidirler. Ancak itaat altında bulunan diğer milletler gibi vergi vermekle mükellef olacaklardır. Bu kanun ve kurallar bugünden başlayıp ebediyen hükümran olacaktır. Biz onları kendimizi korur gibi gözeteceğiz. Bu bölge halkı kiliselerinde diledikleri gibi ayin düzenleyebileceklerdir, kiliseleri camiye çevrilmeyecektir. Yeniçeri ordusuna katılmak üzere çocuklarını almayacağız. Dinimizi kabul etmeyenlere karşı asla zor kullanmayacağız. Galata halkına vadediyoruz.
Kendilerini bir köle gibi idare etmeyeceğiz. Başlarına kendilerinden birini tayin eyleyeceğiz. İçlerinden birini anlaşmazlıkları halletmek üzere seçsinler. Din adamlarına kötü söz söylenmeyecektir. Burada yazılı olduğu gibi vergisini verenler, kanunlara uyanlar serbesttir.”
Fatih’in yukarıdaki fermanından hareketle Osmanlı Devleti’nin farklı milletlere bakışlarıyla ilgili ne gibi çıkarımlarda bulunabilirsiniz? Açıklayınız.
- Cevabı: Osmanlı Devleti farklı milletlere adaletli, saygılı ve hoşgörülü bir şekilde yaklaşmıştır.
Gök kubbe altında bir arada yaşamak” sözünü Osmanlı millet sistemi açısından arkadaşlarınızla değerlendiriniz.
- Cevabı: Osmanlı Devleti’nde millet sisteminde Müslimler ve gayrimüslimler bir arada yaşamaktaydı. Bu da toplumda adalet, barış, güven ve özgürlük ortamının yerleşik hale gelmesinde etkili olmuştur. Osmanlı Devleti’nin uzun yıllar varlık göstermesi hoşgörüye dayanan bir anlayışın olmasından ileri gelmektedir. Gök kubbe altında bir arada yaşamak sözü, insanların barış, güven, adalet, özgür bir toplumun bireyleri olarak yaşamaları anlamına gelir. Farklı değer, kültür ve dinlere sahip olan insanların tek bir çatı altında yaşaması devletlerin adil ve hoşgörülü olmasına bağlı olarak gerçekleşmektedir. İnsanların bir arada yaşaması bir erdemdir.
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 166, 167, 168, 169 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
