10. Sınıf Tarih Ders Kitabı İlke Yayınları 7. Ünite Klasik Çağda Osmanlı Toplum Düzeni Sayfa 170, 171, 172, 173, 174 Osmanlı Devleti’nde Günlük Yaşam Etkinlik Soruları ve Cevapları
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Osmanlı Devleti’nde Günlük Yaşam Cevapları
Osmanlı Devleti’nde Günlük Yaşam
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 170 Cevabı
Osmanlı şehir ve mahallerindeki sosyal ve günlük hayat hakkına bilgi edininiz. Edindiğiniz bilgilerle günümüz şehir ve mahallelerindeki sosyal ve günlük yaşamı karşılaştırınız. Aralarındaki benzerlikleri ve farklılıkları arkadaşlarınızla değerlendiriniz.
- Cevap: Osmanlı sosyal hayatı geleneksel tarım toplumu modeliyle uyuşmaktadır. Güçlü bir teolojik altyapı toplum kodlarına işlemiştir buna ek olarak halk arasındaki kolektif bilinç birey üzerinde hakimdir. Kişiler arasındaki ilişkiler toplumu doğrudan doğruya ilgilendirmektedir; toplum için sosyal sorunları çözmek adeta ahlaki bir ödevdir. Vakıf mantığı ise toplumdaki yardımlaşma fikrinin en üst ve somut noktasıdır. Halkın yardımlarıyla hayır hizmetleri yapıp, öğrenci okutan bu kurumlar Osmanlıdaki sosyal yardım anlayışını gözler önüne sermektedir. Osmanlı’nın modernleşme sürecinden sonra tedricen bu kurumların kaybolduklarını gözlemlemekteyiz. Mahalle ve köyde idare muhtarlıklara geçtikten sonra sosyal hayat teolojik ve geleneksel yapıdan sıyrılmaya başlamış ve toplum yapısı günümüzün modern toplum yapısına doğru everilmeye başlamıştır.
FETHEDİLEN BÖLGELERDE TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL DEĞİŞİMLER
Osmanlı Devleti’nin fethettiği bölgelerde birtakım toplumsal ve kültürel değişimler yaşandı. Osmanlılar, ilk olarak fethedilen ve nüfusça az oldukları bölgelere yönelik iskân politikası uyguladılar. Özellikle Balkanlara, Anadolu’dan Yörük ve Türkmenleri getirip yerleştirdiler. Yapılan göçler sonucunda Balkanlarda Türk nüfusu arttı ve Türk İslam kültürü yayıldı. Bunun dışında Osmanlı Devleti, fethedilen bölgelerde adaletli bir politika izledi. Osmanlı hâkimiyeti ile birlikte bölgede güvenlik sağlandı, yerli halktan angarya kalktı, ağır vergiler azaltıldı. Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda sağladığı bu asayiş ve güven ortamı sayesinde ekonomik ve sosyal hayat kısa sürede canlandı. Balkanlar tarihin hiçbir döneminde Osmanlılarda olduğu kadar huzur ve güven içerisinde olmadı. Bu sayede Balkanlarda, Arnavut, Bosna, Hersek, Kosova gibi bölgelerde gayrimüslim köylüler arasında İslamlaşma hareketi hızla arttı.
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 171 Cevabı
ŞEHİR VE MAHALLELERDE ÇOK KÜLTÜRLÜ SOSYAL HAYAT
Osmanlı şehirlerinde birçok etnik grup yaşardı. Şehirlerde, gayrimüslimler bazen bir mahallede toplanmış bazen de Müslüman mahallelere dağılmıştı. Dolayısıyla Osmanlı Devleti’nde şehir ve mahallelerde çok kültürlü sosyal hayat vardı. Osmanlı şehir ve mahallelerinde, Müslüman ve gayrimüslimler arasında komşuluk münasebeti oldukça güçlüydü. Mahalle sakinleri arasında akrabalık derecesinde dayanışma vardı. Herkes birbirinin komşuluk hukukuna saygı gösterirdi. Şehir ve mahallelerde, Müslüman nüfus hâkim olmasına rağmen her dinin, inanç, örf, âdet, kılık kıyafet gibi temel hak ve özgürlüklerine karşı tam bir serbestlik söz konusuydu. Aynı mahallede cami, kilise ve havrada insanlar dinî vecibelerini rahatça yerine getirirlerdi.
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 173 Cevabı
ŞEHZADE MEHMET’İN MUHTEŞEM SÜNNET DÜĞÜNÜ
Sonradan III. Mehmet unvanı ile tahta çıkacak Şehzade Mehmet’in sünnet düğünü (Görsel 7.6), Osmanlı tarihindeki en muhteşem düğünlerdendir. Bu vesileyle, 1582 yılının 29 Mayıs günü başlayan şenlikler, 24 Temmuz’a kadar, yani elli yedi gün sürmüştür. At Meydanı’ndaki sünnet eğlencelerinin en göz alıcı yanı, çeşitli esnaf gruplarınca düzenlenen sanat gösterileriydi. Mesela şekerciler, şekerden cami, şehir, dağ gibi kocaman şekiller yapıyorlardı. Tekerlekler üzerine oturtulan ve içinde tellakları da olan suni bir hamam, büyük ilgi uyandırıyordu. Bir başka esnaf grubunca yapılan ve ağaçlar, çimenler, geyik, ceylan, koyun ve kekliklerle süslenen yapma dağ, uzaktan sahiciymiş görünüyordu. Evliya Çelebi’nin naklettiğine göre, arabalar üzerine oturulmuş bir suni değirmenin çarkları, tekerleklerin dönmesiyle birlikte dönüyordu. Üzerindeki adamlar, öğütülen unu seyircilerin üzerine serperek:
— Allah yüz aklığı vere, diye dua ediyorlardı.
Geceleri düzenlenen havai fişek gösterileri ise tek kelimeyle muhteşemdi. Solak zade Tarihi’nde anlatıldığına göre ateşten hisarlar ve dağlar gökyüzünü süslüyor, seyredenleri hayretler içerisinde bırakıyordu.
1. Osmanlıda eğlence hayatı ile ilgili ne gibi çıkarımlarda bulunabilirsiniz? Açıklayınız.
- Cevabı: Osmanlıda eğlence hayatının renkli, şaşalı ve ilgi çekici olduğu gibi çıkarımlarda bulunabiliriz.
2. Osmanlıda önemli günlerin şenliklerle kutlanmasının amaçları neler olabilir? Belirtiniz.
- Cevabı: O günlerin önemine dikkat çekmek ve halkı o günlerin kutlanmasına teşvik etmek.
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 170, 171, 172, 173, 174 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
