10. Sınıf Tarih Ders Kitabı İlke Yayınları 5. Ünite Dünya Gücü Osmanlı (1453-1595) Sayfa 146, 147, 148 5. Ünite Dünya Gücü Osmanlı (1453-1595) Ölçme ve Değerlendirme Etkinlik Soruları ve Cevapları
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı 5. Ünite Dünya Gücü Osmanlı (1453-1595) Ölçme ve Değerlendirme Cevapları
5. Ünite Dünya Gücü Osmanlı (1453-1595) Ölçme ve Değerlendirme
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 146 Cevabı
A. Aşağıda verilen çoktan seçmeli soruların doğru seçeneklerini işaretleyiniz.
1. I. Baharat Yolu’nun Osmanlı denetimine girmesi,
II. Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünün sağlanması,
III. Ortodoks Kilisesi’nin Osmanlı hâkimiyetine girmesi
Yukarıda verilenlerden hangisi İstanbul’un fethinin sonuçlarıyla ilgili değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
- Cevap: A
2. Osmanlı Devleti’nin Fransa’ya kapitülasyonlar vermesinde;
I. Coğrafi Keşifler sonucu önemini kaybeden Akdeniz limanlarını yeniden canlandırmak,
II. Avrupa’da Osmanlıya karşı oluşan ittifakları parçalamak,
III. ekonomik açıdan zayıf durumdaki Fransa’ya
destek olmak durumlarından hangisi ya da hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
- Cevap: D
3. Aşağıda verilenlerden hangisi Coğrafi Keşiflerin sonuçları ile ilgili değildir?
A) Sömürge imparatorluklarının kurulması
B) Burjuva sınıfının önemli bir güç haline gelmesi
C) Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’deki hâkimiyetinin tamamen sona ermesi
D) Atlas Okyanusu limanlarının önem kazanması
E) Yeni bitki (tütün, patates, domates gibi) ve hayvan türlerinin tanınması
- Cevap: C
4. I. İngiltere,
II. Hollanda,
III. İspanya,
IV. Portekiz
Osmanlı Devleti, XVI. yüzyılda Akdeniz ve Kuzey Afrika’da hâkimiyet kurmak amacıyla yukarıda verilen Atlantik ülkelerinin hangisi ya da hangileri ile mücadele etmiştir?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) I, II ve III
E) II, III ve IV
- Cevap: C
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 147 Cevabı
5. I. Akdeniz’de Türk hâkimiyetinin kurulması,
II. Fransa’ya ticari ayrıcalıklar verilmesi,
III. Avusturya’nın Osmanlı siyasi üstünlüğünü kabul etmesi
Yukarıda verilenlerden hangisi Kanuni Sultan Süleyman Dönemi ile ilgilidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
- Cevap: E
6. Osmanlı Devleti, Yavuz Sultan Selim Dönemi’nde Doğu Anadolu Bölgesi’nin güvenliğini sağlamak ve Şii tehlikesini önlemek amacıyla aşağıdaki savaşlardan hangisini yapmıştır?
A) Mercidabık Savaşı
B) Çaldıran Savaşı
C) Ridaniye Savaşı
D) Otlukbeli Savaşı
E) Turnadağ Savaşı
- Cevap: B
7. I. Preveze Deniz Savaşı’nın kazanılması
II. Cezayir ve Fas’ın Osmanlı topraklarına katılması
III. Kıbrıs’ın fethedilmesi
Yukarıda verilen gelişmelerden hangisi ya da hangileri Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’deki hâkimiyetini güçlendirmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) II ve III
E) I, II ve III
- Cevap: E
B. Aşağıda verilen Bedesten (kapalıçarşı) görselini inceleyerek, 1, 2 ve 3. soruları cevaplandırınız. 
1. Sizce yukarıdaki resimde insanlar neler yapıyorlar?
- Cevap: Bedesten “kumaş, mücevher vb. değerli eşyaların alınıp satıldığı kapalı çarşı” anlamına gelir. İnsanlar burda alışveriş yapıyor.
2. Buradaki insanların sosyal, ekonomik ve kültürel özellikleri hakkında ne tür çıkarımlarda bulunabilirsiniz?
- Cevap: Farklı dinlere ve milletlere mensup insanlar bir aradalar ve alışveriş yapıyorlar.
3. Bedestenlerin Osmanlı ekonomisine katkılarıyla ilgili neler söyleyebilirsiniz?
- Cevap: Bedestenlerin Osmanlı ekonomisine katkıları, şehirlerde ticari faaliyetlerin yapılması, insanların ihtiyaçlarının karşılanması, çalışan nüfusun artması, geçim kaynaklarının farklılaşması, esnaf kültürünün yaşanması ve yerleşik hale gelmesi, alışveriş merkezlerinin oluşarak ekonominin gelişmesi ve kalkınması gibi katkıları olmuştur. Böylece güçlü bir ekonomiye sahip olan Osmanlı Devleti’nin siyasi otoritesi de güçlenmeye başlamıştır. Bedesten kültürü günümüzde oldukça azalmıştır.
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 148 Cevabı
C. Aşağıda verilen ifadelerin başına doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
- Cevap:
(Y) 1. II. Bayezid Dönemi’nde çıkan Şah Kulu İsyanı Osmanlı Devleti’nin otoritesinin sarsılmasına neden olmuştur.
(D) 2. Mohaç Meydan Muharebesi sonucunda Osmanlı Devleti, Macar Krallığı’nın siyasi varlığına son vermiştir.
(D) 3. Yavuz Sultan Selim, Anadolu’daki Şii tehlikesini ortadan kaldırmak amacıyla Safevilerle Ridaniye Savaşı’nı yapmıştır.
(D) 4. Osmanlı Devleti, Hint Deniz Seferlerini, Hint Okyanusu’ndaki İspanya’nın hâkimiyetine son vermek için yapmıştır.
(Y) 5. Halifelik, Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi sonunda Osmanlı Devleti’ne geçmiştir.
Ç. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun ifadeleri yazınız.
- Cevap:
1. Kaptanıderya Barbaros Hayrettin Paşa komutasında Haçlı müttefik donanmasıyla yapılan Preveze Deniz Savaşı sonucu Akdeniz’de Osmanlı hâkimiyeti kurulmuştur.
2. Kanuni Dönemi’nde Osmanlı Devleti, batıda Avusturya’ya İstanbul Antlaşması ile; doğuda ise Amasya Antlaşması ile İran’a karşı üstünlük sağlamıştır.
3. Coğrafi Keşiflerin bir sebebi de İpek Yolu ile Baharat Yolu’nun Osmanlıların denetimine geçmesidir.
4. Yavuz Sultan Selim Mercidabık ve Ridaniye savaşları ile Memlûklu Devleti’ne son vermiştir.
5. Fatih Dönemi’nde Venedik Kanuni Dönemi’nde ise Fransa ticari ayrıcalıklar elde etmişlerdir.
D. Aşağıdaki açık uçlu soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1. Osmanlı Devleti’nin XVI. yüzyılda Fransa’ya kapitülasyonlar vererek ulaşmak istediği amaçlar nelerdir?
- Cevap:
➜ Doğu Akdeniz ticaretini canlandırmayı amaçlamıştır.
➜ Fransa’yı yanına çekerek Avrupa’daki Hristiyan birliğini bozmak istemiştir.
➜ Fransız limanlarından da faydalanmayı istemiştir
2. Yavuz Sultan Selim’in Memlûklular üzerine sefer düzenlemesinin sebepleri nelerdir?
- Cevap:
➜ Türk-İslam dünyasının lideri olma mücadelesinin yaşanması,
➜ Hicaz su yolları meselesinin çözüme kavuşturulması,
➜ Osmanlı’ya karşı ittifakların yapılması,
➜ Baharat Yolu’nun ele geçirilerek devletin ekonomik olarak güçlendirilmesi,
➜ Hilafetin merkezinin İstanbul’a taşınmak istenmesidir.
3. XV ve XVI. yüzyıllarda Osmanlı Devleti, Roma Katolik Kilisesi’ne karşı nasıl bir strateji izlemiştir?
- Cevap: XV ve XVI. yüzyıllarda Osmanlı Devleti, Roma Katolik Kilisesine karşı taviz vermemiştir.
4. Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’de hâkimiyet kurmasında hangi faktörler ve olaylar etkili olmuştur?
- Cevap: İstanbul’un fethi ve 15.-16. yüzyıl padişahlarının denizciliğe ayrı bir önem vermeleri Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’de hâkimiyet kurmasında etkili olmasındaki faktörlerdir.
5. Coğrafi Keşiflerin Osmanlı Devleti’ne ekonomik alandaki etkileri neler olmuştur?
- Cevap:
➜ İpek ve Baharat Yollarının önemi azaldı. Osmanlı büyük bir gelir kaybına uğradı.
➜ Avrupalıların Osmanlı Devletine bağımlılığı azaldı.
➜ Avrupalılar, coğrafi keşifler sonucu zenginleşti. Ekonomik olarak Osmanlıdan zengin hale geldiler. Bu siyasi, ekonomik güçlerini artırdı
➜ Osmanlı coğrafi keşiflerin zararlarını azaltmak için kapitülasyonları uyguladı. Bu ekonomiye daha çok zarar verdi.
➜ Osmanlı topraklarında ticaret ile uğraşan köy ve kasabalarda ekonomik durumu kötüleşti.
➜ Akdeniz limanları önem kaybetti, Osmanlının ticari gelirleri azaldı.
➜ Coğrafi keşiflerle Avrupalı ülkelerin dünya üzerindeki hakimiyetleri arttı, Osmanlıların ki azaldı.
➜ Coğrafi keşiflerle Avrupa kültürü dünyaya yayıldı Bu Avrupa’nın gücünü daha da artırdı.
6. İstanbul’un fethinin dünya siyasi tarihi açısından sonuçları neler olmuştur?
- Cevabı:
➜ İstanbul’un Fethi ile Orta Çağ kapanıp, Yeni Çağ açıldı.
➜ İstanbul’un Fethi sırasında kullanılan büyük topların, en güçlü surları bile yıkabileceği görüldü. Bu denli güçlü topların yapılması, Avrupa’daki ‘derebeyliklerin yıkılmasına ve merkeziyetçi krallıkların güçlenmesine neden oldu.
➜ İstanbul’un Fethi ile İpek Yolu’nun Orta Asya’dan Avrupa’ya giden kolunun Osmanlı Devleti’nin eline geçmesi, Avrupalıları yeni ticaret yolları arayışına yöneltti. Bu olay ‘Coğrafi Keşifler ‘in nedenlerinden birini oluşturdu.
➜ İstanbul’un Fethinden sonra İtalya’ya giden bilim adamları, orada eski Yunan ve Roma eserlerini inceleyerek, ‘Rönesans’ın başlamasına katkıda bulundular.
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 146, 147, 148 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
